Εγκρίθηκε από την Ολομέλεια το πρωτοκόλλο τροποποίησης της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ.
Στην ψηφοφορία πήραν μέρος 288 βουλευτές. Υπέρ τάχθηκαν οι 175 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και του Κινήματος Αλλαγής, ενώ καταψήφισαν οι 33 βουλευτές του ΚΚΕ, της Ελληνικής Λύσης και του ΜέΡα 25, με τους 80 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να ψηφίζουν «παρών».
Η συζήτηση ήταν διευρυμένη και έγινε μέσα σε κλίμα έντασης ενώ η ψηφοφορία έγινε με βάση το άρθρο 27 παράγραφος 2 του συντάγματος, που ορίζει ότι «χωρίς νόμο, που ψηφίζεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, δεν είναι δεκτή στην ελληνική επικράτεια ξένη στρατιωτική δύναμη, ούτε μπορεί να διαμένει σ’ αυτή ή να περάσει μέσα από αυτή».
Οι βουλευτές Μπουρχάν Μπαράν, Ιλχάν Αχμέτ, Γιώργος Βαγιωνάς, Μαριέττα Γιαννάκου, Σταύρος Αραχωβίτης, Κωνσταντίνος Ζουράρις, Ειρήνη Αγαθοπούλου, Τρύφων Αλεξιάδης, Σωκράτης Βαρδάκης και Σπύρος Λάππας, απέστειλαν στο προεδρείο επιστολή πρόθεσης ψήφου η οποία όμως δεν προσμετρήθηκε στο αποτέλεσμα.
Ο Δημήτρης Καλτσώνης, αναπληρωτής καθηγητής Θεωρίας κράτους και δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, εξήγησε στο Sputnik τσ μελανα σημεία που εντοπίζονται.
Μόνο αμοιβαία δεν είναι
«Το πρώτο που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι ο τίτλος της Συμφωνίας ήταν (ήδη από την εκδοχή του ν. 1893/1990) και παραμένει ψευδεπίγραφος αφού αναφέρεται σε «αμοιβαία αμυντική συνεργασία».
Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μονομερείς διευκολύνσεις που παρέχονται στις ΗΠΑ, καθότι η Ελλάδα δεν παίρνει τίποτα σε αντάλλαγμα.
Η σημερινή τροποποίηση της Συμφωνίας διαθέτει νέα στοιχεία σε σύγκριση με τη μέχρι τώρα συμφωνία. Από τη μια πλευρά βλέπουμε τον εμπλουτισμό του καταλόγου των βάσεων και των ευκολιών που παρέχει η χώρα μας στις ΗΠΑ, ενώ από την άλλη παρέχει ευκολίες ακόμη και εντός εγκαταστάσεων των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων καθώς ακόμη και εντός πολιτικών εγκαταστάσεων», αναφέρει ο Δ. Καλτσώνης.
Η Σούδα και η αντισυνταγματικότητα
Όπως αναφέρει, από τη δεύτερη παράγραφο του πρώτο άρθρου, προκύπτει η αντισυνταγματικότητα του νόμου.
«Στο άρθρο 1 παρ. 2 παρέχονται μη συνορεύουσες ευκολίες στις βάσεις στη Σούδα “όπως καθορίζονται σε υφιστάμενες ή μελλοντικές συμφωνίες και διευθετήσεις”. Η λέξη “μελλοντικές” σημαίνει ότι παρέχονται με συνεννόηση των μερών, χωρίς νόμο ψηφισμένο από τη Βουλή με πλειοψηφία, τουλάχιστον 151 βουλευτών, όπως απαιτεί το άρθρο 27 παρ.2 του Συντάγματος».
Λίγο πιο κάτω στο άρθρο 1 παρ. 3 αναφέρονται αόριστα “άλλες εγκαταστάσεις”, (πλην των ρητά αναφερόμενων βάσεων της Λάρισας και του Στεφανοβίκειου) των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, όπως κάθε φορά συμφωνούνται από τα μέρη, και στις οποίες παρέχονται ευκολίες στις ΗΠΑ. Πρόκειται, και εδώ, για μια αντισυνταγματική δυνατότητα που παρέχεται στις ΗΠΑ. Η παροχή τέτοιων δυνατοτήτων, ακόμη και σε ένοπλες δυνάμεις που κάποιος τις θεωρεί σύμμαχες, είναι έξω από κάθε έννοια εθνικής κυριαρχίας και εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους.
Ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός, ότι στην παρ. 9 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι η διοίκηση και ο έλεγχος, τα ζητήματα ασφάλειας των εγκαταστάσεων των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων μπορεί να παραχωρηθούν στις ΗΠΑ, μέσω μιας αόριστης αναφοράς περί “μελλοντικών διευθετήσεων” των ζητημάτων αυτών.»
Αοριστίες
Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο Πρωτόκολλο, οι δραστηριότητες των δυνάμεων των ΗΠΑ δεν αναφέρονται συγκεκριμένα, αλλά αόριστα: «σκήσεις», «κινήσεις», «διέλευση». Αυτό, εκτός από τα ζητήματα αντισυνταγματικότητας, έρχεται σε αντίθεση ακόμη και με την Συμφωνία του 1990. Στην τελευταία, προφανώς λόγω της πίεσης που ασκούσε η ελληνική κοινή γνώμη και το κίνημα ενάντια στις βάσεις, γινόταν κάπως προσπάθεια να οριστούν συγκεκριμένα όλα αυτά, ακόμη και η πτητική δραστηριότητα.
Στο άρθρο 1 παρ. 8 παρέχονται ευκολίες στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Το Πρωτόκολλο δεν περιορίζεται ούτε σε αυτό. Αλλά στην παρ. 8. 2 γενικεύεται, χωρίς συγκεκριμένο προσδιορισμό, η παροχή ευκολιών σε πολιτικές εγκαταστάσεις αόριστα, οπουδήποτε («άλλες τοποθεσίες»).
Φοροαπαλλαγές στους Αμερικανούς
Ο Δημήτρης Καλτσώνης επισημαίνει ότι η απαλλαγή από τους φόρους για τους Αμερικανούς, είναι τουλάχιστον προκλητική.
«Εξακολουθούν να ισχύουν οι φοροαπαλλαγές που προέβλεπε η Συμφωνία του 1990 για το προσωπικό των βάσεων, τους εργολάβους τους, κλπ. Άλλες χώρες ζητούν την καταβολή ενοικίου για τις βάσεις που παρέχουν. Η Ελλάδα αντίθετα, παρέχει φοροαπαλλαγές στις ΗΠΑ.
Το Πρωτόκολλο επαναφέρει λογικές του 1950.
Το άρθρο 1 της Συμφωνίας του 1953 έδινε κι αυτό διευκολύνσεις εν λευκώ: “Η ελληνική κυβέρνηση εξουσιοδοτεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ να χρησιμοποιεί οδούς, σιδηροδρομικές γραμμές και χώρους, να κατασκευάζει, αναπτύσσει, χρησιμοποιεί και θέτει σε λειτουργία στρατιωτικά και βοηθητικά έργα εν Ελλάδι… Οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ και τα υπό τον έλεγχό τους υλικά δύνανται να εισέρχονται, εξέρχονται, κυκλοφορούν, υπερίπτανται ελευθέρως εν Ελλάδι και στα χωρικά της ύδατα, υπό την επιφύλαξη οποιασδήποτε τεχνικής συνεννοήσεως’».