Κεραμείον – Ένα μικρού μήκους ντοκιμαντέρ για τα 3.000 χρόνια παραδοσιακής κεραμικής στο χωριό Μαργαρίτες Ρεθύμνου [βίντεο]

Το χωριό Μαργαρίτες είναι ένα από τα μεγαλύτερα κεραμικά κέντρα στην Ελλάδα. Οι παλιές και οι νέες τεχνικές συνυπάρχουν αρμονικά ανάμεσα στα 20 εργαστήρια-εκθεσεις κεραμικής που κατασκευάζουν παραδοσιακά και μοντέρνα κεραμικά. Σε αυτό τον τόπο ο Γιώργος Δαλαμβέλας δημιούργησε το “Κεραμείον”.

 

Ο Γιώργoς Δαλαμβέλας γεννήθηκε στις Μαργαρίτες όπου ζει και εργάζεται. Διδάχθηκε παραδοσιακή κεραμική απο τον πατέρα του και μαθήτευσε στη Σχολή Αγγειοπλαστικής του ΟΕΑΔ στο Νέο Ηράκλειο Αττικής κοντά στον Αλέκο Καρδιακό.

Όταν αποφάσισε να ασχοληθεί με την κεραμική ο τόπος και η ιστορία του έδειξαν το δρόμο. Η αγάπη για τεχνικές που έχουν εγκαταλειφθεί όπως η στίλβωση και οι αρχέγονες φόρμες τον οδήγησαν στη χρήση του ντόπιου χώματος.

Το 1996 δημιουργεί το δικό του εργαστήριο με την επωνυμία “Κεραμείον“. Για την προετοιμασία του πηλού, ανεβαίνει στο βουνό και συλλέγει την πρώτη ύλη, το μαύρο χώμα και τη λεπίδα από τα οποία, αφού τα επεξεργαστεί, παράγει πηλό εξαιρετικής ποιότητας. Ο πηλός αυτός έχει την ιδιότητα μετά το ψήσιμο στους 1000*C να γίνεται αδιαπέραστος απο υγρά και κατάλληλος για κάθε οικιακή χρήση.

Οι ιδιότητες του πηλού του έδωσαν την δυνατότητα να ασχόληθεί περισσότερο με την παραδοσιακή κεραμική και να αναπαραγάγει αγγεία όμοια με αυτά που χρησιμοποιούσαν οι γιαγιάδες μας. Στο “Κεραμείον” θα βρείτε στάμνες και λαΐνες για νερό, μπρίκια για λάδι, μελοκούρουπα για μέλι, πιάτα, χωνιά και άλλα σκέυη καθημερινής χρήσης.

Oι φόρμες που δημιουργεί είναι κυρίως μικρές και τις περισσότερες φορές η εξωτερική τους επιφάνεια λειαίνεται με ένα μικρό βότσαλο (δρακονάκι) πρίν το ψήσιμο. Για τη διακόσμηση τους δανείζεται μοτίβα της Κρητικής κεραμικής καθώς και τον πλοκό, ένα ξεχασμένο εργαλείο απο τρίχα προβάτου με το οποίο δημιουργούνται ανθέμια. Παλαιότερα όλα τα κεραμικά των Μαργαριτών έφεραν τη διακόσμηση με πλοκό για να είναι έυκολα αναγνωρίσιμος ο τόπος καταγωγής τους.

Όμως στόχος του ‘Κεραμείου’ δεν είναι μόνο η παραγωγή κεραμικών αλλα και η επαφή με το κοινό. Για το λόγο αυτό τον φιλόξενο χώρο του συχνά επισκέπτονται σχολεία και ενήλικες για να ξεναγηθούν στην τοπική κεραμική. Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν απο κοντά τα στάδια παραγωγής του πηλού, την κατασκευή των αγγείων στον τροχό, τη διακόσμηση και το ψήσιμο στο καμίνι με ξύλα.

Στο “Κεραμείον” εκτός από τα δημιουργήματα του Γιώργου φιλοξενούνται και δουλειές άλλων κεραμιστών απο την Ελλάδα και το εξωτερικό

Ένα μικρού μήκους ντοκιμαντέρ για το “Κεραμείον”

Εμπνευσμένος από τη δουλειά του Γιώργου Δαλαμβέλα και την παράδοση των κεραμιστών στο χωριό Μαργαρίτες στο Ρέθυμνο ο σκηνοθέτης Κώστας Ιωακειμίδης δημιούργησε αυτό το πολύ όμορφο μικρού μήκους ντοκιμαντέρ για τη διαδικασία δημιουργίας των κεραμικών, από τη συλλογή της πρώτης ύλης έως το τελικό στάδιο.

Όπως γράφει στην περιγραφή του βίντεο:

Το χώμα γίνεται αγγείο μέσα από μια διαδικασία που εξελίσσεται στα βάθη των αιώνων από έναν κεραμίστα στις Μαργαρίτες στην Κρήτη, έναν τόπο που εδώ και 3000 χρόνια οι άνθρωποί του δημιουργούν με χώμα, νερό και φωτιά.”

Να σημειώσουμε ότι η μουσική που συνοδεύει το βίντεο είνα από τους DAULUTEκαι δημιουργήθηκε ειδικά γι’ αυτό το λόγο.

Για όσους το επιθυμούν, μπορούν να επισκεφθούν και τη σελίδα του εργαστηρίου “Κεραμείον” πατώντας εδώ.