Πρόκειται για ανθρώπους που είναι διάσημοι ή ζουν από την εκμετάλλευση των φωτογραφιών που ανεβάζουν στο Instagram. Εκεί έγινε η μεγάλη αποκάλυψη για την ίδια.
Σύμφωνα με τη Σάρα το Μπαλί «ήταν αυτό που άλλαξε τα πάντα. Γιατί συνειδητοποίησα τα πάντα. Σκέφτηκα: Τι κάνουμε; Τι κάνουμε με τη ζωή μας». Όπως λέει ήταν οι υπόλοιποι Instagrammers που την οδήγησαν στο να συνειδητοποιήσει τι πραγματικά συμβαίνει. Έφτασαν σε ένα υπέροχο σημείο του νησιού – πολύ δημοφιλές για τους τουρίστες και τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Μόλις τράβηξαν φωτογραφίες τα μέλη του γκρουπ ξεκίνησαν να φύγουν. «Έκαναν σαν να έλεγαν και γιατί να κάτσουμε;», εξηγεί η Σάρα. «Είναι ένα όμορφο μέρος, μόλις ήρθαμε εδώ, ας το απολαύσουμε», σκέφτηκε η ίδια και «αυτό ήταν κάτι σαν το τράβηγμα μιας σκανδάλης».
Η Σάρα μιλά με οργή και απογοήτευση για το Instagram. Μπορεί να μην αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί από τους πιο διάσημους χρήστες του δημιουργούν τις τέλειες φωτογραφίες χωρίς πραγματικά να αλληλεπιδρούν με το τοπίο. Υπάρχουν μάλιστα πολλά σημεία σε όλο τον κόσμο που αποτελούν πόλους έλξης. Οι Instagrammers πηγαίνουν εκεί για να τραβήξουν φωτογραφίες που αυτόματα θα μαζέψουν πολλά «likes». Αυτό που ίσως αποτελεί έκπληξη είναι αυτό που η Σάρα αποκαλεί «μαφία του Instagram». Πριν από περίπου ένα μήνα έκανε μια δημοσίευση στο blog της στην οποία εκθέτει αυτή την πιο σκοτεινή πλευρά της λαμπερής εφαρμογής.Ο κακός… αλγόριθμος
«Έτσι το αποκαλώ. Δεν είναι αυτός ο τεχνικός όρος», εξηγεί η Σάρα, η οποία έμαθε για τη «μαφία» από έναν Instagrammer που δεν κατονομάζει. Συναντήθηκε με τον άντρα αυτό στο Μπαλί, λίγες εβδομάδες μετά τη δημιουργία ενός νέου λογαριασμού στο Instagram. «Είχε ήδη περίπου 20.000 οπαδούς και η φωτογραφία του είχε 9.000 like», λέει η Σάρα, η οποία έχει σχεδόν 33.000 οπαδούς. «Οπότε τον ρώτησα αν αγοράζει τα likes και τους οπαδούς του. Είπε ότι δεν το έκανε και τότε μου εξήγησε τα πάντα γύρω από τη μαφία του Instagram».
Το 2016, ο αλγόριθμος του Instagram άλλαξε. Προηγουμένως η εφαρμογή έδειχνε τις αναρτήσεις των ατόμων που ακολουθούσα οι χρήστες με χρονολογική σειρά. Όμως προστέθηκε ένα feed που λειτουργούσε με αλγόριθμο για να επιλέγει φωτογραφίες. Το Instagram ισχυρίστηκε ότι η αρχική του σελίδα «θα έδειχνε τις στιγμές για τις οποίες πιστεύουμε ότι ενδιαφέρεστε περισσότερο», αλλά οι Instagrammers γρήγορα κατάλαβαν πως δουλεύει ο αλγόριθμος. Οι εικόνες που έπαιρναν το πιο πολλά likes και σχόλια σε σύντομο διάστημα – περίπου 35 με 40 λεπτά – μετά τη δημοσίευσή τους ήταν αυτές που έβλεπαν περισσότερο οι χρήστες.
