Η μνημειακή ελιά και το μουσείο ελιάς στις Πάνω Βούβες

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΥΝΕΔΡΩΝ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ TERRA CRETA 2012 ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΕΙ  ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥΣ

Από τον Πολυχρόνη Πολυχρονίδη τ. Δήμαρχο Κολυμβαρίου

Θα ήθελα να συγχαρώ τους διοργανωτές της σημερινής πρωτοποριακής και καινοτόμου εκδήλωσης, τον Δήμο Πλατανιά και τον Δήμαρχο τον κ. Μαλανδράκη, την κοινωφελή επιχείρηση του Δήμου και τον Πρόεδρό της τον κ. Καπνισάκη αλλά και την Terra Creta τον Γενικό Διευθυντή της τον κ. Αναγνωστάκη και τον Πρόεδρο της τον κ. Καλούση και όλους εσάς που βρίσκεσθε σήμερα εδώ, στα κορφοβούνια της ενδοχώρας του Δήμου μας, για να παρακολουθήσουμε την «1^η Συγκομιδή Ελαιοκάρπου» από το πανάρχαιο αυτό δένδρο της Ελιάς των Βουβών, το αρχαιότερο δένδρο ελιάς στον κόσμο, της «υπερμαθουσάλειας ελαίας», όπως την αποκάλεσε τόσο εύστοχα αλλά και ποιητικά και με ιδιαίτερα μεγάλη αγάπη ο οικουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολωμαίος, κατά την ανακήρυξή του σε Δημότη του Δήμου Κολυμβαρίου πριν τρία χρόνια στις 7-10-2009 κάτω από τα κλαδιά αυτού του δένδρου.

Σας καλωσορίζουμε λοιπόν στον τόπο μας, και σας ευχαριστούμε εγκάρδια για τη μεγάλη χαρά που μας δίδει η παρουσία σας. Θα ήθελα βέβαια με την ευκαιρία να ευχαριστήσω όλους τους κατοίκους του Δημοτικού Διαμερίσματος των Βουβών και ιδιαίτερα του οικισμού των Πάνω Βουβών αλλά και το προσωπικό του Δήμου Πλατανιά και του τ. Δήμου Κολυμβαρίου, χάρις στην θερμή υποστήριξη των οποίων έγινε δυνατή η πραγματοποίηση των διαφόρων έργων και του μουσείου Ελιάς Βουβών.

Θεωρούμε ιδιαίτερα πετυχημένη και ιδιαίτερα εμπνευσμένη την επιλογή αυτού του δένδρου για την επίσημη συγκομιδή ελαιοκάρπου και πιστοποίησή του, αφού πέραν των πολλαπλών μηνυμάτων και συμβολισμών, τους οποίους εκπέμπει αυτό το δένδρο, στην περιοχή παράγονται τα περίφημα, πολυβραβευμένα και περιάκουστα λάδια σε όλο τον πλανήτη, τα extra παρθένα ΠΟΠ ελαιόλαδα Κολυμβαρίου, από ελαιώνες απλωμένους στα κορφοβούνια της.

Ταυτόχρονα όμως εκπέμπουν μηνύματα και για το περιβάλλον και για τον πολιτισμό, ο οποίος άνθισε εδώ και χιλιάδες χρόνια εις την περιοχή και στην οποία καταβάλλονται συνεχείς και επίμονες προσπάθειες για την προστασία και την ανάδειξή τους.

Εις την περιοχή υπάρχουν και άλλα σημαντικά και ενδιαφέροντα αρχαία ελαιόδενδρα, περισσότερα από κάθε άλλο τόπο, το σπουδαιότερο όμως όλων είναι το δένδρο κάτω από τα κλαδιά του οποίου ευρισκόμεθα εμείς σήμερα.

Σας αναφέρουμε σε συντομία μερικές πληροφορίες για το συναξάρι αυτού του δένδρου. Ο κορμός του έχει περίμετρο 12,5μ. και είναι αγριελιά, γι’ αυτό τα αγγεία του έχουνε ελικοειδή διαδρομή και κατά δέσμες (στριφτολιά). Αποτελεί ένα Θεόκτιστο μνημείο, μια ζωντανή Κνωσό που έφτιαξε το χέρι του δημιουργού. Ένα γλυπτό που δεν μπορούν να φθάσουν την ομορφιά του τα γλυπτά του Φειδία και του Μιχαήλ Άγγελου. Έχει εμβολιασθεί με ποικιλία μαστοειδή (τσουνάτη). Η ηλικία του δένδρου εκτιμάται σε 3.000 χρόνια.

