Του Finian Cunningham
Εβδομήντα-πέντε χρόνια πριν, όταν η Ευρώπη υπέκυψε στη ναζιστική Γερμανία, ήταν ο ήχος των τεθωρακισμένων Πάντσερ που ακούγονταν μέσα στις πρωτεύουσες που προανήγγειλε την ήττα.
Τώρα είναι οι γερμανικές «τράπεζες Πάντσερ» που φαίνεται να κατακτούν όλα όσα βρίσκονται μπροστά τους. Οι οικονομικοί όροι που υπαγορεύτηκαν στην Αθήνα στο τελευταίο λεγόμενο πακέτο διάσωσης, δεν είναι τίποτα άλλο από την υποταγή μιας κυρίαρχης χώρας στις προσταγές των γερμανικών τραπεζών. Το ανησυχητικό ερώτημα για πολλά ευρωπαϊκά κράτη είναι: ποιος είναι ο επόμενος;
Ακόμη και τα Δυτικά ΜΜΕ δεν μπόρεσαν να αποκρύψουν τη συγκλονιστική ταπείνωση που επιφυλάχθηκε στην Ελλάδα από τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ και τον αδιάλλακτο υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Η Washington Post περιέγραψε τη συναίνεση της Ελλάδας ως «τιμωρία τελεσίγραφο», ενώ το Reuters δήλωσε ότι η Αθήνα είχε «παραδοθεί».
Τα Δυτικά μέσα ενημέρωσης δεν έχουν ακόμα διευκρινίσει ποιοι είναι οι νέοι οικονομικοί δικτάτορες της Ευρώπης. Τα ρεπορτάζ αναφέρονται… μαλακά στους «σκληροπυρηνικούς της ΕΕ» και τους «σκληρούς ηγέτες της ΕΕ», αλλά διαβάζοντας ανάμεσα στις γραμμές, είναι σαφές ότι ο άρχοντας που δίνει το ρυθμό τώρα για την υπόλοιπη Ευρώπη είναι το Βερολίνο. Και ο ρυθμός δεν είναι μελωδικός.
Η ελληνική κυβέρνηση «αντι-λιτότητας» του Αλέξη Τσίπρα ντροπιάστηκε παραδίδοντας τη χώρα στα οικονομικά κεφάλια του Βερολίνου. Για μια επέκταση «δανείου» € 86 δισεκατομμυρίων, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να παραδώσει € 50 δισεκατομμύρια ελληνικών δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, που θα πρέπει στο μέλλον να ιδιωτικοποιηθούν από «τους πιστωτές της ΕΕ», που στην πραγματικότητα είναι η γερμανική κυβέρνηση και οι τράπεζές της.
Επιπλέον, η Αθήνα θα πρέπει να εφαρμόσει πιο αυστηρή λιτότητα στον πολύπαθο λαό της. Και εάν η Αθήνα δεν πιάσει τους στόχους, τότε το Βερολίνο θα αποστείλει τα στρατεύματα-σοκ με τα ριγέ κοστούμια για να εξασφαλίσει ότι θα το κάνει. Είναι ένας οικονομικός κεραυνοβόλος πόλεμος καμένης γης που αποτελεσματικά κάνει την Ελλάδα ένα «γερμανικό παράρτημα».
Το 2010, το συνολικό χρέος της Ελλάδας ήταν € 110 δισεκατομμύρια, ή περίπου 130 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της (ΑΕΠ). Το 2014, τροφοδοτούμενο από την απερίσκεπτη πιστωτή γενναιοδωρία της ΕΕ, το χρέος διογκώθηκε στο € 315 δισεκατομμύρια, ή 170 τοις εκατό του ΑΕΠ. Με την τελευταία διάσωση, το χρέος της χώρας θα φθάσει τα € 400 δισεκατομμύρια – πάνω από 200 τοις εκατό του ΑΕΠ. Το μεγαλύτερο μέρος του κεφαλαίου είναι από τη Γερμανία, με τις πιο ισχυρές τράπεζες στην Ευρώπη που κατ ‘ευφημισμόν αναφέρεται ως «διεθνής δανειστής».
Το μοτίβο είναι προφανές.
Η Ελλάδα δελεάζεται σε όλο και βαθύτερο, μη-πληρωτέο χρέος κάτω από το παράλογο πρόσχημα της «μείωσης ληξιπρόθεσμων οφειλών». Σε αυτή την αναπόφευκτη κατάσταση της δουλείας λόγω χρέους, η χώρα αποστραγγίζεται και τα περιουσιακά της στοιχεία μπορούν στη συνέχεια να κατασχεθούν. Ή όπως η Washington Post παραδέχθηκε: «Ένα χρηματοοικονομικό όπλο κρατήθηκε στο κεφάλι της Ελλάδας».
