Πνευματικό Ημερολόγιο (Σημειώσεις για τον 21ο αιώνα): ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ

Επιμέλεια – Κείμενα: Στρατής Παπαμανουσάκης

ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ- BATAILLE DE SALAMINE
(21/22 Βοηδρομιώνος, 28/29 Σεπτεμβρίου 490 π.Χ.)

Η περίφημη ναυμαχία που αποτελεί το δραματικό ουσιαστικό τέλος των περσικών πολέμων, κατά τη δεύτερη εκστρατεία του Ξέρξη κατά της Ελλάδας, ύστερα από τη νίκη στο Μαραθώνα κατά την πρώτη εκστρατεία το 490 π.Χ. και αμέσως μετά τη μάχη των Θερμοπυλών, που ολοκληρώθηκε στη μάχη των Πλαταιών. Η στρατηγική μεγαλοφυία του Θεμιστοκλή στα στενά της Σαλαμίνας, παρέσυρε τον περσικό στόλο (1.000 πλοία έναντι 400 ελληνικών) στην καταστροφή, με απώλειες 200 περσικών, έναντι 40 ελληνικών πλοίων. Η Ναυμαχία της Σαλαμίνας, σημαντική φάση στην ιστορία ολόκληρου του Ανατολικού Ζητήματος, ανέκοψε την κατακτητική ορμή των περσών, έσωσε την Ευρώπη από την ανατολική βαρβαρότητα και αποτέλεσε το προΐμιο για την εφαρμογή της μεγαλόπνοης πολιτικής του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον εξελληνισμό της Ανατολής, τη δημιουργία του ελληνιστικού κόσμου και την μετέπειτα εξέλιξη της παγκόσμιας ιστορίας.
Βιβλιογραφία: Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Αισχύλος, Πέρσαι, Κων. Παπαρηγόπουλος, Ιστορία Ελληνικού Έθνους, 1870, Νικ. Παπαδόπουλος, Η ναυμαχία της Σαλαμίνας, 1961, Peter Green, The war of Salamis, 480-479 B.C., 1970, A.R. Burn, Persia and the greeks, 1985, D.N. Garufalis, Η ναυμαχία της Σαλαμίνας, Η σύγκρουση που άλλαξε τη ροή της ιστορίας, 1998, Barry Strauss, The battle of Salamis, 2004, Εκδοτική, Ιστορία Ελληνικού Έθνους Β΄, 1971, Μάριος Σάμζης, Το ναυτικό στην ιστορία των Ελλήνων, 1982, Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου τομ. Ελλάς, 155-165, Βικιπαίδεια.

Εικονογραφία: Η εν Σαλαμίνι ναυμαχία, πίνακας, Βιλχ. φον Καούλμπαχ, 1868, Πινακοθήκη Μονάχου.

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ: «Ἴτε παῖδες ἑλλήνων ἐλευθεροῦτε πατρίδα ἐλευθεροῦτε δὲ παίδας, γυναίκας, θήκάς τε προγόνων, νῦν ὑπὲρ πάντων ὁ ἀγών» (Αἰσχύλος, Πέρσαι, 402).

ΚΕΙΜΕΝΑ: ΑΙΣΧΥΛΟΣ, ΠΕΡΣΑΙ