Ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση «πολεμούν» στο πλευρό του Β.Ζελένσκι, αλλά την ίδια ώρα όπως αποκαλύπτει μεγάλη δημοσιογραφική έρευνα κάποιοι πλουτίζουν και πρώτα απ ΄ όλους Έλληνες εφοπλιστές.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην αποκαλυπτική έρευνα «καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία βαθαίνει, η Ευρώπη σταματά τις αγορές ενέργειας από τη Ρωσία. Και ενώ ο όγκος των εισαγωγών τώρα βυθίζεται, ένα τεράστιο δίκτυο ευρωπαϊκών πλοίων συνεχίζει να βοηθά να διατηρείται η πετρελαϊκή οικονομία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Τα ευρωπαϊκά πλοία έχουν μεταφέρει εκατομμύρια τόνους πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα από ρωσικά λιμάνια τους έξι μήνες του πολέμου , σύμφωνα με νέα ανάλυση των Investigate Europe και Reporters United.
Όταν το Μαλιμπού αναχώρησε από το λιμάνι του Μουρμάνσκ λίγο μετά τις 8.30 π.μ. της Κυριακής 28 Αυγούστου, αφήνοντας πίσω του ήπιο καιρό μετέφερε χιλιάδες τόνους αργού πετρελαίου και κατευθύνθηκε προς το Ρότερνταμ, μία οικεία διαδρομή για το ελληνόκτητο δεξαμενόπλοιο.
Ωστόσο, όταν βγήκε από τον κόλπο Kola και έδεσε στην Ολλανδία έξι ημέρες αργότερα, οι προοπτικές για το Malibu και εκατοντάδες ευρωπαϊκά πλοία όπως αυτό είχαν αλλάξει ξανά. .
Την προηγούμενη μέρα, στις 2 Σεπτεμβρίου, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η G7 ανακοίνωσαν σχέδια για ανώτατο όριο τιμών στις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Και την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου, η Επιτροπή της ΕΕ είπε ότι θα προτείνει επίσης ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό πετρέλαιο. Είναι η τελευταία κίνηση της Δύσης για να ανακόψει τη ροή δισεκατομμυρίων ευρώ προς το Κρεμλίνο. Οι νομοθέτες της ΕΕ παρουσίασαν προηγουμένως σχέδια για ένα πακέτο κυρώσεων στις 30 Μαΐου μετά από εβδομάδες αναποφασιστικότητας σχετικά με το πώς να στοχεύσουν τον ρωσικό ενεργειακό τομέα. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ χαρακτήρισε αυτή την αρχική συμφωνία «αξιοσημείωτο επίτευγμα».
Σύμφωνα με τα μέτρα, το εμπάργκο στις αποστολές αργού πετρελαίου και συναφών προϊόντων θα ξεκινήσει πλήρως το επόμενο έτος. Όλες οι εισαγωγές άνθρακα απαγορεύτηκαν από τις 10 Αυγούστου. Η ΕΕ έχει πει ότι θα μειώσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου κατά τα δύο τρίτα μέσα σε ένα χρόνο, αλλά δεν θα επιβάλει πλήρη απαγόρευση. Και ενώ η μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας, η Sberbank, και άλλοι χρηματοδότες είναι πλέον εκτός συστήματος πληρωμών Swift, ο πραγματικός αντίκτυπος των κυρώσεων δεν θα γίνει αισθητός στη Μόσχα για αρκετό καιρό ακόμη.
Βύθιση των εισαγωγών της ΕΕ
Η υποτονική ευρωπαϊκή απάντηση στη ρωσική ενέργεια αντικατοπτρίζει πόσο σημαντική υπήρξε ως πηγή ενέργειας για την ήπειρο. Συνήθως, η Ρωσία αντιπροσωπεύει περίπου το 45% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ, (κυρίως μέσω αγωγών), το 25% του εισαγόμενου πετρελαίου και το 45% των εισαγωγών άνθρακα. Πέρυσι, η Ρωσία έλαβε περίπου 400 δισεκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ για εξαγωγές ενέργειας.
