Οι υψηλές συγκεντρώσεις σαχαριανής σκόνης, της λεγόμενης αφρικανικής σκόνης, ήταν αυτές που ξεχώρισαν τις προηγούμενες μέρες στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, ενώ από την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να “χτυπήσει” νέο κύμα.
Αφρικανική σκόνη ονομάζεται αιολική ορυκτή σκόνη από την έρημο Σαχάρα. Η έρημος έχει έκταση εννέα εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, από τον Ατλαντικό ωκεανό έως την Ερυθρά Θάλασσα, από τη Μεσόγειο θάλασσα μέχρι την κοιλάδα του ποταμού Νίγηρα και την περιοχή του Σουδάν στο νότο.
Η Σαχάρα είναι η μεγαλύτερη πηγή αιολικής σκόνης στον κόσμο, με ετήσιους ρυθμούς παραγωγής περίπου 400-700 x 106 τόνους/έτος, που είναι σχεδόν το ήμισυ όλων των εισροών της αιολικής ερήμου στον ωκεανό. Πολύ συχνά οι άνεμοι σηκώνουν τεράστιες ποσότητες σκόνης από την έρημο της Σαχάρας και τις μεταφέρουν σε διάφορες περιοχές του πλανήτη.
Έχει διαπιστωθεί ότι η αφρικανική σκόνη ταξιδεύει στην Ευρώπη μέχρι την Σκανδιναβία και κάνει υπερατλαντικές πτήσεις φτάνοντας μέχρι τον Αμαζόνιο όπου πέφτει εκεί λειτουργώντας ως λίπασμα για τη χλωρίδα του τροπικού δάσους. Αφρικανική σκόνη έχει εντοπισθεί επίσης στην μακρινή Ιαπωνία.
Η μόλυνση
Όμως ο αρνητικές επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στο περιβάλλον δεν άφησαν ανέγγιχτη την έρημο Σαχάρα. Η κίνηση των οχημάτων, η απόρριψη κάθε είδους αποβλήτων, καύση σκουπιδιών και άλλοι παράγοντες έχουν μολύνει την έρημο και φυσικά την σκόνη της. Έτσι η σκόνη που ταξιδεύει από την Αφρική προς την Ευρώπη μεταφέρει μια σειρά από επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία στοιχεία όπως μόλυβδο, αρσενικό, μαγγάνιο, χρώμιο , ψευδάργυρο κ.α.
Τα βαρύτερα σωματίδια της αερομεταφερόμενης σκόνης υποχωρούν προς την επιφάνεια του πλανήτη και το ταξίδι συνεχίζουν τα ελαφρύτερα τα οποία είναι και αυτά που φτάνουν τελικά σε άλλες ηπείρους. Όμως οι ειδικοί αναφέρουν ότι όσο πιο μικρά σε μέγεθος είναι τα σωματίδια της αφρικανικής σκόνης τόσο πιο εύκολα μπορούν να ενωθούν στην ατμόσφαιρα με μόρια που προέρχονται από ρύπους. Για αυτό και η αφρικανική σκόνη που φτάνει σε περιοχές με υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση όπως η Αθήνα καταλήγουν να είναι ακόμη πιο μολυσμένα και επικίνδυνα.
Οι ειδικοί λένε επίσης ότι όσο πιο μικρό είναι το μέγεθος ενός αιωρούμενου σωματιδίου τόσο πιο εύκολα εισέρχεται στο αναπνευστικό σύστημα προκαλώντας ερεθισμούς σε υγιή άτομα ή επιδείνωση ατόμων που πάσχουν από αναπνευστικά αλλά και καρδιολογικά προβλήματα.
Η Κρήτη
Η Κρήτη λόγω της εγγύτητας της στην Αφρική δέχεται τις μεγαλύτερα ποσότητες αφρικανικής σκόνης. Κατά καιρούς μετρήσεις έχουν δείξει ποσότητες αφρικανικής σκόνης 50-90 φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια!