Παρέμβαση Ντουντουνάκη για αποτελεσματική δακοκτονία

Τις προτάσεις του για τη φετινή δακοκτονία των ελαιοδέντρων στην Κρήτη αναφέρει σε άρθρο του ο κ. Λευτέρης Ντουντουνάκης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Γεωπόνων Χανίων, Γενικός Γραμματέας ΓΕΩΤΕΕ Κρήτης και Σύμβουλος Αντιπεριφερειάρχη Χανίων. Όπως υποστηρίζει «ιδιαίτερα για την Περιφέρεια Κρήτης, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός αποτελεσματικού προγράμματος δακοκτονίας πρέπει να είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας, διότι το ποιοτικό ελαιόλαδο είναι ένα από τα βασικά εξαγωγικά προϊόντα μας και η διαφύλαξη της ποιότητάς του ζήτημα υψίστης σημασίας».

Αναλυτικότερα ο κ. Ντουντουνάκης αναφέρει τα εξής:
«Η δακοκτονία στην Κρήτη:
•    είναι μια επιστημονική διαδικασία που πρέπει να καθοδηγείται (επόπτες, τομεάρχες) μόνο από έμπειρους γεωπόνους Π.Ε.
•    είναι μια σοβαρή και υπεύθυνη εργασία που πρέπει να εφαρμόζεται από ανθρώπους με γνώσεις, μεράκι και εμπειρία.
•    είναι συλλογική δραστηριότητα, για αυτό από το 1953 εφαρμόζεται εθνικό πρόγραμμα καταπολέμησης του δάκου – με οικονομική επιβάρυνση των ελαιοπαραγωγών – στους ελαιοκομικούς νομούς της χώρας
•    είναι ευθύνη του Υπ. Αγροτ. Ανάπτ. & Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) και της Περιφέρειας Κρήτης προκειμένου α) να προστατεύσει το εισόδημα των παραγωγών, β) να διαφυλάξει τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον και γ) να στηρίξει την οικονομία της χώρας
•    είναι ευθύνη και των ελαιοπαραγωγών, οι οποίοι οφείλουν να παρακολουθούν στενά (ή να συμμετέχουν) στις εργασίες καταπολέμησης του εντόμου στα ελαιόδεντρα τους
•    είναι ο βασικότερος παράγοντας διαμόρφωσης της ποσότητας αλλά κυρίως της ποιότητας της ελαιοπαραγωγής
•    είναι δυσκολότερη στη Κρήτη (η οποία έχει 8 Π.Ο.Π. και 1 Π.Γ.Ε. κατοχυρωμένα από την Ε.Ε. ελαιόλαδα) από άλλες ελαιοκομικές περιοχές, λόγω της ιδιαιτερότητας των κλιματολογικών συνθηκών του νησιού. Για αυτό απαιτούνται περισσότερες και έγκαιρες επεμβάσεις καταπολέμησης του εντόμου (4-5) σε σχέση με τη Πελοπόννησο (2-3) ή την Ισπανία.
•    αφορά τους ελαιοπαραγωγούς, τους εργαζόμενους σε όλα τα στάδια της παραγωγής και της εμπορίας του ελαιολάδου, τους καταναλωτές, τη δημόσια υγεία (υπολλειμματικότητα φαρμάκων), τη προστασία του περιβάλλοντος και την εθνική οικονομία
•    στηρίζεται στη συλλογή δεδομένων μέσω αναρτημένων δακοπαγίδων στα ελαιόδενδρα, στην άμεση αξιολόγηση των δεδομένων από τους τομεάρχες γεωπόνους και στην έγκαιρη εφαρμογή δολωματικών ψεκασμών πριν τη προσβολή.
•    επηρεάζεται σημαντικά από το ποσοστό καρποφορίας των ελαιοδένδρων και τις καιρικές συνθήκες
•    δεν πετυχαίνει συχνά, σε όλο το νησί, το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα

Για να πετύχει το δύσκολο έργο της δακοκτονίας στη Κρήτη απαιτείται:
1. Έγκαιρη ολοκλήρωση όλων των διαδικασιών που σχετίζονται με τη δακοκτονία, διότι ο χρόνος έναρξης είναι βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της δακοκτονίας
2. Μέχρι το τέλος Απριλίου κάθε έτους θα πρέπει να έχει γίνει όλες οι διαδικασίες για : α) την ανάδειξη εργολάβων δακοκτονίας, β) τη πρόσληψη τομεαρχών, παγιδοθετών και λοιπού προσωπικού δακοκτονίας και γ) την έγκαιρη προμήθεια φυτοπροστατευτικών και ελκυστικών ουσιών
3. Να εκδοθούν έγκαιρα όλες οι σχετικές αποφάσεις και να ξεκινήσουν την ώρα που πρέπει όλες οι πολύπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες από τη Περιφέρεια (διαγωνισμοί προμήθειας φυτοφαρμάκων) και τις 4 Περιφερειακές Ενότητες (διαγωνισμοί πρόσληψης τομεαρχών, παγιδοθετών και λοιπού προσωπικού μέσω ΑΣΕΠ, καθώς και αναδόχων εφαρμογής της δακοκτονίας) σε συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ
4. Να διατεθούν οι απαιτούμενες πιστώσεις για την επαναφορά του αριθμού του προσλαμβανόμενου προσωπικού στα επίπεδα του 2009 και την αύξηση των εκτός έδρας κινήσεων όλων των Γεωπόνων στα προ τριετίας επίπεδα. Το κέρδος από τις περικοπές στο απασχολούμενο προσωπικό είναι πολύ μικρότερο από την αξία του ελαιολάδου που χάνεται
5. Να γίνονται κάθε μήνα όλες οι πληρωμές του προσωπικού, των εργολάβων και των διαφόρων προμηθευτών.
6. Οι δαπάνες κίνησης του προσωπικού δακοκτονίας και το όριο για τη λήψη εκτός έδρας αποζημίωσης θα πρέπει να αναπροσαρμοστούν σε λογικά επίπεδα, ώστε να μην αποτελούν εμπόδιο στη παρακολούθηση του δακοπληθυσμού και την εφαρμογή της δακοκτονίας
7. Η επιλογή των υπεύθυνων δακοκτονίας και των εποπτών στις τέσσερεις Περιφερειακές Ενότητες να γίνει με αξιοκρατικά, μη κομματικά, επιστημονικά κριτήρια. Ανάλογα κριτήρια επιλογής πρέπει να ισχύσουν και για την επιλογή του υπόλοιπου προσωπικού
8. Αναβάπτιση του ρόλου και της ευθύνης των τομεαρχών δακοκτονίας και πρόσληψη τους στις αρχές Μαΐου, διότι ο τομεάρχης πρέπει να ενημερωθεί για το τομέα του, να επιλέξει τους παγιδοθέτες, να ελέγξει τη τοποθέτηση των παγίδων στα μέσα Μαΐου (πληροφόρηση για αρχικούς δακοπληθυσμούς), να κατευθύνει και ίσως να εκπαιδεύσει τα συνεργεία ψεκασμών και να μελετήσει τα στατιστικά και μετεορολογικά δεδομένα προηγούμενων ετών του τομέα του
9. Η εφαρμογή της δακοκτονίας να γίνει με εναλλασσόμενα φάρμακα και ελκυστικές ουσίες νέας γενιάς, με βάση τους επιστημονικά καθορισμένους κανόνες, χωρίς λάθη, παραλήψεις και ολιγωρίες 10. Να αξιοποιηθεί η σύγχρονη τεχνολογία (π.χ. GPS στα τρακτέρ) για τη καλύτερη παρακολούθηση της εφαρμογής των ψεκασμών
11. Να γίνει χρήση παγίδων μαζικής παγίδευσης του δάκου σε προβληματικές περιοχές, παράλληλα με τους δολωματικούς ψεκασμούς.
12. Μεγαλύτερη προσοχή από τις Περιφερειακές Ενότητες, κατά τη διενέργεια διαγωνισμών για την ανάδειξη αναδόχων εφαρμογής της δακοκτονίας. Πολύ χαμηλές προσφορές μπορεί να υποκρύπτουν απειρία και έλλειμμα επιστημονικότητας με συνέπεια ελλιπή δακοκτονία.
13. Η συμμετοχή των Δήμων και των ενεργών αγροτικών συνεταιρισμών της Κρήτης στους διαγωνισμούς για την εφαρμογή της δακοκτονίας.
14. Η παρουσία των παραγωγών στα κτήματα τους κατά τη διάρκεια των 4 ή 5 ψεκασμών
15. Να κάνουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, οι εργαζόμενοι και οι ελαιοπαραγωγοί σωστά τη δουλειά τους στο τομέα ευθύνης τους.

Όλα τα παραπάνω είναι απολύτως αναγκαία για την αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας στη Κρήτη παρά τη δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Διαφορετικά, θα έχουμε τη τοποθέτηση ανεπαρκούς αριθμού παγίδων ανά χωριό, την αναποτελεσματική παρακολούθηση των παγίδων και της εξέλιξης του πληθυσμού του δάκου, τη μη σωστή ενίοτε επιλογή του χρόνου επέμβασης και συνεπώς συχνά αναποτελεσματικούς ψεκασμούς και μη πετυχημένη δακοκτονία

Ιδιαίτερα για τη Περιφέρεια Κρήτης, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός αποτελεσματικού προγράμματος δακοκτονίας πρέπει να είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας, διότι το ποιοτικό ελαιόλαδο είναι ένα από τα βασικά εξαγωγικά προϊόντα μας και η διαφύλαξη της ποιότητας του ζήτημα υψίστης σημασίας. Ακόμα είναι η βάση της κρητικής διατροφής ενώ σχετίζεται στενά με το περιβάλλον την ιστορία και το πολιτισμό της Κρήτης».