Ο Αντώνης Λιβάνης γεννήθηκε στην Πάτρα το 1925. Ήταν γόνος εύπορης οικογένειας εμπόρων με καταγωγή από τα Καλάβρυτα. Πολύ νέος αγωνίστηκε στην Εθνική Αντίσταση και καταδικάστηκε σε θάνατο από τους Ναζί, αλλά σώθηκε χάρη στην παρέμβαση ισχυρών συγγενών του.
Σπούδασε στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή και ασχολήθηκε με τις επιχειρήσεις. Παράλληλα με τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες, ο Λιβάνης έγινε δραστήριος παράγοντας της Πάτρας στην υπηρεσία του Γεωργίου Παπανδρέου και ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ένας από τους κομματάρχες του.
Όταν ο γιος του Γεωργίου Παπανδρέου, Ανδρέας γύρισε στην Ελλάδα το 1961 με πρόταση του τότε Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή (για να αναλάβει το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών) και αποφάσισε το 1964 να μπει στην πολιτική, ο Αντώνης Λιβάνης έγινε Διευθυντής του Γραφείου του.
Κατά τη διάρκεια της Χούντας των Συνταγματαρχών ο Αντώνης Λιβάνης συνελήφθη περνώντας συνολικά 5,5 χρόνια σε φυλακές και εξορία, με μεσοδιαστήματα ελευθερίας.
Μετά την επιστροφή του από την εξορία, το Πάσχα του 1972, δημιούργησε τον Εκδοτικό Οργανισμό Λιβάνη, που εξελίχθηκε σε μία από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις της Ελλάδας στο χώρο των εκδόσεων. Συμμετείχε στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου, κάτι που οδήγησε σε ανελέητο κυνηγητό από τις μυστικές υπηρεσίες της Χούντας με εντολή να συλληφθεί πάση θυσία. Ο Λιβάνης, όμως, κατάφερε να διαφύγει στη Ρώμη.
Παρά την παρουσία του δίπλα στον Ανδρέα Παπανδρέου, στο ΠΑΣΟΚ ουσιαστικά η ενεργός παρουσία του άρχισε το 1977.
Κατά την προεκλογική περίοδο του 1981, ο Αντώνης Λιβάνης κινητοποιήθηκε για να εκλεγεί ο Γιώργος Παπανδρέου βουλευτής Αχαΐας, όπως είχε κάνει με τον Ανδρέα Παπανδρέου το 1964.
Με τη νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981, ανέλαβε Γενικός Διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και Γενικός Διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ (χωρίς ο ίδιος να είναι βουλευτής) στην οποία επέβαλλε σκληρή πειθαρχία. Κράτησε αυτές τις θέσεις ως την πτώση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ το καλοκαίρι του 1989. Δεν δέχθηκε ποτέ να μπει στην επίσημη πολιτική και να γίνει βουλευτής.
Ο Αντώνης Λιβάνης ήταν ο δημιουργός του Πρωθυπουργικού Γραφείου ως αυτοτελούς δημόσιας υπηρεσίας (νόμος 1299/1982) και ο ρόλος του ήταν ο γενικός συντονισμός και η επίβλεψη των Υπουργών. Είχε ένα δικό του επιτελείο για να χειρίζεται σημαντικές υποθέσεις και να επιτηρεί τα Υπουργεία, ενώ είχε και το γενικό κουμάντο σε ότι αφορούσε τις υπηρεσίες που υπάγονταν απευθείας στον Πρωθυπουργό. Οι σχέσεις του με τις κομματικές οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ ήταν εχθρικές, και υπήρξαν κόντρες με τα στελέχη που ήλεγχαν το κόμμα και τη νεολαία, όπως ο Γιώργος Γεννηματάς, καθώς και με το Υπουργικό Συμβούλιο, στο οποίο δέσποζε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Μένιος Κουτσόγιωργας.
Όταν το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε στην εξουσία το 1993, διορίστηκε Υπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και έγινε ο βασικός χειριστής όλων των ενδοκυβερνητικών υποθέσεων. Την παλιά θέση του Αντώνη Λιβάνη στο Πολιτικό Γραφείο Πρωθυπουργού ανέλαβε η Δήμητρα Λιάνη, με την οποία συγκρούστηκε αλλά τελικά συμβιβάστηκε.
Ο Κώστας Σημίτης τού πρότεινε θέση στο Υπουργικό Συμβούλιο το 1996, αλλά δεν τη δέχτηκε
Τον Ιανουάριο του 2015, ο γιος του Ηλίας Λιβάνης τόνισε ότι, «από τη στιγμή που ο Γιώργος Παπανδρέου είναι προσωπικός φίλος, λόγω της οικογενειακής πορείας που έχουμε και ο Αντώνης Λιβάνης και εγώ προσωπικά, από τη στιγμή που υπέγραψε αυτό που λέγεται Μνημόνιο το 2010, από την πρώτη στιγμή διαφοροποιήθηκα, επειδή θεώρησα ότι είναι μια κίνηση καταστροφής της χώρας μας».
Ο Αντώνης Λιβάνης ήταν νυμφευμένος με την Κατερίνα Κατέχου και είχε δύο παιδιά, τον Ηλία (που σήμερα διευθύνει τον εκδοτικό οίκο) και την Γιώτα και τρία εγγόνια, την Ηλέκτρα, την Μελίνα και τη Δέσποινα.