Όταν η ναζιστική Γερμανία έκανε προέλαση στην Ευρώπη πριν από επτά δεκαετίες, το λιγότερο γνωστό μέσο της κατάκτησης ήταν τότε να καταλάβει τις κεντρικές τράπεζες και να τος αναγκάσει στα χρέη με την επιβολή «δανείων». Το 1942, οι καταληψίες Ναζί της Ελλάδας ανάγκασαν τη χώρα να επιβαρυνθεί με ένα χρέος που με σημερινούς όρους θα ήταν $ 12 δισεκατομμύρια.
Σήμερα, η Γερμανία δεν χρειάζεται να εισβάλει κυριολεκτικά σε χώρες, προκειμένου να τις υποτάξει. Μπορεί να το κάνει αυτό μέσω των σύγχρονων καπιταλιστικών τραπεζικών συστημάτων, με τον ίδιο τρόπο που η Ελλάδα τώρα λεηλατείται, περιορίζεται και πατώνει. Ακριβοί στρατοί, Luftwaffe και Panzer πυροβολικά δεν χρειάζονται. Ανατριχιαστικός αριθμός νεκρών, κατακραυγή των μέσων ενημέρωσης και νομικές συνέπειες αποφεύγονται. Αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι το ίδιο: η κατάκτηση των πόρων άλλων χωρών για εξωτερική άνοδο. Με την τυπική γερμανική «αποτελεσματικότητα» ο οικονομικός πόλεμος έχει αντικαταστήσει τελευταίως την ολομέτωπη στρατιωτική κατάκτηση στην Ευρώπη.
Αλλά στην πρόσφατη μάχη για την Ελλάδα, δεν ήταν απολύτως εύκολα τα πράγματα για το Βερολίνο. Στα παρασκήνια των ξέφρενων διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, η Μέρκελ και ο Σόιμπλε ενεπλάκησαν σε σοβαρές συγκρούσεις με τον Γάλλο ηγέτη Φρανσουά Ολάντ και τον Ιταλό πρωθυπουργό Matteo Renzi. Οι Γάλλοι και οι Ιταλοί καλούσαν το Βερολίνο να «είναι διαλλακτικό» και να δώσει στην Ελλάδα ένα περιθώριο διαγραφής του χρέους.
Στο τέλος, το Βερολίνο και οι σκληροπυρηνικοί οικονομικοί του σύμμαχοι στην Ολλανδία, τη Φινλανδία, τη Λετονία και τη Λιθουανία συνέτριψαν τους λόγους για ευνοϊκότερους όρους λιτότητας. Η Ελλάδα δεν θα είχε κανένα έλεος. Μέρκελ και Σόιμπλε θέλουν όλα τα χρέη να πληρωθούν, με καμία διαγραφή.
Τα εθνικά ποσοστά χρέους σε όλη την Ευρώπη δείχνουν σαφή διαχωρισμό Βορρά-Νότου.
Η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν δημόσιο χρέος που – όπως η Ελλάδα – υπερβαίνει τα εθνικά οικονομικά αποτελέσματά τους. Αντίθετα, η Γερμανία και η βόρειοι ευρωπαίοι γείτονές της έχουν τυπικά εθνικά χρέη των 50 τοις εκατό ή λιγότερο του ΑΕΠ τους. Και, μέσα σε όλα αυτά, το Βερολίνο αναδείχθηκε ως ο υπέρτατος οικονομικός άρχων, έχοντας επωφεληθεί από χρόνια ισχυρής εξαγωγικής ανάπτυξης και πλεονάσματα λόγω των ιδιομορφιών του νομισματικού συστήματος του ευρώ.
Αυτό που ενοχλεί τη Γαλλία και τις άλλες υπερχρεωμένες χώρες της ευρωζώνης, είναι ότι το Βερολίνο θα στρέψει τώρα τη δημοσιονομική δικτατορία του επ ‘αυτών.
Η Γαλλία, με σχετικά γενναιόδωρο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και δημόσια κρατικά περιουσιακά στοιχεία, παρουσιάζει πλούσιες επιλογές για τη Γερμανία αν αναγκαστεί σε ιδιωτικοποιήσεις και λιτότητα από τους άρχοντες του Βερολίνου.
