Υπόμνημα έστειλε ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης προς ΥπΑΑΤ, ΕΛΓΑ, Βουλευτές Περιφέρεια και Δήμους, σχετικά με τις σοβαρές ζημιές που προκλήθηκαν στην Ελαιοκαλλιέργεια της Κρήτης απο τους καύσωνες της Άνοιξης.
Με το Υπόμνημα αυτό γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστούν όσο γίνεται σαφέστερα, τόσο η έκταση και ένταση των ζημιών κατά Δήμους, όσο και τα ζημιογόνα αίτια που τις προκάλεσαν ωστε να καταστεί δυνατή η συσχέτιση τους με τον ισχύοντα Κανονισμό του ΕΛΓΑ και τις άλλες πηγές Κρατικών ενισχύσεων και η τεκμηρίωση αποζημιώσεων που πράγματι δικαιούνται οι ελαιοπαραγωγοί.
Αυτό κρίθηκε αναγκαίο γιατί απο πρόσφατες δηλώσεις διαφόρων πολιτικών και τοπικών παραγόντων προκύπτει ότι υπάρχει κάποια ασάφεια και σύγχυση σε ότι αφορά την φύση των ζημιών. Χρησιμοποιουνται ορολογιες οπως ακαρπία, σχινοκαρπία, μικροκαρπία κλπ που δεν αποτελουν αίτια αλλα συνεπειες, που μπορουν να προκύψουν απο καιρικά αλλά και απο μή καιρικά αίτια. Αποτέλεσμα να παραπέμπονται για άλλη μια φορά στις καλένδες των ΠΣΕΑ που αποτελούν μια διαδικασία ευτελών και πολύ χρονοβόρων αποζημιώσεων, οι οποίες όταν δίδονται, συνήθως δίδονται απο την επόμενη Κυβέρνηση!
Με το υπόμνημα του ΣΕΔΗΚ διευκρινίζεται πλήρως ότι οι ζημιές προκλήθηκαν απο ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες της Άνοιξης- που αναφέρονται ως καύσωνες στον Κανονισμό- και έπληξαν άλλα ελαιόδεντρα κατά την περίοδο της άνθησης και άλλα κατά την περίοδο μετά την καρπόδεση.
Και οι μεν ζημιές στην Άνθηση που συμφωνα με τις εκτιμήσεις των Δημων έπληξαν σε επίπεδο Κρήτης 8 εκατ. περιπου ελαιόδεντρα κατά 45% δυστυχώς συμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό, κακώς, δεν αποζημιώνονται.
Όμως οι ζημιές μετά την καρποδεση που έπληξαν την παραγωγή 10,5 εκατ. δέντρων σε ποσοστό πάνω απο 50% είναι σαφώς αποζημιώσιμες.
Επομένως τα αιτήματα που πρεπει να εξετάσει η Πολιτική ηγεσία και η Διοίκηση του ΕΛΓΑ άμεσα είναι:
-Αποζημίωση των απωλειών μετά την καρπόδεση απο ΕΛΓΑ όπως προβλεπτέ απο τον κανονισμό του.
-Αποζημίωση των ζημιών στην άνθηση απο ΠΣΕΑ για φέτος και απο ΕΛΓΑ στο μέλλον μετά απο τροποποίηση του Κανονισμού του.
-Επίσπευση της καταβολής των πενιχρών έστω αποζημιώσεων απο ΠΣΕΑ των απωλειών του 2013
Αναλυτικά το υπόμνημα έχει ως εξής:
Όπως σας είναι γνωστό από αναφορές Φορέων της Αυτοδιοίκησης, Βουλευτών και άλλων φορέων, η ελαιοπαραγωγή της Κρήτης, που είναι ένας απο τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, έχει δεχτεί φέτος ισχυρό και εκτεταμένο πλήγμα εξαιτίας των ασυνήθιστων και ακραίων θερμοκρασιών και ξηρών νοτίων ανέμων που έπληξαν την ελαιοπαραγωγή κατά την ευαίσθητη περίοδο της άνθησης και καρπόδεσης των ελαιοδέντρων.
Ειδικότερα κατά την περίοδο από Μάρτιο έως και αρχές Ιουνίου, όποτε τα ελαιόδεντρα στην Κρήτη, ανάλογα με την πρωιμότητα και το υψόμετρο των περιοχών, βρίσκονται σε διάφορα στάδια από την άνθηση έως την καρπόδεση, επικράτησαν συνθήκες καύσωνα με πολύ υψηλές θερμοκρασίες και ξηρούς νότιους ανέμους πολύ πέραν από τις συνήθεις για την περίοδο αυτή σε πολλές περιοχές της Κρήτης.
