Στη «φλεγόμενη» από το κυνήγι του μαύρου χρυσού γεωπολιτική σκακιέρα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου βάζουν την Ελλάδα νέα ισχυρά ευρήματα για την πιθανότητα ύπαρξης κοιτασμάτων φυσικού αερίου νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Το έμπειρο επιστημονικό προσωπικό των πετρελαϊκών κολοσσών της Total και της ExxonMobil, που μαζί με τα Ελληνικά Πετρέλαια κατέθεσαν στο διεθνή διαγωνισμό της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) προσφορά για την παραχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας στις δύο προαναφερόμενες περιοχές, εντόπισε μέσα από την ερμηνεία των σεισμικών δεδομένων και τις μελέτες της ΕΔΕΥ 16 στόχους που ενδεχομένως να κρύβουν μεγάλες ποσότητες παγιδευμένου φυσικού αερίου.
Τα ευρήματα αυτά, όπως και η τοποθέτηση των δύο πολυεθνικών στα νότια της Κρήτης, έρχονται σε μία περίοδο κατά την οποία οι εξελίξεις γύρω απο την κυπριακή ΑΟΖ έχουν πάρει φωτιά λόγω της τουρκικής προκλητικότητας κι ενώ διαδραματίζετα ένα παιχνίδι ισχύος στη λεκάνη της Μεσογείου. Ετσι, η ExxonMobil φέρνει ειδικά εξοπλισμένα πλοία για τις σεισμικές έρευνες στο Οικόπεδο 10 της Κύπρου και από την άλλη η προ τριετίας ανακάλυψη του κοιτάσματος των 850 δισ. κυβικών μέτρων αερίου του Ζορ στην Αίγυπτο από την ιταλική EΝΙ έρχεται να κλέψει την πρωτοκαθεδρία του Λεβιάθαν στο Ισραήλ με τα 630 δισ. κ.μ.
Στρατηγική κίνηση
Οι δύο πολυεθνικές Total και ExxonMobil κινούνται από κοινού στη Μεσόγειο. Αυτό έπραξαν και στην περίπτωση του διαγωνισμού των οικοπέδων νότια της Κρήτης. Δεδομένου ότι οι διαδικασίες αξιολόγησης των προσφορών εκτιμάται ότι θα τρέξουν γρήγορα οι δύο πετρελαϊκοί κολοσσοί αναμένεται το φθινόπωρο να ξεκινήσουν τις σεισμικές έρευνες στην περιοχή. Αυτό ουσιαστικά ισοδυναμεί με κίνηση στρατηγικής από τις δύο εταιρείες καθώς την ίδια περίοδο η Exxon Mobil προγραμματίζει να κάνει γεώτρηση στο Οικόπεδο 10 της Κύπρου.
Το μεγάλο ερώτημα παραμένει για όσους γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στη διπλωματική και οικονομική σκακιέρα της ευρύτερης περιοχής: ποια θα είναι η απάντηση των Τούρκων στην εδραίωση των συμφερόντων των δύο εταιρειών στην ευρύτερη περιοχή της Κύπρου και της Κρήτης, καθώς μέχρι τώρα δεν διστάζουν να προκαλούν σε ό,τι αφορά τις έρευνες στην Κύπρο;
Τι δείχνουν όμως τα ευρήματα στα οικόπεδα Νότιας της Κρήτης; Σύμφωνα με τις ερμηνείες των σεισμικών δεδομένων πρόκειται για δεκαέξι στόχους που πιθανόν να κρύβουν τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου.
Τι δείχνει ο χάρτης
Σύμφωνα με τον σχετικό χάρτη πρόκειται για συγκεντρωμένους μεσσήνιους εβαπορίτες ή με πιο απλά λόγια άλατα που καλύπτουν ανθρακικά πετρώματα.
Μέσα σε αυτά ενδεχομένως να βρίσκεται οργανική ύλη, δηλαδή υδρογονάνθρακες, για τους οποίους ο εντοπισμός τους επιβεβαιώνεται μόνο με γεωτρήσεις.
Από αυτούς τους 16 στόχους οι 12 βρίσκονται στα δύο θαλάσσια οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, συνολικού εμβαδού περίπου 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Οπως εξηγούν αρμόδιοι παράγοντες οι συγκεκριμένες γεωλογικές δομές μοιάζουν με εκείνες του κοιτάσματος του Ζορ στην Αίγυπτο. Υπενθυμίζεται σε αυτό ανακαλύφθηκαν ποσότητες της τάξης των 850 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου.
