Πέθανε ο αγωνιστής Γιάννης Λιονάκης

Πέθανε το Σάββατο και κηδεύτηκε στο Γαβαλοχώρι ο αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού, στέλεχος του Αριστερού Κινήματος Γιάννης Λιονάκης.
Ο επικήδειος που εκφωνήθηκε εκ μέρους της Ν.Ε. Χανίων του Συνασπισμού είναι ο ακόλουθος:
«Ο Γιάννης Λιονάκης, γιος πολυμελούς αγροτικής οικογένειας με 7 παιδιά γεννήθηκε το 1921 στο Γαβαλοχώρι Αποκορώνου. Τέλειωσε το Γυμνάσιο στο Βάμο. Από πολύ νωρίς, μέσα στη δικτατορία του Μεταξά, νεολαίος, ανήσυχος κι ορμητικός εμπνευσμένος από τις αρχές και τις αξίες της ισότητας, της ελευθερίας, της ανάγκης να σταματήσει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και τα οράματα του σοσιαλισμού οργανώθηκε στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ).
Από τότε μέχρι και χθες ανυπότακτος κι ασυμβίβαστος, τις ίδιες αξίες και αρχές υπηρέτησε, γι αυτές πάλεψε σ’ όλο το περιπετειώδες ταξίδι της ζωής του, αιώνιος έφηβος.
Μετά τη μάχη της Κρήτης, όπως ο ίδιος με χιούμορ μας διηγείται στο ντοκιμαντέρ του συμπατριώτη μας Σταύρου Ψυλλάκη «Άλλος δρόμος δεν υπήρχε», έγινε «τσιμπούρι» σ’ ένα συγχωριανό του που διέθετε όπλο να του το δώσει για να ανέβει στο βουνό, όπως κι έγινε.
Οργανώθηκε στο ΕΑΜ και έλαβε μέρος σε πολλές μάχες που δόθηκαν στα Χανιά.
Παλεύοντας στις κρητικές Μαδάρες έγινε ο ίδιος χαράκι ν’ αντιστέκεται και να πολεμά κόντρα στους ανέμους και τις καταιγίδες της εποχής. Στα χρόνια του εμφυλίου και του ψυχρού πολέμου δραπέτευσε από τον εθνικό στρατό κι ανέβηκε στο βουνό το ‘47. Εντάχθηκε στο Δημοκρατικό Στρατό όπως του όριζε η συνείδηση, η αξιοπρέπεια και τα ιδανικά του.
Πήρε μέρος στις περισσότερες μάχες που δόθηκαν στη διάρκεια του Εμφυλίου στη Δυτική Κρήτη.
Με το τέλος του εμφυλίου στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 49 οι εναπομείναντες αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού στην Κρήτη εγκλωβίστηκαν στα βουνά, στις σπηλιές και στα φαράγγια διωκόμενοι, επικηρυγμένοι, κυνηγημένοι κι απομονωμένοι.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το τέλος του εμφυλίου, το πληροφορήθηκαν τυχαία διαβάζοντας το απόκομμα μιας εφημερίδας με την οποία είχαν τυλίξει τρόφιμα για τους κυνηγημένους αντάρτες οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής που στήριζαν τους παράνομους ανεξάρτητα πολιτικών πεποιθήσεων.
Το κυνήγι των παράνομων, μαζί και των αδελφών Λιονάκη, συνεχίστηκε αμείωτο όλη τη δεκαετία του 50. Το 1958 έχουν μείνει μόνο 80. Οι υπόλοιποι έχουν σκοτωθεί ή συλληφθεί.
15 χρόνια παράνομος, επικηρυγμένος αντάρτης ο Γιάννης Λιονάκης μαζί με τους υπόλοιπους συντρόφους του, κρύβονται στο Νομό Χανίων, όχι μόνο στα βουνά και τις σπηλιές αλλά και κοντά στα χωριά, χάρη στη φροντίδα των απλών ανθρώπων που σε μια εποχή που όλα τα έσκιαζε η φοβέρα άνοιγαν μαζί με τις ψυχές της και τα σπίτια τους για να δεχτούν τους κυνηγημένους, να τους κρύψουν, να τους ταΐσουν. Όπως ο ίδιος ο Γιάννης Λιονάκης ομολογεί σε μια από τις διηγήσεις του, επέζησαν χάρη στο παραδοσιακά εκπαιδευμένο αλληλέγγυο δόσιμο που με βάση τις ρίζες του ήξερε να πράττει χωρίς να μιλά.
