Γράφει ο Βαγγέλης Πάλλας,
Δημοσιογράφος I.F.J.
ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
Κατ’ αρχήν ο Θεός, η φύση, έδωσε στον πλανήτη μας τα τρία κύρια βότανα το όπιο, την κόκα και το χασίς. Βότανα, που σύμφωνα με τις πιο πειστικές αναφορές χρησιμοποιήθηκαν από τους αρχαίους χρόνους κι από τους πιο προηγμένους λαούς για την καταπολέμηση των ασθενειών, της πείνας, της κόπωσης, του άγχους και περισσότερο για τον πνευματικό προσανατολισμό των ανθρώπων.
Και η πιο στοιχειώδεις εθνοβοτανολογική έρευνα οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι κάθε μια από τις ουσίες επηρέασε κατά τρόπο ιδιαίτερο ιδιόμορφο την ανθρωπότητα και τους πολιτισμούς, που αναπτύχθηκαν σε τρεις διαφορετικές ηπείρους.
Η εξουσία αρχίζει να το χρησιμοποιεί για δικά της οφέλη, οικονομικά και πολιτικά. Όταν η κοινωνία δομή αλλάζει και το σύστημα γίνεται εθιστικό, τότε παρουσιάζονται προοδευτικά τα καταστροφικά αποτελέσματα.
ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ
Αυτοί είναι μερικοί από τους τρόπους, με τους οποίους τα ναρκωτικά χρησιμοποιήθηκαν μέχρι και τον 18ο αιώνα. Στις αρχές του 19ου αιώνα, το βότανο γίνεται φάρμακο. Η εξουσία αρχίζει να το χρησιμοποιεί για δικά της οφέλη, οικονομικά και πολιτικά. Όταν η κοινωνική δομή αλλάζει και το σύστημα γίνεται εθιστικό, τότε παρουσιάζονται προοδευτικά τα καταστροφικά αποτελέσματα. Για την ιστορία λοιπόν, το 1803 ανακαλύφθηκε η μορφίνη από ένα Γερμανό φαρμακοποιό. Μορφίνη, το φάρμακο του θεού (Gods own medicine), ήταν το προσωνύμιο που της έδωσαν οι γιατροί. Ακολούθησε η κωδείνη, το 1832 και η παπαβερίνη, το 1848. Αργότερο όλα τα υπόλοιπα. Επειδή, όμως, από το 1803 η μορφίνη κυκλοφορεί μέσω γιατρών και Φαρμακειών, αποτελεσματική για τους πόνους και πολύ φθηνή, δημιουργώντας όμως ισχυρό πρόβλημα εθισμού, αναγκάζει τα κέντρα εξουσίας να δώσουν διαταγή να βρεθεί άλλη ουσία για τους πόνους. Έτσι λοιπόν, η Bayer το 1874 ανακαλύπτει και το 1898, προωθεί στην αγορά ένα καινούριο φάρμακο, την ηρωίνη. Ας δούμε, ωστόσο, τι έφταιξε και τα θεία βότανα έγιναν φαρμάκια και «κατασκεύασαν» αμέτρητα θύματα και γενιές εθισμένων. Ποιοι ήταν οι αρνητικοί παράγοντες, που δημιούργησαν τη σημερινή τραγική -πραγματικότητα. Όταν αναφερόμαστε στα αρχαία χρόνια, η εθνική παραγωγή ήταν μικρή, ήταν αυτορυθμιζόμενη και δεν υπήρχε μεγάλη κατανάλωση. Ήταν τέτοια η δομή της φεουδαρχικής οικονομίας, ώστε η λαϊκή κατανάλωση να ρυθμίζεται. Απ’ τον 19ο αιώνα, ο ιμπεριαλισμός, οι κατακτήσεις, το εμπόριο και το κέρδος δημιούργησαν τις εξής νοσηρές αιτίες:
Εθισμός. Τι είναι; Η Ευρώπη και η Αμερική τον θεωρούν αρρώστια ανίατη, προοδευτική και θανατηφόρα. Είναι μια αρρώστια ή κακή συνήθεια; Η κατάληξη είναι στις φύλακες σε ιδρύματα, κοινότητες, νοσοκομεία και σε θάνατο.
ΜΙΖΕΡΙΑ ΚΑΙ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ
Τα ναρκωτικά ανθίζουν στη μιζέρια και στον κοινωνικό αποκλεισμό. Μπορούμε να πούμε ότι η χρήση ναρκωτικών ουσιών εντάσσεται σε μια γενικότερη «στρατηγική επιβίωσης», που δεν είναι παρά μια στρατηγική προσαρμογής σε συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής περιθωριοποίησης.
Για τους νέους των υποβαθμισμένων συνοικιών και προαστίων των ιμπεριαλιστικών μεγαλουπόλεων, παιδιά μεταναστών, συνήθως ανέργων, φτωχών, εξαθλιωμένων, κοινωνικά αποκλεισμένων, η χρήση, αλλά και η διακίνηση ναρκωτικών γίνεται ένας τρόπος να ξεφύγουν απ’ τη μιζέρια.
Οι νέοι των πόλεων σε τι έχουν να ελπίσουν; Το μέλλον φαντάζει αβέβαιο. Από πού να πάρουν ερεθίσματα για παιδεία, όνειρα και εξέλιξη της προσωπικότητάς τους; Στο χρώμα ποιου ουρανού να στρέψουν το βλέμμα τους; Οι εξαρτημένοι είναι «παραβάτες» ή παιδιά αυτής της κοινωνικής κρίσης, αποδιοπομπαίοι τράγοι;
Η οικογένεια του εξαρτημένου είναι αυτή, που πρέπει να πληρώσει το τίμημα των ελλείψεων του κράτους και να ξεπουληθεί στα ιδιωτικά μαγαζάκια της απεξάρτησης αμφιβόλου ποιότητας, μην έχοντας κάποιο αρμόδιο φορέα να απευθυνθεί για να ζητήσει βοήθεια ή να κλείσει το πρόβλημά της στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού της. Η καταστολή έχει πάρει τη θέση της πρόληψης και της θεραπείας. Γιατί η δημόσια απεξάρτηση κοστίζει, αλλά κυρίως γιατί με την πρώτη καλύπτονται τα αίτια της κοινωνικής και πολιτικής διάστασης του προβλήματος και ο τοξικομανής, το εξιλαστήριο θύμα, πρέπει να πληρώσει με στιγματισμό, κοινωνικό ρατσισμό και αποκλεισμό.
Η κυρίαρχη αστική ιδεολογία, προσπαθεί με πλήθος επιχειρημάτων να εξηγήσει το φαινόμενο της εξάπλωσης της χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Κάποιοι προσπαθούν να φορτώσουν την ευθύνη στον ίδιο τον χρήστη. Στην οικογένειά του, προπερνώντας τις κυρίαρχες αιτίες που παράγονται και διαμορφώνονται από τον καπιταλισμό.
Όσοι κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών, προσπαθούν να καλύψουν τα εσωτερικά τους κενά. Προσπαθούν σε μια τεχνητή πραγματικότητα να ανακαλύψουν ότι η καθημερινότητα τους στερεί.
Το απάνθρωπο καπιταλιστικό σύστημα, στο οποίο ζούμε, προσπαθεί, όχι μόνο να δημιουργεί προβλήματα, στην καθημερινότητά μας, αλλά να μεταφέρει αυτά στους χρήστες, ενοχοποιώντας ακόμα και το περιβάλλον τους.
Τα ναρκωτικά είναι ένα από τα πολλά όπλα του καπιταλιστικού συστήματος, που προσπαθεί επιδέξια να ελέγξει η νεολαία, αλλά και τις λαϊκές μάζες. Το σύστημα θέλει τους πολίτες ναρκωμένους.
Βρέθηκα πρόσφατα στο Στρασβούργο, σε μια εκδήλωση στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο που διοργάνωσε η κοινοβουλευτική ομάδα των ευρωβουλευτών του ΚΚΕ, καλεσμένος μαζί με ομάδες απεξάρτηθέντων του ΚΚΕ, καλεσμένος μαζί με ομάδες απεξαρτηθέντων του ΚΕΘΕΑ και συγκεκριμένα από το πρόγραμμα «ΣΤΡΟΦΗ» Αθήνα, «Κύτταρο» Καλαμάτα και από Ήπειρο πρόγραμμα ενηλίκων.
Το ΚΕΘΕΑ είναι το μεγαλύτερο δίκτυο απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης στην Ελλάδα και Σύμβουλος του ΟΗΕ σε θέματα ναρκωτικών. Στηρίζοντας με νέα προγράμματα τις τοπικές κοινωνίες δίνει διέξοδο σε όσους έχουν ανάγκη απεξάρτησης.