Η προστιθέμενη έλξη είναι ότι η Γερμανία θα γίνει ο αδιαμφισβήτητος οικονομικός και πολιτικός βαρέων-βαρών στην Ευρώπη, έχοντας στο περιθώριο το Παρίσι.
Σε αυτήν την ευρωπαϊκή αναμέτρηση, η Ουάσιγκτον έχει επίσης θορυβηθεί, αλλά για πολύ διαφορετικούς λόγους. Φοβάται ότι, αν το Βερολίνο ασκήσει πάρα πολύ δημοσιονομική πειθαρχία στα μέλη της ΕΕ, οι εντάσεις και οι διασπάσεις που έχουν προκύψει για την Ελλάδα θα οδηγήσουν σε ευρείες ρωγμές που μπορεί να σπάσουν το μπλοκ των 28 μελών.
Η Ουάσιγκτον, για να είναι σίγουρη, δεν ανησυχεί κυρίως για λιτότητα και τη φτώχεια στην Ευρώπη. Αυτό που απασχολεί τους Αμερικανούς είναι ότι η ΕΕ θα είναι κατακερματισμένη από τους ανταγωνισμούς και την αμοιβαία εχθρότητα – ιδιαίτερα μεταξύ των ισχυρών της Γερμανίας και της Γαλλίας. Σε αυτή την περίπτωση, η ΕΕ δεν θα λειτουργεί ως συνεκτικός συνασπισμός για το γεωπολιτικό έργο της Ουάσιγκτον σχετικά με την αντιμετώπιση και την απομόνωση της Ρωσίας. Μια διχασμένη ΕΕ θα καταστρέψει ανεπανόρθωτα την στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την ηγεμονία της Ουάσιγκτον στην Ευρώπη και μάλιστα στο δυτικό ημισφαίριο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ουάσιγκτον και η στενή σύμμαχός της, Βρετανία, καλούν το Βερολίνο να μετριάσει τις οικονομικές υπαγορεύσεις του στην Ελλάδα. Αν το Βερολίνο επιδιώξει την πολιτική της καμένης γης με πάρα πολύ ζήλο, η Ελλάδα μπορεί να καταρρεύσει εντελώς, παίρνοντας το υπόλοιπο της ΕΕ και το ΝΑΤΟ μαζί της.
Λίγες ημέρες μετά την παράδοση της Αθήνας στο τελεσίγραφο του Βερολίνου για την χρηματοοικονομική λεηλασία, η Ουάσιγκτον επανέλαβε την έκκλησή τη για αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας. Την περασμένη εβδομάδα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κάλεσε τη Μέρκελ να διαγράψει μέρος του χρέους. Εκείνη αγνόησε τον Ομπάμα τότε.
Τώρα, το ελεγχόμενο από την Ουάσιγκτον ΔΝΤ, επαναλαμβάνει την παραίνεση στο Βερολίνο. Και ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Michel Sapin έσπευσε να υιοθετήσει την πιο πρόσφατη συμβουλή του ΔΝΤ για διαγραφή χρέους, χωρίς αμφιβολία, από αίσθημα αυτοσυντήρησης για τη χώρα του. Φαίνεται περίεργο το γεγονός ότι το ΔΝΤ, το οποίο έχει χαρακτηριστεί «οργανισμός είσπραξης οφειλών», πρέπει εκ πρώτης όψεως να δείξει ενδιαφέρον για την Ελλάδα και τους ανθρώπους της. Η πραγματική ανησυχία στην Ουάσιγκτον είναι ότι η γερμανική χρηματοοικονομική υπαγόρευση σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, απειλεί να πυροδοτήσει διαιρέσεις και κοινωνική αναταραχή, τόσο εντός όσο και μεταξύ των χωρών.
Η Ουάσιγκτον δεν έχει πρόβλημα με τον οικονομικό φασισμό. Η υποδούλωσή της στις τράπεζες της Wall Street και τις εταιρείες αποτελεί απόδειξη αυτού. Η ανησυχία των ΗΠΑ είναι ότι ο οικονομικός κεραυνοβόλος πόλεμος του Βερολίνου δεν θα σταματήσει στην Ελλάδα, αλλά θα προχωρήσει και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με επιβλαβείς γεωπολιτικές συνέπειες για τους ανομολόγητους στόχους της Ουάσιγκτον να υπονομεύσει τη Ρωσία. Βρώμικα κόλπα από την Ουάσιγκτον είναι έτσι στα χαρτιά για το Βερολίνο.
