Ρέθυμνο: Εθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας

Κατάνυξη, συγκράτηση, σεβασμός στις μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, είναι τα κύρια συναισθήματα των ανθρώπων, στο Ρέθυμνο, που έρχονται να συνδεθούν με την ανθισμένη φύση, πότε τη συννεφιά και πότε την παντοκρατορία του ήλιου και όλοι / όλα μαζί να περιμένουν την Ανάσταση του Θεανθρώπου.

Μία ατμόσφαιρα η οποία δένει αρμονικά με τον ρομαντισμό που αποπνέει η παλιά πόλη, συγκροτημένη ανάμεσα στα στενά δρομάκια, τα έντονα φωτισμένα από χρώμα αρχοντικά και τους μιναρέδες. Αυτό είναι το Πάσχα του Ρεθύμνου, με την ξεχωριστή ομορφιά του, η οποία ξεκινάει από τα ρεθεμνιώτικα όρη και φτάνει στις αμμουδιές και στα βράχια του παραλιακού μετώπου, σε βορρά και νότο.

Ο συνδυασμός με τις θρησκευτικές εκδηλώσεις των ημερών, είναι ικανά να συνθέσουν αυτό το ιδιαίτερο σκηνικό, που μαγνητίζει επισκέπτες και δημιουργεί, καθ’ ομολογία, μια ψυχική ανάταση στους ανθρώπους του τόπου.

Συναυλίες κλασικής μουσικής, βυζαντινοί ήχοι, χορωδιακές ψαλμωδίες, στο ημερήσιο πρόγραμμα του νομού, γεμίζουν τον ρεθεμνιώτικο αέρα, στέλνοντας το μήνυμα της αναστάσιμης προσμονής σε νέους, μεγάλους και παιδιά, οι οποίοι από τη Μεγάλη Δευτέρα βρίσκονται στις επάλξεις μιας προετοιμασίας, τόσο σωματικής, όσο και πνευματικής, μέσα από τα έθιμα τα ήθη και τις ιδιαιτερότητες των πασχαλιάτικων συμπεριφορών που εμπνέονται από σεβασμό.

Σε κάθε χωριό το έθιμο του «Ορφανού» με το κάψιμο του Ιούδα, χρειάζεται την προετοιμασία του για τη συλλογή μεγάλων ποσοτήτων ξύλων. Στόχος, το ποια γειτονιά θα νικήσει με τις φλόγες του «Ορφανού» να φτάνουν ψηλότερα από τις άλλες. Μικρές βόλτες και εκδρομές καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγαλοβδομάδας βοηθούν, μέσα και από εναλλαγές του περιβάλλοντος, την ταύτιση του ανθρώπου με τη φύση.

Οι κήποι σε όλα τα σπίτια στην πόλη και τα χωριά του Ρεθύμνου φροντίζονται, ώστε να γίνουν οι δωροθέτες των λουλουδιών και των χρωμάτων που τα μεσάνυχτα της Μ. Πέμπτης προς Μ. Παρασκευή θα στολίσουν τον Πανάγιο Τάφο… τον Επιτάφιο δηλαδή κάθε εκκλησίας ή εξωκκλησιού.

Περιμένοντας όλοι την Ελπίδα μέσα από την Ανάσταση, τη συγχώρεση μέσα από την προσπάθεια του μη λάθους.

«Γιατί, η αρχή του χρόνου δεν ξεκινά με την αλλαγή του μερομηνιού, μα με την Ανάσταση γιε μου, που δίνει δύναμη στα πάθη μας, να αντέχομε και να προχωρούμε όσο πιο βαθιά στη ζωή γίνεται», λέει ένας γέροντας στην κουβέντα μας, σε μια προσπάθεια να καταλάβουμε αν τελικά η Ανάσταση είναι το σπουδαιότερο για τον άνθρωπο ή η Σταύρωση, που δείχνει τον αδιάλειπτο αγώνα του ανθρώπου στο να αντέχει όσα του φέρνουν οι καιροί… «Γιατί αν δεν αντέχεις να σταυρωθείς, ίσως δεν αξίζει να ζεις», συμπληρώνει ο γέροντας.

Οι χοροί και τα γλέντια, δεν εμπεριέχουν σε καμία περίπτωση μόνο τη διάθεση για καλοπέραση. Όπως σε όλη την Κρήτη, έτσι και στο Ρέθυμνο, χοροί, τραγούδια και μαζώξεις στέλνουν το μήνυμα πως μόνος του ο άνθρωπος δε στέκει…

Όπως λέγανε κι οι παλιοί: «Ακόμα κι ο Χριστός, μαζί με δώδεκα πορεύτηκε σε όλες τις εκφάνσεις τις σύντομης ζωής του που κατέληξε λέγοντας… ζητώντας από τον πατέρα Θεό την απόλυτη συγχώρεση για όλους. Άσχετου, χρώματος, φυλής, μόρφωσης, οικονομικής θέσης ή καταγωγής», σύμφωνα με την λαϊκή κρητική διαπαιδαγώγηση.

ΑΠΕ-ΜΠΕ