Ο Γιάννης ζούσε αψηφώντας το θάνατο, κλείνοντας το μάτι στη ζωή γιατί όπως ο ίδιος διηγόταν με τίποτα δεν επέτρεπε στον εαυτό του να πέσει ζωντανός στα χέρια των αντιπάλων. Η ζωή και ο θάνατος δίπλα-δίπλα.
Τη δεκαετία του 50 ο Γιάννης Λιονάκης, η Παγώνα Κοκοβλή, η Κατερίνα όπως την ονοματίζει τρυφερά με το παράνομο όνομά της και μετέπειτα γυναίκα του, ο αδελφός του Κώστας μαζί μ’ άλλους αντάρτες παρέμειναν στις σπηλιές του Αποκόρωνα δημιουργώντας παράνομο μηχανισμό κι εξορμώντας για πολιτική δουλειά του ΚΚΕ στην ευρύτερη περιοχή.
Το 1958 η ΕΔΑ έγινε αξιωματική αντιπολίτευση και οι παράνομοι πήραν εντολή από το Κόμμα να φύγουν στο εξωτερικό. Οι 6, ανάμεσα τους και ο Γιάννης Λιονάκης έφυγαν σταδιακά στην Αθήνα κι από εκεί οργάνωσαν τη διαφυγή τους στο εξωτερικό. Ο Γιάννης οργανωτικός κι εφευρετικός όπως πάντα πήρε δραστήρια μέρος στην οργάνωση της δραπέτευσης.
Τον Ιούνη του 1962 τελικά έφυγαν από την Ελλάδα και μετά από περιπετειώδες ταξίδι μέσω Ιταλίας και Βουδαπέστης έφτασαν στην Τασκένδη όπου έζησαν 14 χρόνια.
Σπούδασαν, εργάστηκαν, ο Γιάννης παντρεύτηκε την Παγώνα κι απέκτησαν μια κόρη, τη Βάσω.
Το 1968 διαφώνησαν με το επίσημο Κόμμα, διαγράφτηκαν και πλήρωσαν τις συνέπειες. Από τότε και ύστερα ο Γιάννης Λιονάκης μαζί και οι υπόλοιποι της ομάδας εντάχθηκαν στο ρεύμα της ανανεωτικής ριζοσπαστικής αριστεράς υπηρετώντας τις ιδέες του σοσιαλισμού με ελευθερία και δημοκρατία.
Αυτό πάντως που πάντα καθόριζε το Γιάννη Λιονάκη και τη στάση ζωής του ήταν η συνείδηση του, η πίστη στις ιδέες και τις αξίες του, η αγάπη του για τον άνθρωπο. Δεν παρέκλινε από αυτές.
Επαναπατρίστηκε το 1976 και επέστρεψε στα Χανιά.
Με το Γιάννη Λιονάκη γνωριστήκαμε μέσα στην πρώτη προσπάθεια μεταπολιτευτικής συγκρότησης ενιαίου πολιτικού χώρου της Αριστεράς, μέσα από τον ενιαίο Συνασπισμό. Η ιδέα της ενότητας της Αριστεράς πάντα τον ενέπνεε και τον συγκινούσε. Ήταν αισιόδοξος, ακούραστος και είχε πίστη στους ανθρώπους. Εντάχθηκε στο Συνασπισμό και για πολλά χρόνια ήταν αριστίδην μέλος της Ν.Ε. Χανίων.
Παρακολουθούσε τα πράγματα από κοντά, διάβαζε, κι αν και μεγαλύτερος από μας σε πολλά ζητήματα βρίσκονταν μπροστά μας, κινητήρια δύναμη. Με θέση κι άποψη για τι γίνεται κεντρικά και τοπικά, για το πώς, ποιο αποτελεσματικά, θα παρέμβει ως ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ για την οργάνωση του αγώνα του λαού για την ανατροπή της κατάστασης που η εξωτερική και εσωτερική τρόϊκα μας έχει επιβάλλει για τη στήριξη και την ενότητα του κόσμου που δοκιμάζεται.
Μέχρι χθες που πέθανε. Όρθιος, ζωντανός και δραστήριος.
Θα τον θυμόμαστε πάντα με τιμή και περηφάνια.
Εμπνεόμαστε από τη στάση ζωής του, τον ανυποχώρητο χαρακτήρα του, την περηφάνια του, την απέραντη αισιοδοξία του, την τις αρχές και τις αξίες που υπηρέτησε, την πίστη στην ιδεολογία του, κυρίως όμως από τη βαθιά προσήλωσή του στον ίδιο τον άνθρωπο και την αξιοπρέπειά του»

Ν.Ε. Χανίων
Του Συνασπισμού της Αριστεράς
των κινημάτων και της Οικολογίας.