Πνευματικό Ημερολόγιο (Σημειώσεις για τον 21ο αιώνα): KAIHNΣ – ΓΚΑΛΜΠΡΑΙΘ – ΖΟΛΩΤΑΣ

Επιμέλεια: Στρατής Παπαμανουσάκης

ΚΑΙΗΝΣ – JOHN MAYNARD KEYNES
(Καίμπριτζ 1883 – Φερλ, Σάσεξ 1946)
Διάσημος βρετανός οικονομολόγος, διευθυντής της Τράπεζας της Αγγλίας, εκδότης του Economic Journal από το 1901, από τους αρχιτέκτονες των συμφωνιών του Μπρέτον Γουντς το 1944. Η θεωρία του, ο καιηνσιανισμός, υποστηρίζει ότι η αναθέρμανση της κατανάλωσης, η μείωση των επιτοκίων και η αύξηση των δημοσίων επενδύσεων διασφαλίζει την πλήρη απασχόληση, δηλαδή κρατική παρέμβαση και λήψη νομισματικών και δημοσιονομικών μέτρων. Οι απόψεις αυτές, που υιοθετήθηκαν από τις δυτικές κυβερνήσεις, επηρέασαν σημαντικά την οικονομική σκέψη και τις οικονομικές πολιτικές του 20ου αιώνα, προκαλώντας μια επαναστατική ανατροπή των κλασικών οικονομικών θεωριών.
Έργα: Το εξωτερικό εμπόδιο της Αγγλίας σε τιμές του 1900 (1912), Πόλεμος και οικονομικό σύστημα (1914), Οι οικονομικές συνέπειες της ειρήνης (1919), Θεωρία των πιθανοτήτων (1921), Διατριβή περί νομισματικής μεταρρυθμίσεως (1923), Το τέλος του Laisez-faire (1926), Πραγματεία περί του χρήματος (1930), Το τέλος του χρυσού κανόνος (1931), Το δίλημμα του σύγχρονου σοσιαλισμού (1932), Ανοιχτή επιστολή στον Πρόεδρο Ρούσβελτ (1933), Γενική θεωρία της απασχόλησης, του τόκου και του χρήματος (1936), Το θέμα της σταθερότητας των διεθνών τιμών (1943).
Βιβλιογραφία: Vassily Leontief, The fundamental assuremption of Mr Keynes monetary theory of unemployment, 1937, J.K. Galbraith, Keynes, Eistein and scientific revolution, 1944, R.F. Harrod, The life of John Maynard Keynes, 1951, Hen. Hazlitt, The critics of Keynesian economics, 1960, Ric. Holt, What is post keynesian economics?, 1992, Rob. Skidelsky, John Maynard Keynes, Economist, philosopher, Statesman, Axel Leijonhufvud, Mr Keynes and the moderns, 1997, 2003, Rob. Leeson, The economic consequences of the classical caricature, 1998, Don. Markwell, John Maynard Keynes and internation relations, Paths to war and peace, 2006, Claudio Sardoni, Keynes and Marx, Βικιπαίδεια.

