Ντοκουμέντο: Αυτοί είναι οι καταγόμενοι από το Σέλινο που σκοτώθηκαν στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο για την ελευθερία | Φωτογραφίες

Ομιλία στην εκδήλωση της Παλαιόχωρας, για τους Σελινιώτες νεκρούς στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940-41, που έγινε στις 28-10-2018:

Του Λουκά Μπασιά, Προέδρου του Συλλόγου Επιστημόνων Σελίνου

Η σημερινή μας εκδήλωση γίνεται, προκειμένου να τιμήσουμε τους 33 άνδρες που κατάγονται από την επαρχία μας και οι οποίοι έπεσαν κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο. Ηταν κάτι που το οφείλαμε στους γενναίους αυτούς συνεπαρχιώτες μας, που σκοτώθηκαν μαχόμενοι, γιατί από ότι γνωρίζουμε, δεν έχουν ξανά τιμηθεί ομαδικά ως πολεμιστές του Αλβανικού μετώπου, ούτε και έχει μέχρι σήμερα κάποια στήλη στηθεί που να τους αναγράφει.

Βεβαίως τα ονόματα μερικών από αυτούς αναγράφονται σε κάποια μνημεία, αλλά σίγουρα όχι όλων.

Εγινε πολύ μεγάλη προσπάθεια για να βρεθούν οι φωτογραφίες τους, καθώς και οτιδήποτε άλλο αφορά τη δράση τους και τον ηρωϊκό τους θάνατο. Δυστυχώς δεν μπορέσαμε να τις βρούμε όλες τις φωτογραφίες. Βρήκαμε μόνο για τους 22 από τους 33.

Στην έρευνα που κάναμε, διαπιστώσαμε ότι για μερικούς νεκρούς, τα στοιχεία δεν ήταν τελείως σωστά στους επίσημους πίνακες. Ετσι ενώ στην αρχή της προσπάθειας που κάναμε είχαμε γνωστά 29 ονόματα, τελικά μπορέσαμε και βρήκαμε τα ονόματα για 33 που κατάγονται από την επαρχία μας.

Και μπορεί βέβαια να μην βρήκαμε τις φωτογραφίες για 11 από αυτούς, και έτσι να υπάρχουν ελλείψεις, όμως ακόμη και αυτό που πετύχαμε θεωρούμε ότι είναι κάτι το πολύ σημαντικό. Ελπίζουμε ότι σύντομα θα βρεθούν στοιχεία και για τους υπόλοιπους. Γιατί δεν θέλουμε κανένας να ξεχαστεί. Όπως διαπιστώσαμε σε μερικούς δεν υπάρχουν στενοί συγγενείς, αλλά και σε μερικούς άλλους, ναι μεν υπάρχουν συγγενείς, αλλά δεν έχουν στοιχεία.

Πάντως εμείς ζητήσαμε με δημοσιεύσεις που κάναμε στην εφημερίδα Σελινιώτικα Νέα 2 φορές, όποιος έχει κάποια στοιχεία να μας τα δώσει.

Πριν αναφερθούν τα ονόματα των νεκρών μας, και παρουσιαστούν οι φωτογραφίες από όσους βρήκαμε, αλλά και διάφορα άλλα στοιχεία που τους αφορούν, θα γίνει μια μικρή αναφορά στον πόλεμο των Ελλήνων με τους Ιταλούς, καθώς και στην ηρωική δράση της 5ης Μεραρχίας των Κρητικών. Η Μεραρχία μας αυτή, είχε μεγάλη δράση στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, αλλά και πολλά θύματα.

Βέβαια, όπως θα αναφερθεί παρακάτω, πολλοί από τους νεκρούς Σελινιώτες, όταν σκοτώθηκαν, δεν υπηρετούσαν στην 5η Μεραρχία, αλλά τους είχαν τοποθετήσει σε διάφορες άλλες μονάδες των Ελληνικού στρατεύματος.

Ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940-41  ήταν μια πολεμική σύγκρουση που έγινε στην Ηπειρο και την Αλβανία.

Ξεκίνησε στις 28 Οκτωβρίου 1940 και τελείωσε τον Απρίλιο του 1941. Η κατάληψη της Ελλάδος ολοκληρώθηκε στο τέλος Μαΐου 1941, με την επικράτηση στην Κρήτη των Γερμανών που επιτέθηκαν στην Ελλάδα στις 6 Απριλίου 1941.

Τις πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο Ιταλός Πρέσβης στην Αθήνα, επέδωσε στον Έλληνα πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά, τελεσίγραφο, με το οποίο απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο, προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία της Ελλάδος, για τις ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του για τη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική. Ο Ιωάννης Μεταξάς αρνήθηκε τις προτάσεις των Ιταλών με το ηρωϊκό «ΟΧΙ» που τους απάντησε. Ακολούθως οι Ιταλοί άρχισαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εισβολής τους στην Ελλάδα δια μέσου των Ελληνο-αλβανικών συνόρων.

Ο Ελληνικός Στρατός σύντομα αντεπιτέθηκε και μετά από τις λαμπρές νίκες που είχε, ανάγκασε τον ιταλικό στρατό σε υποχώρηση. Κατόρθωσε να τον εκδιώξει από το Ελληνικό έδαφος και να προχωρήσει την καταδίωξη του μέσα στην Αλβανία.

Σκληρές και νικηφόρες για τους Ελληνες μάχες έγιναν στο Καλπάκι, στον Καλαμά, στην Πίνδο. Καταλαμβάνεται η Κορυτσά, η Χειμάρρα, η Κλεισούρα, το Αργυρόκαστρο και πολλές άλλες πόλεις.

Στον επίσημο χάρτη που παρουσιάζεται, με ημερομηνία 6-1-1941, φαίνονται οι θέσεις των Ελληνικών δυνάμεων.

Βρίσκονται βαθιά μέσα στο Αλβανικό έδαφος. Εχουν φθάσει μέχρι την καμπύλη γραμμή που ξεκινά από το νότιο μέρος της λίμνης Αχρίδας και φθάνει μέχρι την Χειμάρα, που έχει από αυτούς καταληφθεί, και περνά λίγο έξω από την Κλεισούρα.

Πολλές μάχες έδωσαν στην περιοχή της Κλεισούρας. Επίσης στο βουνό Τρεμπεσίνα και Σέντελι, όπου σκοτώθηκαν πάρα πολλοί στρατιώτες και από τις δύο πλευρές. Οι Ελληνες παρά την υπεροχή των Ιταλών σε άνδρες και πολεμικά υλικά, με τη γενναιότητα τους κατόρθωσαν να τους νικήσουν και σύντομα να βρεθούν σε πολύ προχωρημένες θέσεις. Στον επίσημο χάρτη με ημερομηνία 9-3-1941, φαίνεται ότι οι Ελληνες κατέχουν τις θέσεις από αυχένα Μεζγκοράνης (με το βουνό Τρεμπεσίνα, που έγιναν οι τρομερές μάχες, να κατέχεται από τους Ελληνες ολόκληρο), μέχρι τον αυχένα Μπούμπεσι. Δηλαδή πολύ βαθιά μέσα στο Αλβανικό έδαφος. Επίσης φαίνονται οι γραμμές που κατείχαν οι Ιταλοί, που εξαπέλυσαν μεγάλη αντεπίθεση στις 9 Μαρτίου του 1941. Όμως απέτυχαν, κερδίζοντας μόνο μικρές εδαφικές εκτάσεις στην περιοχή βόρεια της Χειμάρρας.

Ετσι οι Ελληνες τότε είχαν καταλάβει σχεδόν το ένα τέταρτο της Αλβανίας.

Οι Ιταλοί ξεκίνησαν και νέα αντεπίθεση, μετά την έναρξη της γερμανικής επίθεσης κατά της Ελλάδος που έγινε στις 6 Απριλίου 1941. Από τις 12 Απριλίου, ο Ελληνικός Στρατός άρχισε να υποχωρεί από την Αλβανία. Στόχος να μην περικυκλωθεί από τους Γερμανούς που είχαν εισβάλει στην πατρίδα μας. Ακολούθησε η συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς στις 20 Απριλίου και με τους Ιταλούς, τρεις μέρες αργότερα.

Η απόκρουση της ιταλικής εισβολής αποτέλεσε την πρώτη νίκη των Συμμάχων κατά των δυνάμεων του Άξονα στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και ανύψωσε το ηθικό των λαών στη σκλαβωμένη Ευρώπη. Πολλοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι η νίκη των Ελλήνων επηρέασε την έκβαση ολόκληρου του πολέμου, καθώς υποχρέωσε τους Γερμανούς να αναβάλουν την επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης.

Το αλβανικό έπος της 5ης Μεραρχίας Κρητών

Η 5η Μεραρχία της Κρήτης για πρώτη φορά συγκροτήθηκε το 1912.  Είχε σημαντική δράση στον Α’ και Β’ Βαλκανικό πόλεμο, τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και τη Μικρασιατική εκστρατεία. Έδρα της ήταν τα Χανιά.