Οι συνθήκες αυτές έπληξαν την εξέλιξη της ερχόμενης παραγωγής της ελιάς σε διάφορα στάδια από την άνθηση μέχρι και μετά την καρπόδεση σε όλους σχεδόν τους Ελαιοκομικούς Δήμους της Κρήτης.
Ανάλογα με το στάδιο της εξέλιξης της ανθοφορίας – καρποφορίας με το οποίο συνέπεσαν, οι ακραίες αυτές καιρικές συνθήκες, προκάλεσαν διάφορες ζημιές όπως:
(α) Στην ανθοφορία: Αφυδάτωση, νέκρωση (κάψιμο) και πτώση των ανθέων.
(β) Στην καρποφορία : Αφυδάτωση, συρρίκνωση και πτώση καρπών (καρπόπτωση) ή ατελή
εξέλιξη τους (σχινοκαρπία)
ΠΡΟΚΛΗΘΕΙΣΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ
Σύμφωνα με τις χονδρικές εκτιμήσεις των Δήμων (Πιν1), οι ζημιές στην Άνθηση και Καρποφορία των ελαιώνων της Κρήτης, παρουσιάστηκαν σε περίπου 19 εκατ. ελαιόδεντρα (55% του συνόλου της Κρήτης), προκαλώντας συνολικές απώλειες 48% περιπου της ερχόμενης ελαιοπαραγωγής τους, οι οποίες εκτιμώνται σε 25 χιλ τόνους ελαιολαδου άξιας 75 εκατ. ευρώ.
Έτσι, το πλήγμα στην οικονομία των ελαιοπαραγωγών και ολόκληρου του νησιού είναι τεράστιο και εκτεταμένο και έρχεται να προστεθεί στο παρόμοιο αλλά πολύ μεγαλύτερο πλήγμα που δεχτήκαν οι ελαιοκαλλιέργειες της Κρήτης από ανάλογες καιρικές συνθήκες κατά την Άνοιξη του 2013 (Υπόμνημα ΣΕΔΗΚ αρ. 34/15-7-20130) χωρίς δυστυχώς μέχρι σήμερα να τύχουν κάποιας αποζημίωσης από τον ΕΛΓΑ ή τα ΠΣΕΑ.
Επομένως το όλο θέμα θα πρέπει να εξεταστεί με την δέουσα προσοχή και κατανόηση απο τις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς γιατί, οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης, δικαίως, θεωρούν ότι μόνιμος αδικούνται από τον ΕΛΓΑ ενώ καταβάλλουν στο ακέραιο τις εισφορές τους.
Οπωσδήποτε, σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό του ΕΛΓΑ (Αποφ.157502/27-7-2011)
άρθρο 6, παρ.4. «οι ζημιές που προξενούνται απο τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια, εκτός του παγετού, στα καρποφόρα δέντρα πριν απο το δέσιμο του καρπού δεν καλύπτονται ασφαλιστικά».