* * *

ΓΚΑΛΜΠΡΑΙΗΘ – JOHN KENNETH GALBRAITH
(Αϊόνα Στέισον, Οντάριο 1908
– Καίμπριτζ, Μασαχουσέτη 2006)
Διάσημος αμερικανοκαναδός οικονομολόγος, κεϋνσιανός, πρωτοπόρος του αμερικανικού φιλελευθερισμού και προοδευτισμού, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, πρεσβευτής στην Ινδία, πρόεδρος της Αμερικανικής Οικονομικής Εταιρίας, συνεργάτης των αμερικανών Προέδρων Ρούσβελτ, Τρούμαν και Κένεντυ. Το έργο του απορρίπτει τα μοντέλα των νεοκλασικών οικονομολόγων και αποτελεί ανάλυση της καταναλωτικής κοινωνίας και επεξεργασία της θεωρίας της διοίκησης επιχειρήσεων εντός του πολιτικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, αποτέλεσε δε σημαντικό παράγοντα για τη διαμόρφωση των οικονομικών αντιλήψεων του 20ου αιώνα.
Έργα: Αμερικανικός καπιταλισμός (1952), Θεωρία ελέγχου των τιμών (1952), Η μεγάλη κρίση του 1929 (1954), Η κοινωνία της αφθονίας (1958), Οικομική ανάπτυξη και προοπτική (1962), Πώς θα βγούμε από το Βιετνάμ (1967), Το νέο βιομηχανικό κράτος (1967), Αμερικανική αριστερά και ορισμένες βρετανικές συγκρίσεις (1971), Οικονομικά και δημόσιοι σκοποί (1973), Η ουσία της μαζικής φτώχιας (1979), Η ανατομία της δυνάμεως (1983), Ιστορία της οικονομίας, παρελθόν και παρόν (1991), Σύντομη ιστορία της δημοσιονομικής ευφορίας (1994), Η αγαθή κοινωνία, το ανθρώπινο πρόγραμμα (2004), Τα οικονομικά του αθώου ψέματος (2004).
Βιβλιογραφία: Dav Reisman, Galbraith and market capitalism, 1980, Robert Sobel, The wordly economists, 1980, Heb. Sasson, Between friends, Perspectives on John Kenneth Galbraith, 1999, J.R. and J.B. Stanfield, Interviews with John Kenneth Galbraith, 2004, Richard Parker, John Kenneth Galbraith, His life, his economics, his politics, 2005, Βικιπαίδεια.

* * *

ΞΕΝΟΦΩΝ ΖΟΛΩΤΑΣ – XENOPHON ZOLOTAS
(Αθήνα 1904-2004)
Διαπρεπής έλληνας οικονομολόγος, διεθνούς κύρους, υπουργός κατ’ επανάληψη και Πρωθυπουργός της οικουμενικής κυβερνήσεως (1989-1990), ακαδημαϊκός, καθηγητής στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης, διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας και της Αγροτικής Τράπεζας και εμπειρογνώμων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Επιτροπής. Υπέρμαχος της θεωρίας της νομισματικής σταθερό-τητας, με μεγάλη συμβολή στην μεταπολεμική ανασυγκρότηση της χώρας. Υπερασπιστής της ελληνικής γλώσσας και ιστορίας (1957, 1959). Αντίθετος στη δικτατορία του 1967, παραιτήθηκε από το Πανεπιστήμιο και την Τράπεζα της Ελλάδας. Το έργο του μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, επεκτείνεται σε όλα τα θέματα της οικονομίας και ιδίως της νομισματικής και πιστωτικής πολιτικής.
Έργα: Η Ελλάς εις το στάδιο της εκβιομηχανήσεως (1926), Η ποσοτική θεωρία του χρήματος και αι διακυμάνσεις των τιμών (1927), Αι νεώτεραι τάσεις της θεωρητικής, κοινωνικής οικονομικής (1929), Φορολογία, αποταμίευσις και επένδυσις (1939), Οι συντελεστές της οικονομικής ευημερίας (1946), Ο ρόλος των τραπεζών εις την ανάπτυξιν της χώρας (1963), Νομισματική σταθερότης και οικονομική ανάπτυξις (1958), Οικονομική ανάπτυξη και φθίνουσα κοινωνική ευημερία (1981), Νομισματικές και οικονομικές μελέτες 1945-1996 (1997), Η συμβολή της ελληνικής γλώσσας στην ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού (2003).
Βιβλιογραφία: Θεόδ. Κατερινάκης, Ο Λόγος στην οικονομία, Η ορολογική προσέγγιση στους Λόγους του Ξ. Ζολώτα, 2003, Νικ. Γιαννακόπουλος, Εις μνήμην Ξ.Ε. Ζολώτα 1904-2004, 2007, Μ. Ψαλιδόπουλος, Ο Ξενοφών Ζολώτας και η ελληνική οικονομία, 2008, Ν. Γιαννακόπουλος-Μ. Κοντούρης-Μ. Ψαλιδόπουλος, Ξενοφών Ζολώτας, Φιλελευθερισμός στην πράξη, 2009, Εγκυκλοπαιδεία Πάπυρος – Λαρούς, Βικιπαίδεια.
ΚΕΙΜΕΝΑ: ΓΚΑΛΜΠΡΑΙΗΘ, Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΑΦΘΟΝΙΑΣ