Οι Σφακιανοί καταγγέλουν εκβιαστικές πρακτικές από τον ΑΔΜΗΕ για τη γραμμή υψηλής τάσης Χανιά – Δαμάστα

Η αντίθεση της τοπικής κοινωνίας των Σφακίων στην εγκατάσταση αιολικών πάρκων και στη δημιουργία της νέας γραμμής μεταφοράς υψηλής τάσης Χανιά – Δαμάστα κορυφώνεται, με τους κατοίκους και τις πρωτοβουλίες πολιτών να ενώνουν τις δυνάμεις τους απέναντι στον ενεργειακό σχεδιασμό που, όπως υποστηρίζουν, εξυπηρετεί πρωτίστως ιδιωτικά συμφέροντα.

Η πρόσφατη επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς τους θεσμικούς εκπροσώπους της Κρήτης, όπου προειδοποιεί για «σοβαρές συνέπειες» λόγω καθυστερήσεων στην έγκριση περιβαλλοντικών όρων για το έργο, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Οι τοπικοί φορείς κάνουν λόγο για εκβιαστικές πρακτικές, τονίζοντας πως το έργο της γραμμής υψηλής τάσης συνδέεται άμεσα με τα σχέδια εγκατάστασης ανεμογεννητριών τεράστιων διαστάσεων στα βουνά του νησιού.

Η επέλαση των αιολικών και ο σχεδιασμός του δικτύου

Την τελευταία περίοδο, πλήθος μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) κατατίθενται για αιολικά πάρκα και φωτοβολταϊκά μεγάλου μεγέθους, με τις τοπικές κοινωνίες να αμφισβητούν τον χωροταξικό σχεδιασμό που, όπως λένε, επιτρέπει ανεξέλεγκτες επενδύσεις ακόμα και σε προστατευόμενες περιοχές, δάση και αρχαιολογικούς χώρους.

Η νέα γραμμή μεταφοράς υψηλής τάσης, μήκους 101,3 χλμ. και με 269 πυλώνες ύψους 33 μ., διέρχεται κατά 60% από δασικές εκτάσεις, 30% από περιοχές βιοποικιλότητας και 10% από καταφύγια άγριας ζωής. Αν και ο ΑΔΜΗΕ επικαλείται την ενεργειακή σταθερότητα της Κρήτης, το έργο συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως παραδέχεται ο ίδιος.

Τοπική κινητοποίηση και επόμενα βήματα

Οι αντιδράσεις εντείνονται, καθώς έχει ήδη κατατεθεί πλήθος ενστάσεων. Οι τοπικοί φορείς και οι πολίτες ζητούν πολιτική λύση, ενώ εξετάζουν νομικές ενέργειες για την ακύρωση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης.

Οι πρωτοβουλίες πολιτών και οι δήμοι σχεδιάζουν:

• Επιστημονική ημερίδα για να αποδομήσουν τη σκοπιμότητα του έργου.
• Νομικές κινήσεις κατά πιθανής έγκρισης της ΜΠΕ.
• Συνεχή ενημέρωση και κινητοποίηση των τοπικών κοινωνιών.

Η κοινή γραμμή των κατοίκων είναι ξεκάθαρη: καμία παραχώρηση χωρίς συναίνεση, καμία αλλοίωση του φυσικού τοπίου με όχημα την πράσινη ανάπτυξη. Με σύνθημα «Ενεργειακή Δημοκρατία Τώρα», οι τοπικές κοινωνίες συνεχίζουν τη μάχη για το δικαίωμα στην αυτοδιαχείριση της ενέργειας και τη διατήρηση του περιβάλλοντος της Κρήτης.

Η επόμενη μεγάλη κινητοποίηση έχει προγραμματιστεί για τη Δευτέρα 17 Μαρτίου στις 16:00 στο Δημαρχείο Αποκορώνου, όπου πολίτες και φορείς θα καθορίσουν τα επόμενα βήματά τους.

Πιο αναλυτικά η Πρωτοβουλία Σφακίων ενάντια στην εγκατάσταση αιολικής ΒΑΠΕ σε ανακοίνωσή της αναφέρει:

ΓΡΑΜΜΗ ΥΨΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ . ΟΛΑ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ !

Με αφορμή την απαράδεκτη επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς τους θεσμικούς εκπροσώπους της Κρήτης με την οποία προειδοποιεί… για τις συνέπειες που επιφέρει, για την ενεργειακή ασφάλεια της Κρήτης, η σοβαρή καθυστέρηση της έκδοσης περιβαλλοντικών όρων στην πορεία υλοποίησης του έργου ‘’Νέα γραμμή Μεταφοράς Υψηλής Τάσης 150 kv Χανιά -Δαμαστα ‘’. Η απαράδεχτη αίτηση προς την αποκεντρωμένη Διοίκηση να παράσχει στήριξη … δηλαδή απόφαση . Αφού παραδέχεται ότι δεν έχει την σύμφωνη γνώμη των τοπικών κοινωνιών .

Απειλώντας απαράδεκτα πως σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υλοποιήσει το έργο . Όπως επίσης κάνοντας αστήριχτο ισχυρισμό ότι το έργο δεν εξυπηρετεί τα έργα Ανανεώσιμων Πηγών στα βουνά της Κρήτης .

ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ και συμπεραίνουμε ότι θέλει να ακυρώσει την διαβούλευση σε επίπεδο εκλεγμένης Περιφερειακής αρχής και ζητεί έκδοση διοικητικής πράξης από την διορισμένη από την Κυβέρνηση , Αποκεντρωμένη Διοίκηση . Για αυτό το θέμα θεωρούμε ότι έχει ευθηνή η Περιφέρεια Κρήτης και θα πρέπει να πιεστεί για να δηλώσει την θέση της .

Έτσι αντιλαμβάνεται τον διάλογο το κράτος όταν σ αυτόν απορρίπτεται ο σχεδιασμός του από τους τοπικούς θεσμικούς εκπροσώπους , την κοινωνία ,αλλά και τους επαγγελματικούς επιστημονικούς φορείς .

Να δούμε όμως που βρισκόμαστε σήμερα και πως ξεκίνησαν όλα …

Σήμερα ζούμε την βροχή μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) από εταιρείες ,για την εγκατάσταση Ανεμογεννητριών τεράστιων διαστάσεων και ηλιακών πάνελ τεράστιων εκτάσεων

.Όπως και δικτύων μεταφοράς ενέργειας υπερύψηλης τάσης . Οπότε μπαίνουν παράλληλα με έντονο τρόπο από τις τοπικές κοινωνίες τα βασικά ερωτήματα. Για ποιον και Γιατί !

Γίνεται ακόμα πιο έντονο όταν διαπιστώνεται ότι οι χωροθετησεις αυτών των επενδύσεων στηρίζεται σε ένα απαρχαιωμένο χωροταξικό και πως δεν υπάρχει ορίζοντας επικεροποιησης του . Έτσι … όλα αυτά χωροθετουνται χωρίς διακρίσεις σε βουνά και σε λαγκάδια ! Περιοχές Νατούρα , δάση , αρχαιολογικούς ιστορικούς χώρους .

Για την νέα γραμμή Μεταφοράς Υψηλής Τάσης 150 kv Χανιά -Δαμαστα, η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας , έχει συνεδριάσει δυο φορές μέσα στο 2024 και δεν έχει πάρει απόφαση .

Ζητώντας κάθε φορά μεγαλύτερη τεκμηρίωση από τον ΑΔΜΗΕ. Δεν είχαν όμως και το πολιτικό ανάστημα τα μέλη της , σαν αιρετοί εκπρόσωποι της κοινωνίας , να την αποκρύψουν .

Δεν θέλουμε να θίξουμε περιβαντολλοντικα την μελέτη . Έχουν ειπωθεί και έχουν κατατεθεί παμπολλες ενστάσεις .Θα αναφερθούνε μόνο ότι η νέα χάραξη της γραμμής μεταφοράς έχει μήκος 101,3 χιλιόμετρα και θα περιλαμβάνει 269 πυλώνες 33 μ. σε απόσταση 350 μ. Βρίσκεται κατά 30% εντός περιοχών βιοποικιλότητας , 10% εντός καταφυγίων Άγριας ζωής και 60% εντός δασικών Περιοχών !

Αυτό που θέλουμε να θίξουμε είναι η διάσταση του τι πραγματικά εξυπηρετεί το έργο .
Για αυτό θα χρειαστεί να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή … Στην Κρήτη έχουν αδειοδοτηθει και έχουν ολοκληρωθεί δυο υποβρύχιες γραμμές ηλεκτρικής διασύνδεσης , Η μικρή με αδειοδότηση το 2017 με την Πελοπόννησο και η μεγάλη το 2020 με την Αττική . Σήμερα ο ΑΔΜΗΕ προωθεί την περιβαλλοντική αδειοδοτηση μιας νέας Γραμμής Μεταφοράς Υψηλής Τάσης που θα συνδέεται με τις δυο υποβρύχιες ηλεκτρικές διασυνδέσεις , που άρχισε να σχεδιάζετε, όπως λέει ο ίδιος , αμέσως μετα την αδειοδότηση της μεγάλης διασύνδεσης το 2021και εντάχθηκε στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς 2022-2030

Όλα αυτά χωρίς ενημέρωση της κοινωνίας . Αιφνιδιάζοντας την , επιβάλλοντας ένα ιδιαίτερα επιβαρυντικό έργο σ αυτήν .

Στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων δηλώνει ως σκοπιμότητα του έργου την ‘’ ευστάθεια των τάσεων του Συστήματος στην Κρήτη, καθώς διαφορετικά δεν τηρούνται οι κανόνες ασφάλειας στην περίπτωση απώλειας ενός εκ των δυο υφιστάμενων γραμμών ‘’ . Τόσο σοβαρός λόγος ! Οι υφιστάμενες γραμμές …θα παραμείνουν ενεργές χωρίς να αναβαθμίζονται , ούτε να καταργούνται .

Υποδηλώνεται όμως και η αποκρυπτουσα σκοπιμότητα του έργου που είναι όπως λέει ο ίδιος ο ΑΔΜΗΕ ‘’ Το έργο θα συμβάλει στην ενεργειακή αναβάθμιση της Κρήτης και θα αυξήσει την ισχύ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σε συνδυασμό με τα έργα των διασυνδέσεων της Κρήτης Φάση Ι και ΙΙ . Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προβλεπόμενη μεγάλη ανάπτυξη ΑΠΕ στην Κρήτη , απαιτεί την πλήρη αξιοποίηση της εξαγωγικής ικανότητας μεταφοράς ‘’

Η ανάπτυξη των ΑΠΕ θα ξεκινούσε στην Κρήτη το 2010-11 με άδειες που είχαν λάβει από την ΡΑΕ δυο εταιρείες με 81 αιολικούς σταθμούς ισχύος 1688 MW ισχύ . Υπήρχε όμως η προϋπόθεση να κατασκευάσουν οι εταιρείες την ενεργειακή διασύνδεση της Κρήτης με την Ηπειρώτικο σύστημα μεταφοράς ενέργειας .Τα έργα αυτά είχαν τεθεί σε διαβούλευση από την Περιφέρεια Κρήτης το 2015 που δεν ολοκληρώθηκε μετα από αίτημα των εταιρειών .Το 2021 ψηφίστηκε σκανδαλώδες διάταξη με την οποία απάλλαξε τις εταιρείες από την υποχρέωση κατασκευής διασυνδέσεων και καθόρισε διαδικασία , ώστε τα έργα να συνδεθούν με τις ενεργειακές διασυνδέσεις πουκατασκευάζει ο ΑΔΜΗΕ με περιθώριο ισχύος ίσο με το 50%της διασύνδεσης .

Με την νέα ρύθμιση αποδέχτηκε να αντικαταστήσει η ΡΑΕ τις παλιές άδειες με νέες Βεβαιώσεις Παραγωγού ‘’ειδικών έργων … 2500 MW’’. Οπότε στις δυο εταιρείες έχει κατανεμηθεί ισχύς από 1250 MW . Οι άδειες αναφέρουν ότι αποτελεί ‘’Τμήμα ενός ενιαίου συγκροτήματος αιολικών Πάρκων στη νήσο Κρήτη ‘’ . Έτσι φτάσαμε στις τρεις ΜΠΕ για συνολικά 13 αιολικά πάρκα σε Λασίθι , Ηράκλειο και Χανιά . Για τα Χανιά έξι αιολικούς σταθμούς ισχύος 288 της ΤΕΡΝΑ . Τέσσερίς από αυτούς ‘’χωρεθετουνται ‘’στο Δήμο Σφακιων . Πρόκειται για 48 Ανεμογεννήτριες ύψους 180 μ. και ισχύος 6 MW , νέους δρόμους πρόσβασης μήκους 57,4 χιλ. . διαπλάτυνση υφιστάμενης αγροτικής οδοποιίας 32.1 χιλ. και νέα γραμμή μεταφοράς ενέργειας 12,5 χλμ. η οποία θα συνδέεται με την κύρια γραμμή Χανιά – Δαμαστα !

