Κορωνοϊός, Facebook και παραπληροφόρηση – Νέα πολιτική από το μέσο κοινωνικής δικτύωσης για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων και τις διαφημίσεις

To “αόρατο χέρι της ελεύθερης αγοράς” εν μέσω κορωνοϊου φαίνεται ότι όχι μόνο δε δουλεύει αλλά ότι κινδυνεύει να διαλύσει τις οικονομίες του κόσμου…

Το Facebook περιορίζει τις διαφημίσεις και την παραπληροφόρηση για τον κορωνοϊό εφαρμόζοντας νέα πολιτική τον τελευταίο μήνα, καθώς οι πλατφόρμες των social media δέχονται πολλές επικρίσεις για την εξάπλωση του φόβου και της σύγχυσης για τον κορωνοϊό.

Επιπλέον η λήψη αυτών των δραστικών μέτρων προκάλεσε έκπληξη, καθώς οι περιορισμοί της διαφήμισης για τον κορωνοϊό θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως περιορισμοί της ελευθερίας του λόγου με τρόπο που δεν συνάδει με τις γενικές πρακτικές του εν λόγω μέσου. Ειδικά όταν το Facebook ήταν εκείνο που στο παρελθόν αρνήθηκε να εμποδίσει πολιτικούς να παραπληροφορήσουν τους πολίτες μέσω διαφημίσεων στην πλατφόρμα του με το σκεπτικό ότι κάτι τέτοιο θα εμπόδιζε την ελευθερία του λόγου.

«Λάβαμε μέτρα για να σταματήσουμε τις διαφημίσεις για προϊόντα που αναφέρονται στον κορωνοϊό και να δημιουργείται η αίσθηση επείγουσας ανάγκης, όπως η περιορισμένη προσφορά ή η εγγύηση θεραπείας ή πρόληψης» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Facebook Αντρέα Βαλόνε στο TechNewsWorld.

«Για παράδειγμα δεν θα επιτρέπονται οι διαφημίσεις που υποστηρίζουν ότι οι μάσκες αποτελούν 100% εγγυημένη πρόληψη της εξάπλωσης του ιού» πρόσθεσε.

Τα μέτρα

Το Facebook αφαιρεί επίσης περιεχόμενο που προωθεί ψευδείς ισχυρισμούς ή θεωρίες συνωμοσίας για τον κορωνοϊό ή για τους διαθέσιμους πόρους υγείας. Για τον σκοπό αυτό έλαβε τα παρακάτω μέτρα:

● Σήμανση της παραπληροφόρησης και διευκόλυνση των χρηστών σε πιο ακριβείς πληροφορίες, με αναδυόμενα παράθυρα που τους παραπέμπουν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ή στις τοπικές υγειονομικές αρχές.

● Παροχή πληροφόρησης για τα διαφημίσεις στον ΠΟΥ και στα υπουργεία υγείας στην Ασία.

● Διαμοιρασμός δεδομένων κινητικότητας και υψηλής ανάλυσης χαρτών πυκνότητας πληθυσμού με ερευνητές σε πανεπιστήμια για να βοηθήσουν στην ενημέρωση των προτύπων προγνώσεών τους για την εξάπλωση του ιού, στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος «Δεδομένα για Καλό» του Facebook.

Το Facebook ενδέχεται να ενισχύσει τις προσπάθειές του ύστερα από συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην πανεπιστημιούπολη Menlo Park ανάμεσα στον ΠΟΥ και 12 εταιρείες κολοσσούς της τεχνολογίας, όπως η Google, το YouTube, η Amazon, το Twitter, το Salesforce, το Verizon, το Airbnb, το Twilio και το Dropbox.

Η Apple, η Lyft και η Uber είχαν προσκληθεί στη συνάντηση, αλλά δεν συμμετείχαν.

Η συνάντηση επικεντρώθηκε στο πώς οι συμμετέχοντες εργάζονται για να σταματήσουν τη διάδοση της παραπληροφόρησης και αναμένεται να πραγματοποιηθούν εκ νέου παρόμοιες συναντήσεις κάθε λίγους μήνες.

Πριν από τη συνάντηση εκπρόσωποι του Twitter δήλωσαν ότι «η εταιρεία δεν βλέπει σημαντικές συντονισμένες προσπάθειες για τη διάδοση της παραπληροφόρησης σε μεγάλη κλίμακα» σε σχέση με τον κορωνοϊό, αλλά θα παραμείνει σε επαγρύπνηση και θα απομακρύνει παραπλανητικές αναρτήσεις χρηστών.

Λόγος χωρίς ελευθερία

Οι ενέργειες του Facebook κατά των ψεύτικων διαφημίσεων και της παραπληροφόρησης σε σχέση με τον κορωνοϊό εγείρουν ερωτήματα για το κατά πόσο δείχνει τη στήριξή του στην ελευθερία του λόγου, την οποία έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν ως επιχείρημά για να αρνηθεί να λάβει μέτρα εναντίον παραπλανητικών δηλώσεων πολιτικών προσώπων στην πλατφόρμα του.

Η θέση του σίγουρα υποδηλώνει ότι, αν οι ποινές ήταν αυστηρότερες για τις ψεύτικες πολιτικές ειδήσεις, τότε θα λειτουργούσε πιο εντατικά εναντίον τους και θα τις μετρίαζε. Από την άλλη πλευρά οι ψευδείς ιατρικοί ισχυρισμοί «κουβαλάνε» μεγαλύτερες ευθύνες.

«Το Facebook δεν αποτελεί ζώνη ελευθερίας του λόγου» δήλωσε ο Μάικ Τζουντ, διευθυντής έρευνας της συμβουλευτικής εταιρείας IDC. «Ακόμη και στους όρους χρήσης του ισχυρίζεται ότι διατηρεί το δικαίωμα να αποκλείσει οποιοδήποτε σχόλιο παραβιάζει τους κανόνες του. Αν θέσετε όρια στον λόγο, τότε δεν υπάρχει πλέον ελευθερία» συμπλήρωσε.

Το Facebook θα μπορούσε να καταγγείλει ανθρώπους που διαφήμιζαν υποτιθέμενες θεραπείες για τον κορωνοϊό στην αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), επισήμανε ο Τζουντ, αλλά αυτό με τη σειρά του θα προκαλούσε άλλα ζητήματα στους κανονισμούς των social media.

Πάντως ο περιορισμός των διαφημίσεων διαφέρει από τον περιορισμό της διάδοσης των παραπληροφόρησης μέσω των αναρτήσεων και των συνομιλιών των χρηστών. Μάλιστα προκύπτει το ερώτημα εάν ένας μεμονωμένος χρήστης έχει το δικαίωμα να διανείμει περιεχόμενο που βασίζεται σε παραπληροφόρηση, τόνισε η Λιζ Μίλερ, βασική αναλύτρια της συμβουλευτικής εταιρείας τεχνολογικών ερευνών Constellation Research.

«Σε αυτή την περίπτωση το Facebook πρέπει να τραβήξει μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στην ελευθερία του λόγου και στο να δώσει στην κοινότητα την ευκαιρία να ξεσκεπάσει την παραπληροφόρηση και να απαγορεύσει περιεχόμενο» παρατήρησε.

Το πρόβλημα

Ο συντονισμός είναι δύσκολος. Αυτό που είναι αλήθεια για μια ομάδα μπορεί να αποτελέσει ψέμα για κάποια άλλη και ποικίλλουν οι ευαισθησίες σχετικά με το τι αποτελεί κατάλληλο περιεχόμενο. Οι ομάδες του Facebook που ελέγχουν ποιες ειδήσεις είναι πραγματικές και ποιες όχι ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προβλήματα στο πώς θα επιβάλουν τους κανόνες του.

«Όταν οι κανόνες γίνουν τόσο περίπλοκοι ώστε ένας άνθρωπος δεν θα μπορεί να καταλάβει πώς μπορούν να εφαρμοστούν με συνέπεια, τότε ολόκληρο το οικοδόμημα θα καταρρεύσει», υπογράμμισε ο Μάικ Τζουντ. Το Facebook είναι πλέον η επιτροπή που προσπαθεί να περιορίσει το «κακό» με κανόνες που παρουσιάζουν αρκετές εσωτερικές αντιφάσεις, συμπλήρωσε.