Της Χαράς Βηλαρά
Το 1ο Δημοτικό Σχολείο Ρεθύμνου στην παλιά πόλη είναι ένα σχολείο που μαζί με τα μαθήματα διδάσκει στα παιδιά τις έννοιες της αλληλεγγύης και του σεβασμού στη διαφορετικότητα. Είναι ένα σχολείο στο οποίο φοιτούν, μαζί με τα ρεθυμνιωτάκια, παιδιά από διάφορες εθνικότητες, μεταξύ αυτών και προσφυγόπουλα από τη Συρία.
Οι σύλλογοι εκπαιδευτικών και γονέων, με διάφορες δράσεις και εκδηλώσεις, φέρνουν κοντά τους πολιτισμούς και τους ανθρώπους, ενώ έχουν καταφέρει να έχουν ένα σχολείο χωρίς φαινόμενα ενδοσχολικής βίας.
Φέτος, στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, με όχημα την τέχνη και πάλι, καλωσορίζουν με μια εξαιρετική τοιχογραφία τους πρόσφυγες και τις οικογένειές τους. Και μας λένε ότι «Ενα βιβλίο, ένα μολύβι, ένα παιδί κι ένας δάσκαλος μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο!»
Η τοιχογραφία, όπως λένε οι δημιουργοί, είναι ένα ηχηρό «όχι» στον πόλεμο και τα δεινά του, παρουσιάζοντας συμβολικά τα ερείπια της μαρτυρικής Παλμύρας, ένα ηχηρό «ναι» στο δικαίωμα της μόρφωσης, στην ανοιχτή για όλους παιδεία και ταυτόχρονα ένα θερμό καλωσόρισμα σε όλους αυτούς που αναζητούν την ειρήνη και την ασφάλεια.
Βασίστηκε σε έργα των Hanane Kai (Λίβανος), Elise Gravel (Καναδάς), Kit Mills (HΠΑ), ενώ η φράση ανήκει στη διάσημη Malala Yousafzai.
Τη φιλοτέχνησε ο Κωνσταντίνος Καλφούντζος, μέλος του συλλόγου γονέων, με τη βοήθεια γονέων, μαθητών και δασκάλων.
Φέτος το σχολείο αριθμεί 115 παιδιά από 8 εθνικότητες. Κίνα, Αλβανία, Αίγυπτος, Συρία, Ελλάδα, ένα όμορφο μπλέξιμο πολιτισμών. Τα παιδιά περιμένουν με ενθουσιασμό να καλωσορίσουν τους καινούργιους συμμαθητές τους, που μπορεί να μη μιλούν την ίδια γλώσσα, έχουν όμως πολλά κοινά, γιατί είναι παιδιά και δεν ξεχωρίζουν θρησκείες και έθνη.
Χωρίς προστριβές
Τα τελευταία χρόνια φαίνεται μια αντιστροφή του αρνητικού και ρατσιστικού κλίματος από τους Ελληνες γονείς που μένουν στην παλιά πόλη, αλλά επέλεγαν άλλο σχολείο για τα παιδιά τους επειδή στο συγκεκριμένο σχολείο πηγαίνουν πολλά παιδιά μεταναστών. Χαρακτηριστικό είναι ότι πριν από πέντε χρόνια είχε 78 μαθητές και φέτος 115.
Μάλιστα, υπάρχουν γονείς που έγραψαν τα παιδιά τους στο 1ο Δημοτικό επειδή υπήρξαν θύματα εκφοβισμού σε άλλα σχολεία και είδαν πραγματικά τη διαφορά.
«Στο σχολείο μας τα παιδιά μαθαίνουν να είναι αλληλέγγυα και να αποδέχονται τους άλλους με τους οποίους μπορεί να έχουν διαφορετική εθνικότητα ή θρήσκευμα. Συμβιώνουν αρμονικά κάτω από την κοινή σχολική τους στέγη χωρίς προστριβές και προβλήματα.
»Δεν έχουμε φαινόμενα βίας μεταξύ των παιδιών και προσπαθούμε να ευαισθητοποιήσουμε με τις δράσεις που κάνουμε τους κατοίκους της περιοχής και τους γονείς που είναι επιφυλακτικοί να στείλουν το παιδί τους στο σχολείο μας», τονίζει ο διευθυντής Κλεόνικος Σταυριδάκης.
Μάλιστα ο ίδιος αναφέρει ότι δεν είναι εμπόδιο στην πρόοδο των Ελλήνων μαθητών τα αλλοδαπά παιδιά, αφού μαθαίνουν πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών στα τμήματα υποδοχής. «Πέρυσι είχαμε έναν καινούργιο μαθητή από τη Συρία που δεν ήξερε λέξη ελληνικά.
Μέσα σε έξι μήνες μιλούσε καλά τη γλώσσα και μάλιστα εξελίχθηκε σε πολύ καλό μαθητή», σημειώνει ο κ. Σταυριδάκης, τονίζοντας παράλληλα ότι τον πιο σημαντικό ρόλο στο σχολείο έχουν οι εκπαιδευτικοί του, που το επιλέγουν για τον συγκεκριμένο χαρακτήρα του και βοηθούν πολύ τα παιδιά.
Στο σχολείο οι γιορτές έχουν διαπολιτισμικό χαρακτήρα, τα παιδιά μαθαίνουν να τραγουδούν το ίδιο τραγούδι σε πολλές γλώσσες, οι γονείς μαγειρεύουν φαγητά από τον τόπο τους στο πλαίσιο της συλλογικής κουζίνας.
«Το διαπολιτισμικό κλίμα έχει οδηγήσει τα παιδιά να αποδέχονται το ένα το άλλο όχι μόνο σε επίπεδο διαφορετικής εθνικότητας αλλά και σε ό,τι αφορά τυχόν σωματική αναπηρία ή πνευματική», αναφέρει ο δάσκαλος του σχολείου, Σταμάτης Βεδουράς.
Κοντά στη φύση
Τα παιδιά του 1ου Δημοτικού, αν και μέσα στην πόλη, έχουν την τύχη να βρίσκονται κοντά στη φύση. Μαθαίνουν να καλλιεργούν, να ποτίζουν, να φροντίζουν τα λαχανικά και τα φρούτα τους στην «Περβόλα», ένα χωράφι στην καρδιά της πόλης, που τους παραχωρήθηκε από τον δήμο.
Μάλιστα, το μεγαλύτερο μέρος της σοδειάς πηγαίνει στο συσσίτιο στην εκκλησία της Κυρίας των Αγγέλων, όπου σιτίζονται και τα ίδια τα παιδιά και άλλες οικογένειες στην παλιά πόλη, αλλά παίρνουν φαγητό και για το σπίτι τους.
Παράλληλα, από πέρυσι πραγματοποιούνται απογευματινά μαθήματα αλληλεγγύης. Εθελοντές δάσκαλοι, φοιτητές, αλλά και γονείς διδάσκουν ελληνικά για παιδιά αλλά και για τους γονείς, αγγλικά για γονείς, παραδοσιακούς χορούς. Ετσι, το σχολείο είναι ένα ζωντανό κύτταρο γνώσης, παιχνιδιού και βιωματικών δράσεων και φτιάχνει μονοπάτι πάνω στα στέρεα βήματα των παιδιών που δεν φοβούνται τίποτα και κρατούν το ένα το χέρι του άλλου.