Στο «μίξερ» των εκλογών μπαίνουν η έξοδος στις αγορές, οι ρυθμίσεις των 120 δόσεων και το διάδοχο πλαίσιο του νόμο Κατσέλη. Ο πολιτικός χρόνος της κυβέρνησης συμπυκνώνεται πλέον σε μόλις 20 ημέρες, εντός των οποίων θα ληφθούν αποφάσεις και θα υπάρξουν ανακοινώσεις για όλα αυτά τα μέτωπα, με το βλέμμα όμως της κυβέρνησης στραμμένο στις εκλογές. Μάρτιος και Απρίλιος αναδεικνύονται «καυτοί» μήνες για την πορεία της κυβέρνησης, καθώς θέλει μέσα σε 100 μέρες από τώρα να κλείσει όλα τα ανοικτά θέματα, για να ξεχαστούν τα συντρίμμια που άφησε πίσω της πίσω της η συμφωνία των Πρεσπών.
Οι τράπεζες θα κρίνουν έξοδο στις αγορές και «θετικά μέτρα»
Στον αγώνα δρόμου αυτόν, η κυβέρνηση θέλει να έχει μόνο κέρδη, αλλά η εξίσωση είναι δύσκολη: η έξοδος από τα Μνημόνια που κάνει «σημαία» της η κυβέρνηση, σημαίνει βιώσιμη «επιστροφή στις αγορές», δηλαδή χαμηλά επιτόκια ομολόγων. Με ανοικτά όμως όλα τα ζητήματα των τραπεζών (μείωση «κόκκινων δανείων», ρυθμίσεις χρεών, προστασία α΄κατοικίας, επιδότηση δανειοληπτών) το Μαξίμου πιέζει για γενναιόδωρες αποφάσεις. Ωστόσο η ανησυχία των αγορών για προεκλογικού χαρακτήρα μέτρα που δεν στηρίζονται στα οικονομικά δεδομένα, αλλά και η ανάδειξη αιφνιδιαστικά της απειλής για νέα ανακεφαλαιοποίηση -δια στόματος Δραγασάκη- ανεβάζουν τα επιτόκια των ελληνικών τις τελευταίες ημέρες ανησυχητικά και πάλι.
Τα δίνουν όλα…
Μετά την σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα το βράδυ στο Μέγαρο Μαξίμου, πηγή της κυβέρνησης έλεγε πως μέχρι τέλος του μηνός πρέπει να έχουν ψηφιστεί οι αλλαγές στον νόμο Κατσέλη. Στην κυβέρνηση κάνουν βάζουν ψηλά τον πήχη, προκαλώντας την ανησυχία όχι τόσο των θεσμών που συντάσσουν την 2η έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας (θα δημοσιευθεί στις 27 Φεβρουαρίου) όσο κυρίως των ελληνικών τραπεζών που διαβλέπουν ότι η κυβέρνηση θα θέσει πολύ ψηλά τα όρια προστασίας των δανειοληπτών (ίσως και πάνω από τα 250.000-280.000 χιλιάδες ευρώ) για ψηφοθηρικούς λόγους.
Καραμπόλα στην κυβέρνηση
Και έτσι, από τη μια ο υπουργός Οικονομίας κύριος Γιάννης Δραγασάκης προειδοποιεί ότι οι αποφάσεις της κυβέρνησης μπορεί να οδηγήσουν τις τράπεζες να απαιτήσουν ξανά κεφάλαια από τους Έλληνες πολίτες, ενώ από την άλλη ο υπουργός Οικονομικών κύριος Τσακαλώτος ζητάει «από όλες τις πλευρές» να μην σπέρνουν ανησυχία στις αγορές, γιατί χαλάει τα σχέδια για έκδοση νέου ομολόγου ως τον Μάιο.
Ιδιαίτερο ειδικό βάρος είχε και η συνάντηση μέσα στην εβδομάδα, ανώτατου αξιωματούχου του οικονομικού επιτελείου με ανθρώπους «κλειδιά» της αγοράς των ομολόγων, με σκοπό τον απολογισμό της πρόσφατης έκδοσης του 5ετούς ομολόγου. Το μήνυμα ήταν ότι η Ελλάδα θα πρέπει –«για την τιμή των όπλων» και λόγους εντυπωσιασμού τουλάχιστον- να βγει ξανά στις αγορές με νέο ομόλογο τουλάχιστον 5ετούς ή και 10ετούς διάρκειας, μέσα στον Απρίλιο ή μέχρι τις αρχές Μαΐου και, σε κάθε περίπτωση πάντως, πριν τις εκλογές.