Μάλιστα σε τελευταίο άρθρο που δημοσίευσαν στο εξειδικευμένο περιοδικό της πετρελαϊκής βιομηχανίας «Oil & Gas Journal» ο πρόεδρος της ΕΔΕΥ Γιάννης Μπασιάς και δύο στελέχη της αρμόδιας για τις έρευνες εταιρείας Γιώργος Μακροδημήτρας και Κωστής Οικονομόπουλος περιγράφουν χαρακτηριστικά για τα γεωλογικά ευρήματα στις δύο συγκεκριμένες περιοχές:
Οι περιγραφές
«Εχουμε μία παλαιά οροσειρά σχηματισθείσα προ εκατομμυρίων ετών που αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα. Οι κορυφές και τα υψώματα που έχουν δημιουργηθεί σε αυτή την οροσειρά, ορισμένα εξ αυτών έχουν υποστεί διάβρωση είτε έχουν σχηματίσει οικοδομήματα. Ολες αυτές είναι πολύ ενδιαφέρουσες δομές πολλώ δε μάλλον αφού καλύπτονται από ένα μεγάλο σε έκταση και παχύ στρώμα εβαποριτών (αλατιού). Επίσης, πιθανόν η περιοχή να έχει κι αρκετά στοιχεία κοινά με περιοχές του Βόρειου Ιονίου Πελάγους».
Τα ευρήματα αυτά, όπως αναφέρουν πηγές των «ΝΕΩΝ», φαίνονται από τις σεισμικές έρευνες που είχε κάνει η νορβηγική PGS το 2012. Τα αποτελέσματα τα έχουν στη διάθεσή τους οι πολυεθνικές Total και ExxonMobil και, κατά τις ίδιες πληροφορίες, συμφωνούν και με τις διαπιστώσεις της ΕΔΕΥ.
Οι επόμενες διαδικασίες του διεθνούς διαγωνισμού, δηλαδή, μετά την υποβολή των προσφορών από την προαναφερόμενη κοινοπραξία για την Κρήτη καθώς και της Repsol – ΕΛΠΕ για το Ιόνιο αναμένεται να τρέξουν γρήγορα. Κι αυτό επειδή δεν υπάρχουν ανταγωνιστές.
Στελέχη της ΕΔΕΥ υπολογίζουν ότι έως το τέλος του Μαρτίου θα έχουν ολοκληρώσει την αξιολόγηση των προσφορών και θα έχουν υποβάλει στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη τη γνωμοδότησή τους.
Οι πρώτες έρευνες
Ενθαρρυντικό είναι και το γεγονός πως οι δύο εταιρείες βρίσκονται ήδη στην κυπριακή ΑΟΖ και συνεπώς η έναρξη των δραστηριοτήτων τους νότια της Κρήτης δεν θα τους επιβαρύνει οικονομικά με πρόσθετα κόστη. Αυτό σημαίνει ότι οι μεγάλες πολυεθνικές έχουν βάλει στα μεσοπρόθεσμα πλάνα τους τις έρευνες στις συγκεκριμένες περιοχές.
Πηγές της κοινοπραξίας εκτιμούν ότι μετά το φθινόπωρο θα είναι σε θέση να κάνουν τις δικές τους σεισμικές έρευνες στα δύο οικόπεδα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι με βάση το σχέδιο σύμβασης μίσθωσης το χρονικό στάδιο των ερευνών κρατά οκτώ χρόνια, στο οποίο περιλαμβάνονται και ερευνητικές γεωτρήσεις. Η πρώτη γεώτρηση στα δύο οικόπεδα της Κρήτης θα πρέπει να γίνει μετά τα τρία πρώτα χρόνια της παραχώρησης των δικαιωμάτων.
Οι δύο μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, παράλληλα με τη φάση της αξιολόγησης των προσφορών από την ΕΔΕΥ, τρέχουν και τις αντίστοιχες δικές τους υποχρεώσεις ώστε να είναι έτοιμες για τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν ως προς τη βελτίωση των τιμημάτων και άλλων υπηρεσιών που θα παρέχουν.
Η Ελλάδα, με τις έρευνες της Κρήτης, μπαίνει και αυτή στο γεωπολιτικό παιχνίδι για τον έλεγχο των εναλλακτικών πηγών προμήθειας της ΕΕ με φυσικό αέριο. Η Γηραιά Ηπειρος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό καύσιμο και στις αποφάσεις των Βρυξελλών που στηρίζονται και από τις ΗΠΑ συμπεριλαμβάνεται η αναζήτηση άλλων κοιτασμάτων καθώς και οδών διέλευσης του φυσικού αερίου.