Πώς οι Ισραηλινοί διανοούμενοι έγιναν άλλοθι της επεκτατικής πολιτικής του κράτους τους

«Στο συλλογικό φαντασιακό του κόσμου το Ισραήλ είναι η πατρίδα αυτών που γλίτωσαν από την γενοκτονία των Εβραίων και όποιος ασκεί κριτική στο Ισραήλ συνεργάζεται με τους αυτουργούς της εξολόθρευσης του εβραικού λαού». Ο Γιτζάκ Λαόρ ξεκινάει μεθοδικά την επίθεση του. Πριν φτάσει στην υποκρισία των φιλελεύθερων συγγραφέων του Ισραήλ, προσπαθεί να ερμηνεύσει την ενοχή της Δύσης απέναντι στη χώρα του. Αλλά και να εξηγήσει πως το Ισραήλ έγινε το προκεχωρημένο φυλάκιο του δυτικού κόσμου απέναντι στην βάρβαρη Ανατολή. Όπως το θέτει «αν τα πόδια και τα χέρια είναι της Δύσης, εμείς είμαστε οι μπότες και οι σιδηρογροθιές».

Το βιβλίο εκδόθηκε το 2009 στην Ευρώπη, κατά τη διάρκεια της  δεύτερης θητείας του τωρινού πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενγιαμίν Νετανιάχου. Ήταν η εποχή που ο εποικισμός των παλαιστινιακών εδαφών πήρε μεγάλη έκταση και η Λωρίδα της Γάζας συρρικνώθηκε και μεταβλήθηκε σε γκέτο. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το 2011 σε μετάφραση Σάββα Μιχαήλ με πρόλογο του νομπελίστα συγγραφέα Ζοζέ Σαραμάγκου από τη γαλλική έκδοση.

Ο Λοάρ έβαλε στο στόχαστρο του, τους πιο διάσημους ισραηλινούς συγγραφείς. Αυτούς που η Δύση αναγνώριζε ως διανοούμενους που μάχονταν για την ειρήνη και απαιτούσαν μία δίκαιη λύση στην διαμάχη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης. Έτσι βάφτισε εμπροσθοφυλακή στον αγώνα που διεξάγει η Δύση απέναντι στους Άραβες, τον Άμος Οζ, τον Νταβίντ Γκρόσμαν και τον Αβραάμ Μπ. Γεοσούα. Ο Οζ και ο Γεοσούα, έχουν πεθάνει ο πρώτος το 2018 και ο δεύτερος το 2022. Τα μυθιστορήματα τους όμως, όπως και οι δεκάδες παρεμβάσεις τους κυρίως στα δυτικά μέσα ενημέρωσης θεωρούνται παρακαταθήκες για την στάση των διανοουμένων απέναντι στην επεκτατική πολιτική του Ισραήλ. Ο Λαόρ τα βάζει με αυτούς και τα πιο διάσημα βιβλία τους, καθώς όπως πιστεύει απότελούν το άλλοθι για την επιδίωξη του ισραηλινού κράτους να ξεμπερδέψει με το Παλαιστινιακό ζήτημα.

Μπορεί να έχουν περάσει δεκατέσσερα χρόνια από την έκδοση του στη Δύση, όμως ο λίβελλος του Λαόρ συνεχίζει να είναι επίκαιρος. Από τις πρώτες κιόλας προτάσεις, ο αιρετικός αυτός ποιητής, αρθρογράφος, μυθιστοριογράφος και πολιτικός ακτιβιστής εξηγεί την γέννηση ενός όρου της «ιουδαιοχριστιανικής παράδοσης» που αντιμετωπίζει το Ισλάμ ως κοινό εχθρό Εβραίων και χριστιανών. Οπότε η πολιτική του Ισραήλ δεν πηγάζει από το μίσος ενάντια στους Άραβες αλλά από τον ρόλο που του ανέθεσε η Δύση απέναντι στο Ισλάμ.

«Τα αδιάκοπα παράπονα των Εβραίων κατά του αντισημιτισμού τη στιγμή που η τηλεόραση μας κατακλύζει με τρομερές εικόνες από τα κατεχόμενα εδάφη δεν είναι παρά ένα στοιχείο μίας κουλτούρας που εμφανίστηκε πρόσφατα στην Ευρώπη, το «ντουμπλάρισμα» του παρελθόντος». Είναι μία φράση που περιγράφει ξεκάθαρα και την τωρινή επίθεση κατά της Γάζας. Από πότε, αναρωτιέται ο Λαόρ η Δύση ενδιαφέρθηκε για το Ολοκαύτωμα; Ούτε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου, ούτε μετά το τέλος του, οι Σύμμαχοι έκαναν λόγο για τους Εβραίους και την εξόντωση τους. Τους επιζήσαντες από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τους άφησαν να περιφέρονται στα ερείπια, της ηττημένης Γερμανίας. Στη Παλαιστίνη οι Βρετανοί κατέστειλαν κάθε απόπειρα Εβραίων ή Αράβων να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία τους. Τα πρώτα χρόνια οι Ισραηλινοί έθεταν επίσημα τέτοια ερωτήματα αλλά μετά τα έθαψαν μαζί με την ιστορία. Κι αυτό που έμεινε είναι μία Ευρώπη ενωμένη κατά του φασισμού που αγκαλιάζει τους Ισραηλινούς γιατί της μοιάζουν αλλά και γιατί δεν είναι πια στην Ευρώπη. Αντίθετα φυλάνε δυτικές παραδόσεις σε μία αφιλόξενη γη. Οπότε σε Ευρώπη και Αμερική, ένα ευρύ φάσμα πολιτικών και στοχαστών από την Άκρα Αριστερά ως την Ακροδεξιά υποστηρίζει το δικαίωμα των Ισραηλινών στην «αυτοάμυνα».