Σε συνομιλία που είχα με την υπεύθυνη του προγράμματος «ΣΤΡΟΦΗ» κα ΣΚΟΡΔΟΓΙΑΝΝΗ – ΚΥΡΑΤΣΩ ανέλυσε ότι η δημιουργία νέων προγραμμάτων του ΚΕΘΕΑ γίνονται με βάση τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και ότι η συμμετοχή του κράτους έχει μειωθεί, ώστε τα προγράμματα να συντηρούνται και από χορηγούς. Τα προγράμματα υποκατάστατα ή άλλες ουσίες «στεγνό» πρόγραμμα και η προσέλευση είναι εθελοντική. Πάνω από 100 μονάδες του ΚΕΘΕΑ σε όλη την Ελλάδα, είναι αρμονικά ενταγμένες στις πόλεις, όπου βρίσκονται και συμβάλλουν θετικά στη ζωή της περιοχής.
Οι θέσεις του ΚΚΕ ξεχωρίζουν από τα άλλα αστικά κόμματα. Το ΚΚΕ έχει σταθερή θέση ότι η τοξικομανία ως κοινωνικό φαινόμενο δεν πρόκειται να εκλείψει, μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης.
Τα προγράμματα απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ αποτελούν ένα οργανωμένο,
ασφαλές και «καθαρό» από ουσίες περιβάλλον, όπου προσφέρονται δωρεάν
πολύπλευρες υπηρεσίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών στην τοπική κοινωνία, σε στενή συνεργασία μαζί της. Τα προγράμματα
του ΚΕΘΕΑ παρέχουν:
- Έγκυρη και υπεύθυνη ενημέρωση για την εξάρτηση και τις δυνατότητες θεραπείας στους χρήστες ουσιών, τις οικογένειές τους και κάθε ενδιαφερόμενο.
- «Στεγνό» πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης στους χρήστες ουσιών
μέχρι την πλήρη απεξάρτηση και κοινωνική τους επανένταξη. - Πρόγραμμα συστηματικής υποστήριξης για τους συγγενείς και άλλα άτομα
του στενού περιβάλλοντος του χρήστη όσο διαρκεί η διαδικασία απεξάρτησης,
αλλά ακόμα κι όταν ο ίδιος ο χρήστης δεν έχει ενταχθεί σε θεραπεία. - Δημιουργία ενός ισχυρού τοπικού δικτύου ενημέρωσης και πρόληψης ενάντια στα ναρκωτικά, σε συνεργασία με άλλους φορείς της πόλης, μέσα από
προγράμματα σε γειτονιές, σχολεία, συλλόγους, υπηρεσίες κ.ά. - Πρωτοβουλίες για τον πολιτισμό, την κοινωνία και το περιβάλλον με τη συμμετοχή των μελών τού προγράμματος και τη συνεργασία κατοίκων και τοπικών φορέων.
- Εκπαίδευση σε επαγγελματικές ομάδες της ευρύτερης περιοχής που έρχονται σε επαφή με το πρόβλημα των ναρκωτικών, όπως επαγγελματίες υγείας
και κοινωνικής φροντίδας, φαρμακοποιούς, εκπαιδευτικούς, αστυνομικούς
κ.λπ.
Η μάχη ενάντια στις εξαρτήσεις απαιτεί τη σύγκρουση με κάθε πολιτική που συντηρεί το φαινόμενο, οδηγεί στην περιθωριοποίηση και βάζει πάνω από τον άνθρωπο το κέρδος. Η τοξικομανία είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο με διαστάσεις πρωτίστως κοινωνικές, Ο αγώνας για πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου είναι κοινωνική υπόθεση. Χρειάζεται τη δημιουργία ενός κινήματος που θα διεκδικεί: Δημόσια στεγνά θεραπευτικά προγράμματα απεξάρτησης που θα καλύπτουν τις υπάρχουσες ανάγκες, ισότιμη κοινωνική επανένταξη των απεξαρτημένων, προγράμματα πρόληψης που θα ευαισθητοποιούν, θα ενημερώνουν σε βάθος και θα ανατρέπουν τους παγιωμένους μύθους και τις προκαταλήψεις για τα ναρκωτικά. Μα πάνω απ’ όλα, ένα κίνημα που θα διεκδικεί μια άλλη ποιότητα και στάση ζωής.