«Έκπληκτος» δηλώνει από το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα, ο Βέλγος οικονομολόγος Πολ Ντε Γκράου* και Καθηγητής στο London School of Economics. Σχολιάζει τα κόστη της διαπραγματευτικής περιόδου και εξηγεί, τις επιπτώσεις που θα φέρουν στην Ελληνική οικονομία τα νέα φορολογικά μνημονιακά μέτρα, προτείνοντας παράλληλα, τρόπους ανάκαμψης.
Συναντώντας τον Δρ. Ντε Γκράου και ενώπιον του νέου κυβερνητικού σώματος, μου είναι αδύνατον να μην ζητήσω να σχολιάσει το εκλογικό αποτέλεσμα.
Ντε Γκράου: «Το αποτέλεσμα ήταν μια έκπληξη για μένα’, ομολογεί. Και συνεχίζει: ‘παρά την οικτρή αποτυχία της κυβέρνησης Τσίπρα να επιτύχει τις υποσχέσεις της’ , αναφερόμενος στην προεκλογική εκστρατεία του περασμένου Ιανουαρίου, ‘οι Έλληνες ψηφοφόροι συνεχίζουν να εμπιστεύονται Τσίπρα. Πρέπει να είναι τόσο μεγάλη η έλλειψη αξιοπιστίας στα προηγούμενα μεγάλα κόμματα, που οι Έλληνες ψηφοφόροι είναι πρόθυμοι να δώσουν στον κ. Τσίπρα μια δεύτερη ευκαιρία. Ο κ. Τσίπρας θα έχει μπροστά του έναν δύσκολο χρόνο όντας στην εξουσία, καθώς, ο ίδιος, έχει να εφαρμώσει ένα πρόγραμμα, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος ο Ελληνικός λαός μισεί και θα πλήξει την ελληνική οικονομία».
Ποια είναι τα οικονομικά κόστη της μακράς διαπραγματευτικής περιόδου; Εδώ έγκειται η «οικτρή αποτυχία» που αναφέρατε;
Ντε Γκράου: «‘Η μακρά περίοδος διαπραγματεύσεων δεν ήταν καθεαυτό πρόβλημα. Το πρόβλημα ήταν η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) που εμπόδισε τον κλάδο των επιχειρήσεων να λειτουργούν υπό κανονικές συνθήκες. Αυτό οδήγησε στην ανανέωση της οικονομικής ύφεσης στην Ελλάδα».
Μεταξύ άλλων μέτρων, το Μνημόνιο ΙΙΙ προβλέπει αύξηση του ΦΠΑ στον γεωργικό τομέα έως και 26%, τόσο στην παραγωγή όσο και τη διανομή. Ποιές οι συνέπειες ενός τέτοιου μέτρου, έχοντας κατά νου ότι αυτός ο τομέας είναι ένας από τους μεγαλύτερους τομείς της οικονομίας στην Ελλάδας;
Ντε Γκράου: «Η αύξηση του ΦΠΑ θα πλήξει την ελληνική οικονομία. Είναι μέρος του προγράμματος λιτότητας που επιβάλλουν οι πιστωτές στην Ελλάδα. Έρχεται τη χειρότερη δυνατή στιγμή, δηλαδή, η Ελλάδα είναι και πάλι σε ύφεση την ίδια ώρα που η κυβέρνηση θα πρέπει να επιβάλλει υψηλότερους φόρους (και περικοπές δαπανών). Ως αποτέλεσμα, οι δαπάνες για αγαθά και υπηρεσίες θα μειωθούν περαιτέρω οδηγόντας στην εντατικοποίηση της ύφεσης».
Αντιλαμβάνομαι να λέτε ότι το νέο Μνημόνιο θα οδηγήσει σε περαιτέρω οικονομική κρίση, ότι θα διατηρεί τη χώρα σε πλαίσια οικονομικής ύφεσης. Μπορούμε να πούμε ότι το Μνημόνιο ΙΙΙ θα είναι το πιο αναποτελεσματικό, δεδομένου μάλιστα ότι αποσκοπεί στην αύξηση των κρατικών εσόδων κυρίως από φορολογικά μέτρα, παρά μεταρυθμιστικά;
Ντε Γκράου: «Αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών, όταν η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση, δεν έχει νόημα. Θα εντείνει την πτώση του ΑΕΠ. Ως αποτέλεσμα, τα έσοδα της ελληνικής κυβέρνησης θα μειωθούν περαιτέρω, γεγονός που καθιστά δύσκολη την επίτευξη του στόχου της δημιουργίας ενός πλεονάσματος στον πρωτογενή προϋπολογισμό, σύμφωνα με τους πιστωτές. Έτσι, όλο αυτό το πρόγραμμα θα αποτύχει και πολύ σύντομα, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να πιεστεί από τους πιστωτές να εντείνει τις προσπάθειές της. Ένας φαύλος κύκλος».
Μπορεί να υπάρξει αξιοποίηση του επενδυτικού πακέτου Γιουνκέρ μέσα σε Μνημόνιο;
Ντε Γράου: «Οι ελληνικές επενδύσεις θα αρχίσουν να αυξάνονται μόνο όταν υπάρχει βεβαιότητα ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί στο μέλλον. Το Μνημόνιο κάνει αυτό αδύνατο».
Τι προτείνετε για να πετύχει η Ελλάδα σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης;
Ντε Γκράου: «Βραχυπρόθεσμα, πρέπει να χαλαρώσει το πρόγραμμα λιτότητας. Ταυτόχρονα, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να επιδείξει την ετοιμότητά της να αντιμετωπίσει τη διαφθορά στη χώρα και να βεβαιωθεί ότι οι πλούσιοι πληρώνουν το μερίδιό τους στους φόρους».
*Καθηγητής στο London School of Economics και στο Πανεπιστήμιο της πόλης Leuven, ο Βέλγος οικονομολόγος, Πολ ντε Γκράου, είναι ένας από τους πιο καταξιωμένους σύγχρονους οικονομολόγους. Έχει υπάρξει μέλος του Βέλγικου κοινοβουλίου, μέλος της ‘Ομάδας Ανάλυσης Οικονομικής Πολιτικής’ για συμβουλευτικές συστάσεις στον πρόεδρο Μπαρόσο και μεγάλο μέρος του Ακαδημαϊκού του έργου αφορά στην Ελληνική Οικονομική κρίση, ενώ έχει επισκεφθεί συχνά τη χώρα μας για διαλέξεις σε Ελληνικά Πανεπιστήμια.