Από την έναρξη της εισβολής μέχρι το τέλος Αυγούστου, το 40% (75 εκατομμύρια τόνοι (DWT) σε χωρητικότητα) των θαλάσσιων εξαγωγών ορυκτών καυσίμων της Ρωσίας προορίζονταν για την ΕΕ. Αυτό βασίζεται σε ανάλυση δεδομένων από το Κέντρο Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα (CREA) και το Equasis (το DWT είναι η συνολική χωρητικότητα ενός πλοίου, συμπεριλαμβανομένου του φορτίου του). Το θαλάσσιο εμπόριο είναι το πιο κερδοφόρο για τη Ρωσία, αν και το φυσικό αέριο από αγωγούς είναι επίσης απαραίτητο για την ΕΕ. Αυτές οι εισαγωγές φυσικού αερίου έχουν μειωθεί περισσότερο από 80% από πέρυσι και είναι πιθανό να πληγούν περαιτέρω αφού η κρατική Gazprom είπε ότι θα διακόψει την παροχή του Nord Stream.
Η άφιξη του Μαλιμπού στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης συνέβαλε στο να γίνει η Ολλανδία ο μεγαλύτερος εισαγωγέας της ΕΕ, με αποστολές πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα με πλοία που έφτασαν συνολικά τα 20,71 εκατομμύρια DWT κατά τη διάρκεια της αυτής της περιόδου. Η Ιταλία (9,06 εκατομμύρια DWT), η Γαλλία (6,48 εκατομμύρια DWT) και η Γερμανία (5,28 εκατομμύρια DWT) ήταν επίσης κύριοι αποδέκτες. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι οι ευρωπαϊκές αγορές μπορούν να προσφέρουν 285 εκατομμύρια δολάρια (279 εκατομμύρια ευρώ) την ημέρα στο ρωσικό κράτος.
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι εισαγωγές μειώθηκαν έκτοτε. Οι αναχωρήσεις Ιουλίου και Αυγούστου προς τα λιμάνια της ΕΕ μειώθηκαν σχεδόν 50% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, ενώ η αυξανόμενη ζήτηση από την Ασία και την Τουρκία καλύπτει τα αυξανόμενα ευρωπαϊκά κενά. Ωστόσο, με τις κυρώσεις να πλησιάζουν και τις μελλοντικές πηγές καυσίμων να είναι άγνωστες, μια χούφτα έθνη της ΕΕ συνεχίζουν να εισάγουν ενόψει ενός χειμώνα που θα καθοριστεί από τις αυξανόμενες τιμές και τις κρίσεις κόστους ζωής.
Οι εισαγωγές σε Ιταλία, Ελλάδα και Δανία αυξήθηκαν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο σε σύγκριση με το πρώτο δίμηνο του έτους. Η Ιταλία και η Ελλάδα, μαζί με τη Βουλγαρία, δέχτηκαν εισαγωγές με πλοία ρωσικής ιδιοκτησίας συνολικής χωρητικότητας 120.000 DWT το καλοκαίρι. Αυτό περιελάμβανε παραδόσεις από τη Volga Shipping, μια εταιρεία που ανήκει στον Ρώσο ολιγάρχη και ειλικρινή επικριτή της εισβολής, Βλαντιμίρ Λίσιν. Η Volga Shipping δεν απάντησε στα αιτήματα της Investigate Europe για σχολιασμό.
Τα ευρωπαϊκά πλοία διατηρούν τις εξαγωγές
Ωστόσο, είναι το τεράστιο δίκτυο ευρωπαϊκών πλοίων που συνεχίζει να υποστηρίζει το διεθνές εμπόριο. Η νέα ανάλυση των Investigate Europe και Reporters United εκτιμά ότι τα ευρωπαϊκά πλοία πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα (με χωρητικότητα 101,59 εκατομμύρια DWT) αναχώρησαν από τη Ρωσία 1513 φορές μεταξύ 24 Φεβρουαρίου και 31 Αυγούστου. Αυτό αντιπροσωπεύει το 55% του συνόλου του παγκόσμιου εμπορίου 184 εκατομμυρίων DWT.