Μεταξύ των μονάδων που επιστρατεύθηκαν κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-1941, ήταν και η 5η Μεραρχία. Συγκροτούνταν από τα: 14ο, 43ο και 44ο Συντάγματα πεζικού. Αυτά είχαν έδρες τα Χανιά, το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο. Επίσης υπαγόντουσαν σε αυτήν και άλλοι απαραίτητοι σχηματισμοί.

Μόλις κηρύχθηκε ο πόλεμος στις 28 Οκτωβρίου 1940, άρχισε η ανάπτυξη και συγκρότηση των προβλεπόμενων μονάδων. Μέχρι της 6ης Νοεμβρίου, είχαν προσέλθει οι έφεδροι.

Η συνολική δύναμη της Μεραρχίας  αποτελούνταν από 566 αξιωματικούς, 18.662 οπλίτες, 687 υποζύγια και 81 οχήματα.

Από τις 20 Νοεμβρίου και μέχρι τις 4 ∆εκεμβρίου, είχε ολοκληρωθεί η μεταφορά από τα λιμάνια της Σούδας και του Ηρακλείου ολόκληρης της 5ης Μεραρχίας στην ηπειρωτική Ελλάδα και συγκεκριμένα στην περιοχή Αμυνταίου, Πτολεμαΐδας και Άργους Ορεστικού.

Στη Μακεδονία η Μεραρχία μετακινήθηκε οδικώς και έφτασε στην περιοχή Μπομπετσίστας, Κιάφε Ψεξές, Βυθκούκι, όπου και στάθμευσε.

Στις 29 Ιανουαρίου η Μεραρχία πήρε μέρος στον αγώνα, καλύπτοντας τον τομέα Κλεισούρας – Τρεπεσίνας. Σ’ όλο το διάστημα των επιχειρήσεων στα μέτωπα των συγκρούσεων, που κράτησαν από τις 29-1-1941 μέχρι τις 12-4-1941, η 5η Μεραρχία έδωκε πεισματώδεις μάχες. Εγιναν μάχες πολλές φορές σώμα με σώμα. Καταλήφθηκαν οχυρωμένα υψώματα, όπλα, και ολόκληρες  αποθήκες πυρομαχικών. Επίσης συνελήφθη και μεγάλος αριθμός αιχμαλώτων,

Μέχρι την 10 Φεβρουαρίου 1941 η 5η μεραρχία είχε σοβαρότατες απώλειες και από τα πυρά των εχθρών αλλά και από τα κρυοπαγήματα. Στην 5η μεραρχία εκατοντάδες στρατιώτες έχουν τεθεί εκτός μάχης. Στις 14 Φεβρουαρίου η 5η μεραρχία με άλλες μεραρχίες αρχίζουν να προσπαθούν να καταλάβουν το βουνό Σέντελι . Επίσης να εκκαθαρίσουν την περιοχή της Μετζκοράνης. Οι Ιταλοί είναι ενισχυμένοι και εξαπολύουν αντεπιθέσεις. Η 5η μεραρχία σημειώνει μεγάλες επιτυχίες. Εχει όμως και μεγάλες απώλειες. Μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου η 5η Μεραρχία έχει 237 νεκρούς, 1179 τραυματίες, 1058 παγόπληκτους και 160 πληγέντες από διάφορα νοσήματα και 115 εξαφανισθέντες.

Τα τμήματα της 5ης Μεραρχίας εξόρμησαν στο βόρειο άκρο της Τρεμπεσίνας, πέρασαν το ποτάμι Μαριτσάι και κατέλαβαν το βόρειο τμήμα του βουνού Σέντελι. Τα κρυοπαγήματα, τα πυρά του πυροβολικού και η ιταλική αεροπορία θερίζουν τους άνδρες της.

Στις 9 Μαρτίου οι Ιταλοί εξαπέλυσαν την εαρινή καλούμενη επίθεση κατά των Ελληνικών δυνάμεων και η επίθεση αυτή κράτησε για 17 ολόκληρες μέρες.

