Μια νέα εποχή διαχείρισης και προστασίας ξεκινά για τρεις από τους πιο εμβληματικούς φυσικούς προορισμούς της Κρήτης – τον Μπάλο, το Λαφονήσι και τα Φαλάσαρνα – μετά την υπογραφή των προγραμματικών συμβάσεων που ορίζουν χρήσεις, όρους και περιορισμούς, βάσει των εγκεκριμένων σχεδίων διαχείρισης.
Οι νέοι κανονισμοί επιδιώκουν να μειώσουν την τουριστική υπερεκμετάλλευση, εστιάζοντας σε μέτρα ελέγχου της επισκεψιμότητας, περιορισμό των ΙΧ και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, καθώς και στη ζωνοποίηση των περιοχών προστασίας. Ωστόσο, ζητούμενο παραμένει η αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων, δεδομένης της υποστελέχωσης των αρμόδιων υπηρεσιών.
Παράλληλα, αναμένεται η θεσμοθέτηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, που βρίσκονται στα συρτάρια των Υπουργείων από το 2008, καθώς και η επιτάχυνση των απαλλοτριώσεων ώστε οι περιοχές να παραμείνουν δημόσιες και προστατευμένες.
Υπογραφή Συμβάσεων στο Δημαρχείο Κισσάμου
Η υπογραφή των προγραμματικών συμβάσεων πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο Κισσάμου από τους Δημάρχους Κισσάμου και Καντάνου – Σελίνου, Γιώργο Μυλωνάκη και Αντώνη Περράκη, τον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη, τη Διοικήτρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης Μαρία Κοζυράκη, την πρόεδρο και τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΦΥΠΕΚΑ, εκπροσώπους του ΕΛΚΕΘΕ και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Στην εκδήλωση παρέστησαν επίσης η Υφυπουργός Μετανάστευσης Σέβη Βολουδάκη, οι Βουλευτές Χανίων Ντόρα Μπακογιάννη και Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης, καθώς και ο Αντιπεριφερειάρχης Νίκος Καλογερής.
Τα νέα μέτρα για κάθε περιοχή
Μπάλος:
📌 Η στάθμευση των ΙΧ θα επιτρέπεται μόνο σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο μετά την Καλυβιανή.
📌 Η μεταφορά των επισκεπτών προς το μονοπάτι θα γίνεται με μικρά λεωφορεία.
📌 Περιορισμός αφίξεων από θαλάσσης, με ανώτατο ημερήσιο όριο περίπου 2.000 επισκέπτες, κατανεμημένους σε 2-3 βάρδιες.
Λαφονήσι:
📌 Διατήρηση των υφιστάμενων περιορισμών από το 2024, με απαγόρευση ΙΧ και μπάρα στην είσοδο της προστατευόμενης περιοχής.
📌 Μείωση των ομπρελοκαθισμάτων στις παραλίες.
📌 Δρομολόγηση απαλλοτρίωσης ή εξαγοράς της ιδιωτικής έκτασης που εμπίπτει στη ζώνη προστασίας.
Φαλάσαρνα:
📌 Απομάκρυνση των οχημάτων από τον πυρήνα της προστατευόμενης ζώνης.
📌 Τοποθέτηση μπάρας, ώστε τα αυτοκίνητα να σταθμεύουν σε απόσταση περίπου 500 μέτρων από την ακτή.
Το Στοίχημα της Εφαρμογής
Η νέα στρατηγική διαχείρισης σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς την προστασία του φυσικού πλούτου της Κρήτης, όμως η επιτυχία των μέτρων θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή και την επιτήρησή τους. Με την υποστελέχωση των υπηρεσιών να αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα, απαιτείται άμεση ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για να διασφαλιστεί ότι οι κανονισμοί δεν θα παραμείνουν μόνο στα χαρτιά.
Παράλληλα, η τοπική κοινωνία, οι φορείς και οι επισκέπτες καλούνται να συμβάλουν ενεργά στη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ τουριστικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής προστασίας, ώστε ο Μπάλος, το Λαφονήσι και τα Φαλάσαρνα να παραμείνουν παραδείσοι φυσικής ομορφιάς και για τις επόμενες γενιές.
Γ. Μυλωνάκης: “Το σημαντικότερο είναι η απαλλοτρίωση του Λαφονησιού”
Ο Δήμαρχος Κισσάμου, Γιώργος Μυλωνάκης, χαρακτήρισε την υπογραφή των συμβάσεων ως σημαντικό βήμα για την προστασία και ορθολογική διαχείριση των συγκεκριμένων περιοχών:
«Σήμερα, θεωρώ ότι είναι μια σημαντική μέρα για τον Δήμο Κισσάμου, όπως και για τον Δήμο Καντάνου-Σελίνου. Μια προσπάθεια που έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια, μπαίνει πλέον σε τροχιά υλοποίησης. Οι προγραμματικές συμβάσεις διασφαλίζουν τις περιοχές από το Ακρωτήριο Κρυός έως το Ακρωτήριο Γραμβούσα, δηλαδή τον Μπάλο, τα Φαλάσαρνα, το Λαφονήσι και το Δρόδασος, εξασφαλίζοντας μια σωστή διαχείριση και προστασία, μέχρι την έκδοση των προεδρικών διαταγμάτων».
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην ανάγκη απαλλοτρίωσης του Λαφονησιού, τονίζοντας ότι πρόκειται για ζήτημα στρατηγικής σημασίας:
«Το σημαντικότερο για εμένα είναι η απαλλοτρίωση του Λαφονησιού. Αυτό θα είναι ό,τι καλύτερο μπορούμε να κάνουμε ως Δήμοι για τις επόμενες γενιές. Για τις υπόλοιπες περιοχές, θα γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις, με στόχο τη σωστή και χρηστή διαχείριση».
Αντ. Περράκης: “Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, δίνεται η ευκαιρία να δημιουργηθεί ένα φυσικό πάρκο”
Ο Δήμαρχος Καντάνου-Σελίνου, Αντώνης Περράκης, τόνισε τη σημασία των προγραμματικών συμβάσεων ως αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας όλων των εμπλεκόμενων φορέων:
«Για την ανάδειξη της βιοποικιλότητας των προστατευόμενων περιοχών – Ελαφονήσι, Φαλάσαρνα, Μπάλος και Γραμβούσα – οι προγραμματικές συμβάσεις αποτελούν το επιστέγασμα της περιβαλλοντικής ευαισθησίας, αλλά και των προσπαθειών Δήμων, Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΥΠΕΚ), Περιφέρειας, Αποκεντρωμένης Διοίκησης και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης».
Επιπλέον, αναγνώρισε τη συνεισφορά των πολιτικών παραγόντων της περιοχής, με ιδιαίτερη αναφορά στην κ. Ντόρα Μπακογιάννη, για τη στήριξή της στην προώθηση της πρωτοβουλίας.
Οι συμβάσεις αυτές σηματοδοτούν την έναρξη δράσεων και έργων, με βασικό στόχο την εφαρμογή των διαχειριστικών σχεδίων που προβλέπονται. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην περιοχή Ελαφονησίου – Κεδρόδασους, όπου καθοριστικός όρος είναι η εξαγορά και απαλλοτρίωση των απαιτούμενων εκτάσεων.
«Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, δίνεται η ευκαιρία να δημιουργηθεί ένα φυσικό πάρκο που θα προσφέρει πολλαπλά οφέλη όχι μόνο για την περιοχή των δύο Δήμων, αλλά για την Κρήτη και ολόκληρη τη χώρα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Περράκης.