Η ανάλυση των συνόλων δεδομένων CREA και Equasis αποκαλύπτει ότι τα ελληνόκτητα πλοία αντιπροσώπευαν το 35% του παγκόσμιου συνόλου, με 799 ταξίδια που πραγματοποιήθηκαν σε πλοία χωρητικότητας 64,84 εκατομμυρίων DWT. Τα κινεζικά πλοία (20,89 εκατομμύρια DWT) ήταν οι επόμενοι μεγαλύτεροι μεταφορείς.
Μεταξύ των πλοίων με ευρωπαϊκούς δεσμούς ιδιοκτησίας ή διαχείρισης, οι μεταφορείς με χωρητικότητα 86 εκατομμυρίων DWT συνδέονται με χώρες της ΕΕ. Περισσότερες από τις μισές αποστολές πετρελαίου ήταν σε πλοία που συνδέονται με την ΕΕ.
Ακόμη και μετά την ανακοίνωση του πακέτου κυρώσεων τον Μάιο, τα ευρωπαϊκά σκάφη πραγματοποίησαν 570 ταξίδια (χωρητικότητας 38 εκατομμυρίων DWT) τους επόμενους τρεις μήνες. Η Γερμανία, με αποστολές που συνδέονται με περισσότερες από 20 εταιρείες σε πλοία χωρητικότητας 9,16 εκατομμυρίων DWT, ήταν ο επόμενος μεγαλύτερος μεταφορέας της Ευρώπης.
Η Oldendorff είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες μεταφοράς χύδην φορτίου στον κόσμο. Τον Ιούνιο, η εταιρεία του Αμβούργου πραγματοποίησε μια εκδήλωση για την 100ή επέτειό της, όπου ο επικεφαλής της οικογενειακής επιχείρησης, Henning Oldendorff, είπε ότι είχαν βοηθήσει «πολλούς συγγενείς και οικογένειες» των Ουκρανών υπαλλήλων τους να εγκατασταθούν στη Γερμανία. Αλλά από τα τέλη Φεβρουαρίου έως τον Αύγουστο, τουλάχιστον 20 πλοία της Oldendorff εξήγαγαν ρωσικό άνθρακα διεθνώς. Κατά τη διάρκεια της περιόδου, τα πλοία της Oldendorff χωρητικότητας 3,8 εκατομμυρίων DWT ολοκλήρωσαν 43 ταξίδια. Η εταιρεία δεν απάντησε σε αιτήματα σχολίων για αυτό το άρθρο.
Μια άλλη ναυτική οικογένεια που ασχολείται με το εμπόριο είναι η Viken Shipping της Νορβηγίας. Ελέγχεται από τον πολυεκατομμυριούχο Tom Steckmest και την οικογένειά του, από τότε που ξεκίνησε η εισβολή, τέσσερα από τα πλοία της εταιρείας με έδρα το Μπέργκεν έχουν ολοκληρώσει περισσότερα από 20 ταξίδια από ρωσικά λιμάνια.
Σε ένα email στο Investigate Europe, ο Πρόεδρος Hans Olav Lindal είπε ότι τρία από αυτά τα πλοία έχουν μισθωθεί μακροπρόθεσμα στον γαλλικό ενεργειακό κολοσσό Total από το 2018 και το 2019. Η εταιρεία μίσθωσε επίσης πλοία στη Litasco, ιδιοκτησίας της ρωσικής εταιρείας Lukoil, αλλά ο Lindal είπε πως αυτά δεν ανανεώθηκαν μετά τον Μάιο του 2022. Η Viken προέτρεπε στο παρελθόν τους πελάτες της να μην αποπλέουν από τη Ρωσία. «Εκτός από την Total, άλλοι πελάτες μας έχουν συμμορφωθεί με το αίτημά μας να μην στείλουμε πλοία σε ρωσικά λιμάνια», είπε.
