Νησίδα Σούδας: Γινόταν δρομολόγια από Σούδα, Αλμυρίδα και Ρέθυμνο …μέχρι που το απαγόρευσαν οι ΑμερικανοΝΑΤΟϊκοί – Μούγκα η δημοτική αρχή

Με αφορμή την είδηση για το μπλόκο που επέβαλλαν οι ΑμερικανοΝΑΤΟϊκοί στην πρόσβαση ακόμη και πανεπιστημιακών, μελών της ομάδας Fortress Study Group, στη νησίδα της Σούδας, καλό είναι να θυμηθούμε κάποια πράγματα.

Η νησίδα της Σούδας είναι ένα από τα 5 νησιά των Χανίων. Τα άλλα 4 είναι τα Θοδωρού, τα Λαζαρέτα, η Γραμβούσα και η Γαυδοπούλα.

Στη νησίδα αυτή αρχικά υπήρχε μόνο το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου – γι’ αυτό και λεγόταν «Φραρονήσι» (Φράροι ή Φλώροι είναι οι καθολικοί μοναχοί). Σήμερα πάνω στο νησάκι της Σούδας βρίσκεται η Φορτέτζα, το βενετσιάνικο φρούριο που κτίστηκε το 1571 μ.Χ.

Η Σούδα είναι μια από τις τρεις βάσεις που διατηρούνται από τη Βενετία μετά το 1715. Αναφέρεται ότι ο οπλισμός του φρουρίου το 1630 ήταν 44 κανόνια διαφόρων διαμετρημάτων και 9185 μπάλες. Τα τείχη περιέβαλαν όλη την έκταση του νησιού της Σούδας. Στο βόρειο μέρος ήταν ο προμαχώνας Martinengo και ο προμαχώνας Μichiel. Ανάμεσα τους μια μικρή πόρτα οδηγούσε στο χαμηλότερο κομμάτι του νησιού της Σούδας, όπου ήταν το νεκροταφείο και ο επιπρομαχώνας Mocenigo και μια δεξαμενή.

Στην ανατολική πλευρά ήταν οι στρατώνες και μπροστά τους βρίσκονταν τρεις δεξαμενές, αποθήκες, ο κήπος και η εκκλησούλα της Παναγίας La Madonnina. Στη νοτιοδυτική πλευρά ήταν ο προμαχώνας Orsino και η πύλη του φρουρίου. Στη δυτική πλευρά ήταν τρεις δεξαμενές και αποθήκες πυρομαχικών και πολεμοφοδίων, το πεδίο ασκήσεων και ο ανεμόμυλος.

Όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν την Κρήτη το 1669 δεν κατέλαβαν το μικρό αυτό φρούριο και έτσι η νησίδα της Σούδας ήταν ένα καταφύγιο των Κρητών επαναστατών έως και το 1715 οπότε έπεσε και αυτό στα χέρια των Τούρκων.

Το 2.000 η νησίδα της Σούδας άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες της σε επιστήμονες και πανεπιστημιακούς, ύστερα από αίτημα της Fortress Study Group (FSG). Η επίσκεψη, που πραγματοποιήθηκε με τη συνδρομή του τότε εφόρου Αρχαιοτήτων Μιχάλη Ανδριανάκη και του τότε δημάρχου Σούδας Γιάννη Περάκη, έλαβε άδεια για δύο συνεχόμενες χρονιές και αποτέλεσε σταθμό για την ανάδειξη της στρατηγικής και ιστορικής σημασίας της περιοχής.

Τα μέλη της Fortress Study Group, μιας διεθνούς ομάδας μελετητών οχυρώσεων, εξέφρασαν τότε τον ενθουσιασμό τους για την ιδιαιτερότητα της νησίδας της Σούδας, η οποία συνδέεται άμεσα με δύο ακόμα κάστρα: το Ιντζεδίν και το κάστρο των Απτέρων. Όπως είχαν επισημάνει χαρακτηριστικά, «τρεις οχυρωματικές εγκαταστάσεις σε τέτοια εγγύτητα υπάρχουν μόνο στο Γιβραλτάρ».

Η σύγκριση με το Γιβραλτάρ δεν ήταν τυχαία. Η τοποθεσία της Σούδας, στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, υπήρξε κομβικό σημείο ελέγχου των ναυτικών περασμάτων και έχει σηματοδοτηθεί ιστορικά από έντονη στρατιωτική και οχυρωματική δραστηριότητα.

Για τη διάσωση και ανάδειξη των οχυρώσεων της Σούδας, έχουν γίνει στο παρελθόν σημαντικές επενδύσεις. Συγκεκριμένα, κατά την περίοδο 1996–1999, στο πλαίσιο του προγράμματος «Κάστρων Περίπλους», δαπανήθηκαν μεγάλα ποσά για την αποκατάσταση και προβολή των κάστρων.

Παράλληλα, ο τότε Δήμος Σούδας προχώρησε σε έργα στον χώρο ελλιμενισμού των σκαφών της νησίδας, με σκοπό να διευκολύνεται η αποβίβαση των επισκεπτών και να ενισχυθεί η προσβασιμότητα στο ιστορικό σημείο.

Το νησάκι ήταν επισκέψιμο. Το θυμηθήκαμε μέσα από ένα δελτίο τύπου της δημοτικής αρχής Σκουλάκη το 2013 όπου σε συνάντηση με τον Υφυπουργό Άμυνας πέραν της παραχώρησης του στρατόπεδου “Μαρκοπούλου” ζήτησε και “την παραχώρηση της νησίδας της Σούδας στο Υπουργείο Πολιτισμού, προκειμένου να λειτουργήσει – σε συνεργασία με το Δήμο Χανίων – ως επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος”.

Μέχρι να γίνει αυτό ο κ. Σκουλάκης ζήτησε “να αυξηθούν οι ημέρες και οι ώρες επισκεψιμότητας της νησίδας, – τηρώντας τους όρους και τις προϋποθέσεις για την ασφάλεια του Ναυτικού Οχυρού – για να δοθεί πραγματικά η δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν να την επισκέπτονται ελεύθερα όποτε εκείνοι επιθυμούν όλες τις ημέρες της εβδομάδας καθ όλη τη διάρκεια του έτους καθώς και να επιτραπεί η λειτουργία του αναψυκτηρίου”.

Στις 18 Ιουνίου του 2013 σε σχετικό κείμενο στον “Α.τ.Κ.” αναφέραμε ότι οι πολίτες των Χανίων είχαν πλέον την ευκαιρια να επισκεφθούν τη νησίδα.

Τo πρόγραμμα, όπως είχε διαμορφωθεί σε συνεργασία με το Ναύσταθμο Κρήτης, την 28η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και τα τουριστικά γραφεία, αφορούσε σε δρομολόγια τρεις φορές την εβδομάδα, κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Πέμπτη, από Σούδα, Ρέθυμνο και Αλμυρίδα!

Η πρόσβαση στη νησίδα είχε απαγορευθεί για 3 περίπου χρόνια, από το καλοκαίρι του 2014 “για λόγους προστασίας του κοινού” λόγω επικινδυνότητας τμήματος του φρουρίου της νησίδας Σούδας, μετά από απόφαση της τότε 28ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου εκπόνησε μια μελέτη για την αποκατάσταση της ζημιάς που έχει προκληθεί με τη δαπάνη για τις επισκευές νο κοστίζει περίπου 27.000 ευρώ.

Στις 5 Μαρτίου του 2018, με δελτίο τύπου της δημοτικής αρχές Βάμβουκα ενημερωθήκαμε ότι παραδόθηκε από τον ανάδοχο εργολάβο τμήμα του φρουρίου στη νησίδα της Σούδας, έπειτα από την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασής του.

Ειδικότερα, το έργο αφορούσε στην άρση της επικινδυνότητας τμημάτων εκατέρωθεν της πύλης εισόδου και την αποκατάσταση τμήματος των λίθων δόμησης και του συνδετικού κονιάματος του δυτικού τοίχου.

Ο δήμαρχος Χανίων, Τάσος Βάμβουκας, συνοδευόμενος από τον τότε διοικητή του Ναυστάθμου Κρήτης, αρχιπλοίαρχο Π.Ν., Χαράλαμπο Ζησιμόπουλο και υπηρεσιακούς παράγοντες του Δήμου και του Ναυστάθμου, πραγματοποίησε αυτοψία στο σημείο, όπου πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο διάστημα οι εργασίες.

Σε δήλωσή του ο Δήμαρχος Χανίων είχε επισημάνει : «Το πρόβλημα αφορούσε μία πύλη, απ’ όπου διέρχονταν οι επισκέπτες και η οποία είχε παρουσιάσει ζήτημα ετοιμορροπίας. Η νησίδα με την ολοκλήρωση των εργασιών και αφού πραγματοποιηθούν κάποιες συμπληρωματικές εργασίες εξωραϊσμού του περιβάλλοντος χώρου θα γίνει ξανά επισκέψιμη και προσβάσιμη”.

Έκτοτε όμως ουδέν… Βλέπετε οι ΑμερικανοΝΑΤΟϊκοί έθεσαν βέτο στην επισκεψιμότητα της νησίδας, αποκλείοντας έτσι τους Χανιωτές, αλλά και επιστήμονες και ερευνητές από το να επισκεφθούν ένα τόπο ιστορικής αξίας για τον τόπο.

Η νησίδα της Σούδας, με το πλούσιο οχυρωματικό της παρελθόν, παραμένει ένας ανεκμετάλλευτος ιστορικός θησαυρός με προοπτικές τουριστικής αξιοποίησης. Οι οχυρώσεις της, οι οποίες αποτελούν μοναδικά δείγματα στρατιωτικής αρχιτεκτονικής, σε συνδυασμό με τη γεωστρατηγική της θέση, προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα για την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και την ενίσχυση της πολιτιστικής ταυτότητας της Κρήτης.

Άραγε, ο Δήμος Χανίων στις τόσες επισκέψεις εκπροσώπων των βάσεων, πέρα από το να χαριεντίζεται μαζί τους και να διοργανώνει μαζί τους “φιλανθρωπικές” εκδηλώσεις που σκοπό έχουν να βελτιώνουν τη δημόσια εικόνα τους, δεν έχει κάποια λέξη να πει για την ουσιαστική κατάληψη της νησίδας;

Να σημειώσουμε ότι η συγκεκριμένη στάση της δημοτικής αρχής Σημανδηράκη αποτελεί μία ουσιαστική αλλαγή στη στάση που τηρεί διαχρονικά ο Δήμος Χανίων για τη νησίδα της Σούδας, αφού τόσο η αρχή Σκουλάκη όσο και η αρχή Βάμβουκα έκαναν ότι περνούσε από το χέρι τους για να παραμείνει προσβάσιμη σε ξένους και Έλληνες επισκέπτες επιζητώντας την αξιοποίησή της εις όφελος των Χανίων.

"google ad"