Πέτρος Φιλάργης: το φτωχό αγόρι από την Κρήτη που έγινε Πάπας στη Ρώμη: “Yπήρξα ένας πλούσιος επίσκοπος, ένας φτωχός καρδινάλιος και ένας ακόμη πιο φτωχός Πάπας”

Μισογκρεμισμένοι τοίχοι και χαλάσματα είναι ό,τι έχει απομείνει από τη Μονή Αγίου Αντωνίου του Σιμέτι ή Φραρώ στη Νεάπολη Λασιθίου στην Κρήτη. Το καθολικό μοναστήρι βρίσκεται δυτικά της Νεάπολης, στην κοιλάδα του Μεραμπέλλου.

Η ονομασία του προέρχεται από τη λατινική λέξη «frari» (Fratres minores-ελάσσονες αδελφοί, ονομάζονταν από ταπεινοφροσύνη οι Φραγκισκανοί Μοναχοί). …

Κανείς δε θα μπορούσε να φανταστεί ότι από αυτό το απομεινάρι του Ενετικού περάσματος στην Κρήτη ξεκίνησε την πορεία του ένας Κρητικός που έφτασε στο ανώτατο επίπεδο στην ιεραρχία της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και έγινε Πάπας της Ρώμης.

Ο Αλέξανδρος Ε΄ (Antipapa Alessandro V, 1339 – 3 Μαΐου 1410) ήταν Αντίπαπας κατά τη διάρκεια του δυτικού σχίσματος, από τις 26 Ιουνίου 1409 μέχρι το θάνατό του το 1410.

Ο Πέτρος Φιλάργης ήταν ένα φτωχό αγόρι από την Κρήτη. Είχε ορφανέψει από τον πατέρα και κυκλοφορούσε στην Κρήτη ρακένδυτος, ζητιανεύοντας. Γύρω στο 1350 ένας φραγκισκανός μοναχός μάζεψε το μικρό αγόρι στο μοναστήρι προκειμένου να κάνει όλα τα θελήματα. Θεώρησε ότι με αυτόν τον τρόπο έσωζε την επιβίωση του. …

Ο νεαρός αποφάσισε να γίνει και εκείνος μοναχός και έτσι ο ηγούμενος της μονής τον έστειλε στον Χάνδακα και στη συνέχεια στη Βενετία για να σπουδάσει. Εγκατέλειψε την ακαδημαϊκή του καριέρα όταν στους κόλπους της Καθολικής εκκλησίας εκδηλώθηκε το Μεγάλο Σχίσμα, κατά το οποίο ο Πάπας της Ρώμης αντιμαχόταν με τον Πάπα της Αβινιόν.

Η λύση δόθηκε μέσα από τη Σύνοδο της Πίζας το 1409. Ο Φιλάργης ως δραστήριος καρδινάλιος είχε συμβάλει στην επιτυχία της συνόδου, περιοδεύοντας σε όλη την Ευρώπη και προωθώντας συμβιβασμούς ανάμεσα σε αντιτιθέμενα συμφέροντα ρασοφόρων και βασιλιάδων. …

Πενήντα εννιά χρόνια από τότε που το ρακένδυτο αγόρι ζητιάνευε στη Νεάπολη, αναρριχήθηκε στο ανώτατο επίπεδο της Καθολικής Εκκλησίας και εκλέχθηκε Πάπας της Ρώμης.

Έλαβε το όνομα Αλέξανδρος Ε’ και όφειλε να φροντίσει για την ειρήνη του καθολικού κόσμου στην πιο κρίσιμη περίοδο της Καθολικής Εκκλησίας. Μόλις η ψηφοφορία ολοκληρώθηκε, ο μεγαλύτερος θεολόγος της εποχής, καγκελάριος του πανεπιστημίου Παρισίων, Γερσώνιος αναφώνησε προς τα μέλη της συνόδου:

«Επιτέλους, αποκτήσαμε έναν και μόνο πάπα. Τον εξαίρετο θεολόγο και Έλληνα το γένος, Πέτρο Φιλάργη».

Ο Αλέξανδρος Ε’ δεν έζησε παρά ένα χρόνο μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του. Όσο ήταν Πάπας πάντως, πρόλαβε να στείλει σημαντικά δώρα σε καθολικούς ναούς της Κρήτης, ενώ δικά του άμφια και σκεύη φυλάσσονταν στον καθολικό ναό του Ηρακλείου μέχρι την κατάληψη της πόλης και τη σύληση των ναών από τους Τούρκους.

Ως Φραγκισκανός, προώθησε αμέσως βούλλες (προνόμια) υπέρ του Τάγματός του, ελπίζοντας ίσως ότι οι Φραγκισκανοί θα ανανέωναν το εκκλησιαστικό σώμα.

Ο Αλέξανδρος Ε΄ επιθυμούσε το τέλος του σχίσματος μεταξύ της Αβινιόν και της Ρώμης. Αναγνωρίσθηκε από πολλές ιταλικές πόλεις, από τη Γαλλία, την Αγγλία, ένα τμήμα της Γερμανίας και από τη Βοημία. Ο σπουδαιότερος αντίπαλός του ήταν βέβαια η ίδια η Ρώμη.

Μετά από οκτώ μήνες, την 1/5/1410, η Ρώμη έπεσε και ο Αλέξανδρος Ε΄ θα μπορούσε να εγκατασταθεί εκεί ως πνευματικός ηγέτης της παποσύνης με τη δύναμη των όπλων. Τελικά όμως δεν κατόρθωσε να εισέλθει στη Ρώμη.

Ασθένησε στην Μπολόνια κι απεβίωσε στις 3 Μαϊου 1410. Ο ιστορικός Κων.Σάθας αναφέρει οτι δηλητηριάστηκε από τον καρδινάλιο Cossa.

Ετάφη στο κοιμητήριο του τάγματος των Φραγκισκανών. Η επιτύμβια πλάκα στον τάφο του αναφέρει:

CRETENSIS EX DOMOCILIO CRETENSIS NUN CUPATUS

Δηλαδή Κρητικός στην καταγωγή, Κρητικός αναφερόμενος

Έλεγε για τον εαυτό του «υπήρξα ένας πλούσιος επίσκοπος, ένας φτωχός καρδινάλιος και ένας ακόμη πιο φτωχός Πάπας».

Mε πληροφορίες από “Μηχανή του Χρόνου“

"google ad"