Η Total είπε στο Investigate Europe ότι η εταιρεία «εξέφρασε με συνέπεια την απερίφραστη καταδίκη της για τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας». Σε ανακοίνωσή της η Total ανέφερε ότι έχει ήδη συμφωνήσει να τερματίσει την αγορά ρωσικού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου και βρίσκεται στη διαδικασία πώλησης των μετοχών της σε δύο έργα φυσικού αερίου και πετρελαίου στη χώρα. «Πριν επιβληθούν οι κυρώσεις της ΕΕ, η TotalEnergies είχε αποφασίσει μονομερώς ότι δεν θα συνάπτει πλέον ή θα ανανεώνει συμβάσεις για την αγορά ρωσικού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου, προκειμένου να σταματήσει όλες τις αγορές ρωσικού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου το συντομότερο δυνατό και μέχρι το τέλος, του 2022».
Στις 19 Αυγούστου, η τελευταία αποστολή του μήνα της Viken αναχώρησε από τη Ρωσία για την Πολωνία. Νωρίτερα την ίδια μέρα, το ισπανικό Monte Ulia αναχώρησε από την Ust’-Luga για την Ολλανδία. Μέλος του Ομίλου Ibaizabal με έδρα τη Βάσκα, το πλοίο αργού πετρελαίου ολοκλήρωσε πέντε ταξίδια (συνολικής χωρητικότητας 782.120 DWT) κατά τη διάρκεια της πολεμικής περιόδου. Ανήκει στον Alejandro Aznar Sainz (ο οποίος κάποτε βοήθησε τον επίτιμο Ισπανό βασιλιά, Juan Carlos de Borbón, να πληρώσει ένα φορολογικό πρόστιμο πολλών εκατομμυρίων ευρώ) και την οικογένειά του. Οι ιδιοκτήτες του Monte Ulia συγκαταλέγονται στους 200 πλουσιότερους ανθρώπους στην Ισπανία. Η εταιρεία αρνήθηκε να σχολιάσει.
Ένα πλοίο που προοριζόταν για την Ισπανία τον Αύγουστο ήταν το San Felix. Με τη διαχείριση της Gestioni Armatoriali, του μεγαλύτερου ιταλικού εξαγωγέα (χωρητικότητας 186.452 DWT), τα δεδομένα δείχνουν ότι το δεξαμενόπλοιο ολοκλήρωσε τρία από τα πέντε ταξίδια της εταιρείας κατά τη διάρκεια της περιόδου. Με έδρα το ανατολικό λιμάνι της πόλης της Ραβέννα, η εταιρεία έχει επίσης συνδέσεις με ακίνητα. Οι ιδιοκτήτες του είναι μεταξύ των επενδυτών στην κατασκευή ενός νέου λιμανιού κρουαζιέρας στη Ραβέννα, μαζί με τον αμερικανικό κολοσσό Royal Caribbean International. Η εταιρεία απέφυγε να ανταποκριθεί στο αίτημα της Investigate Europe για σχόλιο.
Οι εταιρείες που συνδέονται με το Μονακό (5,07 εκατομμύρια DWT), το Ηνωμένο Βασίλειο (4,8 εκατομμύρια DWT), την Κροατία (3 εκατομμύρια DWT) και τη Μάλτα (902.055) ήταν επίσης εξέχοντες μεταφορείς.
Έλληνες μεγιστάνες της ναυτιλίας
Αλλά είναι η ισχυρή ελληνική ναυτιλιακή βιομηχανία που διευκολύνει το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου. Το Malibu είναι μέρος του Ομίλου TMS του Γιώργου Οικονόμου. Πλοία που συνδέονται με τον 69χρονο δισεκατομμυριούχο, ο οποίος έχει μια γκαλερί τέχνης που κοσμεί το όνομά του στην Tate Modern του Λονδίνου, πραγματοποίησαν 78 ταξίδια σε πλοία συνολικής χωρητικότητας 9,2 εκατομμυρίων DWT από την έναρξη της εισβολής. Ο Οικονόμου δεν απάντησε σε ερωτήσεις για αυτό το άρθρο μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.
Άλλοι περιλαμβάνουν την οικογένεια Αλαφούζου (2,1 εκατομμύρια DWT) και τον Βαρδή Βαρδινογιάννη (1,6 εκατομμύρια DWT). Μεταξύ τους ελέγχουν τρεις από τους ιδιωτικούς εθνικούς τηλεοπτικούς σταθμούς της Ελλάδας, και ενώ τα ΜΜΕ τους καταδικάζουν τακτικά τη «βίανη εισβολή της Ρωσίας», οι επιχειρήσεις τους συνεχίζουν να επωφελούνται από τη μεταφορά ορυκτών καυσίμων. Καμία εταιρεία δεν απάντησε στα αιτήματα της Investigate Europe για σχολιασμό.
Η μόχλευση της στον τομέα – το 30% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων (με βάση την χωρητικότητα) βρίσκεται στα ελληνικά χέρια – βοήθησε να αποδυναμωθούν τα σχέδια της ΕΕ για μερικό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο – και όχι εμπάργκο στο φυσικό αέριο. Σύμφωνα με το Βήμα, οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Κύπρου και της Μάλτας αντιτάχθηκαν στο σχέδιο εμπάργκο. Οι προσπάθειες λόμπι, με την υποστήριξη της Ουγγαρίας, λειτούργησαν καθώς η ΕΕ αμβλύνει τη στάση της επιτρέποντας στους φορτωτές να συνεχίσουν να μεταφέρουν πετρέλαιο σε χώρες εκτός ΕΕ.
Τα τρία μεσογειακά έθνη έχουν εκφράσει ανησυχίες για τις δυσκολίες που δημιουργούν οι κυρώσεις, με την Ελλάδα να αναφέρεται στις συμφωνίες «οικονομικής θυσίας» που θα φέρουν, σύμφωνα με μια έκθεση από τη σύνοδο του Συμβουλίου της ΕΕ στις 6 Μαΐου που είδε το Investigate Europe. Το έγγραφο, που συντάχθηκε από διπλωμάτη που συμμετείχε στις συζητήσεις, προσέθεσε ότι η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα «επιμένουν στις διασφαλίσεις ότι παρόμοια μέτρα λαμβάνονται διεθνώς, ώστε, ει δυνατόν, να μην πραγματοποιηθεί… μετατόπιση των μεριδίων αγοράς σε μεγαλύτερη κλίμακα».
Η Ουκρανία έχει πιέσει τη βιομηχανία από τις πρώτες μέρες του πολέμου. Ο Πρόεδρος Volodymyr Zelensky επέκρινε όσους αποστέλλουν πετρέλαιο από τη Ρωσία στις αρχές Ιουλίου, με ένα αιχμηρό μήνυμα προς τους ελληνικούς φορείς με επιρροή: «Είμαι βέβαιος ότι αυτό δεν ανταποκρίνεται στα συμφέροντα της Ευρώπης, της Ελλάδας ή της Ουκρανίας».
Τον Μάρτιο, η ουκρανική κυβέρνηση προέτρεψε τον Διεθνή Όμιλο P&I Clubs (IGP&I), τους παρόχους κάλυψης ευθύνης για το 90% του παγκόσμιου θαλάσσιου φορτίου, «να διακόψει τη ροή μετρητών που χρηματοδοτεί τη μαζική δολοφονία αθώων ανθρώπων».
