Του Γιώργου Ουρανού
Συντελείται πράγματι κλιματική ‘’Αφρικανοποίηση’’ στη Κρήτη και στα νησιά της Μεσογείου ή αυτό αποτελεί μια ατεκμηρίωτη επιστημονικά εκτίμηση!
Τα δύο Μεσογειακά ηφαιστειακά τόξα
Τόσο ο Ιταλικός γεωγραφικός χώρος, όσο όμως και ο Ελλαδικός, έχουν συγχρόνως και την ευτυχία όπως και την ατυχία, να κληρονομήσουν τη γεωλογική δομή που χαρακτηρίζεται από τα δύο ομώνυμα ηφαιστειακά τους τόξα. Τα τόξα αυτά έμειναν σαν ‘’προίκα’’ των διαφοροποιήσεων του γήινου φλοιού, στην περιοχή της Ευρασίας κατά την Αλπική ορογένεση πριν 60 τουλάχιστον εκατομμύρια χρόνια. Το Ιταλικό ηφαιστειακό τόξο συνθέτουν τα ενεργά και ανενεργά ηφαίστεια της Αίτνας, του Βεζούβιου, του Στρόμπολι, του Βουλκάνο, της Ίσκια και του Κάμπι φλέγκρεϊ . Όμοια για το τόξο του Ελλαδικού χώρου, τα ηφαίστεια της Θήρας, της Μήλου και της Νισύρου. Στην πραγματικότητα αυτές οι εξάρσεις ‘’του θυμού του Ήφαιστου’’, είναι το αποτέλεσμα της σύγκρουσης της Αφρικανικής με την Ευρασιατική λιθοσφαιρική πλάκα.
Κλιματική αλλαγή και κλιματική μεταβλητότητα
Το ότι δημιουργήθηκαν αυτά τα ηφαιστεικά τόξα, αποτελεί απόδειξη της εκτόνωσης του γήινου γεωθερμικού πεδίου που συνέβη στην περιοχή της Μεσογείου. Βέβαια η ύπαρξη των ηφαιστειακών τόξων, σχετίζεται έμμεσα με την φυσική διεργασία της κλιματικής μεταβλητότητας ή αλλιώς των κλιματικών μεταβολών. Η κάθε μεταβολή αυτή ορίζεται ως μία διαρκής δυναμική κατάσταση, που όμως εξελίσσεται με τόσο αργό ρυθμό, όσο αργές είναι και όλες οι φυσικές μεταβολές στο Σύμπαν εξαιρουμένων βέβαια των σεισμών! Διαρκούν εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια ! Είναι αυτό που στις διάφορες θεωρίες για τη δημιουργία της γης ονομάζουμε γεωλογικό χρόνο !
Η τεχνητή φήμη της κλιματικής αλλαγής
Η υπόθεση της κλιματικής μεταβολής αποτελεί μια κατάσταση που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερη φήμη και έχει τύχει ιδιαίτερης δημοσιότητας και προβολής. Κατά την εκτίμησή μας η φήμη αυτή καλλιεργείται εντελώς τεχνηέντως, γιατί έτσι αποφάσισαν, οι παγκόσμιες αόρατες δυνάμεις που κινούν τα νήματα της πορείας της ανθρωπότητας. Εκτιμούμε ότι η απόφαση αυτή δεν είναι άσχετη τόσο με τον διεθνή γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό ανταγωνισμό μεταξύ Κίνας, Ρωσίας και ΗΠΑ , όσο και με τον τεραστίων διαστάσεων ενεργειακό ανταγωνισμό που ήδη συντελείται ανάμεσα σε χώρες αλλά και σε επιχειρηματικούς ενεργειακούς κολοσσούς ! Ακόμη εκτιμούμε πως σίγουρα σχετίζεται και με τη τεράστια αλλαγή που έχει ξεκινήσει εδώ και μια 20ετία και η οποία προχωράει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς για την ηλεκτροκίνηση όλων των μέσων μεταφοράς, των αυτοκινήτων, των πλοίων, ακόμη και των αεροπλάνων!