5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για τον έμπιστο του Ανδρέα Παπανδρέου
Υπήρξε ο πλέον στενός και έμπιστος σύμβουλος του πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, ενεργό μέλος της Εθνικής Αντίστασης, ενώ εξορίστηκε από τη Χούντα των Συνταγματαρχών. Άφησε ισχυρό αποτύπωμα στην επιχειρηματική ζωή της χώρας, μέσα από τον εκδοτικό οίκο που φέρει το όνομά του. Για δεκαετίες, ο Αντώνης Λιβάνης, που πέθανε την Τετάρτη σε ηλικία 94 ετών, υπήρξε πρόσωπο κύρους και ισχύος.
Αυτά είναι τα πέντε πράγματα που πρέπει να γνωρίζεις για τον πρώην υπουργό και ιδρυτή των εκδόσεων Λιβάνη:
1. Φίλος με τον Ανδρέα ως το τέλος
Η συνεργασία των δύο ανδρών ξεκίνησε το 1964, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου εισήλθε στην ενεργό πολιτική και ο Αντώνης Λιβάνης ανέλαβε διευθυντής του Γραφείου του βοηθώντας τον να εκλεγεί βουλευτής. Άρχισε να δραστηριοποιείται ενεργά στο ΠΑΣΟΚ από το 1977, ενώ συνέβαλε στο να εκλεγεί και ο Γιώργος Παπανδρέου βουλευτής – και μάλιστα πρώτος σε σταυρούς – στις εκλογές του 1981.
Μετά την ιστορική νίκη του ΠΑΣΟΚ ανέλαβε Γενικός Διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και Γενικός Διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, χωρίς ο ίδιος να είναι καν βουλευτής, ενώ υπήρξε και ο δημιουργός του Πρωθυπουργικού Γραφείου ως αυτοτελούς δημόσιας υπηρεσίας.
Μετά την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία διορίστηκε Υπουργος Παρά τω Πρωθυπουργώ, με κάθε ενδοκυβερνητική υπόθεση να περνά από τα χέρια του.
Η σχέση του με τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ παρέμεινε στενή μέχρι τέλους και δεν είναι τυχαίο ότι η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Ανδρέα Παπανδρέου έγινε στο σπίτι του Αντώνη Λιβάνη.
2. Η επιτυχία των εκδόσεων “Λιβάνη”
Ο Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη ιδρύθηκε από τον Αντώνη Λιβάνη μετά την επιστροφή του από την εξορία στη Ρώμη λόγω της Χούντας, το Πάσχα του 1972. Έκτοτε αποτελεί μία από τις πλέον επιτυχημένες επιχειρήσεις του εκδοτικού κλάδου στην Ελλάδα.
Εξέδωσε αμέτρητα best seller και αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, όπως τα “Εκατό Χρόνια Μοναξιά” του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, τον “Κώδικα Ντα Βίντσι” του Νταν Μπράουν και τον “Αλχημιστή” του Πάολο Κοέλιο.
Μέχρι τις μέρες μας εκδίδει βιβλία Ελλήνων πολιτικών – ακόμη και όσων δεν ανήκουν στο χώρο του ΠΑΣΟΚ – και δημοσιογράφων.
Τον εκδοτικό οίκο διευθύνει πλέον ο γιος του Ηλίας.
3. Η “σχολή” Λιβάνη
Ο Αντώνης Λιβάνης διατηρούσε ανέκαθεν διαύλους επικοινωνίας με όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Η ικανότητά του αυτή αποτελούσε ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά γνωρίσματα του πολιτικού βίου, δημιουργώντας μια σχολή αξεπέραστη μέχρι σήμερα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η συνάθροιση για την ονομαστική του γιορτή στο σπίτι του τον περασμένο Ιανουάριο, από την οποία “παρήλασαν” το μισό υπουργικό συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και σχεδόν όλο το “παλιό ΠΑΣΟΚ”. Σύμφωνα με παραπολιτικές στήλες των εφημερίδων, η γιορτή αυτή στάθηκε αφορμή για να συναντηθούν και να ανταλλάξουν συνομιλία σε μία τεταμένη πολιτική περίοδο ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με την πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ Φώφη Γεννηματά.
4. Οι τεταμένες σχέσεις με τους “ισχυρούς” του ΠΑΣΟΚ
Έχοντας ισχυρή θέση στο πλευρό του Ανδρέα Παπανδρέου, ο Αντώνης Λιβάνης στην περίοδο της πρώτης διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ (1981 – 1989) ήρθε συχνά σε ρήξη με τις πανίσχυρες τότε τοπικές οργανώσεις, μέλη του υπουργικού συμβουλίου και ιστορικά στελέχη, όπως ο Γιώργος Γεννηματάς και ο Μένιος Κουτσιόγιωργας.
Με την επάνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1993 και την υπουργοποίησή του, την παλιά θέση του στο Πρωθυπουργικό Γραφείο ανέλαβε η Δήμητρα Λιάνη, με την οποία ήρθε επίσης σε ρήξη έως ότου τελικά συμβιβάστηκαν.
5. Αγώνες ενάντια στους Ναζί και τη Χούντα
Στα νεανικά του χρόνια, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Αντώνης Λιβάνης αγωνίστηκε στην Εθνική Αντίσταση και καταδικάστηκε σε θάνατο από τους Ναζί. Κατάφερε να γλιτώσει χάρη στην επιρροή ισχυρών συγγενών του.
Μερικές δεκαετίες αργότερα, συνελήφθη από τη Χούντα των Συνταγματαρχών, περνώντας συνολικά 5,5 χρόνια σε φυλακές και εξορία, από την οποία επέστρεψε το Πάσχα του 1972, ενώ συμμετείχε στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.
Τη δύσκολη εκείνη περίοδο η οικογένειά του αναγκάστηκε να εκποιήσει τα περιουσιακά της στοιχεία για να επιβιώσει.