Το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα μοιάζει απομακρυσμένο από τις σύγχρονες ανάγκες.
Οι κοινωνίες προχωράνε, οι γνώσεις που χρειάζονται αλλάζουν, όπως και οι τρόποι που προσεγγίζουμε τη γνώση. Όμως όλα αυτά μοιάζουν πολύ μακρυά από την ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα η οποία βασίζεται ακόμη στη λογική της εξέτασης, της βαθμολόγησης, της τιμωρίας.
Σε άλλες χώρες όπως η Αγγλία ήδη συζητούν το πέρασμα σε άλλα μοντέλα, δίνοντας έμφαση σε μία εκπαίδευση δημοκρατική, όπου ο μαθητής γίνεται συμμέτοχος στην εκπαιδευτική διαδικασία και καλείται από μόνος του να ανακαλύψει τα ταλέντα και τις κλήσεις του.
Όμως όλα αυτά μοιάζουν πολύ μακρινά στην Ελλάδα. Και κάποιοι εκπαιδευτικοί που εφαρμόζουν μία τέτοια προσέγγιση σε σχέση με την εκπαίδευση αντιμετωπίζονται με καχυποψία ή και με φόβο. Πολλοί από αυτούς στο τέλος αποσύρονται από τη δημόσια εκπαίδευση και αφοσιώνονται στον ιδιωτικό τομέα. Ή φεύγουν στο εξωτερικό για να εργαστούν σε τέτοιου τύπου σχολεία. Κάποιοι όμως μένουν και διδάσκουν σε σχολεία. Μια τέτοια περίπτωση ήταν και η ομάδα γύρω από τον Άγγελο Πατσιά στο Φουρφουρα Ρεθύμνου.
Αυτό που δε συζητείται συνήθως είναι ότι ακόμη και τα επιτυχημένα παραδείγματα εφαρμογής ενός διαφορετικού εκπαιδευτικού μοντέλου στην Ελλάδα οι εκπαιδευτικοί έχουν αντιμετωπίσει σημαντικά εμπόδια, καχυποψία και εχθρότητα.
Και στα Χανιά υπάρχουν τέτοιοι εκπαιδευτικοί που προσπαθούν μέσα από το δημόσιο σύστημα να δώσουν ένα διαφορετικό παράδειγμα. Κάποιες φορές, με πολύ κόπο και προσπαθώντας να απαντήσουν στους φόβους των γονέων και του σχολείου, τα καταφέρνουν. Άλλες πάλι φορές, όχι. Με αποτέλεσμα, οι γονείς να μεταφέρουν τα παιδιά τους σε άλλα σχολεία.
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας, σχολείο της επαρχίας των Χανίων κινδυνεύει με λουκέτο και επειδή οι γονείς αποτραβήξαν τα παιδιά τους λόγω της διδασκαλίας πέραν της καθιερωμένου εκπαιδευτικού μοντέλου.
Δε φταίνε βεβαίως οι γονείς για το έλλειμμα ενημέρωσης…
Το βέβαιο είναι ότι αυτή η τάση προς τη δημοκρατική εκπαίδευση πρόκειται να ενδυναμωθεί τα επόμενα χρόνια και από εναλλακτική θα γίνει περισσότερο καθιερωμένη. Κι αυτό γιατί είναι μία σύγχρονη ανάγκη.
Ο σημερινός κόσμος δεν έχει ανάγκη από ανθρώπους που θα μπορούν να παπαγαλίζουν κείμενα ή με βάθος εγκυκλοπαιδικών γνώσεων. Γι’ αυτά, υπάρχουν μηχανές. Σήμερα, με μία απλά αναζήτηση στο google έχουμε πρόσβαση στη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Ίσως λοιπόν είναι ανάγκη το Υπουργείο Παιδείας να κινηθεί προς μία τέτοια κατεύθυνση, διατηρώντας το συμβατικό μοντέλο εκπαίδευσης και προσθέτωντας στο πρότυπα πειραματικά σχολεία και τα δημοκρατικά σχολεία, που θα μπορούν να επιλέγουν γονείς που επιθυμούν τα παιδιά τους να λάβουν μία παιδεία πιο κοντά στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας.
Η λειτουργία τους εφόσον αποδειχθεί επιτυχημένη μπορεί να αποτελέσει ένα πρότυπο που μπορεί μετά τμηματικά να μεταφερθεί και στο σύνολο του εκπαιδευτικού μοντέλου της Ελλάδας. Εκδημοκρατικοποιώντας την εκπαιδευτική διαδικασία, ερχόμαστε πιο κοντά στο μέλλον.
Αγησίλαος