Λαθρεμπόριο όπλων πίσω από την πτώση του ουκρανικού Antonov; Ο ρόλος της εταιρίας cargo Meridian

Του Παύλου Νεραντζή

Η πτώση του αεροσκάφους Antonov 12 ΒΚ στην περιοχή της Καβάλας που μετέφερε 11,5 τόνους επικίνδυνο φορτίο από τη Νις της Σερβίας στη Ντάκα του Μπανγκλαντές ανέδειξε μια ακόμη αθέατη πτυχή του πολέμου στην Ουκρανία: το ρόλο των εταιριών που έναντι πολλών εκατομμυρίων δολαρίων μεταφέρουν όπλα και πυρομαχικά κυρίως σε εμπόλεμες ζώνες. Το αξιοσημείωτο δε είναι ότι οι ίδιες εταιρίες που εκτελούν πτήσεις cargo για λογαριασμό κυβερνήσεων, εμπλέκονται ταυτόχρονα και στην παράνομη διακίνηση όπλων.

Εκπρόσωπος της ουκρανικής εταιρίας cargo Meridian στην οποία ανήκε το αεροσκάφος επιβεβαίωσε στο πρακτορείο Reuters ότι και τα οκτώ μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους, δημοσιεύματα στον ελληνικό και διεθνή Τύπο αναφέρονται στις αιτίες πτώσης του αεροσκάφους και στην ενδεχόμενη επικινδυνότητα των βλημάτων που μετέφερε, αλλά αυτό που απέκρυψε η ελληνική κυβέρνηση και όσοι εμπλέκονται στην υπόθεση είναι οι δραστηριότητες της Meridian.

Η εν λόγω εταιρία από την έναρξη της ρωσικής εισβολής πρωταγωνιστεί στη μεταφορά όπλων από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες προς την πόλη Ρζεσζόφ της Πολωνίας όπου έχει εγκατασταθεί η επιχειρησιακή βάση των Αμερικανών (όχι του ΝΑΤΟ) με 1.800 άνδρες. Η Ρζεσζόφ απέχει μόλις 100 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ουκρανία, όπου και καταλήγουν τα όπλα τουλάχιστον επισήμως.

Το μοιραίο αεροσκάφος πριν αναχωρήσει από τη Νις με τελικό προορισμό τη Ντάκα και ενδιάμεσους σταθμούς το Αμμάν (Ιορδανία), το Ριάντ (Σαουδική Αραβία) και την Αχμπανταμπάντ (Ινδία), είχε εκτελέσει πολλά δρομολόγια προς τη Ρζεσζόφ προερχόμενο από τη Μασσαλία, το Παρίσι και το Μπουργκάς, όπως και άλλα προς την Άγκυρα και το Σεράγεβο.

Οι πτήσεις, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, ήταν καθημερινές. Εύλογα συνεπώς τίθεται το ερώτημα εάν και πόσο συχνά γίνονται οι απαραίτητοι τεχνικοί έλεγχοι που θα εγγυώνται την ασφάλεια τους.

Η ουκρανική Meridian επισήμως δηλώνει ότι αναλαμβάνει την ασφαλή μεταφορά όπλων για τα Ηνωμένα Έθνη, το ΝΑΤΟ και κυβερνήσεις χωρών, αλλά το παρελθόν της επιβεβαιώνει ό,τι συμβαίνει συνήθως με διεθνείς εταιρίες στον τομέα των μεταφορών δια θαλάσσης και αέρος.

Το 2011, οι ερευνητές Σέρτζιο Φινάρντι και Πέτερ Ντανσόρτ, σε έκθεσή τους με τον τίτλο «Εμπορική Αεροπλοϊα, και  Ανθρώπινα δικαιώματα: οι μπίζνες του πολέμου και των όπλων»  αναφέρουν ότι η Meridian, που πριν το 2007 έφερε το όνομα Poltava Universal Avia, είχε εμπλακεί στην παράνομη μεταφορά όπλων από την Ουκρανία προς χώρες της Αφρικής (Ισημερινή Γουινέα, Κογκό, Ουγκάντα) οι οποίες βρίσκονταν σε καθεστώς εμπάργκο ή ήταν σε εμπόλεμη κατάσταση.

Στις αρχές της ίδιας δεκαετίας η Ουκρανία είχε εμπλακεί επίσης στο σκάνδαλο της μεταφοράς γερμανικών τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού προς την Κίνα και τη Μιανμάρ, δηλαδή σε δύο χώρες που εκείνη την περίοδο βρίσκονταν σε καθεστώς εμπάργκο όπλων.

Το δεύτερο συνεπώς ερώτημα αφορά στους τελικούς αποδέκτες της στρατιωτικής βοήθειας που στέλνουν δυτικές κυβερνήσεις προς το Κίεβο και τον κίνδυνο μεταξύ άλλων να καταλήξουν σε «λάθος χέρια», όπως ήδη είχα επισημάνει από τις πρώτες μέρες της ρωσικής εισβολής ανεξαρτήτως από την έκβαση του πολέμου.

Στον κίνδυνο λαθρεμπορίου όπλων αναφέρθηκε, άλλωστε,  πριν λίγες μέρες στην Πράγα η ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον μετά τις φήμες σύμφωνα με τις οποίες ένα τμήμα της βοήθειας σε όπλα από δυτικές χώρες δεν καταλήγει στο μέτωπο για να αντιμετωπιστούν οι ρωσικές δυνάμεις, αλλά μεταπωλείται εκτός Ουκρανίας.

Ανησυχούν οι Ευρωπαίοι, ανησυχούν οι Αμερικανοί όπως και ο Oυκρανός πρόεδρος, αλλά όλοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τις αποστολές όπλων μόλις αυτές φτάσουν σε ουκρανικό έδαφος. Όπως συνέβη στο παρελθόν σε άλλες ένοπλες συγκρούσεις (Αφγανιστάν, Ιράκ, πρώην Γιουγκοσλαβία).

Είναι βέβαιο επίσης ότι ορισμένοι εξ΄ αυτών δεν θέλουν τον έλεγχο και εκφράζουν τις ανησυχίες τους για «τα μάτια του κόσμου». Απλούστατα γιατί οι πολεμικές βιομηχανίες των χωρών τους ούτως ή άλλως κερδίζουν δισεκατομμύρια δολάρια από τις πωλήσεις είτε αυτές είναι νόμιμες είτε είναι παράνομες. Ή ακόμη γιατί ενδέχεται κάποιοι αξιωματούχοι να εμπλέκονται και οι ίδιοι στην παράνομη διακίνηση όπως επίσης συνέβη στο παρελθόν.

Η πτώση του ουκρανικού αεροσκάφους Antonov που μετέφερε πυρομαχικά από τη Σερβία στο Μπαγκλαντές μπορεί να είναι η άκρη του παγόβουνου ενός ευρύτερου διεθνούς κυκλώματος λαθρεμπορίου. Επισήμως τα βλήματα και τα εκρηκτικά είναι σερβικής προέλευσης, όπως διαβεβαίωσε ο σέρβος υπουργός Άμυνας, Νεμπόϊσα Στεφάνοβιτς, αλλά μόνον μια σε βάθος έρευνα θα δείξει εάν όλο το φορτίο δεν προέρχεται από τη δυτική βοήθεια προς την Ουκρανία.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα δώσει εντολή για να πραγματοποιηθεί και θα ανακοινώσει δημόσια το πόρισμα της έρευνας εφόσον το αεροσκάφος έπεσε σε ελληνικό έδαφος; Ή θα κουκουλώσει το θέμα για να μην φανούν και οι δικές του ευθύνες στην έλλειψη ενός μηχανισμού ελέγχου των όπλων που στέλνει μυστικά στο Κίεβο; Και οι άλλοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ανησυχούντες και μη, θα εξετάσουν το «ποιον» της Meridian; Ή θα την αφήσουν ανενόχλητη να συνεχίσει το θεάρεστο έργο της;

 

* Ο Παύλος Νεράντζης είναι δημοσιογράφος και παραγωγός ντοκιμαντέρ, διδάκτωρ του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ και συγγραφέας του υπό έκδοση βιβλίου «Η Αλήθεια βομβαρδίζεται. Τα ΜΜΕ και ο Πόλεμος με το βλέμμα ενός πολεμικού ανταποκριτή.», εκδ. Παπαζήση.   

"google ad"