Η Σάρα – και πολλοί άλλοι Instagrammers – θεώρησαν ότι αυτό ήταν άδικο. Η αλλαγή αυτή σήμαινε ότι πολλές εικόνες χανόντουσαν στο κενό και έδιναν πλεονέκτημα στους χρήστες που ήταν ήδη δημοφιλείς στο μέσο. Οι Instagrammers είχαν και έχουν διάφορα τεχνάσματα ώστε να παρατηρούν την εφαρμογή (δημοσιεύοντας σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, πηγαίνοντας σε συγκεκριμένα μέρη και επιλέγοντας συγκεκριμένα θέματα για τις φωτογραφίες τους) αλλά η Σάρα λέει ότι μετά την αλλαγή του αλγόριθμού τα πράγματα άρχισαν να γίνονται «βρωμικά». «Είναι παράλογο για μένα ότι ένα άτομο ξοδεύει τη ζωή του σε μια εφαρμογή προσπαθώντας να ξεγελάσει έναν αλγόριθμο», λέει.Κερδίζοντας τον αλγόριθμο
Σε απάντηση στην αλλαγή του αλγόριθμου, οι Instagrammers απευθύνθηκαν στο WhatsApp και το chat του Facebook για να σχηματίσουν τα λεγόμενα «κουτιά σχολίων» (αυτό έγινε αρχικά στην υπηρεσία ανταλλαγής μηνυμάτων του Instagram αλλά μετά οι χρήστες άρχισαν να φοβούνται ότι ο ιστότοπος θα ασκήσει πιέσεις στις ομάδες). Μέσα σε ένα «κουτί σχολίων», εκατοντάδες Instagrammers συμφωνούν να δημοσιεύουν τις φωτογραφίες τους ταυτόχρονα την πιο δημοφιλή ώρα – για παράδειγμα όταν στη Νέα Υόρκη είναι 14:00 το μεσημέρι. Όταν οι φωτογραφίες δημοσιευτούν, οι Instagrammers τις συνδέουν με το «κουτί σχολίων» τα μέλη του οποίου κάνουν like και σχολιάζουν τις φωτογραφίες των άλλων, συγκεντρώνοντας έτσι εκατοντάδες χιλιάδες likes.
3.000 ευρώ για ένα post
Ωστόσο, όπως εξηγεί η Σάρα, τα πράγματα δεν έχουν απλά να κάνουν με το «εγώ» του χρήστη. Τα τελευταία χρόνια οι ισχυροί Instagrammers έχουν βγάλει χιλιάδες ευρώ μέσω του Instagram. Πληρώνονται από εταιρίες/εμπορικά σήματα για να διαφημίζουν τα προϊόντα τους μέσω των λογαριασμών τους και τα χρήματα που παίρνουν εξαρτώνται από τον αριθμό των οπαδών, των likes και των σχολίων. Σύμφωνα με τους πράκτορες ταλέντων, οι Instagrammers με ένα εκατομμύριο οπαδούς μπορεί να βγάζουν περίπου 3.000 λίρες/ευρώ για ένα μόνο post.
«Αν είστε διατεθειμένοι να διαφημίσετε το οτιδήποτε τότε μπορεί να κερδίσετε πολλά λεφτά», λέει η Σάρα, η οποία δηλώνει «επιλεκτική» και σημειώνει ότι διαφημίζει μόνο προϊόντα που της αρέσουν πραγματικά στο λογαριασμό της. Η Σάρα αρχικά χρησιμοποίησε επίσης τα «κουτιά των σχολίων. «Σε εκείνη τη φάση δεν μου φαινόταν λάθος, αλλά ήταν χρονοβόρο», υποστηρίζει. Μετά από λίγο καιρό άρχισε να εξαντλείται από τις ώρες που περνούσε για να σχολιάζει τις φωτογραφίες των άλλων και να κάνει like. «Έκανα σχόλια και σκεφτόμουν ότι αυτό κλέβει χρόνο από τη ζωή που θέλω να ζήσω. Δεν είναι σωστό να το κάνουμε αυτό».
