Αναστροφή καταγράφηκε στην πορεία των Κρητικών εξαγωγών στο κλείσιμο του εξαμήνου, όπως είχε προβλέψει και ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης, κος Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, ο οποίος είχε δηλώσει «το 2016, αν και ξεκίνησε πολύ δυναμικά, αναμένεται να παρουσιάσει έντονες διακυμάνσεις, οι οποίες θα συνεχιστούν σε όλη τη διάρκεια του έτους και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μείωσης των Κρητικών εξαγωγών».
Σύμφωνα λοιπόν με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το α’ 6μηνο του 2016 και μετά από επεξεργασία του ΣΕΚ, οι εξαγωγές της Κρήτης παρουσίασαν μείωση, η οποία άγγιξε σχεδόν το 13% (12,88%), φτάνοντας τα 257 εκ. ευρώ, έναντι των 295 εκ. ευρώ το περυσινό αντίστοιχο διάστημα.
Οι εξαγωγές τον Ιανουάριο παρουσίασαν μείωση 9,6%, το Φεβρουάριο εντυπωσιακή αύξηση 71,6% και κατά τον Μάρτιο και τον Απρίλιο μείωση 12% και 12,7% αντίστοιχα.
Προϊόντα
Ο κλάδος των Τροφίμων και Ποτών, ο οποίος αποτελεί το 64% του συνόλου των Κρητικών εξαγωγών με 164 εκ. ευρώ, παρουσιάζει μείωση ίση με 22,3%. Ο κλάδος των Χημικών και Πλαστικών έρχεται δεύτερος, με μερίδιο περίπου 22,5% επί του συνόλου των εξαγωγών της Κρήτης και αύξηση της τάξεως του 7,9%. Το υπόλοιπο ποσοστό του συνόλου των Κρητικών εξαγωγών καταλαμβάνουν οι λοιποί κλάδοι, όπως η Κλωστοϋφαντουργία & Ένδυση, οι Μηχανές & Συσκευές, τα Δομικά Υλικά, η Λαϊκή Τέχνη κ.α. Σημειώνεται ότι εκτός από τον κλάδο των προϊόντων του Αγροδιατροφικού τομέα, οι υπόλοιπες κατηγορίες εμφάνισαν αύξηση.
Στον αγροδιατροφικό τομέα, το ελαιόλαδο, το οποίο αποτελεί το 67% των εξαγωγών του συγκεκριμένου κλάδου και το 42,7% στο σύνολο των εξαγωγών της Κρήτης, παρουσίασε μείωση ίση με 34%, φτάνοντας τα 110 εκ. ευρώ έναντι των 166,5 εκ. ευρώ κατά το α’ 6μηνο του 2015.
Ακολουθούν τα κηπευτικά, με αύξηση της τάξεως του 16,8%, τα οποία μαζί με το ελαιόλαδο αποτελούν περίπου το 91,5% των εξαγωγών του κλάδου των Τροφίμων και Ποτών, τα φρούτα, με αύξηση 112% και τα ψάρια & θαλασσινά, με αύξηση 88,4%.
Αύξηση παρουσιάζει ο κλάδος των Μηχανών & Συσκευών, η οποία αγγίζει το 96,6%, της Κλωστοϋφαντουργίας & Ένδυσης με άνοδο 6,7% και των Δομικών Υλικών, με άνοδο 20,4%.
Αγορές
Όσον αφορά στις αγορές, πρώτη εξακολουθεί να έρχεται η Ιταλία παρά τη μεγάλη μείωση της τάξεως του 39,4% (80,7 εκ. ευρώ έναντι των 133,2 εκ. ευρώ το α’ 6μηνο του 2015) με μερίδιο 31,4%, και ακολουθεί η Γερμανία με μερίδιο 14,7% και μείωση 9,6%.
Στην τρίτη θέση έρχονται οι Η.Π.Α. και η Αυστρία, με μερίδιο 5% και εντυπωσιακή αύξηση 61,8% και 99% αντίστοιχα, ακολουθούν Γαλλία και Ολλανδία, με μερίδιο 3,7%, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Βουλγαρία, με μερίδιο 2,9%, και τέλος τη δεκάδα συμπληρώνουν η Τσεχία, με μερίδιο 2,8% και η Ρουμανία με 2,3%. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο παρουσιάζουν αύξηση ίση με 50%, που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ακόμα καταγεγραμμένες επιπτώσεις από το BREXIT.
Όσον αφορά στις Τρίτες Χώρες, πέρα από τις Η.Π.Α., που ήδη αναφέραμε παραπάνω ότι παρουσίασαν αύξηση ίση με 61,8% και παραμένουν σταθερά τα τελευταία χρόνια στην πρώτη δεκάδα των κυριότερων αγοραστών των Κρητικών προϊόντων, επικρατεί γενικά μια ανοδική τάση κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Ρωσία +20,7%, Μεξικό +44%, Κίνα +19,8%, Καναδάς +38,5%, Μαρόκο +23%, Αίγυπτος +7,8%, Αυστραλία +64,5%, Ισραήλ +59,3% και Ιαπωνία +12,9%.
Κύριος λόγος της μείωσης
Το αρνητικό πρόσημο στις εξαγωγές της Κρήτης κατά το εξεταζόμενο διάστημα οφείλεται κυρίως στο μονοθεματικό προσανατολισμό τους και στο γεγονός ότι το μείγμα των εξαγώγιμων προϊόντων δεν εμφανίζει σημαντικές διαφοροποιήσεις. Μια πολλή καλή ή πολλή κακή ελαιοκομική περίοδος οδηγεί σε έντονες αυξομειώσεις στο σύνολο των Κρητικών εξαγωγών, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Η μειωμένη παραγωγή κατά την τελευταία ελαιοκομική περίοδο οδήγησε κατά το α’ 6μηνο του 2016 σε μείωση των εξαγωγών ελαιολάδου προς την Ιταλία, η οποία άγγιξε σχεδόν το 50%, και επηρέασε την ολική εικόνα των εξαγωγών του αγροδιατροφικού τομέα αλλά και του συνόλου των Κρητικών εξαγωγών. Ο εμπλουτισμός του μείγματος των εξαγώγιμων προϊόντων της Κρήτης είναι επιτακτικός και πρέπει να προβληματίσει όλους τους εμπλεκόμενους του παραγωγικού ιστού της Περιφέρειας.
Από πλευράς πολιτείας, απαιτούνται άμεσα ενέργειες και μέτρα για τη διευκόλυνση των εξαγωγέων, την οριστική άρση των capital controls, αλλά κυρίως την επίλυση των συσσωρευμένων προβλημάτων που βάζουν εμπόδια στην ανάπτυξη του τόπου μας.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κος Καλαμπόκης, «παρά τις προσπάθειες των Κρητών εξαγωγέων, οι οποίες και οδήγησαν σε σημαντικές εξαγωγικές επιδόσεις το τελευταίο διάστημα και την κατάκτηση δυναμικών αγορών, δυστυχώς το πολύ δύσκολο επιχειρηματικό περιβάλλον, η οικονομική ασφυξία και η έλλειψη εθνικής στρατηγικής για τις εξαγωγές εμποδίζουν την ανάκαμψη της τοπικής, αλλά και γενικότερα της ελληνικής οικονομίας».