Οι ισραηλινοί διανοούμενοι όμως τι ρόλο παίζουν; «Κατασκευάζουν την αλήθεια με λέξεις και οι λέξεις είναι φτηνές» απαντάει ο Λαόρ. Βοηθούν το κράτος του Ισραήλ να κάνει δημόσιες σχέσεις. Θυμίζουν διαρκώς το Ολοκαύτωμα για να αρνηθούν τα όσα γίνονται ενάντια στους Παλαιστίνιους. Ο Λαόρ παίρνει άρθρα και μυθιστορήματα και τα κάνει φύλλο και φτερό. Ο Νταβίντ Γκρόσμαν, σημειώνει, γράφει ότι στο γάμο του μία θεία του εμφανίστηκε με επίδεσμο στο χέρι για να μην φαίνεται το τατουάζ του στρατοπέδου συγκέντρωσης. Κανείς σοβαρός αρχισυντάκτης δεν θα δημοσιεύε μία τόσο τραβηγμένη ιστορία. Αλλά κάτι τέτοια υπενθυμίζουν πόσο υπέφεραν οι πρόγονοι τους στην Ευρώπη, σε μία χώρα που μιλάει διαρκώς για ειρήνη αλλά δεν έχει διεξάγει ούτε μία επίσημη έρευνα για τις φρικαλεότητες που διαπράττουν οι στρατιώτες της.

Οι Ευρωπαίοι αναγνώστες των «ειρηνιστών» συγγραφέων, διαβάζουν τα βιβλία τους όπως την «Ιστορία Αγάπης και Σκότους» του Άμος Οζ, μία ιστορία του Ισραήλ και παράλληλα αυτοβιογραφία του συγγραφέα, το αντιπολεμικό έπος του Νταβίν Γκρόσμαν «Στο Τέλος της Γης» ή το χρονικό έξι γενεών μιάς οικογένειας στις συγκλονιστικές στιγμές του 20ου αιώνα «Ο Κύριος Μάνι» του Αβραάμ Γιεοσούα. Διαβάζουν τις περιπέτειες των ηρώων τους, μαθαίνουν για το Ισραήλ και τον βασανισμένο λαό του και τις μάχες που έδωσε. Δεν μαθαίνουν όμως για το σύγχρονο Ισραήλ, τις διακρίσεις που νομοθετήθηκαν για τους μη Εβραίους, για τις διατάξεις που απαγορεύουν στους Άραβες να αγοράσουν γη, για τους εκατοντάδες φυλακισμένους κατηγορούμενους για τρομοκρατία, για τις σφαγές των Αράβων στην εισβολή στο Νότιο Λίβανο το 2006.

«Θα είναι ένας ολοκληρωτικός πόλεμος. Θα είναι πολύ σκληρός για τους Παλαιστίνιους. Αν ρίχνουν ρουκέτες Κασάμ πάνω από την Ασκελόν, θα κόψουμε το ηλεκτρικό ρεύμα στη Γάζα. Θα κόψουμε όλες τις τηλεπικοινωνίες στη Γάζα. Θα κόψουμε την παροχή πετρελαίου. Θα αναπτύξουμε όλη μας την στρατιωτική ισχύ (..) και τότε όταν πονέσουν οι Παλαιστίνιοι πολύ διαφορετικά, πολύ πιο έντονα τότε θα βάλουν μόνοι τους τέρμα στην τρομοκρατία». Δεν είναι τωρινές δηλώσεις του Νετανιάχου. Είναι απόσπασμα συνέντευξης του Αβράμ Γιεσόουα στην εφημερίδα Haaretz τον Μάρτιο του 2004. Ο Λαόρ την παραθέτει απλά για να δείξει πως, παρά την προσήλωση τους στην ειρήνη, οι συγγραφείς της ειρήνης ταυτίζονταν με την κρατική προπαγάνδα. Και όχι τυχαία όπως καταλήγει ο Λαόρ. Η νέα εβραϊκή λογοτεχνία και ιδιαίτερα οι επιφανείς εκπρόσωποι της, ήταν πάντα πολύ δεμένη με την εξουσία και τα κόμματα, πάντα βρισκόταν στην υπηρεσία της εκάστοτε κυβέρνησης. Μπορείτε λοιπόν να διαβάζετε τα μυθιστορήματα τους, να μελετάτε τα πολιτικά τους δοκίμια, αλλά μην πιστεύετε ότι γράφουν την αλήθεια καθώς πραγματικά νιώθουν περιφρόνηση και φόβο για τους Παλαιστίνιους και γενικά για τους Άραβες.