Πιν.1. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΕΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΖΗΜΙΩΝ
ΑΠΟ ΚΑΥΣΩΝΑ 2016 ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΚΡΗΤΗΣ
Ζημιωθέντα δέντρα Κρήτης: 18,7 εκ. ( 56%) με απώλειες στην παραγωγή τους 49%
Συνολικές απώλειες :Ελαιόλαδο 25.000 τόνοι, Εισόδημα παρ/γών 75 εκ. Ευρώ
|
ΔΗΜΟΙ |
Αριθμός Ελαιοδέ-
ντρων
(χιλιάδες) |
Μέση παρ/γή
λαδιού
(τόνοι)
|
Αριθμός και ποσοστά ζημιωθέντων ελαιοδέντρων κατά Δήμο | |||||
| Άνθηση | Καρποφορία | Σύνολο | ||||||
| χιλιάδες
δέντρα |
Ζημία
% |
χιλιάδες
δέντρα |
Ζημία
% |
χιλιάδες
δέντρα |
Ζημία
% |
|||
| Π. Ε. ΧΑΝΙΩΝ | ||||||||
| Αποκορώνου | 1.205 | 4.305 | 550 | 80 | 200 | 45 | 750 | 71 |
| Κισσάμου | 1.515 | 5.420 | 400 | 40 | 300 | 60 | 700 | 49 |
| Καντάνου – Σελίνου. | 785 | 2.810 | 200 | 30 | 200 | 80 | 400 | 55 |
| Πλατανιά | 3.100 | 11.085 | 100 | 30 | 1.500 | 60 | 1600 | 58 |
| Χανίων | 1.050 | 3.760 | 200 | 30 | 300 | 60 | 500 | 48 |
| Σύνολο | 7.655 | 27.380 | 1450 | 42 | 2.500 | 61 | 3.950 | 54 |
| Π.Ε. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ | ||||||||
| Ηρακλείου | 1.565 | 3.955 | 500 | 30 | 600 | 40 | 1.100 | 35 |
| Γόρτυνας | 3.250 | 8.210 | 500 | 60 | 1.000 | 50 | 1.500 | 53 |
| Φαιστού | 2.300 | 5.810 | 1.000 | 40 | 1.200 | 40 | 2.200 | 40 |
| Βιάννου | 1.400 | 3.530 | 700 | 55 | 300 | 50 | 1.000 | 54 |
| Χερσονήσου | 1.320 | 3.330 | 500 | 70 | 200 | 40 | 700 | 61 |
| Μαλεβιζίου | 1.000 | 2.525 | 250 | 25 | 300 | 20 | 550 | 22 |
| Αρχανών-Αστερουσίων | 1.940 | 4.900 | 200 | 30 | 1.600 | 80 | 1.800 | 74 |
| Μινώα Πεδιάδας* | 3.100 | 7.830 | x | x | x | x | x | x |
| Σύνολο | 15.875 | 40.090 | 3.650 | 44 | 5.200 | 46 | 8.850 | 45** |
| Π.Ε. ΡΕΘΥΜΝΟΥ | ||||||||
| Ανωγείων | 80 | 155 | 30 | 30 | 20 | 30 | 50 | 30 |
| Μυλοποτάμου | 1.610 | 3.140 | 250 | 60 | 200 | 50 | 450 | 56 |
| Ρεθύμνου | 1.500 | 2.925 | 500 | 20 | 500 | 20 | 1000 | 20 |
| Αγίου Βασιλείου | 900 | 1.755 | 200 | 50 | 100 | 50 | 300 | 50 |
| Αμαρίου | 650 | 1.275 | 100 | 80 | 150 | 70 | 250 | 74 |
| Σύνολο | 4.740 | 9.250 | 1.080 | 48 | 970 | 44 | 2050 | 46 |
| Π.Ε. ΛΑΣΙΘΙΟΥ | ||||||||
| Αγ. Νικολάου | 1.100 | 3.160 | 600 | 40 | 650 | 50 | 1.250 | 45 |
| Σητείας | 2.725 | 7.815 | 800 | 50 | 1.000 | 60 | 1.800 | 54 |
| Ιεράπετρας | 1.450 | 4.165 | 400 | 50 | 400 | 60 | 800 | 55 |
| Σύνολο | 5.275 | 15.140 | 1.800 | 46 | 2.050 | 55 | 3.850 | 51 |
| ΚΡΗΤΗ | 33.545 | 91.860 | 7.980 | 45 | 10.720 | 51 | 18.700 | 49 |
| *Δεν παρασχέθηκαν στοιχεία από τον Δήμο.
** Το ποσοστό μπορεί να είναι μεγαλύτερο με βάση τα ελλείποντα στοιχεία |
||||||||
Επομένως οι ζημιές που προκλήθηκαν φέτος στην Κρήτη κατά την περίοδο της Άνθησης στις Ελιές και που κατά τις εκτιμήσεις σε Δημων (Πιν.1) έπληξαν περίπου 8 εκατ. ελαιόδεντρα προκαλώντας απώλειες της παραγωγής τους 45% , δεν είναι αποζημιώσιμες από τον ΕΛΓΑ.
Αντίθετα, οι ζημιές που προκλήθηκαν από καύσωνες στην καρποφορία (μετά το δέσιμο των καρπών) και έπληξαν 10,7 εκατ. δέντρα με ποσοστό 51% (Πιν.1) είναι σαφώς αποζημιώσιμες από τον ΕΛΓΑ, ανεξάρτητα αν δεν κατονομάζονται στον Κανονισμό του με τους όρους που χρησιμοποιούνται από συγγράμματα ή και παραγωγούς στην πράξη όπως καρπόπτωση, σχινοκαρπία κλπ.
