Νίκος Καζαντζάκης: Ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης γονάτισε στον τάφο του σε μια ιστορική στιγμή | Φωτό
Στις 26 Οκτωβρίου του 1957, ο σπουδαίος Νίκος Καζαντζάκης έφυγε από τη ζωή. Χθες, Τετάρτη, η διεθνής εταιρεία φίλων Νίκου Καζαντζάκη τέλεσε τρισάγιο στη μνήμη του.
Μάλιστα, το τρισάγιο τελέστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης Ευγένιο, ο οποίος γονάτισε μπροστά στον τάφο του, σε μια συμβολική κίνηση, ως απόδοση τιμής αλλά και ως αποκατάσταση μνήμης. Είναι δε, η πρώτη φορά που γίνεται αυτό από τον επικεφαλής της Εκκλησίας της Κρήτης.
Η εκδήλωση μνήμης διοργανώθηκε από το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Ν. Καζαντζάκη.
Ο θάνατος του Καζαντζάκη
Μετά από ταξίδι του στην Κίνα, ο Καζαντζάκης επέστρεψε με κλονισμένη την υγεία του και έφυγε από τη ζωή στις 26 Οκτωβρίου του 1957, σε ηλικία 74 ετών, στο Φράιμπουργκ. Η σορός του μεταφέρθηκε στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας στις 3 Νοεμβρίου. Η Ελένη Καζαντζάκη ζήτησε από την Εκκλησία της Ελλάδος να τεθεί η σορός του σε λαϊκό προσκύνημα, αλλά ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Θεόκλητος αρνήθηκε.
Δεν είχαν περάσει πολλά χρόνια από τότε που η Εκκλησία της Ελλάδος είχε ζητήσει τον “διωγμό” του Καζαντζάκη για μερικές σελίδες του “Καπετάν Μιχάλη” και για την όλη σύλληψη του “Τελευταίου πειρασμού”.
Η Ελένη και ο Παντελής Πρεβελάκης τον παρέλαβαν από την Ελευσίνα και η σορός του Καζαντζάκη παρέμεινε στον νεκρικό θάλαμο του Πρώτου Νεκροταφείου Αθηνών, απόντος ιερέα. Άκαρπες απέβησαν οι προσπάθειες που κατέβαλαν ο Γεώργιος Παπανδρέου και ο κυβερνητικός επίτροπος Θ. Σπεράντζας, φίλοι και οι δύο του Καζαντζάκη, να μείνει η σορός του σε ναό της Αθήνας μέχρι την αναχώρησή της για την Κρήτη.
Κηδεία Νίκου Καζαντζάκη ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ
Την επομένη τον συνόδευσαν στο Ηράκλειο και ο νεκρός ετέθη σε δημόσιο προσκύνημα στον μητροπολιτικό ναό. Στις 5 Νοεμβρίου, στις 11 το πρωί, άρχισε η νεκρώσιμος ακολουθία, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης, και 17 ακόμη ιερέων.
Κηδεία Νίκου Καζαντζάκη ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ
Ακολούθως έγινε η ταφή, στην οποία όμως οι ιερείς δεν μετείχαν κατόπιν απαγόρευσης του Αρχιεπισκόπου Αθηνών. Η ταφή έγινε στην ντάπια Μαρτινέγκο, πάνω στα Βενετσάνικα τείχη. Στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη χαράχθηκε, όπως το θέλησε ο ίδιος, η επιγραφή: Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, είμαι λέφτερος.
Κηδεία Νίκου Καζαντζάκη ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ
Αξίζει να σημειωθεί πως την Τετάρτη, 26 Οκτωβρίου, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διόπτρα το ανέκδοτο ως τώρα μυθιστόρημα του Καζαντζάκη, “ο Ανήφορος”.
Η συγγραφή του, το 1946, συμπίπτει με την αναχώρηση του συγγραφέα για την Αγγλία. Μια αναχώρηση που ήταν τελικά μόνιμη, καθώς ο Καζαντζάκης δεν γύρισε ποτέ ξανά στην Ελλάδα παρά μόνο για να ταφεί.
Ο “Αγώνας της Κρήτης” εκδόθηκε στις 8 Ιουλίου του 1981. Είναι η έκφραση μιας πολύχρονης αγωνιστικότητας. Έμεινε όλα αυτά τα χρόνια σταθερός στη διακήρυξή του για έγκυρη – έγκαιρη ενημέρωση χωρίς παρωπίδες. Υπηρετεί και προβάλλει, με ευρύτητα αντίληψης, αξίες και οράματα για μία καλύτερη κοινωνία. Η βασική αρχή είναι η κριτική στην εξουσία όποια κι αν είναι αυτή, ιδιαίτερα στα σημεία που παρεκτρέπεται από τα υποσχημένα, που μπερδεύεται με τη διαφθορά, που διαφθείρεται και διαφθείρει. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που η εφημερίδα έμεινε μακριά από συσχετισμούς και διαπλοκές, μακριά από μεθοδεύσεις και ίντριγκες.