Ησυχία πριν την θύελλα…
Και όλα αυτά, γιατί και η ευρωπαϊκή συγκυρία θεωρείται εξαιρετικά ευνοϊκή για έξοδο στις αγορές, με «βαρόμετρο» την περίπτωση της Ιταλίας. Η ανησυχία των επενδυτών για Ελλάδα και Ιταλία είχε σχεδόν κοπάσει ως την περασμένη εβδομάδα -προσωρινά τουλάχιστον- και η καμπύλη αποδόσεων στο 10ετές ελληνικό ομόλογο είχε υποχωρήσει αισθητά, σχεδόν 40 μονάδες βάσης, πριν ανέβει ξανά τις τελευταίες μέρες. Οι Βρυξέλλες έχουν «συνθηκολογήσει» με την Ρώμη και την Αθήνα, αλλά όλα μοιάζουν εύθραυστα και στο οικονομικό επιτελείο ανησυχούν ότι η νημεμία στις αγορές μπορεί να έχει ημερομηνία λήξεως τις ευρωεκλογές των Μάρτιο.
«Μονομερώς» 120 δόσεις και στην εφορία
«Άσο στο μανίκι της» κρατά η κυβέρνηση και την ρύθμιση των 120 δόσεων στην εφορία. Ενώ επισήμως μιλούν μόνον για τις 120 δόσεις στα Ασφαλιστικά Ταμεία και το νέο πλαίσιο προστασίας της α΄κατοικίας που θα διαδεχθεί από 1.3.2019 τον Νόμο Κατσέλη, δεν λένε κουβέντα στους δανειστές ή και στο εσωτερικό της χώρας για τις 120 δόσεις στην εφορία.
Η στάση αυτή όμως προϊδεάζει για μονομερή κίνηση αιφνιδιασμού (πιθανώς μετά και τις 11 Μαρτίου όπου συνεδριάζει το Eurogroup για να εγκρίνει την έκθεση αξιολόγησης των θεσμών) καθώς στο οικονομικό επιτελείο «κλείνουν το μάτι» για μια ακόμη προεκλογική έκπληξη, δηλαδή μια νέα ρύθμιση 120 δόσεων προς την εφορία που θα «κουμπώσει» σε εκείνην που θα ξεκινήσει μέσα στον Μάρτιο για τα Ταμεία.
Αν και δεν αναμένεται να προβλέπει «κούρεμα» βασικής οφειλής, όπως η αντίστοιχη που συμφωνείται με τους δανειστές για τα Ταμεία, η νέα ρύθμιση γα 120 δόσεις στην εφορία θα έχει μάλλον περιορισμένη διάρκεια ζωής (και λήξης) ως τις εκλογές ή και ελάχιστους μήνες πιο μετά.
Όπως όλα δείχνουν, η κυβέρνηση ποντάρει με μεγάλη σιγουριά πως οι δανειστές δεν θα θελήσουν να τορπιλίσουν το προεκλογικό κλίμα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη ακόμα και η τους αιφνιδιάσει, αλλά θα ανεχθούν να «τρέξει» η ρύθμιση, τουλάχιστον ως τον Μάιο-Ιούνιο.
Ωστόσο, όπως συνέβη και στις αρχές του 2015 με την ρύθμιση Βαλαμβάνη για τις 100 δόσεις –και επειδή δεν θέλουν να φανεί πως ασκούν πιέσεις σε περίοδο που είναι προεκλογική για όλην την Ευρωπη- οι Βρυξέλλες και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι έτοιμες να απαιτήσουν και πάλι να κλείσει η ρύθμιση κι αφού περάσουν οι εκλογές –ασχέτως αποτελέσματος- εάν κρίνουν ότι αποτελεί μονομερές μέτρο που πρέπει να αντιστραφεί. Έτσι ίσως μείνουν «εκτός νυμφώνος» και όλοι όσοι τυχόν δεν θα έχουν προλάβει να υπαχθούν ως τότε στη νέα ρύθμιση.
