Η Λατινική Αμερική αλλάζει, γιατί όχι και η Ευρώπη;

Με αφορμή την επίσκεψη Τσίπρα στην Αργεντινή και Βραζιλία, ορισμένοι αναρωτήθηκαν τι θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ στην Λ. Αμερική. Μια πρώτη απάντηση είναι ότι στον κατάλογο των χωρών της Λατινικής Αμερικής, που εμπιστεύονται το μέλλον τους στην Αριστερά, προστίθενται διαρκώς νέες χώρες. Συνεχίζει να ξεσηκώνεται η λεγόμενη «πίσω αυλή» των ΗΠΑ, διεκδικώντας την απαλλαγή της από τη Βορειοαμερικανική κηδεμονία. Απόδειξη το γεγονός ότι το 2009 ο Μπαράκ Ομπάμα βρέθηκε για πρώτη φορά αντιμέτωπος με το κοινό αίτημα της Αμερικής του Νότου για την άρση του απαράδεκτου και παράνομου αποκλεισμού της Κούβας, που βρίσκεται σε ισχύ από το 1962.

Σήμερα, η Κούβα έχει πολλούς φίλους γύρω της. Όταν επικράτησε η επανάσταση, την 1η Γενάρη 1959, με ηγέτες τους Φιντέλ Κάστρο και Τσε Γκεβάρα, η Βορειοαμερικανική κυριαρχία ήταν απόλυτη στη Λ. Αμερική, όπου οι περισσότερες χώρες είχαν στρατιωτικές δικτατορίες. Όμως, όχι μόνο δεν υποτάχθηκε η Κούβα, αλλά στάθηκε όρθια και μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, το 1991, παρότι πολλοί πρόβλεπαν με βεβαιότητα την κατάρρευση και της Κουβανικής Επανάστασης.

Στην εκπνοή του 20ου αιώνα πρώτη η Λ.Αμερική αμφισβήτησε τους νεοφιλελεύθερους μονόδρομους και την παντοδυναμία των ΗΠΑ. Η πρώτη αντινεοφιλελεύθερη εξέγερση, που τράβηξε τα βλέμματα όλου του κόσμου, ήταν το επαναστατικό κίνημα των Ζαπατίστας στο Μεξικό. Λίγα χρόνια μετά, ήρθε η πρώτη μεγάλη νίκη, που ανέδειξε πρόεδρο της Βενεζουέλας τον Ούγκο Τσάβες. Παράλληλα, η Βραζιλία φιλοξενούσε το 1ο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ στο Πόρτο Αλέγκρε. Εκεί πρωτοδιακηρύχθηκε  ότι «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός».

Οι ελπιδοφόρες αλλαγές στη Λ. Αμερική περιέχουν ισχυρά μηνύματα και για την Ευρώπη. Δείχνουν ότι ο νεοφιλελευθερισμός δεν είναι μονόδρομος. Ενισχύουν την πεποίθησή μας ότι οι σημερινοί κοινωνικοί και πολιτικοί συσχετισμοί μπορούν να ανατραπούν, ότι μια άλλη Ευρώπη είναι εφικτή. Αφού οι χώρες της Λ. Αμερικής επιλέγουν τη διέξοδο στα αριστερά ως απάντηση στα μεγάλα τους προβλήματα, γιατί να μην κάνει το ίδιο η Ευρώπη και η Ελλάδα; Γιατί να μην ηττηθεί κι εδώ ο νεοφιλελευθερισμός και να μην εφαρμοστούν οι προτάσεις της αριστεράς για την έξοδο από την κρίση;

* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και υπεύθυνος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων.