Κρατώντας ψηλά τη σημαία

«Είσαι της αστραπής παιδί και της βροντής εγγόνι,

που δεν σε γονατίσανε ενός αιώνα χρόνοι!»

(Μαντινάδα του Μανόλη Χατζηνάκη για τον Μανώλη Γλέζο στην εκδήλωση του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα για τα 75 χρόνια από τη ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης – Αλκυονίδα, 5.3.2018)

Συμπληρώθηκε ένας χρόνος χωρίς τον Μανώλη Γλέζο. Κι όμως, μας είναι ακόμη δύσκολο να αποδεχθούμε ότι ο αγαπημένος μας Πρόεδρος δεν είναι μαζί μας. Ιδίως σήμερα, που θα ήταν απαραίτητοςως φυσικός ηγέτης και σημαιοφόρος του αγώνα διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών και να εμπνεύσει τη νέα γενιά και τον γερμανικό λαό. Ηγέτης και σημαιοφόρος του αγώνα για το δίκιο όλων των λαών που αγωνίζονται για ελευθερία, ισότητα και δημοκρατία.

Από εκείνη τη μαγική νύχτα στην Ακρόπολη, το βράδυ της 30ης προς 31η Μάη 1941, που μαζί με τον αδελφικό του φίλο Λάκη Σάντα κατέβασαν τη σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό από τον Ιερό Βράχο βάζοντας φωτιά στις καρδιές και τις συνειδήσεις των σκλαβωμένων λαών της Ευρώπης και για όλη του τη ζωή ο Μανώλης Γλέζος πορεύθηκε κρατώντας ψηλά τη σημαία των υψηλών ανθρωπιστικών ιδεωδών. Και για τη δράση του αυτή υπέστη διώξεις, φυλακίσεις και κάθε λογής δοκιμασίες αλλά δεν κάμφθηκε. Παρέμεινε μέχρι το τέλος απροσκύνητος.

Ο Μανώλης Γλέζος αποτελεί αντιπροσωπευτική έκφραση του αντιστασιακού διαχρονικού πνεύματος του ελληνισμού (κατά την προσφυή έκφραση του Νίκου Σβορώνου). Δικαίως αποτελεί σύμβολο της εθνικής και ευρωπαϊκής λαϊκής Αντίστασης στον φασισμό, με αποδοχή από όλο το (συνταγματικό) ιδεολογικό και πολιτικό φάσμα.

Αδάμαστος χαρακτήρας με ασίγαστο πάθος για Ελευθερία και Δικαιοσύνη ενέπνευσε όσο κανείς τον ελληνικό λαό αλλά και τους δημοκράτες σε όλη την Υφήλιο.

Ελεύθερη συνείδηση και αντιδογματική σκέψη. Εξέφραζε με παρρησία τις απόψεις του, ανεξάρτητα από τις συνέπειες. Πνεύμα αμφισβήτησης κάθε αυθεντίας, ο Μανώλης Γλέζος ήταν μία ισχυρή δύναμη κριτικής – και αυτοκριτικής – που ενοχλούσε κάθε μορφή εξουσίας.

Βαθύτατα δημοκράτης, με βαθιά πίστη στη λαϊκή κυριαρχία και την ενεργόκαι αποφασιστική συμμετοχή του λαού στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα. Ο Μανώλης Γλέζος δεν δίστασε να εγκαταλείψει την Ευρωβουλή και την κεντρική πολιτική σκηνή στα μέσα της δεκαετίας του 1980 για να εκλεγεί κοινοτάρχης στ’ Απεράθου και να κάνει πράξη τις απόψεις του αναπτύσσοντας ένα πρωτοποριακό εγχείρημα άμεσης δημοκρατίας.

Και βέβαια ο Μανώλης ήταν πάντα –- υπέρ της εθνικής λαϊκής ενότητας, υποστήριζε με συνέπεια, και συχνά με κόστος για τον ίδιο,τις ευρύτερες λαϊκές και δημοκρατικές συσπειρώσεις για την προώθηση των δικαίων του λαού και της πατρίδας.

Ο Μανώλης Γλέζος είχε τον τρόπο να συμπυκνώνει σε μία φράση βαθύτερα και σύνθετα νοήματα. Για δεκαετίες δεν κουραζόταν να λέει ότι «η Αντίσταση και η θυσία της Ελλάδας συντέλεσε καθοριστικά στην απελευθέρωση της Ευρώπης αλλά και της ίδιας της Γερμανίας από το χιτλερικό εφιάλτη, κάτι που η δημοκρατική Γερμανία οφείλει να μη λησμονεί». Μία προφητική και αιχμηρή δήλωση, που θα συνεχίσει να στοιχειώνει τις δημοκρατικές συνειδήσεις μέσα στη Γερμανία. Και θα σηματοδοτεί την ιστορική υποχρέωση του γερμανικού κράτους να αναλάβει, εμπράκτως, την ευθύνη για τα τερατώδη εγκλήματα της ναζιστικής Γερμανίας στην Ελλάδα. «Και ένα μάρκο να ήταν»…

Ο Μανώλης Γλέζος ενσάρκωσε την αναβίωση του Εικοσιένα στην Εθνική Αντίσταση αλλά και σε όλη του τη ζωή. Αυτό που η λαϊκή μούσα συμπύκνωσε στη φράση:

Με χίλια ονόματα μια χάρη,

ακρίτας ειτ’ αρματωλός,

αντάρτης, κλέφτης, παλληκάρι,

πάντα είν’ ο ίδιος ο λαός.

*Σκίτσο του Χρήστου Ζωίδη