Τα στοιχεία της CREA δείχνουν ότι από τις 3176 αποστολές που έφευγαν από τη Ρωσία διεθνώς κατά τη διάρκεια της περιόδου, ένας ασφαλιστής έχει καταχωρηθεί 2583 φορές. Από τα 15 που κατονομάζονται, τα 13 μέλη της IGP&I είναι ασφαλιστές για σχεδόν όλα τα ταξίδια. Αυτό περιλαμβάνει την ασφαλιστική εταιρεία του Malibu, Gard AS, μια νορβηγική εταιρεία και την τρίτη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία. Ερωτηθείς για οποιονδήποτε ρόλο έχουν στη χρηματοδότηση του ρωσικού κράτους, ένας εκπρόσωπος είπε: «Συμμορφωνόμαστε με τις κυρώσεις που ισχύουν ανά πάσα στιγμή. Ταυτόχρονα, βέβαια, παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και κάνουμε συνεχώς εκτιμήσεις σχετικά με αυτό το θέμα».
Η ομάδα περιβαλλοντικής εκστρατείας Global Witness εκτίμησε ότι τα μέλη της IGP&I με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο επέτρεψαν την εξαγωγή 40 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου τον πρώτο μήνα του πολέμου. «Χωρίς αυτήν την ασφάλιση, θα ήταν σχεδόν αδύνατο για τη Ρωσία να διατηρήσει τις τρέχουσες εξαγωγές ορυκτών καυσίμων, τις ίδιες εξαγωγές που χρηματοδοτούν τον πόλεμο στην Ουκρανία», δήλωσε στο Investigate Europe η ανώτερη ερευνήτρια Lela Stanley. «Οι δυνητικοί παράγοντες του ρωσικού εμπορίου πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα υποστηρίζουν ένα καθεστώς που δολοφονεί αθώους πολίτες, ακόμη και όταν οδηγεί την κλιματική κρίση». Η IGP&I δεν απάντησε στα αιτήματα του Investigate Europe για σχολιασμό μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.
Οι νέες κυρώσεις ορίζουν ότι οι εταιρείες της ΕΕ θα απαγορεύεται να ασφαλίζουν ρωσικές συναλλαγές πετρελαίου σε τρίτες χώρες. Σύμφωνα με τα σχέδια της G7, ο κυρίαρχος κλάδος του Ηνωμένου Βασιλείου θα είναι σε θέση να ασφαλίσει τις θαλάσσιες εξαγωγές πετρελαίου μόνο εάν οι αγοραστές αγοράσουν εντός του ανώτατου ορίου τιμής. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ρωσίας Αλεξάντερ Νόβακ δήλωσε ότι θα αρνηθούν να συνεννοηθούν με χώρες που υιοθετούν όρια τιμών.
Θα λειτουργήσουν οι κυρώσεις της ΕΕ;
Παρά τις κυρώσεις, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας δήλωσε τον Αύγουστο ότι υπήρξε «πιο περιορισμένη μείωση της ρωσικής προσφοράς από ό,τι προβλεπόταν προηγουμένως». Οι εξαγωγές σε μεγάλες αγορές έχουν πέσει κατακόρυφα κατά σχεδόν 2,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από τον Φεβρουάριο, αλλά τα δύο τρίτα έχουν επαναδρομολογηθεί αλλού.
Η αλλαγή δρομολόγησης, καθώς και οι ύποπτες μεταφορές από πλοίο σε πλοίο – όπου τα πλοία ξεφορτώνουν φορτίο σε άλλο σκάφος στη θάλασσα και απενεργοποιούν τα συστήματα παρακολούθησης για να αποφύγουν τον εντοπισμό και τις κυρώσεις από τη χώρα – είναι ολοένα και πιο διαδεδομένες με τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Ο Δρ Adnan Vatansever, αναλυτής στο Ινστιτούτο Ρωσίας, στο King’s College του Λονδίνου, λέει ότι ενώ η Ευρώπη υιοθέτησε αρχικά μια «προσεκτική προσέγγιση», σημαντικές αλλαγές στην αγορά που θα μπορούσαν να χτυπήσουν το πορτοφόλι του Πούτιν είναι πιθανές τον επόμενο χρόνο.