Η Μεραρχία είχε ∆ιοικητή τον Υποστράτηγο Γεώργιο  Παπαστεργίου. Αντιμετώπισε τεράστιες δυσκολίες. Οι άνδρες της πολέμησαν γενναιότατα. Είχαν μεγάλες επιτυχίες, αλλά υπεβλήθησαν σε μεγάλες κακουχίες και αιματηρές θυσίες. Πολύ μεγάλος κίνδυνος ήταν οι οβίδες που έριχνε ο εχθρός χωρίς σταματημό. Επίσης το τρομερό κρύο. Ένα συνηθισμένο εύρος θερμοκρασίας την εποχή εκείνη ήταν στην Τρεμπεσίνα -10 έως -20ο C. Μια θερμοκρασία που έκανε το βίο αβίωτο, δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα στην επιμελητεία και τον ανεφοδιασμό, και δημιουργούσε εύκολα στους φαντάρους μας κρυοπαγήματα.  Τότε τα  νοσοκομεία είχαν γεμίσει στρατιώτες με ακρωτηριασμένα μέλη.

Γι αυτό ο Παπακωνσταντίνου γράφει:

«Περισσότερον   όμως φθοράν και από τα μέσα του πολέμου και από τας νόσους προεκάλουν τα κρυοπαγήματα,  τα ύπουλα και αναπόφευκτα, τα οποία ενέκρωσαν τα άκρα των μαχητών.

Υποχρεωμένοι να καταυλισθούν  όπου  ευρίσκοντο, βρεγμένοι και κοκκαλιασμένοι από την παγωνιά, υφίσταντο νέκρωσιν των ιστών, λόγω του ψύχους και της κακής κυκλοφορίας. Το πόδι εκοκκίνιζεν, εβάραινεν, επρήσκετο και επονούσεν ωσάν να το ετρυπούσαν πυρακτωμένα καρφιά. Κατόπιν άρχιζε να μελανιάζει, εφούσκωνεν, εγίνετο μαυροπράσινον  και  τέλος έσκαζεν εις διάφορα σημεία, από τα οποία έρρεαν  δυσώδη ερυθροκίτρινα υγρά –δηλαδή αίμα και πύον.

Τότε ήτο πλέον αργά δια κάθε θεραπείαν. Μόνο με την αποκοπήν των προσβληθέντων μελών ηδύνατο να αποφευχθεί ο θάνατος. Αι μονάδες, αι οποίαι ευρίσκοντο είς τας προφυλακάς και εις μεγάλα υψώματα, επλήρωσαν βαρύτατα τον νέον αυτόν ύπουλον εχθρόν»

Αλλά και ο ακαδημαϊκός Αγγελος Βλάχος, που έζησε τα γεγονότα σαν στρατευμένος, περιγράφει σχετικά στο βιβλίο του με τίτλο «Το μνήμα της γριάς»

«Να κτυπηθείς από τον εχθρό, να σε πάρει καμιά σφαίρα κατάστηθα, καλά. Μα τούτο το φίδι που έρχεται ύπουλα και σε δαγκώνει χωρίς να το νοιώσεις, που φαρμακώνει το αίμα σου και δεν έχεις τίποτα να του αντισταθείς, που σέρνεται παντού, που σε παραμονεύει όπου κι αν πατήσεις, τούτο είναι που παγώνει την καρδιά μας.

Κρυοπάγημα!… Ανδρες άφοβοι που κτυπήθηκαν με τον εχθρό σαν λυσσασμένοι, παλληκάρια, θεριά, κάθονται και κλαίνε σαν παιδιά κοιτάζοντας με τ’ απελπισμένα βουρκωμένα μάτια τους, δύο κόκκινα πρησμένα πράγματα που ήταν κάποτε τα πόδια τους…»

Εκτίμηση είναι πως 30.000 Έλληνες στρατιώτες μας, έπαθαν κρυοπαγήματα σε όλη την διάρκεια του πολέμου.

Οσον αφορά τις απώλειες που είχε η 5η Μεραρχία στο μέτωπο του πολέμου, αυτές ήσαν μεγάλες. Δηλαδή υπήρξαν 1.141 νεκροί, 2.025 τραυματίες, 2.553 παγόπληκτοι και άλλοι 434 με διάφορες άλλες ασθένειες.

Αν συγκριθούν οι απώλειες της με τις απώλειες που είχαν υποστεί οι άλλες μεραρχίες η 5η Μεραρχία είχε τις μεγαλύτερες. Ενας από τους λόγους, ήταν το πολικό ψύχος που αντιμετώπισαν οι άνδρες της. Οι Κρητικοί στρατιώτες ερχόντουσαν από το σχετικά θερμό κλίμα της Κρήτης και αυτό τους δημιούργησε τεράστια προβλήματα στο χώρο που οδηγήθηκαν για να πολεμήσουν.

