Ιδιωτικοποίηση των φοιτητικών εστιών: Ο διπλός στόχος της πρότασης Μητσοτάκη

Την αντίδραση φοιτητικών συλλόγων αλλά και κομμάτων της Αριστεράς προκάλεσε η αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη στην προοπτική δημιουργίας φοιτητικών εστιών μέσω Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) που θα προσφέρει στέγαση φθηνότερη από τα τρέχοντα ενοίκια της αγοράς αλλά σε καμία περίπτωση δωρεάν.

«Ανατρέπει το καθεστώς της δωρεάν φοιτητικής στέγης για τις οικογένειες που πληρούν τα κοινωνικοοικονομικά κριτήρια», σχολίασε η αναπληρώτρια τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ για ζητήματα κοινωνικής αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου. «Πρόκειται για την πολιτική του ‘Πανεπιστημίου Α.Ε’, στο οποίο οι ιδιώτες θα εμπλέκονται στα πάντα και οι φοιτητές θα πληρώνουν για τα πάντα» αναφέρει μεταξύ άλλων στην ανακοίνωσή της η ΚΝΕ. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Μιλώντας στο tvxs.gr ο αναπληρωτής καθηγητής στο ΑΠΘ και πρώην γ.γ. Παιδείας Γιώργος Αγγελόπουλος υποστηρίζει πως ο στόχος του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι αφενός η κερδοφορία ιδιωτικών επιχειρήσεων, αφετέρου η μείωση του αριθμού των δικαιούχων του στεγαστικού επιδόματος των 1000 ευρώ ανά έτος.

Οι φοιτητικές εστίες δεν είναι (όλες) δωρεάν

Αν κάποιος δεν έχει μπει ποτέ σε εστίες των ελληνικών πανεπιστημίων και σταθεί μόνο στις δηλώσεις των κομμάτων της Αριστεράς, θα σχηματίσει την εικόνα πως έως τώρα οι εστίες είναι εντελώς δωρεάν για τους φοιτητές και λειτουργούν ικανοποιητικά. Σύμφωνα με όσα λένε στο tvxs.gr φοιτητές και μέλη της ΚΝΕ, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.

Στην πλειοψηφία τους κακοσυντηρημένες και με παλιές υποδομές, οι φοιτητικές εστίες κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη θεωρούνται «τελευταία λύση» για τους φοιτητές που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να νοικιάσουν ένα διαμέρισμα. Βέβαια με την οικονομική κρίση και τα τελευταία χρόνια με την τρομακτική άνοδο των ενοικιών, ο αριθμός των φοιτητών που δεν μπορούν παρά να μείνουν σε εστία για να σπουδάσουν έχει αυξηθεί.

«Τα πράγματα γίνονται όλο και χειρότερα. Ενώ όλο και περισσότερες εργασίες έχουν δοθεί σε ιδιώτες, δωμάτια μένουν ασυντήρητα, ασανσέρ δεν λειτουργούν, τουαλέτες παραμένουν για μεγάλα διαστήματα εκτός χρήσης», λέει στο tvxs.gr ο Χρήστος Θύμιος, μέλος του Συλλόγου Οικοτρόφων Φοιτητικών Εστιών Θεσσαλονίκης.

«Στις Γ’ Φοιτητικές Εστίες σε κάθε όροφο μένουν περίπου 35 φοιτητές, για τους οποίους θεωρητικά υπάρχουν έξι τουαλέτες και ισάριθμα ντους. Εξαιτίας της κατάστασης που σας περιγράφω, εν μέσω πανδημίας φτάσαμε να λειτουργεί μόνο μία τουαλέτα και δύο ντους. Για εβδομάδες επίσης δεν λειτουργούσε το ασανσέρ, με αποτέλεσμα φοιτητές με κινητικά προβλήματα να δυσκολεύονται πολύ για να φτάσουν στο δωμάτιό τους. Επιπλέον οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα, υπάλληλοι εργολάβου πλέον, έπρεπε να ανεβοκατεβαίνουν τους ορόφους με τις σκάλες», προσθέτει ο φοιτητής.

Οι στεγαζόμενοι στις εστίες του ΑΠΘ υποστηρίζουν πως για την εγκατάσταση οι φοιτητές πληρώνουν εγγύηση το ποσό της οποίας δεν είναι ορισμένο σε κάποιον κανονισμό αλλά κυμαίνεται από 45 έως 60 ευρώ χωρίς να δίδεται απόδειξη. Ύστερα για κάθε μήνα διαμονής προβλέπεται μια εισφορά 5 ευρώ. Κανείς όμως δεν τη ζητάει και έτσι οι περισσότεροι φοιτητές στην πράξη δεν την αποδίδουν. Μόνο όταν ο φοιτητής/η φοιτήτρια παίρνει πτυχίο και αφήνει την εστία, οι πρυτανικές αρχές ελέγχουν εάν έχουν εξοφληθεί τα «5ευρα».

Εκπρόσωπος της ΚΝΕ, στον απόηχο της μεγάλης νίκης της Πανσπουδαστικής στις φοιτητικές εκλογές, είπε στο tvxs.gr ότι για τις φοιτητικές εστίες της Λάρισας οι φοιτητές πληρώνουν ετησίως συμμετοχή 400 ευρώ για μονόκλινο δωμάτιο και 150 ευρώ για συγκατοίκηση. Σε επικοινωνία μας με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας επιβεβαιώσαμε πως η συμμετοχή είναι 40 ευρώ το μήνα και 15 αντίστοιχα, δηλαδή τα ίδια ποσά διά δέκα μήνες που περίπου διαρκεί το ακαδημαϊκό έτος.

Στην ΚΝΕ στέκονται επίσης στο γεγονός πως κάποιες εστίες, αναφέρουν για παράδειγμα την περίπτωση της Κέρκυρας, αναγκάζουν τους στεγαζόμενους φοιτητές να αφήνουν τα δωμάτιά τους μετά το τέλος του εαρινού εξαμήνου προκειμένου αυτά να αξιοποιηθούν ως τουριστικά καταλύματα κατά την περίοδο του καλοκαιριού.

Μη ρεαλιστική και με άλλους στόχους η ιδέα Μητσοτάκη;

«Η πρόταση-εξαγγελία του πρωθυπουργού στερείται ρεαλιστικότητας για δύο λόγους. Πρώτον, δεν λύνει το φλέγον πρόβλημα της ακριβής φοιτητικής στέγης, αφού ακόμα και άμεσα να ξεκινήσουν οι εργασίες ανέγερσης των νέων αυτών κτιρίων με ΣΔΙΤ, οι εστίες θα είναι έτοιμες να υποδεχθούν φοιτητές το λιγότερο σε τέσσερα χρόνια. Δεύτερον, τα μεγάλα πανεπιστήμια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα δε διαθέτουν εκτάσεις όπου θα μπορούσαν να ανεγερθούν νέα κτίρια. Αυτό ισχύει μόνο για κάποια πανεπιστήμια της περιφέρειας», λέει στο tvxs.gr ο Γιώργος Αγγελόπουλος, πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας και αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

«Κατά την γνώμη μου η πρόταση-εξαγγελία του κου. Μητσοτάκη έχει δύο στόχους. Αφενός να μετατρέψει τις φοιτητικές εστίες σε πεδίο κερδοφορίας για ιδιώτες μέσω ΣΔΙΤ και να αυξήσει την κερδοφορία μέσα από εργολαβίες, αφετέρου να μειώσει τον αριθμό των φοιτητών που δικαιούνται το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα των 1000 ευρώ ανά έτος», σημειώνει ο κ. Αγγελόπουλος. Υπενθυμίζεται πως οι φοιτητές που σπουδάζουν σε πόλη διαφορετική από τον τόπο κατοικίας τους και δεν πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τις εστίες, λαμβάνουν στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους το ποσό των 1000 ευρώ.

«Όσοι δεν είμαστε δογματικά αντίθετοι στις Συμβάσεις Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα, πρέπει να εξετάζουμε με τί όρους γίνεται η κάθε ΣΔΙΤ. Για παράδειγμα η ανέγερση των νέων φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2018 έγινε με ΣΔΙΤ αλλά με εγγύηση ότι οι φοιτητές δεν θα πληρώνουν. Αντίθετα ο κ. Μητσοτάκης έκανε σαφές πως πρόθεσή του είναι οι φοιτητές να πληρώνουν για την στέγασή τους», τονίζει ο καθηγητής.

Όσο για το τί πρέπει να γίνει προκειμένου να μειωθεί η επίπτωση της μεγάλης ανόδου των ενοικίων στους φοιτητές, ο κ. Αγγελόπουλος λέει: «Η λύση στο πρόβλημα της φοιτητικής στέγης έγκειται στο συνδυασμό βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων μέτρων. Βραχυπρόθεσμα, απαιτείται αύξηση του στεγαστικού επιδόματος στα 1.500 Ευρώ και αύξηση των δικαιούχων στους 40.000. Μεσοπρόθεσμα, απαιτούνται νέες φοιτητικές εστίες για τουλάχιστον το 15% των ενεργών φοιτητών σε κάθε ΑΕΙ μέσω της κατασκευής εστιών με χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το ΕΣΠΑ, το Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης, ΣΔΙΤ με όρους που θα συμφέρουν το δημόσιο, και αποπληρωμή από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Όλα αυτά χρειάζεται να ενταχθούν σε ένα συνολικότερο πλαίσιο παρεμβάσεων που αφορά τη στέγαση των νέων».

tvxs.gr

"google ad"