«Ο τρόπος που έχουν προταθεί οι κυρώσεις σημαίνει ότι αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε σημαντικό επαναπροσανατολισμό του ρωσικού πετρελαίου», λέει. «Το πετρέλαιο θα ρέει όπου υπάρχει κάποιος πρόθυμος να πληρώσει χρήματα. Για το πετρέλαιο, το έργο της Ρωσίας είναι ευκολότερο επειδή έχει τεράστια πλεονάζουσα ικανότητα όσον αφορά την εξαγωγική της υποδομή και επομένως η αλλαγή δρομολόγησης του πετρελαίου για τη Ρωσία δεν είναι πραγματικά δύσκολο έργο».
Η Vatansever λέει ότι η επιτυχία των κυρώσεων θα εξαρτηθεί από το τι θα συμβεί στις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου και από το εάν οι αναπτυσσόμενες χώρες υποστηρίζουν τα σχέδια ανώτατων τιμών ή συνεχίζουν να αγοράζουν με υψηλότερα επιτόκια. «Ο στόχος της κύρωσης ανώτατου ορίου τιμών δεν είναι να περιορίσει τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου αλλά να περιορίσει τα ρωσικά εισοδήματα από πετρέλαιο», λέει ο συγγραφέας του Oil in Putin’s Russia. «Αν οι ρωσικές ποσότητες παραμείνουν ίδιες, αλλά κερδίζουν σημαντικά λιγότερα, αυτό είναι στην πραγματικότητα το επιθυμητό αποτέλεσμα».
Ζήτημα ηθικής;
Οι προορισμοί για το φορτίο μπορεί να αλλάζουν, αλλά ένα ηθικό ερώτημα παραμένει: μπορούν οι φορτωτές να συνεχίσουν να βοηθούν στην παροχή δισεκατομμυρίων ευρώ στη Ρωσία για τη χρηματοδότηση του πολέμου;
Οι λιμενεργάτες στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σουηδία και την Ολλανδία αρνήθηκαν όλοι να ξεφορτώσουν το ρωσικό πετρέλαιο τους τελευταίους μήνες, αλλά μπορεί να είναι πιο περίπλοκο ζήτημα για τους φορείς εκμετάλλευσης, καθώς ορισμένοι έχουν συμφωνήσει ναύλωση χρόνου πριν από την έναρξη του πολέμου.
Ωστόσο, φαίνεται να μην ανησυχεί καθόλου τους Έλληνες εφοπλιστές. Η Μελίνα Τραυλού, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, δήλωσε σε συνέδριο τον Ιούνιο ότι η Ένωση καταδίκασε τις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά πρόσθεσε: «Οι Έλληνες εφοπλιστές δεν κάνουν τίποτα παράνομο, δεν παραβιάζουν κάποιο εμπάργκο». Ο οργανισμός αρνήθηκε να σχολιάσει αυτό το άρθρο.
Για τη Viken, τη μεγαλύτερη νορβηγική ναυτιλιακή εταιρεία κατά τη διάρκεια της περιόδου, ο πρόεδρός της είπε στο Investigate Europe ότι δεν μπορούν να κάνουν πολλά εκτός από το να συμβουλεύουν τους πελάτες να μην εισέρχονται σε ρωσικά λιμάνια. «Από σήμερα, οι πελάτες μας δεν περιλαμβάνονται σε καμία λίστα κυρώσεων και το ρωσικό πετρέλαιο είναι νόμιμο εμπόρευμα», είπε. «Οι μισθώσεις είχαν συναφθεί πολύ πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Παίρνοντας θέση εναντίον της Ρωσίας, οι ενεργειακές ανησυχίες της ίδιας της Ευρώπης αυξάνονται. «Πρέπει να καταλάβουμε ότι η προπολεμική κατάσταση με τα άφθονα, φθηνά ορυκτά καύσιμα δεν επιστρέφει», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς στα μέσα Σεπτεμβρίου. «Οι επόμενοι χειμώνες – όχι μόνο αυτός – θα είναι δύσκολοι».