Η γερμανική επίθεση και η σύμπτυξη της 5ης Μεραρχίας Κρητών

Στις 6 Απριλίου του 1941 οι Γερμανοί επιτέθηκαν στα σύνορά μας στη Μακεδονία και τη Θράκη. Ο ελληνικός στρατός βρέθηκε να πολεμά με δύο αυτοκρατορίες, σε δύο διαφορετικά μέτωπα. Η οχυρωματική γραμμή που είχε διαμορφωθεί στην ανατολική Μακεδονία η «Γραμμή Μεταξά», δεν άντεξε τελικά τη γερμανική επίθεση. Βεβαίως προβλήθηκε ισχυρή αντίσταση. Η υπεροχή του εχθρού σε επίγειες και εναέριες  δυνάμεις, επικράτησε τελικά στους γενναίους μαχητές μας.

Μετά την κατάσταση που διαμορφώθηκε, στις 12 Απριλίου εκδόθηκε ∆ιαταγή σύμπτυξης της μαχόμενης στο αλβανικό μέτωπο Στρατιάς. Ο Στρατηγός  Τσολάκογλου υπογράφει στις 20 Απριλίου 1941 τη συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς.

Η 5η Μεραρχία άρχισε να συμπτύσσεται. Ακολουθεί τον άξονα Τρεμπεσίνα – Χάνι Μπαλαβάνι – Μεσογέφυρα –Ελαία – Χρυσοράχη –Χάνι Εμίν Αγά – Χάνι Λαγατόρια.

Στις 21-23 Απριλίου η Μεραρχία βρίσκεται έξω από τα Γιάννενα. Στις 24 Απριλίου παραδίδεται ο οπλισμός και τα υλικά διαβιβάσεων στους Προέδρους των παρακείμενων κοινοτήτων. Η Μεραρχία οδεύει προς Άρτα – Πρέβεζα – Ναύπακτο.

Στις 10 Μαΐου έφτασε στην Πελοπόννησο. Ακολούθησε τη γραμμή Ψαθόπυργος – Ναύπλιο –Άργος – Τρίπολη.

Η κατοχική κυβέρνηση, εκδίδει το ∆/μα 41. Σύμφωνα με αυτό διατάσσονται οι ∆ήμαρχοι, οι Κοινοτάρχες και άλλοι φορείς να προσφέρουν στέγη, διατροφή και εργασία στους Κρητικούς στρατιώτες που δεν μπορούν να μεταβούν στο νησί τους. Αυτή η κατάσταση διευκόλυνε τους Γερμανούς. Οι τελευταίοι φοβούνται ότι με την κάθοδό των Κρητών στρατιωτών στο νησί, στο οποίο σκοπεύουν σύντομα να επιτεθούν, θα τους αντιτάξουν αντίσταση, και έτσι θα έχουν ένα μεγάλο εμπόδιο στους σκοπούς τους.

Όμως ένας μικρός αριθμός στρατιωτών από την Κρήτη, θα κατορθώσει να φθάσει μετά από μεγάλες δυσκολίες, στερήσεις και κινδύνους για τη ζωή του στο νησί, μεταφερθείς κυρίως με μικρά πλωτά μέσα που έφευγαν από τις ακτές της Πελλοπονήσου. Φθάνοντας θα λάβουν μέρος και στη Μάχη της Κρήτης.

Πολλοί επίσης Κρήτες στρατιώτες που δεν είχαν καταφέρει να γυρίσουν στο νησί τους, πηγαίνουν στην Αθήνα, με την ελπίδα να πετύχουν κάποιο πλωτό μέσο και έτσι να επιστρέψουν στην Κρήτη.

Συγκεντρώνονται στον Εθνικό κήπο, στο Ζάππειο και αλλού για να βρουν τόπο να διαμείνουν. Αντίσκηνα δεν υπάρχουν. Στερήσεις τεράστιες, με γύμνια και πείνα. Η Κυβέρνηση προκειμένου να τους κατευνάσει και να μην πεθάνουν από πείνα οργανώνει συσσίτια στους χώρους του Παναθηναϊκού Σταδίου.

Όμως τον Ιούλιο του 1941, όταν 1600 – 1800 Κρητικοί παίρνουν αυτό το συσσίτιο, μπλοκάρονται από Γερμανούς και Ιταλούς. Από αυτούς πεντακόσια άτομα κατορθώνουν και διαφεύγουν. Για τους υπόλοιπους περίπου 1100 – 1300 αρχίζει μια νέα μεγάλη περιπέτεια. Τους ονομάζουν «αιχμάλωτους πολέμου» και αντίθετα σε κάθε έννοια διεθνούς δικαίου, τους κλείνουν σε στρατόπεδο στο αεροδρόμιο της Λάρισας, πολύ κοντά στην πόλη.

Στην πραγματικότητα το στρατόπεδο αυτό λειτούργησε σαν χώρος μελλοθανάτων. Ο πολύ κρύος χειμώνας του 1941–42, η έλλειψη ρούχων και τροφίμων αλλά και οι πολύ άσχημες συνθήκες κράτησης τους, τους έκαναν τη ζωή τους τραγική. Υπολογίζεται ότι 500 από τους κρατούμενους αυτούς επέζησαν τελικά και αποφυλακίστηκαν. Η μετέπειτα τύχη τους δεν είναι γνωστή.

Σημειώνεται πως οι λίγοι στρατιώτες που μπόρεσαν να επιστρέψουν έγκαιρα στην πατρίδα τους την Κρήτη, πολέμησαν μαζί με τα συμμαχικά στρατεύματα και τους κατοίκους της περιοχής τον Γερμανό επιδρομέα κατά τη Μάχη της Κρήτης. Η μάχη αυτή τελείωσε στις 29 Μαΐου 1941. Με τη λήξη της ολόκληρη πλέον η Ελλάδα βρέθηκε σκλαβωμένη και άρχισε μια νέα περίοδος, με την ένδοξη Εθνική μας αντίσταση.

Οι καταγόμενοι από το Σέλινο που σκοτώθηκαν στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-1941 είναι:

1)Θεοδωράκης Ιωάννης του Γεωργίου, Συνταγματάρχης. Γεννήθηκε στη Μάζα Σελίνου, του 30ου Σ.Π. Πέθανε στο 1ο στρατιωτικό νοσοκομείο Ιωαννίνων στις 18-4-1941

Φαίνεται δεξιά. Στη μέση ο πατέρας του και αριστερά ο αδελφός του που σκοτώθηκε στη Μάχη της Κρήτης.

2)Μπασιάς Αντώνιος του Νικολάου. Εφεδρος Λοχαγός. Γεννήθηκε στη Μονή Σελίνου Χανίων το 1906, του 34ου Σ.Π. Φονεύθηκε στην Πεστάνη (ΝΑ του Τεπελενίου) στις 28-2-1941

3)Αντωνοβαρδάκης Αρτέμιος του Γεωργίου, Δεκανέας. Γεννήθηκε στην Παλαιόχωρα το 1913 , του 14 ΣΠ. Φονεύθηκε στη μάχη Τρεμπεσίνας στις 30-1-1941

4)Αποστολάκης Μιχαήλ του Θεοδώρου, Λοχίας. Γεννήθηκε στο Κακοδίκι Σελίνου Χανίων το 1913, του 14 ΣΠ. Φονεύθηκε στη μάχη Τρεμπεσίνας στις 30-1-1941

5)Αποστολάκης Πέτρος του Παναγιώτη, στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Κακοδίκι Σελίνου το 1909, του 14 Σ.Π. Φονεύθηκε στη μάχη Τρεμπεσίνας στις 30-1-1941

6)Αρκαλάκης Γεώργιος του Μανούσου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στη Γαύδο το 1908, του 90ου Σ.Π. Φονεύθηκε στην περιοχή Μπούμπεσι (υψ. 802) στις 10-3-1941

7)Αρτεμογιαννάκης Εμμανουήλ του Ιωάννη, στρατιώτης. Γεννήθηκε στη Σκλαβοπούλα Σελίνου Χανίων το 1917, του IX Συνοριακού Τομέως (12ο οχυρό).Εξαφανίστηκε στο οχυρό Ρούπελ στις 6 Απριλίου 1941

8)Βλοντάκης Στέφανος του Μιχαήλ, στρατιώτης. Γεννήθηκε στη Σκλαβοπούλα Χανίων το 1920, του 3ου Συντάγματος Ιππικού. Φονεύθηκε στο Μάζι Κόνιτσας στις 17-11-1940.

