Κλιμακώνεται η ένταση στο Κόσοβο: Σε ετοιμότητα ο σερβικός στρατός

Σε κατάσταση αυξημένου συναγερμού έθεσε τα στρατεύματά της στα σύνορα με το Κοσσυφοπέδιο η Σερβία, καθώς αναζωπυρώνεται η διαμάχη σχετικά με τις πινακίδες αυτοκινήτων που απειλεί να κλιμακώσει περαιτέρω τις εντάσεις μεταξύ των δύο «βαλκανικών εχθρών».

Νωρίτερα, οι αρχές προειδοποίησαν τα μέλη της σερβικής μειονότητας που ζει στο Κοσσυφοπέδιο, πρώην επαρχία της Σερβίας, να αντικαταστήσουν τις πινακίδες κυκλοφορίας των οχημάτων τους με πινακίδες Κοσόβου. Οι προειδοποιήσεις ήρθαν παρά τις εκκλήσεις των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναβάλουν οποιαδήποτε τέτοια απαίτηση.

Σε απάντηση στην κίνηση του Κοσσυφοπεδίου, ο υπουργός Άμυνας της Σερβίας Μίλος Βούτσεβιτς είπε ότι ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο οποίος είναι ο ανώτατος διοικητής των ενόπλων δυνάμεων της Σερβίας, έθεσε τον στρατό σε κατάσταση «ετοιμότητας». «Δεν ετοιμαζόμαστε για πόλεμο, αλλά δεν πρέπει να είμαστε απροετοίμαστοι», είπε ο Βούτσεβιτς. «Είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε τον διάλογό μας με την Πρίστινα» πρόσθεσε.

Δεν είναι σαφές τι σημαίνει πρακτικά η κατάσταση ετοιμότητας. Τα σερβικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν αργότερα ότι μη επανδρωμένα αεροσκάφη εμφανίστηκαν στα σύνορα Κοσσυφοπεδίου-Σερβίας «παρατηρώντας τους στρατώνες και τις θέσεις» του σερβικού στρατού. Αναφορές λένε τα σερβικά μαχητικά αεροσκάφη αναπτύχθηκαν υπό την «εντολή» του Βούτσιτς, αλλά τα drones εγκατέλειψαν τον σερβικό εναέριο χώρο πριν τα πολεμικά αεροσκάφη φτάσουν στους στόχους τους.

Στον αέρα η ενταξιακή πορεία

Η ΕΕ έχει πει στο Κοσσυφοπέδιο και τη Σερβία ότι πρέπει να εξομαλύνουν τους δεσμούς τους εάν θέλουν να προχωρήσει η ενταξιακή τους πορεία. Οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον έχουν πρόσφατα εντείνει τις προσπάθειες διαμεσολάβησης, υπό τον φόβο ότι η αβεβαιότητα σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και οι στενοί δεσμοί της Σερβίας με τη Ρωσία θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τα πράγματα.

Η νέα κρίση άρχισε να πυροδοτείται το καλοκαίρι, μετά την άρνηση της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου να αναγνωρίσουν εκατέρωθεν τα έγγραφα ταυτότητας καθώς και τις πινακίδες αυτοκινήτων. Οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου που ζουν στο βορρά έστησαν οδοφράγματα, σήμαναν σειρήνες αεροπορικής επιδρομής και πυροβόλησαν με όπλα στον αέρα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κίνηση.

Τον Ιούνιο το Κοσσυφοπέδιο ψήφισε νόμο που απαιτεί από τα οχήματα με σερβικές πινακίδες να τα αντικαθιστούν με αυτά του Κοσσυφοπεδίου. Όμως, μετά από πιέσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ και την ένταση στον σερβικό βορρά, συμφώνησε να αναβάλει την εφαρμογή μέχρι την 1η Νοεμβρίου.

Ο επίμαχος νόμος για τις πινακίδες

Καθώς το μέτρο τέθηκε σε ισχύ την Τρίτη, οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου ανέφεραν ότι η επιβολή θα είναι σταδιακή. Για τις πρώτες τρεις εβδομάδες του Νοεμβρίου, οι οδηγοί που δεν συμμορφώνονται θα λαμβάνουν προειδοποιήσεις. Στη συνέχεια θα τους επιβάλλεται πρόστιμο και από το τέλος Ιανουαρίου θα επιτρέπεται η κυκλοφορία μόνο οχημάτων με νέες προσωρινές πινακίδες έως τις 21 Απριλίου, καταληκτική ημερομηνία μετά την οποία δεν θα επιτρέπονται παλιές πινακίδες και οι οδηγοί θα κινδυνεύουν με κατάσχεση των οχημάτων τους.

Λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Τρίτης, η αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου άρχισε να μοιράζει τις πρώτες γραπτές επιπλήξεις, καθώς έληξε η προθεσμία για την ανταλλαγή πινακίδων. Ο πρώτος παραλήπτης ήταν μια γυναίκα που έφτασε από τη Σερβία μέσω του σημείου ελέγχου στο Jarinje, στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου.

Η ανακοίνωση της αστυνομίας προειδοποιούσε ότι πρέπει να αφαιρέσει την πινακίδα κυκλοφορίας που εκδόθηκε από τη Σερβία από το αυτοκίνητό της έως τις 21 Νοεμβρίου, διαφορετικά θα της επιβληθεί πρόστιμο. Αλλά η οδηγός αρνήθηκε, λέγοντας ότι θα περιμένει να λάβει εντολές από την κυβέρνηση της Σερβίας πριν κάνει οποιεσδήποτε αλλαγές.

Υπάρχει μικρή πιθανότητα το Βελιγράδι να αλλάξει τη στάση του. Λέει ότι οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου έχουν κάθε δικαίωμα να χρησιμοποιούν πινακίδες κυκλοφορίας που εκδόθηκαν από τη Σερβία, αντικατοπτρίζοντας τη μη αναγνώριση από τη Σερβία της μονομερούς ανακήρυξης της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου το 2008.

Ο υπουργός Εσωτερικών του Κοσόβου Τζελάλ Σβέτσλα προέτρεψε την Τρίτη τους Σέρβους να συμμορφωθούν και να μην παραμείνουν «πιόνια των πολιτικών συμφερόντων». Την περασμένη εβδομάδα είπε ότι μόνο 20 Σέρβοι είχαν αλλάξει πινακίδες και τουλάχιστον ένα από τα αυτοκίνητά τους κάηκε.

Η εύθραυστη ισορροπία στο Κόσοβο

Η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου το 2008 αναγνωρίστηκε από την Ουάσιγκτον και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ, ενώ η Σερβία βασίστηκε στην υποστήριξη της Μόσχας και της Κίνας για την προσπάθειά της να διατηρήσει την πρώην επαρχία. Το Βελιγράδι έχασε τον έλεγχο του Κοσσυφοπεδίου το 1999 αφού το ΝΑΤΟ βομβάρδισε τη χώρα για να σταματήσει την καταστολή των Αλβανών αυτονομιστών ανταρτών.

Το ΝΑΤΟ διατηρεί ειρηνευτική αποστολή στο Κοσσυφοπέδιο και οποιαδήποτε σερβική στρατιωτική επέμβαση θα κινδύνευε να αναζωπυρώσει «κοιμισμένες» εντάσεις που βύθισαν τα Βαλκάνια σε σειρά καταστροφικών πολέμων τη δεκαετία του 1990

Μια διαμάχη για τις πινακίδες κυκλοφορίας των αυτοκινήτων φαίνεται απίθανος λόγος για να τεθούν στρατεύματα σε επιφυλακή και να έρθουν σε διαμάχη με διεθνείς εταίρους. Αλλά η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο το έκαναν. Εν μέσω της νέας έντασης, τα ειρηνευτικά στρατεύματα Kfor του ΝΑΤΟ αυξάνουν τις περιπολίες για την περίπτωση εκδήλωσης επεισοδίων.

Η ΕΕ δήλωσε ότι είναι «απογοητευτικό» το γεγονός ότι η συμβουλή της για καθυστέρηση της καταστολής για 10 μήνες «δεν έγινε σεβαστή». Εν τω μεταξύ, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Σερβία, Κρίστοφερ Χιλ, εξέφρασε την αγανάκτησή του μιλώντας κατά τη διάρκεια της συνόδου της Διάσκεψης Ασφαλείας του Βελιγραδίου «Μιλάμε για πυρηνικά όπλα τελευταία», είπε. «Είναι πιο σημαντικό από τις πινακίδες».

Αργότερα, ο Χιλ είπε στο BBC ότι η εστίαση σε λεπτομέρειες δεν θα λύσει τα υποκείμενα ζητήματα μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας. «Θα θέλαμε να είχαμε αλλάξει όλο αυτό το θέμα με τις πινακίδες κυκλοφορίας, ώστε να μπορέσουμε να ασχοληθούμε με πιο σημαντικά ζητήματα. Εάν υπάρξει κάποια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα ευρύτερα ζητήματα, τότε ζητήματα όπως οι πινακίδες θα μπουν στη θέση τους»

newsbomb.gr

"google ad"