Η εκτίμηση γίνεται βάση των βοτανικών χαρακτηριστικών του, αλλά και της ύπαρξης τόσο δυτικά όσο και ανατολικά από το δένδρο και σε μικρή απόσταση απ’ αυτό, οικισμού γεωμετρικής και παλαιότερων περιόδων, στους κατοίκους των οποίων αποδίδεται η φύτευση και ο εμβολιασμός του δένδρου.

Βάσιμη πεποίθηση των ειδημόνων σχετικά με την ελαιοκαλλιέργεια (Αναγνωστόπουλος Καθηγητής Ανώτατης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών κ.α.), είναι ότι η Κρήτη είναι η κοιτίδα της ελαιοκαλλιέργειας. Ίσως λοιπόν να ξεκίνησε και από τον τόπο που βρισκόμεθα σήμερα για να κάνει την διαδρομή της ανά τις χιλιετίες.

Το δένδρο είναι θαλερότατο, ευλογημένο από τον δημιουργό, πάντα έμφορτο καρπών, χωρίς να του παρέχεται καμία απολύτως περιποίηση όπως λίπανση, πότισμα κ.α. Του αρκεί και το ζωογονεί η αγάπη όσων το επισκέπτονται και όσων ζουν κοντά του.

Έχει κηρυχτεί διατηρητέο μνημείο της φύσης με την 603/17-2-97 απόφαση Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Κρήτης ΦΕΚ 284/10-4-97 μετά την υπ’ αριθμ. 10/6-4-1992 ομόφωνη απόφαση – εισήγηση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Χανίων, ύστερα από πρόταση του ομιλούντος, Νομαρχιακού Συμβούλου τότε «λόγω του ιδιαίτερου αισθητικού, οικολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντός του».

Το δένδρο παρουσιάζει μια πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα, η οποία συνεχώς αυξάνει και προέρχεται από όλα τα μέρη του πλανήτη.

Μεγάλη, ανεκτίμητη και μοναδική η προσφορά του δένδρου για την ανάδειξη προπαντός όμως για την σωτηρία και των υπόλοιπων μνημειακών ελαιοδένδρων της Κρήτης και της χώρας μας, αλλά ακόμη και άλλων ειδών δένδρων, αφού η ανάδειξη η δική του, η οποία ξεκίνησε με την προαναφερθείσα απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Χανίων στις 6-4-1992, εκίνησε έντονο ενδιαφέρον και μια ευγενή άμυλα πανελλήνια για την αναζήτηση και ανακάλυψη και άλλων μνημειακών δένδρων, τα οποία μέχρι τότε ήτανε σε πλήρη άγνοια και περιφρόνηση, και μάλιστα ορισμένα από αυτά υπό εκρίζωση!!! Γι’ αυτό δίκαια όλες οι μνημειακές ελιές που ανακαλύφθηκαν μετά τις παραπάνω προσπάθειες μπορούν να θεωρηθούν προσφιλείς θυγατέρες της.

Είναι λάθος και ανωριμότητα να καλλιεργείτε έστω και σε ελάχιστες περιπτώσεις πνεύμα ανταγωνισμού για τα δήθεν πρωτεία της ηλικίας των διαφόρων αρχαίων ελαιοδένδρων. Η αλήθεια είναι ότι όλα τα μνημειακά ελαιόδενδρα αποτελούνε σημαντικό θησαυρό για τις περιοχές που βρίσκονται, ανεξάρτητα από πρωτεία, και μια ευκαιρία για την ανάπτυξη συνεργασίας σε μια κοινή προσπάθεια σωτηρίας και ανάδειξής τους η οποία και αποτελεί το πρώτιστο καθήκον όλων μας αλλά και η αξιοποίησή τους με την ένταξή τους στην στράτες της ελιάς, την διοργάνωση κοινών εκδηλώσεων, την αύξηση της επισκεψημότητάς τους, την συμμετοχή τους σε κοινά προγράμματα χρηματοδοτήσεων και την ενδυνάμωση των συμβολισμών, των αξιών και των μηνυμάτων τα οποία εκπέμπουν.

