ΟΙ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Οι αλλαγές στην πολιτική γεωγραφία και η μεταβολή των συσχετισμών στη διάταξη των πολιτικών δυνάμεων, επιβεβαιώνουν και επιπροσθέτως επικαιροποιούν το αίτημα για μια ριζική αλλαγή των δομών, της νοοτροπίας καθώς και του αξιακού πλαισίου μέσα στο οποίο κινήθηκε τα τελευταία χρόνια το συνδικαλιστικό κίνημα. Σ΄ αυτή την ιστορική συγκυρία, ο οργανωμένος χώρος του κόσμου της εργασίας οφείλει να διαμορφώσει τους όρους της εκ βάθρων θεσμικής ανασυγκρότησης ολόκληρου του συνδικαλιστικού χάρτη με στόχο τον εξορθολογισμό, την πολιτική εξυγίανση, την υπέρβαση των δεινών που η παρακμή της μεταπολίτευσης επέφερε στον τόπο.
Στοιχεία όπως η διαφθορά, η γραφειοκρατικοποίηση, η παθητική εξάρτηση από τους κομματικούς μηχανισμούς, η αδιαφάνεια, οι συνδικαλιστικές επετηρίδες, η λογική των «ημετέρων», η ουσιαστική αδρανοποίηση των θεσμικών οργάνων και διαδικασιών, η περιφρόνηση των θεσμών και των καταστατικών αρχών αποτελούν μερικά μόνο από τα εμφανή συμπτώματα που πλήγωσαν το συνδικαλιστικό κίνημα όλα αυτά τα χρόνια και το οδήγησαν σε μια παθητική ταύτιση με τα τεκταινόμενα στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Σήμερα που η κρίση βαθαίνει, που η ανεργία, η φτώχεια, η αποστέρηση, η περιθωριοποίηση και η αποδόμηση του κράτους πρόνοιας κερδίζουν έδαφος, γινόμαστε μάρτυρες της θεμελίωσης μιας κοινωνίας της ζούγκλας με τις ευλογίες της τρόικας και των ντόπιων εκφραστών της.
Αντί λοιπόν στην κρίση αυτή το συνδικαλιστικό κίνημα να αντιταχθεί με σθένος και ορμή αποτελώντας τη νέα μορφή πρωτοπορίας για τη χώρα, συμπεριφέρεται αμυντικά αδυνατώντας να διαμορφώσει από θέση ισχύος τους όρους μιας νέας κοινωνικής συμφωνίας προς όφελος των εργαζομένων και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Και το χειρότερο; Καθημερινά βλέπουμε τη συνδικαλιστική πυκνότητα να μειώνεται, το εργατικό μέτωπο να αποδυναμώνεται, τους πολίτες να στρέφονται σε ακραίες θέσεις, σε πολιτικά και ιδεολογικά αδιέξοδους δρόμους.
Η ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Είναι λοιπόν η στιγμή το οργανωμένο κίνημα των εργαζομένων να ανακαταλάβει τον κοινωνικό χώρο που ιστορικά του αναλογεί σε τούτες τις δύσκολες μέρες που διάγει ο τόπος.
Να γίνει εκ νέου ο γνήσιος εκφραστής του δίκαιου αγώνα των κοινωνικά αδύναμων, των ανέργων και των νέων, των μισθωτών και των ελαστικά εργαζόμενων.
Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει μόνο με ευχολόγια και καταστατικά μανιφέστα. Είναι η ώρα που οφείλουμε έμπρακτα να αποδείξουμε ότι ήρθε η ώρα της μεγάλης αλλαγής, της ανατροπής των όσων έχουν μέχρι σήμερα πληγώσει τον τόπο και ειδικότερα την εικόνα του συνδικαλιστικού κινήματος στην ελληνική κοινωνία.
Ορισμένα ζητήματα τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αρχή αλλά και τη γόνιμη βάση ενός δημιουργικού διαλόγου συμπυκνώνονται στα εξής κάτωθι:
- επαναπροσδιορισμός και επαναθεμελίωση των αρχών του συνδικαλιστικού κινήματος με στόχο την αποσαφήνιση της φυσιογνωμίας, της στρατηγικής και της χάραξης πορείας στο πολιτικό και συνδικαλιστικό γίγνεσθαι.
- επαναξιολόγηση των διαδικασιών και των αρχών λειτουργίας των συνδικαλιστικών θεσμών, σε μια προσπάθεια να εδραιωθεί η εμπιστοσύνη σε θεσμούς, διαδικασίες, πρακτικές που μέχρι σήμερα είτε έχουν απαξιωθεί, είτε υπολειτουργούν, είτε δεν λειτουργούν καθόλου.
