Πνευματικό Ημερολόγιο (Σημειώσεις για τον 21ο αιώνα): ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ

Επιμέλεια: Στρατής Παπαμανουσάκης

ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ – MICHELANGELO BUONARROTI
(Καπρέζε Αρρέτζο, Φλωρεντία 1475 – Ρώμη 1566)

Κορυφαίος ιταλός ζωγράφος, γλύπτης, αρχιτέκτονας και ποιητής, δεσπόζουσα φυσιογνωμία του 16ου αιώνα, εκπρόσωπος του αναγεννησιακού πνεύματος και της πολιτιστικής έκρηξης των νεότερων χρόνων. Από παλιά οικογένεια πατρικίων, μαθήτευσε στο εργαστήριο του Γκιρλαντάγιο και εργάστηκε στο καζίνο Σαν Μάρκο των Μεδίκων, όπου προσελκύστηκε στην γλυπτική και ακολούθως στη Βενετία, Μπολώνια και Ρώμη. Ανέλαβε την εκτέλεση σπουδαίων έργων στο Βατικανό, ολοκληρώνοντας τις τοιχογραφίες της Καπέλα Σιξτίνα και εκτέλεσε μερικά μόνο από τα γλυπτικά μνημεία, λόγω των έντονων διαφωνιών του με τον Πάπα Ιούλιο Β΄. Από τα πολλά αρχιτεκτονικά του σχέδια, εκτέλεσε ορισμένα στον Άγιο Πέτρο της Ρώμης και στη Μονή Αγίου Λαυρεντίου, καθώς και μεγάλα οχυρωματικά έργα στη Φλωρεντία. Στο έργο του, η τιτανική φύση συνταιριάζει με την απόλυτη υποταγή στο Θεό και η ιδέα της αρμονίας του αρχαίου ελληνικού κάλλους συνδυάζεται με τη θεοκρατική, ρωμαϊκή, χριστιανική αντίληψη, καταυγάζοντας την εποχή του.

Έργα: Γλυπτική (Η Παναγία της Σκάλας (1491), Μέγαρο Μπουαναρόττι, Φλωρεντία, Ο άγγελος φωτοδότης (1493-1494), Κοιμώμενος έρωτας (1495), Μεθυσμένος Βάκχος (1496-1497), Μπαργκέλο, Φλωρεντία, Θρήνος (Pieta) (1499-1500), Άγιος Πέτρος, Ρώμη, Ο Δαυϊδ προ του αγώνος (1501-1503), Galleria dell’ Accademia, Φλωρεντία, Μωυσής (1513-1515), San Pietro in Vincoli, Ρώμη, Σκλάβοι (1513-1516), Λούβρο, Παρίσι), Ζωγραφική (Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου (1487-1488), Kimbell art Museum, Άγιος Ματθαίος (1505), Galleria dell’ Accademia, Φλωρεντία, Αγία Οικογένεια (Doni Tondo (Doni Madonna) (1503), Galleria Uffizi, Φλωρεντία, Γένεσις (1508-1512), Δευτέρα Παρουσία (1534-1541), Καπέλα Σιξτίνα, Το όραμα του Παύλου (1542-1545), Βατικανό, Η σταύρωση του Πέτρου (1546-1550), Βατικανό, Η ταφή (1500-1501), Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου, Μάχη κενταύρων και Λαπιθών (1492), Casa Buonarroti, Φλωρεντία), Αρχιτεκτονική (Piazza del Campidoglio (1528-1529), Palazzo Farneze (1546), St. Peter’s Basilica (1546-1564).

Βιβλιογραφία: Charles Clement, Michelangelo, 1892, Charles de Talnay, The art and thought of Michelangelo, 1964, David Summers, Michelangelo and the language of Art, 1981, U. Baldini-L. Perugi, The life of Michelangelo, 1982, James Ackerman, The architecture of Michelangelo, 1986, Irving Stone, The agony and the ecstasy, 1987, Χ. Γκριμμ, Μιχαήλ Άγγελος, 1904, Μ. Μπριόν, Μιχαήλ Άγγελος, 1945, Ι. Παπίνι, Μιχαήλ Άγγελος και η εποχή του, 1949, Ασκ. Κοντίβι, Βίος του Μιχαήλ Αγγέλου, 1952, Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου (άρθρ. Γ.Α.Τ. και Ν. Βέρρα), Βικιπαίδεια.

Εικονογραφία: Προσωπογραφία, Marc. Venusti, 1515-1579, Galleria Uffizi, Επιτύμβιο μνημείο, Βασιλική Σάντα Κρότσε, Φλωρεντία.

ΚΕΙΜΕΝΑ: ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΣΙΝΤ

** ** **

Η αντικειμενική αισθητική εξετάζει τον λόγο και την ουσία του ωραίου. Όσα έχουν σχέση με την αισθητική αντίληψη και την καλλιτεχνική δημιουργία. Τις μορφές της αισθητικής συνείδησης, την αισθητική απόλαυση, τον χαρακτήρα των έργων τέχνης, τους νόμους και τις βασικές μορφές της τέχνης. Τις αισθητικές σχέσεις του ανθρώπου με την αντικειμενική πραγματικότητα. Το περιεχόμενο και τον συμβολισμό του αισθητικού αντικειμένου. Ασχολείται επίσης με τον καθορισμό των γενικών κανόνων της καλλιτεχνικής δημιουργίας, με την ερμηνεία της ποιότητας και της αλήθειας ενός καλλιτεχνικού έργου, με την αισθητική αποτίμησή του.