Η Κομματική παρακμή, σε πολιτική κρίση και υποβάθμιση Πολιτεύματος

Άρθρο Σπύρου Μαγκουφάκη, εκπαιδευτικού

Τα κόµµατα είναι θεσµοί πολιτικής εκπροσώπησης της κοινωνίας, που εξ ορισµού αποζητούν την διεύρυνση των (δηµοκρατικών) ορίων του πολιτικού συστήµατος.

Ταυτόχρονα όµως τα κόµµατα µε την ικανότητά τους να µετατρέπουν κοινωνικά και πολιτικά αιτήµατα σε κυβερνητικό πρόγραµµα είναι και διαχειριστές της κρατικής εξουσίας.

Με αυτή την έννοια η φύση των κοµµάτων είναι διττή. Από την µια τα κόµµατα είναι φορείς ρήξης και ανατροπής και από την άλλη φορείς ενσωµάτωσης.

Το πολιτικό και κομματικό σύστημα της Μεταπολίτευσης δείχνει να καταρρέει. Φαντάζει πολιτικά απαξιωμένο, ενώ πασχίζει εν μέσω κρίσης και πολιτικής σύγχυσης να ανασυνταχθεί.

Το σημαντικό μάλιστα και ενδιαφέρον της παρούσας συγκυρίας είναι ότι, την ίδια στιγμή που το πολιτικό σύστημα κλονίζεται, συμπαρασύρει μαζί του την υποβάθμιση της δημοκρατικής, κοινοβουλευτικής νομιμότητας και το πολίτευμα υπολειτουργεί ή παραβιάζεται σε μεγάλο βαθμό.

Η βαθειά και πρωτοφανής οικονομική και κοινωνική κρίση μετατράπηκε σε πολιτική ή συνταγματική κρίση και σε ακυβερνησία. Η σοβαρή δοκιμασία του πολιτικού συστήματος έθιξε την ομαλή λειτουργία του κοινοβουλευτικού συστήματος και οδηγεί με γρήγορους ρυθμούς σε ουσιαστική ακυβερνησία.

Η Μεταπολίτευση λήγει με την πλήρη απαξίωση του υπάρχοντος πολιτικού και κομματικού συστήματος, ενός συστήματος που χάρισε, ωστόσο, στην κοινοβουλευτική δημοκρατία του 1975, χάρις στη δημιουργία μαζικών κομμάτων και στην ανάδυση από τις εκλογές πειθαρχημένων κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών, ομαλότητα και σταθερότητα.

Αυτό το σύστημα κλυδωνίζεται, σήμερα, μέσα σε ένα κλίμα γενικευμένου εκφυλισμού και πολιτικής απογοήτευσης, αφού προηγουμένως ανέχτηκε και εξέθρεψε το ίδιο τη διαπλοκή της οικονομικής με την πολιτική εξουσία μαζί με μια εκτεταμένη πολιτική διαφθορά και αφού εξοικείωσε επί σαράντα χρόνια την κοινή γνώμη και τους πολίτες με τα σκάνδαλα και την σκανδαλολογία.

Αυτό που τελικά έμεινε, ως βασικό χαρακτηριστικό της μεταπολιτευτικής περιόδου, είναι η αναξιοπιστία της πολιτικής εξουσίας και η βαθειά κρίση εμπιστοσύνης προς τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς, προς τη Βουλή και τους Βουλευτές της, τη νομοθετική και αναθεωρητική εξουσία και κυρίως προς τα πολιτικά κόμματα.

Η κρίση αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης δεν άφησε ανέγγιχτη ούτε τη δικαστική εξουσία, δυστυχώς ως θεσμό, ενώ στιγμάτισε ανεξίτηλα τη Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Σε παρατεταμένη παρακμή και εκφυλισμό είχαν περιέλθει τα τελευταία χρόνια και οι συμμετοχικοί θεσμοί διοίκησης των πανεπιστημίων, την ίδια στιγμή που το εκπαιδευτικό μας σύστημα παρέπαιε και αναζητούσε απεγνωσμένα τρόπους να ορθοποδήσει και εκσυγχρονιστεί.

Η ομαλή λειτουργία του πολιτικού συστήματος προϋποθέτει μια νέα σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ εκλογέων – πολιτών και εκλεγομένων – κομμάτων, που δεν μπορεί να εγκαθιδρυθεί παρά με την ανάκτηση της αξιοπιστίας της πολιτικής και των πολιτικών. Η ανάκτηση της αξιοπιστίας συναρτάται φυσικά με την αποκατάσταση του κύρους των θεσμών, μόνο που στην προκειμένη περίπτωση το κύρος τους εξαρτάται και αυτό από την ευλαβική τήρηση των νόμων και του Συντάγματος από τους φορείς τους.

Ο εκδημοκρατισμός και ο εκσυγχρονισμός των κομμάτων – ιδιαίτερα των κοινοβουλευτικών – είναι αναγκαίο και επιβεβλημένο όσο ποτέ άλλοτε για την ομαλή λειτουργία των Θεσμών, της Δημοκρατίας και της Συνταγματικής Τάξης. Ανεξάρτητα ποιο κόμμα κάθε πολίτης ψηφίζει ή είναι μέλος, θα ήταν πρόοδος για τη Δημοκρατία μας, να οδηγούνται σταδιακά όλα τα Ελληνικά κόμματα σε τροχιά εμπιστοσύνης και αλληλοτροφοδότησης με το εκλογικό σώμα.

Οι εκλογές για ανάδειξη του νέου προέδρου στη ΝΔ το ερχόμενο διάστημα, έπρεπε να δημιουργεί νέες προσδοκίες και να είναι στην κατεύθυνση της εγκαθίδρυσης νέας σχέσης τού κόμματος της Δεξιάς παράταξης με τους ψηφοφόρους και μέλη του. Όμως δυστυχώς όπως φαίνεται κι αυτή τη φορά, η κρίση στο κόμμα αυτό δεν μπορεί να ξεπεραστεί, καθώς όλα δείχνουν ότι η εσωστρέφεια και το βάρος των αμαρτιών που δεκαετίες το βαραίνει και το ακολουθεί, θα συνεχίσουν να είναι τροχοπέδη στη δημοκρατική λειτουργία του. Οι βαρώνοι και τα τζάκια έχουν πάρει θέσεις μάχης, όχι για να αποτινάξουν το αμαρτωλό παρελθόν της παράταξής τους, αλλά για να ισχυροποιήσουν τα προνόμια και τα γενικότερα συμφέροντά τους.