Στα Χανιά εν μέσω της δεύτερης καραντίνας, δημιουργήθηκε ο ποδηλατόδρομος της οδού Κυδωνίας. Η δημιουργία του προκάλεσε μεν αντιδράσεις από μερίδα καταστηματαρχών και κατοίκων επι της οδού όμως αποτελεί και την υλοποίηση προεκλογικών δεσμεύσεων της δημοτικής αρχής και γι’ αυτό τυγχάνει ευρύτατης υποστήριξης.
Το θέμα βεβαίως δεν αφορά μόνο τα Χανιά. Το ποδήλατο τα τελευταία χρονια αναδεικνύεται ως το μέσο μεταφοράς που μπορεί να προσφέρει πολλαπλές λύσεις. Λύσεις στο κυκλοφοριακό των πόλεων, στο πρόβλημα της ρύπανσης και ηχορύπανσης, συντελώντας ταυτόχρονα στη βελτίωση της ποιότητας ζωής όσων επιλέγουν να το χρησιμοποιήσουν. Και αυτή η τάση αναμένεται να ισχυροποιηθεί τα επόμενα χρόνια.
Περιέργως, η τάση αυτή επιταχύνθηκε πανευρωπαϊκά εν μεσω πανδημιας. Τα Χανιά, και ο Δήμος Χανίων που αποφάσισε να προχωρήσει στη δημιουργία του ποδηλατόδρομου στην οδό Κυδωνίας, δεν αποτελεί την εξαίρεση αλλά μάλλον τον κανόνα
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας ΕΜΠ, 37 από τις 94 μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πόλεις προχώρησαν στην ανακοίνωση ή υλοποίηση έκτακτων υποδομών για το ποδήλατο λόγω πανδημίας. Έχουν ανακοινωθεί 2.323,47 χλμ νέων υποδομών σε όλη την Ευρώπη και έχουν ήδη υλοποιηθεί σχεδόν τα μισά (1.115,44χλμ).
Πολλές έχουν ανακοινώσει επίσης μέτρα για
- περιοχές χωρίς αυτοκίνητο,
- περιοχές με μειωμένα όρια ταχύτητας,
- διαπλάτυνση πεζοδρομίων κ.α.
Ειδικά από τον Απρίλιο έως και σήμερα (Νοέμβριος 2020) – σύμφωνα με πληροφορίες από τη βάση δεδομένων της ECF – έχουν υλοποιηθεί τα παρακάτω:
- η Γρανάδα έχει δημιουργήσει 60 χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας με όριο τα 30χλμ/ω,
- το Λουξεμβούργο έχει περιορίσει το αυτοκίνητο σε δρόμους συνολικά 55,68χλμ
- οι Βρυξέλλες έχουν υλοποιήσει 24,9χλμ νέων υποδομών για ποδήλατο, 23,4 χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας και 5,15χλμ δρόμων με περιορισμούς εισόδου για το αυτοκίνητο
- η Σμύρνη έχει υλοποιήσει 26,5χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο, 14χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας
η Λυόν έχει υλοποιήσει 14 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 24,62χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας, - το Παρίσι έχει υλοποιήσει 29,23 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 4,31χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας,
- η Βαρκελώνη έχει υλοποιήσει 21 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 12 χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας,
- το Λονδίνο έχει υλοποιήσει 25χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο
- το Αβινιόν έχει υλοποιήσει 17,49 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 6,54χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας,
- το Βερολίνο έχει υλοποιήσει 24 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο
- το Δουβλίνο έχει υλοποιήσει 7,35 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 7χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας και 2 χλμ δρόμων με επέκταση πεζοδρομίων,
- η Creteil έχει υλοποιήσει 15,47 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο,
- η Βουδαπέστη έχει υλοποιήσει 9,9 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 3,63 χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας,
- η Λωζάνη έχει υλοποιήσει 7,5 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 6 χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας,
- η Λισαβόνα έχει υλοποιήσει 12 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο,
- το Evry Courcourones έχει υλοποιήσει 13,11 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο,
- το Μον – Πελιέ έχει υλοποιήσει 9,87 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο,
- η Λιλ έχει υλοποιήσει 9,23 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 2,22 δρόμων ήπιας κυκλοφορίας,
- το Αρας έχει υλοποιήσει 9,17 χλμ νέων υποδομών για το ποδήλατο και 1,53 χλμ δρόμων ήπιας κυκλοφορίας
Οι παρεμβάσεις στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα πέραν του Δήμου Χανίων, οι δήμοι Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Αμαλιάδας και Αγ. Δημητρίου είναι οι πλέον γνωστοί που έχουν ανακοινώσει και υλοποιήσει μέτρα, ενώ και ο Δήμος Ηρακλείου κινείται σε παρόμοια κατεύθυνση με σχεδιασμό για δημιουργία δικτύου ποδηλατόδρομων.