Αγοράζοντας υπηρεσίες, likes και δημοσιεύσεις
Ένα άλλο εργαλείο που χρησιμοποίησε η Σάρα, το Instagress, έκλεισε μετά από «αίτημα» του Instagram. Το Instagress ήταν ένα bot site – υπάρχου πολλά – επί πληρωμή που επέτρεπε στους Instagrammers να ακολουθούν αυτόματα και να σχολιάζουν τα post των άλλων, χωρίς να χρειάζεται να το κάνουν χειροκίνητα.
«Από την πρώτη ημέρα ένιωσα άσχημα που το κάνω αυτό αλλά υπήρχε η υπόσχεση ότι όταν πια θα είχες έναν τόνο οπαδών τότε η ζωή θα ήταν ευκολότερη», λέει η Σάρα, εξηγώντας ότι σκέφτηκε πως αυτό θα την βοηθούσε να πάρει δουλειές τόσο για φωτογραφία, όσο και για διαφήμιση. «Με αυτή την υπόσχεση σκέφτηκα ότι θα ήταν εντάξει να το κάνω μέχρι να φτάσω αυτό τον αριθμό και μετά θα σταματήσω αλλά μετά αυτό απλώς συνεχιζόταν και συνεχιζόταν».
Επιπλέον οι Instagrammers, πληρώνουν ιστοσελίδες που συγκεντρώνουν post από το Instagram προκειμένου να προβάλλουν τις αναρτήσεις τους. Αρκετές σελίδες άρχισαν να ζητούν χρήματα για να τους συμπεριλάβουν με τις τιμές να φτάνουν ακόμη και τα 475 δολάρια ανά post. «Είναι απίστευτο το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι, που χτίζουν τις επιχειρήσεις τους με ελεύθερο περιεχόμενο που πήραν από εμάς, ζητούν τώρα από τους καλλιτέχνες να πληρώσουν!», λέει η Σάρα.
Όταν ρωτήθηκε γιατί εκθέτει τόσο τον εαυτό της, όσο και τους άλλους Instagrammers, λέει ότι «έπρεπε να το κάνει». Κάποιοι δεν είναι ευχαριστημένοι μαζί της – εκείνη λέει: «σίγουρα έχασα μερικούς φίλους» – αλλά κάποιοι είναι ενθουσιασμένοι με το γεγονός ότι είπε την αλήθεια. «Που πηγαίνουμε; Είμαστε τόσο περιτριγυρισμένοι από όλο αυτό το ψέμα. Οι φωτογραφίες που δημοσιεύουμε δεν απεικονίζουν την πραγματικότητα. Εμφανίζουν ένα όνειρο που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Οι φωτογραφίες πρέπει να θεωρούνται έργα ζωγραφικής, δεν είναι πραγματική ζωή, είναι καλλιτεχνικές», λέει η Σάρα.
Όπως εξηγεί, «τα τελευταία χρόνια το Instagram έχει γίνει απλώς ο νέος τρόπος για να διαφημίσεις κάτι και ως αποτέλεσμα η υπόσχεση ότι θα βγάλεις χρήματα έχει δημιουργήσει ένα τοξικό παιχνίδι αριθμών. Αυτό που κάποτε αφορούσε το περιεχόμενο και την πρωτοτυπία, τώρα αφορά την άσκοπη δυναμική ενός αλγορίθμου. Όποιος έχει το χρόνο και τα χρήματα για τον τον ξεγελάσει κερδίζει το παιχνίδι». «Ξέρω ότι είμαι υποκρίτρια. Έπαιξα αυτό το παιχνίδι τους τελευταίους έξω μήνες κι αυτό με έκανε δυστυχισμένη».