ΑΙΤΗΜΑΤΑ
Μετα τα παραπάνω και έχοντας υπόψη ότι:
– Οι ζημιές που έχει υποστεί η ερχόμενη Ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από τους ασυνήθεις καύσωνες της περασμένης Άνοιξης αποτελούν ένα νέο ισχυρό πλήγμα για την οικονομία των ελαιοκαλλιεργητών αλλά και την οικονομία του νησιού γενικότερα.
– Παρόμοιες ζημιές που προκληθήκαν στην ελαιοκαλλιέργεια της Κρήτης την Άνοιξη του 2013 (Υπόμνημα ΣΕΔΗΚ αριθ. 34/15-7-2013) που ήταν πολύ μεγαλύτερες και σε ένταση και σε έκταση και οδήγησαν την παραγωγή της Κρήτης σε δραματική μείωση κάτω του 20% του μέσου όρου της, μέχρι σήμερα, παρά τις Κυβερνητικές υποσχέσεις δεν έτυχαν καμίας αποζημίωσης ούτε απο ΕΛΓΑ ούτε απο ΠΣΕΑ.
– Οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης, ενώ καταβάλλουν ανελλιπώς εισφορές στον ΕΛΓΑ και μάλιστα με παρακράτηση από τις επιδοτήσεις τους, καλύπτοντας σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του, πολύ σπάνια τυγχάνουν αποζημιώσεων με συνέπεια πολλοί απο αυτούς να διερωτώνται για ποιο λόγο είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν!
– Η Ελαιοκαλλιέργεια της Κρήτης λογω των γεωγραφικής θέσης της πλήττεται περισσότερο από φαινόμενα ακραίων υψηλών θερμοκρασιών (καύσωνες, ξηροί νότιοι άνεμοι ) και ότι είναι άδικο και μεροληπτικό στον Κανονισμό του ΕΛΓΑ να υπάρχουν διατάξεις αστήρικτες επιστημονικά και δεοντολογικά που να εξαιρούν προκλητικά την αποζημίωση τους.
Υποβάλλουμε
τα ακόλουθα αιτήματα τα οποια ελπίζουμε ότι θα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή και κατανόηση και θα ικανοποιήσετε κατά το δυνατόν συντομότερο:
(α) Έναρξη εκτιμήσεων για χορήγηση αποζημιώσεων απο τον ΕΛΓΑ, για τις ζημιές που προκληθήκαν μετά το δέσιμο του καρπού σύμφωνα με το άρθ.6, παρ.4.του Κανονισμού οι οποίες εκτιμάται ότι έπληξαν περίπου 10,7 εκ δέντρα σε ποσοστό 51%.
(β) Δρομολόγηση διαδικασιών για αποζημιώσεις από ΠΣΕΑ (Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις) των ζημιών που προκληθήκαν κατά την άνθηση (πριν το δέσιμο των καρπών) οι οποίες εκτιμάται ότι έπληξαν 8 εκατ. δέντρα σε μέσο ποσοστό περιπου 45.% .
(γ) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να απαλειφθεί η εξαίρεση του άρθρου 6 παρ. 4 αποζημίωσης των ζημιών που προκαλούνται πριν από το δέσιμο των καρπών από ζημιογόνα αίτια εκτός παγετού, διότι είναι επιστημονικά, δεοντολογικά και ηθικά απαράδεκτο οι ελαιοπαραγωγοί να τίθενται σε ήσσονα μοίρα απο τους παραγωγούς άλλων προϊόντων.
(δ) Επίσπευση της καταβολής των πενιχρών έστω αποζημιώσεων από τα ΠΣΕΑ που εξαγγέλθηκαν για τις απώλειες από καύσωνες στην Ελαιοκαλλιέργεια της Κρήτης το 2013.
Κύριε Υπουργέ
Ευελπιστούντες ότι τα παραπάνω λογικά αιτήματα θα τύχουν της δέουσας προσοχής και θα αντιμετωπιστούν άμεσα, σας ευχαριστούμε από πρώτα και είμαστε στην διάθεση σας για κάθε πρόσθετη πληροφορία ή και προφορική ανάλυση των παραπάνω αιτημάτων μας από εκπρόσωπους του ΣΕΔΗΚ και άλλων φορέων σε συνάντηση που μπορείτε να ορίσετε σε προσεχή επίσκεψη σας στην Κρητη η στην Αθήνα.