Προχωρά η Εθνική Στρατηγική για το Ποδήλατο
Την ίδια στιγμή, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η ανάπτυξη της χρήσης του ποδηλάτου αποκτά Εθνική Στρατηγική.
Αυτό ανέφερε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε σχετική του, πανηγυρική σχεδόν, ανακοίνωση στην οποία αναφέρεται ότι ήδη συνέταξε και απέστειλε προς διαβούλευση στα συναρμόδια υπουργεία την Εθνική Στρατηγική για το Ποδήλατο (ΕΣΠ) για την περίοδο 2020 – 2030.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, οι Βασικοί στόχοι της Εθνικής Στρατηγικής για το Ποδήλατο είναι:
- Η αύξηση της χρήσης του ποδηλάτου για τις μετακινήσεις των πολιτών από το 2020 έως το 2030.
- Η αύξηση της μετακίνησης ποδηλάτου σε συνδυασμό με άλλα μέσα.
- Η ένταξη των συστημάτων ποδηλάτου κοινής χρήσης στο μεταφορικό σύστημα των πόλεων,
- Η χρήση ποδηλάτων για μεταφορά εμπορευμάτων μικρού βάρους σε μικρές αποστάσεις,
- Η ενίσχυση του ποδηλατικού τουρισμού,
- Η ανάδειξη του ποδηλάτου ως κατάλληλου οικονομικού μέσου για καθημερινή μετακίνηση, για άθληση και αναψυχή
- Η αύξηση της χρήσης του ποδηλάτου για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής,
- Η παροχή κινήτρων και υποστήριξη της τεχνογνωσίας για την αύξηση της χρήσης του ποδηλάτου στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.
Η Εθνική Στρατηγική για το Ποδήλατο προσβλέπει στην ενίσχυση της χρήσης του ποδηλάτου -που αποτελεί βασικό πυλώνα της βιώσιμης κινητικότητας μαζί με τη δημόσια συγκοινωνία και το περπάτημα- αφενός για τη βελτίωση της υγείας των πολιτών, τη μείωση αέριων ρύπων και θορύβου και αφετέρου για την ανάδειξη των ποιοτικών χαρακτηριστικών του δημόσιου χώρου των πόλεων και οικισμών της χώρας.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η Εθνική Στρατηγική για το Ποδήλατο εναρμονίζεται :
- με τους παγκόσμιους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs),
- με τις πολιτικές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας,
- με τις πρόσφατες κατευθύνσεις για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή της ΕΕ,
- με τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας.
Να σημειωθεί ότι οι κατευθύνσεις δράσεων που προβλέπει η Εθνική Στρατηγική για το Ποδήλατο βασίζονται στις διεθνείς καλές πρακτικές, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, το οποίο όμως δεν έδωσε το κείμενο ή έστω ένα προσχέδιο στη δημοσιότητα – άρα πολίτες και φορείς δεν γνωρίζουν ακόμη επισήμως τί συζητούν μεταξύ τους τα συναρμόδια υπουργεία.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, μετά το πέρας της διαβούλευσης με τα συναρμόδια υπουργεία, η Εθνική Στρατηγική για το Ποδήλατο θα τεθεί σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς και πολίτες.