9)Βοτζάκης Χρήστος του Γεωργίου ετών 24 Λοχίας από τη Μάζα Ροδοβανίου. Επεσε στην Τρεμπεσίνα στις 28-1-1941

10)Δοξάκης Αντώνιος του Νικολάου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στον Πρινέ Σελίνου το 1912, του 14 Σ.Π. Πέθανε στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Χανίων στις 26-4-1941

11)Κατσιφαράκης Θεοχάρης του Παναγιώτη, στρατιώτης . Γεννήθηκε στα Πλεμενιανά Σελίνου το 1916 του 14ου Σ.Π. Φονεύθηκε σε αεροπορικό βομβαρδισμό στο Ορεινό Χειρουργείο Μπάλι, Τρεμπεσίνας στις 14-3-1941

12)Κιρμιτζόγλου Ιωάννης του Σταύρου (στο έδαφος), στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Βουτά Χανίων , του Λόχου Ασφαλείας Καλπακίου. Φονεύθηκε στο Καλπάκι Ιωαννίνων στις 24-4-1941

Είναι στο έδαφος με το πολυβόλο

13)Κλεινάκης Μιχαήλ του Ματθαίου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στη Σκάφη Σελίνου Χανίων το 1911, του 14ου Σ.Π. Φονεύθηκε στην Τρεμπεσίνα στις 9-2-1941.

14)Κοκολάκης Μιχαήλ του Στυλιανού, στρατιώτης. Γεννήθηκε στα Βοθιανά Σελίνου Χανίων το 1915, του V Συντάγματος Πυροβολικού. Φονεύθηκε στον αυχένα Μετζγκοράνης (Στενά Κλεισούρας) στις 9-3-1941.

15)Κουμαδοράκης Δημήτριος του Δημητρίου, στρατιώτης.

Γεννήθηκε στη Σαρακίνα Σελίνου Χανίων το 1917, του 9ου Σ.Π. Εξαφανίστηκε στη νήσο Μήλο σε αεροπορικό βομβαρδισμό του Α/Π «Πόπη» στο οποίο επέβαινε επιστρέφοντας στην Κρήτη στις 21 Απριλίου 1941

16)Κωστάκης Εμμανουήλ του Στυλιανού, στρατιώτης. Γεννήθηκε στα Πλεμενιανά Σελίνου Χανίων το 1916, του 14ου Σ.Π. Φονεύθηκε στην Τρεμπεσίνα στις 14-3-1941.

17) Μαλανδράκης Νικόλαος του Παναγιώτη, στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Αργαστήρι Σελίνου Χανίων το 1909, του 14ου Σ.Π. Πέθανε στο ΙΒ Ορεινό Χειρουργείο (Κοσίνα) στις 2-2-1941.

18)Μανουσάκης Ευτύχιος του Αντωνίου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στην Παλαιόχωρα Σελίνου Χανίων το 1912, του ΙΙ Λόχου Σκαπανέων της ΙΙ Μεραρχίας . Φονεύθηκε στο ύψ. Δόντι (Γκόλικο ΝΑ Τεπενελίου ) στις 26-3-1941

19)Μαράκης Γεώργιος του Εμμανουήλ, στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Βουτά Σελίνου Χανίων το 1914, του 14ου Σ.Π. Πέθανε στο 2ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων στις 5-2-1941.

20)Μιχελαράκης Αντώνιος του Ευστρατίου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στην Παλαιόχωρα Σελίνου Χανίων το 1913, του 90ου ΣΠ. Πέθανε στο Β Πεδινό Νοσηλευτικό Τμήμα (Κοσίνα) στις 21-2-1941

21)Μπασιάς Εμμανουήλ του Σταματίου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Επανοχώρι Σελίνου Χανίων, του 90ου Σ.Π. Φονεύθηκε στο Μάλι Σερβάνι στις 17-4-1941

22)Μποτωνάκης Αντώνιος του Γεωργίου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στην Κάντανο Σελίνου Χανίων το 1907, του 90ου Σ.Π. Πέθανε στο Β1 Πεδινό Νοσηλευτικό Τμήμα (Κοσίνα) στις 28 -2-1941

Είναι ο μεσαίος

23)Μπουμπλάκης Ευάγγελος του Ευσταθίου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Χασίο Σελίνου Χανίων το 1908, του 44 Σ.Π.  Πέθανε στο 2ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων στις 6-4-1941. Με την αδελφή του

24)Μπoτωνάκης Ιωσήφ του Αρτεμίου, Λοχίας. Γεννήθηκε στο Βουτά Σελίνου Χανίων το 1915, του 8ου Σ.Π. Πέθανε στο 4ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών στις 28 12-1940

25)Μποτωνάκης Θεόδωρος του Ευστρατίου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στη Σκλαβοπούλα Σελίνου Χανίων το 1918, του 9ου Σ.Π. Φονεύθηκε στο Γκολέμι στις 19-12-1940

26)Ξενάκης Γεώργιος του Θεοδώρου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Κακοδίκι Σελίνου Χανίων το 1912, του 1ου Κινητού Εμπέδου Ιωαννίνων. Φονεύθηκε στο Καλπάκι στις 22-4-1941

27)Παπακοντάκης Κωνσταντίνος του Γεωργίου, στρατιώτης. Γεννήθηκε στην Παλαιόχωρα Σελίνου Χανίων το 1905 , του 9ου Λόχου Μπέλες. Φονεύθηκε στο Μπέλες στις 6-4-1941.

28)Πατσουφράκης Κωνσταντίνος του Ιωάννη, στρατιώτης. Γεννήθηκε στην Παλαιόχωρα Σελίνου Χανίων το 1915 , του 14ου Σ.Π. Εξαφανίστηκε στο υψ. 1623 (Κλεισούρας-Τρεμπεσίνας), στις 28-1-1941

29)Πρωτοπαπαδάκης Εμμανουήλ του Αντωνίου, δεκανέας. Γεννήθηκε στο Ανισαράκι Κανδάνου Σελίνου Χανίων το 1916, του V Σ.Π. Φονεύθηκε στην Τρεμπεσίνα στις 10-3-1941

30)Σφηναρολάκης Εμμανουήλ του Στυλιανού, δεκανέας. Γεννήθηκε στο Κακοδίκι Σελίνου Χανίων το 1910, του 36ου Σ.Π.. Φονεύθηκε στο ύψ. 1143 (Πεστάνη) στις 18-3-1941

 

31)Τσιβουράκης Παναγίωτης του Εμμανουήλ, στρατιώτης. Γεννήθηκε στους Κοπετούς Σελίνου Χανίων το 1913 , του V6 Ορεινού Χειρουργείου . Πέθανε στο Α Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων στις 31-1-1941

32)Φαλαγγάρης Κωνσταντίνος του Ιωάννη, λοχίας. Γεννήθηκε στην Κάνδανο Σελίνου Χανίων το 1915 , του 14 Σ.Π. Πέθανε στο 7ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών στις 23-3-1941.

33)Χατζηγρηγοράκης Γρηγόριος του Ιωάννη, στρατιώτης. Γεννήθηκε στους Στράτους Παλαιοχώρας Σελίνου Χανίων το 1913, του 14 Σ.Π. Πέθανε στο 1ο Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων στις 18-3-19.

Σημειώνεται ότι όπως μας πληροφόρησαν πριν από δύο μέρες, και ο Ντουλάκης Ιωάννης σκοτώθηκε στις 22-4-1941.

Καταγόταν από τον οικισμό Περιβόλια πρώην Βεριβιανά Σαρακήνας. Επειδή το όνομα του δεν περιλαμβάνεται στον επίσημο κατάλογο με τους νεκρούς του Στρατού, ούτε είναι γνωστό πού και πως σκοτώθηκε, η περίπτωση αυτή θέλει ακόμη διερεύνηση.

Κυρίες και Κύριοι

Με την εκδήλωση μας αυτή, αποτίουμε φόρο τιμής στους συνεπαρχιώτες μας, που αγωνίστηκαν ένδοξα, ηρωικά και θυσιάστηκαν για την ελευθερία της πατρίδας μας, την ακεραιότητα και την τιμή της. Αυτή η θυσία τους ας μας διδάσκει, ας μας εμπνέει και ας μας δείχνει το δρόμο του χρέους που έχουμε απέναντι σε αυτήν.

Τελειώνοντας θέλω να προσθέσω ότι για τους περισσότερους ηρωικούς μας νεκρούς δεν γνωρίζουμε που έχουν ταφεί. Γιατί οι συνθήκες κάτω από τις οποίες σκοτώθηκαν, τις πιο πολλές φορές πάνω στα χιονισμένα βουνά, αλλά και αυτές που επικράτησαν τα επόμενα χρόνια, δεν ευνοούσαν τις έρευνες για να βρεθούν οι τάφοι τους, για όσους βέβαια υπάρχουν.

Όπως έχει τελευταία γίνει γνωστό, η Ελλάδα και η Αλβανία συνεργάζονται στον τομέα της έρευνας αυτής. Ετσι με τη μέθοδο του DNA μπορούν να βρεθούν σε ποιόν ανήκουν τα οστά των πεσόντων που βρίσκονται σε διάφορους τάφους.

Σήμερα στο Ναυτικό Νοσοκομείο Σούδας, μπορεί όποιος συγγενής ενδιαφέρεται, να δώσει αίμα προκειμένου να εξεταστεί αν τα οστά που βρίσκουν στους τάφους στην Αλβανία, ανήκουν στο συγγενικό του πρόσωπο που σκοτώθηκε.

Φωτογραφία από την εκδήλωση

"google ad"