Ο χώρος του δένδρου αναδεικνύεται σήμερα στην νέα Πνύκα της χώρας μας σαν το καταλληλότερο βήμα για τα παναθρώπινα μηνύματα των αποστόλων της ειρήνης και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Τα έργα τα οποία βρίσκονται στον εγγύς και ευρύτερο χώρο του δένδρου, έγιναν από τον Δήμο της περιοχής με λιτότητα και ευαισθησία για το περιβάλλον με τη βοήθεια και διαφόρων προγραμμάτων, αλλά και την βοήθεια, το ενδιαφέρον και την αγάπη των κατοίκων της περιοχής.

Από το δένδρο αυτό ελήφθη κότινος για την στέψη των Ολυμπιονικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας 2004, του Πεκίνου το 2008 και πρόσφατα στους Ολυμπιακούς αγώνες του Λονδίνου, κλαδί από το δένδρο αυτό μπήκε μαζί με την Ολυμπιακή Φλόγα τιμής ένεκεν στον αγωνιστικό χώρο, στην εναρκτήρια τελετή των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου για να μεταφέρει τα πανάρχαια μηνύματα της Ειρήνης, της προστασίας του περιβάλλοντος κ.α.. Με στεφάνια από κλαδιά αυτού του δένδρου έγινε από τον Δήμαρχο του τ. Δήμου Κολυμβαρίου η στέψη των νικητών του μεγάλου Μαραθονίου στο Καλλιμάρμαρο της Αθήνας με την συμπλήρωση 2.500 χρόνων από τον νίκη των Ελλήνων κατά των Περσών στο Μαραθώνα κάτι που αποτελεί μια ιδιαίτερα μεγάλη τιμή για το δένδρο και για τον τόπο μας.

Πολύ σημαντικό το Μουσείο Ελιάς Βουβών, το οποίο βρίσκεται κοντά μας, το οποίο έχει στεγασθεί σε ένα οίκημα με αυθεντικά χαρακτηριστικά μιας ευφυούς λαϊκής αρχιτεκτονικής της περιοχής. Περιλαμβάνει πολύ ενδιαφέρονται εκθέματα πολλά από τα οποία είναι μοναδικά, όπως είναι η σειρά των αρότρων με το μοναδικό γνήσιο Ησιόδειο άροτρο κ.α.

Ο Δήμος καταβάλλει πολύ μεγάλες προσπάθειες για την απόκτηση νέων εκτάσεων από χρηματοδοτήσεις της Περιφέρειας για τη επέκταση των πολύ σημαντικών δραστηριοτήτων του Μουσείου και την στέγαση των πολυπληθών εκθεμάτων τα οποία του προσφέρονται.

Ήδη όπως βλέπετε εδώ πλησίον, έχει στηθεί μια πολύ αυθεντική και ενδιαφέρουσα φάμπρικα, ιππήλατη, όπως ακριβώς ήτανε οι παλαιές φάμπρικες πριν χρησιμοποιηθούν μηχανικά μέσα για την λειτουργία και κίνησή τους. Θεωρείται πολύτιμο απόκτημα και γι’ αυτό και αξίζουν συγχαρητήρια στον Δήμο και την οικογένεια Παναγιώτη Καραπατάκη, χάριν στην συμβολή και το μεράκι των οποίων ολοκληρώθηκε με επιτυχία αυτό το έργο.

Προσπαθήσαμε να είμαστε κατά το δυνατόν πολύ σύντομοι, αλλά θεωρήσαμε ότι θα σας ήτανε χρήσιμες κάποιες ελάχιστες πληροφορίες, οι οποίες θα βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση του όλου αντικειμένου της ελαιοκαλλιέργειας, του ελαιολάδου και της ζωής των ελαιοκαλλιεργητών της περιοχής μας.

Σας ευχαριστούμε και πάλι και σας ευχόμεθα από καρδιάς, τελειώνοντας τις εργασίες σας εις την περιοχή μας να έχετε αισθανθεί και εσείς αυτό το οποίο μας είχε εκμυστηρευτεί με μεγάλη εγκαρδιότητα και με πολύ αγάπη η αυτού Θεότατη  Παναγιότητα  ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος μετά το τέλος της τελετής της ανακήρυξης του σε επίτιμο Δημότη Κολυμβαρίου ότι «Σε πολλά μέρη του πλανήτη έχω μεταβεί και έχω τιμηθεί κατά καιρούς. Αυτό όμως το οποίο σήμερα ησθανθή κάτω από τους κλάδους αυτής της υπερμαθουσάλιας ελαίας ουδαμού του πλανήτου έχω ποτέ αισθανθεί!!!».

Πολυχρόνης Πολυχρονίδης

τ. Δήμαρχος Κλυμβαρίου

"google ad"