Δήμος Σητείας: Το στολίδι της Κρήτης στο Κρητικό πέλαγος | Φωτός

Γράφει o Μανώλης Λουτσέτης

Ο Δήμος Σητείας είναι ο ανατολικότερος Δήμος της Κρήτης και ανήκει στο νομό Λασιθίου. Βρέχεται στα βόρεια από το βόρειο Κρητικό πέλαγος ,  ανατολικά και νότια από το νότιο Κρητικό πέλαγος και δυτικά συνορεύει με το Δήμο Ιεράπετρας. Έχει περίπου 21.000 κατοίκους.

Στο βόρειο Κρητικό υπάρχει μια γραφική πόλη κτισμένη αμφιθεατρικά στη πλαγιά ενός λόφου, η Σητεία , που είναι και η πρωτεύουσα του Δήμου με πληθυσμό 12.000 κατοίκους. Μια ζωντανή πόλη που προσφέρεται για απλές καθημερινές απολαύσεις. Το  στολίδι της Κρήτης.

Είναι ένα ειρηνικό καταφύγιο για τους χιλιάδες Έλληνες και ξένους επισκέπτες που μ’ αυτήν αφετηρία ξεκινούν για να επισκεφτούν τα 30 χωριά του Δήμου, να γευτούν την πατροπαράδοτη κρητική φιλοξενία και να διαπιστώσουν πως κάθε γωνιά της Σητειακής γης κρύβει στα σπλάχνα της κι από ένα αρχαιολογικό θησαυρό.

Το όνομα Σητεία είναι παλιό και προήλθε από την ονομασία της αρχαίας πόλεως Ήτιδος ή Ητείας που βρισκόταν στην Ανατολική Κρήτη.

Η πόλη της Σητείας διαθέτει λιμάνι, αεροδρόμιο, νοσοκομείο. Συνδέεται αεροπορικώς με Αθήνα, Αλεξανδρούπολη, Πρέβεζα, Κάσο , Κάρπαθο, Ρόδο. Δέχεται και προγραμματισμένες πτήσεις τσάρτερ. Ακτοπλοϊκώς συνδέεται με τον Πειραιά, τα νησιά των Κυκλάδων και τα Δωδεκάνησα . Το οδικό δίκτυο του Δήμου είναι από τα χειρότερα της Κρήτης. Υπάρχει τακτική συγκοινωνία με το ΚΤΕΛ. Έχει δύο οδικούς άξονες, ένα στο βορρά και ένα στο νότο . Απέχει 50 λεπτά από την Ιεράπετρα και λίγο παραπάνω από τον Άγιο Νικόλαο.

Ο Δήμος της Σητείας γίνεται ο χώρος που αποκαλύπτονται θαυμάσιοι αρχαιολογικοί θησαυροί και χαρακτηρίζεται από επιβλητικά μνημεία του παρελθόντος. Τα μνημεία αυτά είναι σπαρμένα παντού και αποτελούν έργα πολιτισμών και ανθρώπων, όπως τα περίφημα ανάκτορα της μινωικής Ζάκρου, τα απομεινάρια της Ετεοκρητικής Πραισού, τα ερείπια του Πρωτομινωικού οικισμού στο ψαροχώρι του Μόχλου κ.α.

Οι δημιουργικές καταθέσεις των ανθρώπων της καθημερινής ζωής και του μόχθου φιλοξενούνται σήμερα στα Μουσεία, που δημιουργήθηκαν με περισσή φροντίδα και διατηρούνται από το Δήμο και τους πολιτιστικούς φορείς του. Ο επισκέπτης της Σητείας εκπλήσσεται από την πληθώρα των αρχαιολογικών χώρων που συναντά. Οι ογδόντα θέσεις της μινωικής παρουσίας που φιλοξενεί στα χώματα της αποτελούν απόδειξη της μεγάλης ανάπτυξης κατά τους χρόνους της αυγής του πρώτου μεγάλου ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Εδώ ο επισκέπτης θα συναντήσει τους πρώτους χώρους ιεροσύνης και λατρείας στα μινωικά ιερά κορυφής που διάσπαρτα προσφέρουν τις πλούσιες μαρτυρίες τους.

Εδώ θα συναντήσει τη λατρεία του Δικταίου Δία αλλά και αυτήν της χριστιανικής πίστης, που αναπτύχθηκε με τη θεμελίωση των πρώτων παλαιοχριστιανικών ναών, ρίζωσε με τις πρώτες χριστιανικές αγάπες και τράφηκε από τον αιματηρό ιστορικό και θρησκευτικό αγώνα που χαρακτηρίζει τα τρία ζωντανά και ένδοξα μοναστήρια της περιοχής της Σητείας.

Σε κανένα άλλο τόπο δε συνδυάζονται τόσο αρμονικά οι αντιθέσεις όσο εδώ.

Τα ψηλά βουνά, τα οροπέδια, οι λόφοι, οι μικροί κάμποι, οι κοιλάδες, οι ρεματιές, οι χαράδρες, οι απότομες και οι αμμώδεις ακτές συνθέτουν ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον που την πολυπροσωπία και την ποικιλία του δύσκολα συναντά κανείς αλλού.

Τίποτα όμως πιο ζωντανό, τίποτα πιο θελκτικό και πιο αξιόλογο δεν υπάρχει από τη ζωντανή ντόπια παράδοση που ιερουργεί στις ψυχές των Στειακών, καθοδηγεί τη συμπεριφορά και χρωματίζει την πράξη και την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων αυτής της γης.

Ο Δήμος της Σητείας είναι μια ολόκληρη Κρήτη, αλλά και μια άλλη Κρήτη ταυτόχρονα.

Το πιο επιβλητικό μνημείο του παρελθόντος που δεσπόζει της σημερινής Σητείας είναι το φρούριο του Κάστρου, γνωστό σήμερα σαν Καζάρμα από το Casa di Arma. Οπωσδήποτε τα τείχη και η Καζάρμα κτίστηκαν αρχικά κατά τα τελευταία βυζαντινά χρόνια. Η πρώτη επιδιόρθωση της οχυρώσεως έγινε το 1204 από τον Γενοβέζο Ερρίκο Pescatore. Όλο το φρούριο βρίσκεται σε υπερυψωμένο επίπεδο.

Μια ελληνιστική πόλη απλώνεται σε ολόκληρη την χερσόνησο και η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει σε φως τμήματα συνοικιών της καθώς και το ισχυρό αμυντικό της τείχος στην νότια πλευρά το οποίο προστατεύει και το νεώσοικο. Μεγάλος αριθμός από αγγεία, νομίσματα, κοσμήματα και μολύβδινα σταθμία ήρθε σε φως. Οι ανασκαφές συνεχίζονται ελπίζοντας ότι επί τέλους εντοπίστηκε η αρχαία Σητεία και πιθανότατα η Σηταία της επιγραφής της Πραισού. Μια μικρή χερσόνησος σε απόσταση 3 χ λ μ. από την πόλη της Σητείας ονομάζεται Τρυπητός . Πιθανώς οφείλει το όνομά της σε απλό επίμηκες όρυγμα στην βραχώδη Ν.Α πλευρά της μήκους 30μ. πλάτους 5,50μ. και ύψους 5μ.

 

Το δάπεδο έχει κλίση προς τη θάλασσα. Το όρυγμα αυτό είναι τεχνητό και η μελέτη του, που έγινε από τον αρχαιολόγο Κ. Διαβάρα, απέδειξε ότι πρόκειται για αρχαίο νεώσοικο.

Νεώσοικο ονόμαζαν οι αρχαίοι υπόστεγο φυσικό ή τεχνητό στο οποίο ανελκύοντο πλοία είτε για προστασία από τις καιρικές συνθήκες ή για επισκευές, κυρίως τους χειμερινούς μήνες κάτι δηλ. σαν το σημερινό καρνάγιο. Ο νεώσοικος της Σητείας προστατεύεται από τους Β και ΒΑ ανέμους που είναι πιο συχνοί στην βόρεια ακτή της Κρήτης. Τα πλοία που φυλάσσονταν ήταν μεσαίου μεγέθους.

