Παρέμβαση Γιατρομανωλάκη: Χρέος μας να ακούσουμε τα θύματα βίας

Παρέμβαση βαρύνουσας σημασίας πραγματοποίησε ο υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμούς, Νικόλας Γιατρομανωλάκης, για τις καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση, σεξουαλική κακοποίηση και βία στο χώρο του θεάματος.

Με μια μακροσκελή ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook -και όχι, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, μέσω των επίσημων καναλιών του υπουργείου-, ο Ν. Γιατρομανωλάκης παίρνει θέση υπέρ των θυμάτων και καταγγελόντων ενώ κάνει εκτενή αναφορά στο Εθνικό Θέατρο, μετά την παραίτηση του καλλιτεχνικού διευθυντή, Δημήτρη Λιγνάδη και την προσωρινή αντικατάστασή του από την Έρη Κύργια.

Παράλληλα, αναγγέλει κώδικα δεοντολογίας σε κάθε εποπτευόμενο φορέα σύγχρονου πολιτισμού του υπουργείου και μηχανισμό καταγγελιών περιστατικών βίας, σεξουαλικής παρενόχλησης ή και σεξουαλικής κακοποίησης.

Αναλυτικά, ο υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού έγραψε:

Όταν τα θύματα κάθε μορφής βίας, κατάχρησης εξουσίας, διάκρισης και παρενόχλησης μιλούν, είναι χρέος μας να ακούσουμε (όχι να μιλήσουμε), να δώσουμε δύναμη στη φωνή τους (όχι στη δική μας), και να σταθούμε δίπλα τους (όχι απέναντί τους). Πολύ περισσότερο είναι ευθύνη της Πολιτείας και των εκπροσώπων της να δώσουν προτεραιότητα σε ενέργειες ουσιαστικές και όχι σε κινήσεις επικοινωνιακές, συμπεριφερόμενοι με ενσυναίσθηση, νηφαλιότητα και υπευθυνότητα.

Με αυτή τη στάση για οδηγό, και ειδικά ως προς το Εθνικό Θέατρο, την πρώτη σκηνή της χώρας:  

• Συζήτησα μέσω τηλεδιάσκεψης με τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου κατά τη συνεδρίαση της Δευτέρας, τονίζοντας πως ο θεσμός είναι πάνω και πέρα από όλους μας και χρέος μας είναι να τον θωρακίσουμε, και να σταθούμε στο πλάι των εργαζομένων του θεάτρου και των σπουδαστών της σχολής.

• Ανακοινώσαμε σήμερα, Τετάρτη, με γνώμονα την άμεση και αποτελεσματική λειτουργία του Εθνικού Θεάτρου και τη μετάβασή του σε μία νέα περίοδο, τον ορισμό της Έρις Κύργια, ως μεταβατικής Καλλιτεχνικής Διευθύντριας του Εθνικού Θεάτρου. Παράλληλα, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού θα προβεί άμεσα σε κάθε απαιτούμενη ενέργεια προκειμένου ο επόμενος Καλλιτεχνικός Διευθυντής να αναδειχθεί από ανοιχτή διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος, με τη γνωμοδότηση επιτροπής απαρτιζόμενης από πρόσωπα εγνωσμένου κύρους, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021. 

• Το αμέσως επόμενο διάστημα θα επισκεφθώ το Εθνικό Θέατρο προκειμένου να συναντηθώ με τους ανθρώπους του Θεάτρου και της Σχολής, έτσι ώστε να ακούσω όλα όσα έχουν να πουν. Θέλω να γνωρίζουν πως θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, ο καθένας από τον ρόλο του και βάσει των αρμοδιοτήτων που προβλέπει ο νόμος, προκειμένου η μετάβαση να είναι ομαλή και η επόμενη ημέρα του Εθνικού Θεάτρου να είναι φωτεινότερη.

Επιπλέον, ως προς συνολικά τα ζητήματα βίας, διακρίσεων και παρενοχλήσεων που έχουν αποκαλυφθεί στο χώρο του πολιτισμού:

• Προχωράμε τη διαδικασία για τη θέσπιση ολοκληρωμένου κώδικα δεοντολογίας σε κάθε εποπτευόμενο φορέα σύγχρονου πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ στη συνέχεια των όσων ανακοινώσαμε. Ο κώδικας θα προκύψει μέσα από διεργασίες σε κάθε φορέα, με την εκπροσώπηση όλων των άμεσα εμπλεκομένων, και ο οποίος θα συνοδεύεται προφανώς και από έναν μηχανισμό για το πώς καταγγέλλονται περιστατικά αλλά και από την πρόβλεψη κυρώσεων. Αυτή δεν είναι μία κίνηση επικοινωνιακή αλλά ουσιαστική.

Είναι η βάση για την καταπολέμηση αυτών των φαινομένων, αφού θέτει εκ των προτέρων ένα συγκεκριμένο πλαίσιο συμπεριφορών και πρακτικών αλλά και της αντιμετώπισής τους, με απώτερο στόχο οι χώροι πολιτισμού και δημιουργίας να είναι ασφαλή περιβάλλοντα για όλες και όλους: Ποιες είναι αποδεκτές συμπεριφορές, ποιες όχι; Για να μην υπάρχουν αμφιβολίες, σκιές και να μην αναγκάζεται κανείς και καμία να εξηγεί τα προφανή.

• Είμαστε σε διαρκή επαφή με το προεδρείο του ΣΕΗ και ζητήσαμε αφενός να προωθήσουν όλες τις καταγγελίες που έχουν στη διάθεσή τους στη δικαιοσύνη, και αφετέρου να ξεκινήσουν διαβουλεύσεις σε σύμπραξη και με τους παραγωγούς, για την αυτορρύθμιση του κλάδου στο πνεύμα του προαναφερθέντος κώδικα δεοντολογίας, που θα δεσμεύει όλες τις πλευρές. Παράλληλα, συζητήσαμε και με εκπροσώπους παραγωγών, ενθαρρύνοντας και εκείνους να λάβουν όλα τα μέτρα που απαιτούνται ώστε να μην επαναληφθούν τέτοια περιστατικά και να δημιουργηθεί ένα απόλυτα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον. 

Είμαι βέβαιος πως όλες και όλοι θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων, πέρα από κομματικές αντιπαραθέσεις, κοινωνικές προκαταλήψεις και καλλιτεχνικές διαφορές για να λειτουργήσουμε ενωτικά και με μοναδική πρόθεση την εξυγίανση και απάλειψη των χρόνιων παθογενειών του κλάδου, και την επούλωση των τραυμάτων, προσώπων πρωτίστως, και θεσμών.