Κλιματική μεταβολή και φαινόμενο θερμοκηπίου
Έως και σήμερα, για την κλιματική μεταβολή οι διεθνείς επιστημονικές θεωρίες και μάλιστα συνεπικουρούμενες τα μέγιστα από πολιτικές αποφάσεις, ενοχοποιούν ως κύρια ή και αποκλειστική αιτία της κλιματικής μεταβολής, τις εκπομπές των ρυπογόνων αερίων. Τα πράγματι αυτά τα ρυπογόνα αέρια όπως είναι το διοξείδιο και το μονοξείδιο του άνθρακα (CO2 και CO αντίστοιχα) , αλλά και τα οξείδια του αζώτου (Ν) και του θείου (S), προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο σίγουρα έχει μια κάποια συμβολή σε μια τοπική κλιματική διαφοροποίηση. Όμως προβληματιζόμαστε στο να δεχτούμε πως οι εκπομπές των αερίων από τις βιομηχανίες και τα συγκοινωνιακά μέσα της Ευρώπης επηρεάζουν την ατμόσφαιρα του Ατλαντικού Ωκεανού, ή της Αφρικής η οποία δεν διαθέτει παρά ελάχιστες βιομηχανικές ζώνες αλλά ούτε και πλήθος συγκοινωνιακών μέσων.
Γιατί σήμερα!
Ένα εύλογο ερώτημα που γεννιέται επίσης, είναι το γιατί η υπόθεση αυτή της κλιματικής μεταβολής πήρε αυτές τις διαστάσεις τώρα και μια 20ετία το πολύ. Τα παλαιότερα χρόνια, δεν υπήρχε; Δεν είχε παρατηρηθεί ; Αφού υπήρξαν και περίοδοι ειδικά τις δεκαετίες του ΄60, του ΄70, αλλά και του ΄80 όπου οι βιομηχανίες της Ευρώπης και της Αμερικής τουλάχιστον, ήταν πολύ περισσότερο ρυπογόνες, γιατί δεν υπόκειντο σχεδόν καθόλου σε περιορισμούς στις εκπομπές ρύπων! Ακόμη η ηλεκτροκίνηση βιομηχανιών και μεταφορικών μέσων εκείνες τις περιόδους, ήταν ελάχιστη. Εκτίμησή μας είναι πως η υπόθεση της κλιματικής μεταβολής είναι τώρα στην κορυφή των διεθνών θεμάτων γιατί τώρα συντρέχουν οι λόγοι που υπαγορεύουν την ανακίνησή της. Ακόμη ενισχυτικός παράγοντας στην αποδοχή της εκδοχής αυτής διεθνώς, αποτελεί και η ειλικρινής στάση και οι αγώνες των οικολογικών φορέων και οργανώσεων για την μείωση της οποιασδήποτε ρύπανσης του περιβάλλοντος. Οι οικολογικές οργανώσεις ,θα συνέδραμαν έτσι κι αλλιώς την εμπόδιση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, αφού πράγματι η καύση τους ρυπαίνει το περιβάλλον.
Η υστέρηση των επιστημών κλίματος και γεωλογίας
Δυστυχώς οι άμεσα σχετιζόμενες επιστήμες, της Κλιματολογίας, της Μετεωρολογίας αλλά και της Γεωλογίας, θεωρούμε ότι έχουν αδρανήσει στο βαθμό που τους αναλογεί , για την έκφραση γνώμης για το θέμα αυτό. Η αδράνειά τους αυτή πιστεύουμε πως εκπορεύεται όχι από επιστημονική υστέρηση , αλλά από πραγματική υστέρηση κύρους που τους έχει επιφυλαχθεί τόσο από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα όσο και από τις πολιτικές και οικονομικές ηγεσίες. Έτσι και αλλιώς οι επιστήμες αυτές ουδέποτε βρήκαν την θέση που τους αξίζει στην κλίμακα αξιολόγησης των επιστημονικών κλάδων. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι καν σε επιμελητήρια δεν είναι ενταγμένες, όπως συμβαίνει με αντίστοιχους επιστημονικούς κλάδους των Μηχανικών ή των Οικονομολόγων. Μπορούμε λοιπόν να κατανοήσουμε την μειωμένη βαρύτητα της έκφρασης γνώμης και των δηλώσεών τους. Έτσι, για το θέμα της κλιματικής μεταβολής, οι δηλώσεις και η έκφραση γνώμης δίνονται πολύ περισσότερες από τους πολιτικούς και όχι από τους επαϊοντες επιστήμονες.
Δράσεις που δεν γίνονται
Θεωρούμε πως οι ενέργειες και οι δράσεις που αναλαμβάνονται για την αντιμετώπιση της κλιματικής μεταβολής, είναι σε εντελώς λανθασμένη κατεύθυνση. Οι σχετιζόμενες επιστήμες θα έπρεπε να είχαν σχεδιάσει και να εκπονούν ήδη μεγάλα projects τα οποία θα είχαν στόχο να καταφέρουν να προβλέψουν τις επικείμενες κλιματολογικές μεταβολές. Σήμερα που οι δυνατότητες πρόβλεψης καιρικών συνθηκών με βάση μαθηματικά μοντέλα υψηλής πιστότητας είναι πολύ μεγάλες, σίγουρα οι προσπάθειες για προβλέψεις με χρονικό ορίζοντα μερικές δεκαετίες ή και παραπάνω θα είναι δυνατές. Ακόμη επειδή οι κλιματολογικές συνθήκες αυτές είναι κυλιόμενες και κατά ένα βαθμό επαναλαμβανόμενες, θα υπάρχει η δυνατότητα συνεχούς βελτίωσης των προβλέψεων αυτών με επίσης κυλιόμενες εφαρμογές κλιματολογικών προβλέψεων . Τα projects αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν πληροφορίες και ενδείξεις για τις κλιματολογικές συνθήκες από τα ιστορικά ή ακόμη και τα προϊστορικά χρόνια. Ωστόσο είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε και τους λόγους που εμποδίζουν τον σχεδιασμό και την εκπόνηση των προαναφερόμενων projects. Εφόσον τα διεθνή πολιτικο-οικονομικά συμφέροντα, και στα οποία αναφερθήκαμε παραπάνω χαρακτηρίζοντάς τα ως τις παγκόσμιες αόρατες δυνάμεις που κινούν τα νήματα της πορείας της ανθρωπότητας, έχουν αποφανθεί ότι η κλιματική αλλαγή οφείλεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, αρνούνται ή και εμποδίζουν την χρηματοδότηση τέτοιων projects. Ο λόγος που έχουν προχωρήσει σε αυτές τους τις αποφάσεις, είναι το ότι δεν θέλουν να ανατραπούν τα ήδη εκπονημένα σχέδιά τους, τα οποία σχετίζονται με τις στρατηγικές τους επιλογές στον τομέα της ενέργειας και οι οποίες είναι τεράστιου οικονομικού αλλά και γεωστρατηγικού ενδιαφέροντος.
Κλιματική μεταβολή και πως αυτή συσχετίζεται με τις παγετώδεις και μεσοπαγετώδεις περιόδους
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη μας την γεωγραφική θέση της Μεσογείου, μπορούμε να προχωρήσουμε σε κάποιες σκέψεις για την επερχόμενη κλιματική μεταβολή. Εξετάζοντας προϊστορικά δεδομένα και με ορίζοντα τους γεωλογικούς χρόνους, οι οποίοι μετρούν εκατοντάδες χιλιάδες ή και δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, βρίσκουμε πως τόσο οι θερμοκρασιακές συνθήκες όσο και οι συνθήκες βροχοπτώσεων, χιονοπτώσεων ή και μόνιμων παγετώνων, έχουν υποστεί πολύ μεγάλες διακυμάνσεις. Στον Ευρωπαϊκό χώρο, τα τελευταία 760.000 περίπου χρόνια της ιστορίας της γης, έχουν λάβει χώρα 4 παγετώδεις και 4 μεσοπαγετώδεις περίοδοι, διάρκειας περίπου 100.000 χρόνια η κάθε μια τους. Η τελευταία Παγετώδης περίοδος, η 4η κατά σειρά, που ξεκίνησε πριν από 110.000 περίπου χρόνια, έληξε πριν από 15.000 χρόνια. Οι πάγοι κατά τη περίοδο αυτή για το βόρειο ημισφαίριο στην περιοχή της Ευρώπης, κατά την επιστημονική θεώρηση, είχαν φτάσει από τον βόρειο πόλο έως και τη σημερινή Γερμανία! Ως γνωστό, σήμερα διανύουμε την 4η μεσοπαγετώδη περίοδο.
Η Μεσόγειος και η 4η μεσοπαγετώδης περίοδος
Βρισκόμενοι λοιπόν στην περίοδο που οι πάγοι λιώνουν ακόμη και αποσύρονται περισσότερο προς τον Βόρειο πόλο, όσον αφορά το Βόρειο ημισφαίριο, θεωρούμε ως φυσική συνέπεια την αύξηση των θερμοκρασιών σταδιακά σε ολόκληρο τον Ευρωπαϊκό χώρο, από Βορρά προς Νότο. Είναι λοιπόν λογικό τόσο οι θερμοκρασιακές συνθήκες όσο όμως και οι συνθήκες βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων και στον Μεσογειακό χώρο να επηρεάζονται διαχρονικά. Όμως επειδή οι μεταβολές αυτές είναι πολύ αργές, έτσι και οι θερμοκρασιακές και λοιπές κλιματικές διαφοροποιήσεις είναι ελάχιστες και γίνονται αισθητές μόνον σε βάθος χρόνου. Ο φόβος λοιπόν που πλανάται είναι, το αν οι κλιματικές συνθήκες φτάσουν σε μερικά χρόνια να μοιάζουν με εκείνες της Βόρειας Αφρικής, με τις ελάχιστες βροχοπτώσεις και οι οποίες θα προκαλέσουν και μια τρομακτική ερημοποίηση της καλλιεργήσιμης γης.
Για την ασφαλή διερεύνηση και πρόγνωση
Ωστόσο εκτιμούμε πως όσον τουλάχιστον αφορά τον Μεσογειακό χώρο που εστιάζεται και το ενδιαφέρον μας, θα πρέπει όλες οι ενδιαφερόμενες χώρες τις οποίες περιβρέχει η Μεσόγειος , στο σύνολό τους τουλάχιστον 21, να συστήσουν ένα φορέα τον ‘’Mediterranean Climate Association’’ ( Ένωση για το Μεσογειακό κλίμα) που θα διαχειριστεί το θέμα. Σκοπός της Ένωσης αυτής θα είναι να συμπτύξουν τις επιστημονικές τους γνώσεις όλα τα Πανεπιστημιακά ιδρύματα των χωρών αυτών στις σχετιζόμενες επιστήμες της ’’ Κλιματολογίας’’ της ‘’Μετεωρολογίας’’ και της ‘’Γεωλογίας’’ και εκπονώντας ειδικά projects να καταφέρουν να διατυπώσουν προβλέψεις για τις κλιματικές εξελίξεις στον Μεσογειακό χώρο. Απαραίτητη προϋπόθεση θα είναι η δέσμευση των χωρών για γενναίες χρηματοδοτήσεις των projects αυτών. Θεωρούμε πως η αρχή για μια τέτοια απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί από μια Παν – Μεσογειακή συνδιάσκεψη με συμμετέχοντες τους Υπουργούς ενέργειας και των 21 αυτών χωρών. Θα είναι μια προσπάθεια για την επίτευξη της αειφορίας στην Μεσογειακή λεκάνη μια υπόθεση που την επιτυχία της, οι κυβερνήσεις των χωρών της Μεσογείου πιστεύουμε πως την οφείλουν στους λαούς τους !