Ο ξύλινος εξοπλισμός του νεώσοικου για την ανέλκυση και καθέλκυση έχει φυσικά καταστραφεί. Ο νεώσοικος της Σητείας είναι ο μόνος βεβαιωμένος στην Κρήτη και ο μελετητής του πιστεύει ότι θα πρέπει να χρονολογηθεί στους Ελληνιστικούς χρόνους πράγμα το οποίο επιβεβαιώθηκε πρόσφατα μετά την έναρξη συστηματικών ανασκαφικών εργασιών από τον συγγραφέα του βιβλίου αυτού στην περιοχή.

Δήμος  Σητείας, μια άλλη άποψη

Ρωμαϊκές ιχθυοδεξαμενές βρίσκονται πέρα από το σημερινό Τελωνείο σε απόσταση 150 περίπου μέτρων από τη μικρή προβλήτα. Οι περισσότερες είναι τελείως κατεστραμμένες με ίχνη μόνο στο βράχο. Πρόκειται για σχεδόν ημικυκλικές κατασκευές στην ακτή μέσα στις οποίες διατηρούντο τα φρεσκοπιασμένα ψάρια. Η μεγαλύτερη από αυτές και η πιο καλά διατηρημένη έχει σχήμα πετάλου και διαστάσεις 7Χ6,75μ. Η σημερινή θέση της ιχθυοδεξαμενής ως προς τη θάλασσα επιβεβαιώνει τη θεωρία ότι η Ανατολική Κρήτη έχει υποστεί μια καθίζηση που στο σημείο που είναι η δεξαμενή αυτή φτάνει το 1μ. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί σε σχέση με τη Δυτική Κρήτη που έχει ανυψωθεί.

Στιχουργός : Μαρία Λαγουδάκη –Αγγελάκη

Δήμος Σητείας όμορφος, τοπίο μοναδικό,

στην όμορφη την Κρήτη μας, στο βόρειο Κρητικό.

Δήμος Σητείας ξεχωριστός, πρωτεύουσα η Σητεία,

πόλη γλυκιά και θαυμαστή μ’ αρχαία ιστορία.

Ο Κορνάρος εγεννήθηκε, μεγάλωσε στη Στεία,

το έργο του<< Ερωτόκριτος>> έχει μεγάλη αξία.

Σητεία με αεροδρόμιο, Σητεία  με λιμάνι,

όμορφη και φιλόξενη, γιορτές, <<Κορνάρεια>>, κάνει.

Σητεία, Λεύκη, Ίτανος, έχουν αρχαία μνημεία

και μοναστήρια, σπήλαια, φαράγγια και τοπία.

Τριάντα είναι τα χωριά  στο Δήμο τσι Σητείας,

που έχουν σπάνιες ομορφιές, μνημεία ιστορίας.

Μόχλος , πανέμορφο χωριό  κι απέναντι εκκλησάκι,

τον Άγιο Νικόλαο, πάνω σ’ ένα νησάκι.

Σφάκα και Λάστρος, Τουρλωτή, Μυρσίνη φιλική,

πανέμορφη, εξαιρετική , παραδοσιακή.

 

Παλαίκαστρο, Μονή Τοπλού, Ζάκρος και Κουφονήσι,

Γούδουρας, Φοινικόδασος, που ανάμνηση θα αφήσει.

Φοίνικες του Θεόφραστου, τοπίο εξωτικό

στο Βάι θα θαυμάσετε, στο νότιο Κρητικό.

Αρχαία μεγαλούπολη με δύναμη η Πραισός,

τα ίχνη του άφησε εκεί σπουδαίος πολιτισμός.

Μιας οικογένειας Ενετών,  έπαυλη Ενετική,

είναι  η Ετιά  με Ενετική αρχιτεκτονική !

Δήμος Σητείας με ομορφιές και γραφικό γιαλό,

η φύση δώρο του ‘καμε  κόσμημα λαμπερό !

Ο επισκέπτης απορεί τι να πρωτοθαυμάσει,

στη Στεία θα νιώσει όμορφα, τις έγνοιες θα ξεχάσει!

ΚΡΗΤΗ  16-12-2016

"google ad"