Έτσι λοιπόν γίνεται ξεκάθαρο ότι όλα τα αργά συνδέονται και εξυπηρετούν πρωτίστως την εξαγωγή της παραγόμενης ενέργειας . Με την ολοκλήρωση αυτής της φάσης των επενδύσεων μέχρι το 2030 η Κρήτη θα έχει παραχωρηθεί σε ιδιωτικές εταιρείες και διεθνή fund έχοντας απομυζήσει όλες τις επιδότηση από τα Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης στην πράσινη ενέργεια , έχοντας τους
παραχωρήσει το Αθηνοκεντρικο επιτελικό κράτος την Μαδαρα και τις θάλασσες με δωρεάν αντιπαροχή για 25 χρόνια !

Καθ’ όσον έχουμε διαβάσει . Ένας τέτοιος ενεργειακός σχεδιασμός απέχει πολύ από τον Στρατηγικό Σχεδιασμό 2024-2028 της Περιφέρειας . Απέχει πολύ από την επιθυμία των περισσοτέρων Δήμων για δημιουργία Ενεργειακών κοινοτήτων . Απέχει πολύ από την επιθυμία των πολιτών καταναλωτών να αποκτήσουν ενεργειακό ισοζύγιο με κατ’ οίκων Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας .

Στις 18-10-2024 στην συνεδρίαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Περιφέρειας οι Δήμοι σωστά ζήτησαν πολιτική λύση ! Δηλαδή βάση των πραγματικών αναγκών του τόπου .

Η εναέρια ενεργειακή διασύνδεση Χανιά – Δαμαστα εξυπηρετεί πρωτίστως τα επενδυτικά σχέδια των δυο εταιρειών για μεταφορά της παραγόμενης ενέργεια από τους αιολικούς σταθμούς !

Χωρίς το δίκτυο δεν θα προχωρήσει η καταστροφή της ενδοχώρας του Νησιού .

Όπως καταψηφίστηκαν από τους τοπικούς θεσμικούς φορείς οι μελέτες για τους αιολικούς σταθμούς το ίδιο να απορρίψουν με κοινό μέτωπο και σύμπνοια πρωτοβουλιών πολίτων και Δήμων και την εναέρια διασύνδεση .

Ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Δημοτικού Συμβουλίου του Αποκορωνα , ενώνουμε τις φωνές μας και τις δυνάμεις μας . Καλούμε όλους την Δευτέρα 17 Μαρτίου , στις 16.οο στο Δημαρχείο Αποκορώνου.

Οι Πρωτοβουλίες προσπαθούν να βρεθούν μπροστά από τις εξελίξεις . Στην εκδήλωση με τίτλο ‘’Ένα χρόνο μετα …’’ της προηγούμενης εβδομάδας στο Ασκυφου απουσίαζαν θεσμικοί . Να αναλογιστούν τώρα τη σπουδαιότητα … της απουσίας τους . ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ !!!

Στην συνάντηση αποφασίστηκε . Πρωτοβουλίες πολιτών και Δημοι .

Να υλοποιήσουν άμεσα ,επιστημονική ημερίδα που θα αποδομει την σκοπιμότητα και την αναγκαιότητα του έργου της Γραμμής Υψηλής Τάσης Χανιά -Δαμαστα .

Να κινηθούν νομικά ενάντια σε πιθανή έγκριση της ΜΠΕ από το Υπουργείο και να συνεχίσουν να ενημερώνουν και να κινητοποιούν τις τοπικές κοινωνίες,παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις.

Η σύμπνοια των τοπικών κοινωνιών και των θεσμικών τους εκπροσώπων δεν θα κλονιστεί από την υποχρεωτική ένταξη των Δήμων στις Ενεργειακές Κοινότητες του προγράμματος “Απόλλων”, το οποίο προσφέρει ανεπαρκή ανταλλάγματα. Να συνεχιστεί η διεκδίκηση του αυτονόητου δικαιώματος στη δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων, με στόχο την αυτοπαραγωγή και αυτοκατανάλωση ενέργειας, προς όφελος των πολιτών και της τοπικής κοινωνίας. Για πραγματική Ενεργειακή Δημοκρατία και Δικαιοσύνη !

Η σύμπνοια αυτή δεν θα διαταραχθεί ούτε από το νέο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές, το οποίο προετοιμάζει το Υπουργείο με σκοπό τη νομιμοποίηση των υφιστάμενων επενδυτικών σχεδίων των εταιρειών. Το νέο χωροταξικό προβλέπει “βελτιωμένα” αντισταθμιστικά οφέλη, ωστόσο η απάντηση των τοπικών κοινωνιών παραμένει αδιαπραγμάτευτη.

ΜΕ ΚΑΝΕΝΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑ!

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΡΑ !