Περίπου… απλή και – σχεδόν – άδολη αναλογική; Είναι το σενάριο που ήδη έχει μπει στο τραπέζι τωνκυβερνητικών σχεδιασμών, με επιμέρους παραλλαγές και διαφορετικές εισηγήσεις, και θα αποκρυσταλλωθεί έως την 24η Ιουλίου, ημέρα κατά την οποία ο πρωθυπουργός θα παρουσιάσει την πρότασή του για τη Συνταγματική Αναθεώρηση και τον νέο εκλογικό νόμο.
Εως τότε, και όπως αποφασίστηκε στη χθεσινή σύσκεψη στο Μαξίμου, θα υπάρξει ευρεία διαβούλευση με επιστημονικούς και κοινωνικές φορείς, καθώς και με τα άλλα πολιτικά κόμματα – εάν και εφόσον ανταποκριθούν στην πρόσκληση – και κρίσιμες παράμετροι μπορεί να αλλάξουν.
Το βασικό σενάριο
Εκείνο, ωστόσο, που πλέον αποτελεί ειλημμένη και δεδομένη απόφαση είναι πως οι αλλαγές σε ό,τι αφορά το εκλογικό σύστημα «θα κινούνται στην κατεύθυνση της απλής αναλογικής». Είναι μια απόφαση την οποία είχαν στηρίξει εξ αρχής παλαιά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, από τον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση και τον υπουργό Εργασίας Πάνο Σκουρλέτη έως την «Ομάδα των 53» και η οποία κινείται μάλλον αντίθετα στις αρχικές προθέσεις του υπουργού Εσωτερικών Παναγιώτη Κουρουμπλή.
Το γεγονός αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι έχει εγκαταλειφθεί πλήρως το μπόνους των εδρών διακυβέρνησης – σημαίνει, όμως, ότι «το εκλογικό σύστημα επαναπροσδιορίζεται στο πλαίσιο μιας πολιτικής και ιδεολογικής βάσης στην οποία είναι παγίως δεσμευμένη η Αριστερά», όπως λέει ενδεικτικά κυβερνητική πηγή.
Μπόνους 30 εδρών και συνασπισμοί κομμάτων
Στην πράξη αυτό μπορεί και να σημαίνει επίσης υιοθέτηση της απλής αναλογικής μέχρι ενός συγκεκριμένου αριθμού εδρών: Ενα από τα – ισχυρά σενάρια – που βρίσκονται στο κυβερνητικό τραπέζι θέλουν απλή αναλογική μέχρι τις 270 έδρες και διάθεση των υπολοίπων 30, εν είδει μπόνους, στα κόμματα που θα σχηματίσουν κυβέρνηση.
Το ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι το ίδιο σενάριο δεν αποκλείει να δίνεται το μπόνους όχι απαραίτητα στο πρώτο κόμμα, αλλά και σε συνασπισμούς κομμάτων με προεκλογικές προγραμματικές δεσμεύσεις κυβερνητικής συνεργασίας – δηλαδή, θα μπορεί να δοθεί και στον δεύτερο των εκλογών εάν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση με κάποιο μικρότερο κόμμα.
Οι νέες εκλογικές περιφέρειες
Πέραν του εκλογικού νόμου, δεδομένο θεωρείται και το σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών – με πρώτη φυσικά τη Β’ Αθήνας η οποία θα χωρίσει σε μάλλον τέσσερις μικρότερες -, ενώ ο γενικός άξονας μέχρι στιγμής είναι να μην υπάρχουν περιφέρειες μεγαλύτερες των εξαεδρικών.
Ανοιχτό ερώτημα παραμένει η διατήρηση ή μη του ορίου του 3% για την είσοδο των κομμάτων στη Βουλή, καθώς και το εάν θα μπει τελικά στο τραπέζι η πρόταση Κουρουμπλή για ψήφο στα 17 έτη.
Η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας
Στην τελική διαμόρφωση της κυβερνητικής πρότασης θα έχει, άλλωστε, ιδιαίτερο ρόλο ο νυν υπουργός Εργασίας και συνταγματολόγος Γιώργος Κατρούγκαλος, ενώ πέραν του εκλογικού νόμου κερδίζουν πόντους η πρόταση για απ’ ευθείας εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό, η πρόβλεψη για «κυβερνήσεις τετραετίας» ακόμη και σε περίπτωση πρόωρων εκλογών – δηλαδή, μια κυβέρνηση που προκύπτει μετά από πρόωρες εκλογές να εξαντλεί την τετραετή θητεία που έχει απομείνει από την προηγούμενη – , καθώς και σημαντικές αλλαγές στο νόμο περί ευθύνης υπουργών αλλά και στην βουλευτική θητεία.