- λειτουργία και ενίσχυση των οργάνων και λήψη αποφάσεων με συλλογικό χαρακτήρα, με έμφαση στις αρχές της άμεσης δημοκρατίας, της ισοτιμίας, της αλληλεγγύης και της συνεργατικότητας.
- Εφαρμογή του «πόθεν έσχες» σε όσους καταλαμβάνουν συνδικαλιστικά αξιώματα και εμπλέκονται θεσμικά είτε σε διαχείριση κοινοτικών επιδοτήσεων, είτε σε αξιοποίηση χρημάτων από εθνικούς και δημόσιους πόρους.
- διαδικασίες αξιολόγησης και συλλογικής λογοδοσίας για όλα τα στελέχη τα οποία καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης και αξιώματα, ώστε καμία θέση ή αξίωμα να θεωρείται αυτονόητο προνόμιο ή κεκτημένο λόγω δημοσίων σχέσεων και κομματικών επιρροών.
- ανοικτές διαδικασίες αναπαραγωγής στελεχών μέσα από ένα συνδυασμό κριτηρίων ώστε να διασφαλίζονται οι αρχές της αξιοκρατίας, της ισότητας των ευκαιριών, της συνδικαλιστικής αποτελεσματικότητας.
- κριτήρια όπως το ήθος, η συνέπεια, η συνδικαλιστική εμπειρία, η κατοχή ειδικών γνώσεων και δεξιοτήτων, η διάθεση για προσφορά, η αποτελεσματικότητα, απαιτείται να επανατοποθετηθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος με σκοπό την αξιοκρατία αλλά και την αξιοποίηση των μελών και των στελεχών των συνδικάτων.
- διαρκής επιμόρφωση και εκπαίδευση όλων των μελών και των στελεχών μέσα από την προώθησή τους σε δομές και διαδικασίες μάθησης. Είναι αδιανόητο στις σημερινές συνθήκες να γίνεται ανεκτό το φαινόμενο της υποτίμησης της γνώσης και της μάθησης στους χώρους δουλειάς, σε μια συγκυρία που τα δεδομένα αλλάζουν διαρκώς και οι σταθερές της εμπειρικής πραγματικότητας (πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής) ανατρέπονται από στιγμή σε στιγμή.
- αποδέσμευση από τον πατερναλισμό κάθε είδους κομματικού σχηματισμού με στόχο την πολιτική αυτονομία, τον αυτοκαθορισμό και την ανεξάρτητη χάραξη πορείας του συνδικαλιστικού κινήματος. Το οργανωμένο κίνημα της εργασίας δεν μπορεί και δεν νοείται να αποτελεί το δεκανίκι του οποιουδήποτε κομματικού φορέα, αφού από τη φύση του οφείλει να καθίσταται μια δύναμη κατά των διαπλεκόμενων συμφερόντων, κατά των ισχυρών μειοψηφιών, της εκμετάλλευσης και της ασυδοσίας.
- διαδικασίες ένταξης και «στρατολόγησης» νέων μελών και στελεχών με στόχο τη σύνθεση δυνάμεων και την ισχυρή αντιπροσώπευση σε όλους τους χώρους της μισθωτής εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
- επαναπροσδιορισμός του τρόπου με τον οποίο απονέμονται τα συνδικαλιστικά «προνόμια» και διαμόρφωση διαδικασιών ασυμβίβαστου κατοχής πολλαπλών θέσεων και αξιωμάτων. Ειδικότερα, το συνδικαλιστικό αξίωμα είναι ηθικά μεμπτό να συνδυάζεται με ταυτόχρονη θέση σε κομματικό μηχανισμό, ή θέση σε δημόσιο οργανισμό, ή επιτροπή αμειβόμενη από το Δημόσιο.
- απόλυτη διαφάνεια στις αμοιβές των συνδικαλιστικών στελεχών για συμμετοχή σε επιτροπές ή διοικήσεις οργανισμών. Η οποιαδήποτε αμοιβή θα πρέπει να είναι απόλυτα διαφανής και η σκοπιμότητά της να αξιολογείται με τρόπο συλλογικό και κοινά αποδεκτό. Για το λόγο αυτό η οποιαδήποτε αμοιβή πέρα από την κάλυψη πραγματικών αναγκών (π.χ οδοιπορικά) είναι κοινωνικά επιθυμητό να κατατίθεται από πλευράς συνδικαλιστών υπέρ των συνδικάτων.
Μιχάλης Κουρουτός
Πρόεδρος της ΟΙΕΛΕ
Γραμματέας Εκπαίδευση της ΓΣΕΕ
"google ad"
