του Μιχάλη Γιαννεσκή
Η φετινή ετήσια Έκθεση Παγκόσμιου Πλούτου (Global Wealth Report) του Ινστιτούτου Έρευνας της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse μόλις δημοσιεύθηκε και δείχνει ότι η ανισότητα αυξάνεται με ραγδαίο ρυθμό. Σύμφωνα με τις εκθέσεις της τράπεζας, τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα έχασαν τους τελευταίους 12 μήνες 1,3 τρισ. δολάρια, 62% περισσότερα από όσα είχαν χάσει σε όλη την πενταετία 2010-2015.
Οι ΕκθέσειςΠαγκόσμιου Πλούτου της τράπεζας άρχισαν να δημοσιεύονται το 2010 και περιέχουν πολλά διαφωτιστικά στοιχεία για τηνετήσια ανακατανομή του πλούτου.Οι εκθέσεις δείχνουν ξεκάθαρα ότι η κατανομή του διεθνούς πλούτου γίνεται ολοένα και πιο ανισομερής και ότι, παρά την οικονομική κρίση, οι εκατομμυριούχοι αυξάνουν τον πλούτο τους.
Σύμφωνα με την έκθεση της τράπεζας για το 2016, σχεδόν ο μισός πλούτος της υφηλίου (το 46%) ανήκει στους εκατομμυριούχους,οι οποίοι αποτελούν το 0,7% του παγκόσμιου πληθυσμού. Στη δεύτερη θέση βρίσκονται τα εύπορα κοινωνικά στρώματα που αποτελούν το 7,5% του πληθυσμού και κατέχουν περίπου 40% του πλούτου. Οι υπόλοιποι κάτοικοι της υφηλίου, περίπου το 92%, κατέχουν μόνο το 14% του πλούτου, ενώ οι πτωχότεροι από αυτούς, το 73%, κατέχουν μόλις το 2% του παγκόσμιου πλούτου.
Κάθε χρόνο και χειρότερα
Η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται κάθε χρόνο για τις εκθέσεις της Credit Suisse είναι παρόμοια, και οι συγκρίσεις των στοιχείων που παρουσιάζονται είναι ενδεικτικές.
Τα στοιχεία των εκθέσεων για την περίοδο 2010-2016 δείχνουν ότι η περιουσία των εκατομμυριούχων σε δολάρια αυξήθηκε κατά 68% μέσα σε 6 χρόνια.
Η έκθεση αναφέρει ότι η αύξηση του παγκόσμιου πλούτου κατά το 2016 ήταν 3,5 τρις. δολάρια (7,1 τρις. συμπεριλαμβανομένων των διακυμάνσεων των συναλλαγματικών ισοτιμιών). Ωστόσο οι εκατομμυριούχοι και τα εύπορα κοινωνικά στρώματα αύξησαν την περιουσία τους κατά πολύ περισσότερο – 9,1 τρις. δολάρια – λόγω της ανακατανομής του πλούτου, καθότι τα μεσαία στρώματα έχασαν το 7%, και τα πτωχότερα το 18% της περιουσίας τους.
Η διανομή του παγκόσμιου πλούτου στον πληθυσμό
Οι συνήθεις ύποπτοι
Η μεγαλύτερη αύξηση του πλούτου σε δολάρια σημειώθηκε φέτος στην Ιαπωνία (περίπου 3,9 τρις. δολάρια), στις ΗΠΑ (1,6 τρις.) και στην Γερμανία (0,3 τρις.), και η μεγαλύτερη πτώση στην Κίνα (-0.6 τρις.) και στην Βρετανία (-1,6 τρις.).
Σύμφωνα με την έκθεση, η αύξηση του πλούτου της Ιαπωνίας οφείλεται κυρίως στην άνοδο του γεν απέναντι στο δολάριο, και των ΗΠΑ στην άνοδο της αξίας της χρηματοπιστωτικής της οικονομίας. Η μείωση του πλούτου της Βρετανίας σχετίζεται με την πτώση της στερλίνας μετά το δημοψήφισμα για το Brexit, και της Κίνας με την επιβράδυνση της μέχρι πρότινος ραγδαία αναπτυσσόμενης οικονομίας της.
Ο μύθος του trickle-down
Τα αδιαμφισβήτητα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις εκθέσεις είναι ότι οι εκατομμυριούχοι έχουν επωφεληθεί σημαντικά από την οικονομική κρίση, και ότι τα κοινωνικά στρώματα με χαμηλά εισοδήματα έχουν επωμιστεί τις επιπτώσεις της κρίσης.
Οι νεοφιλελεύθεροι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι ο πλούτος διαχύνεται προς τα κάτω μέσω των μηχανισμών της διεθνούς αγοράς (το λεγόμενο trickle-down effect). Ωστόσο τα επιχειρήματα τους διαψεύδονται παντελώς από τα στοιχεία που παρουσιάζουν οι ομοϊδεάτες τουςστην Credit Suisse, καθότι αυτά δείχνουν ότι στην πράξη οι μηχανισμοί δουλεύουν αντίθετα: η διάχυση του πλούτου γίνεται προς τα πάνω, προς τα πλουσιότερα κοινωνικά στρώματα, και επιταχύνθηκε σημαντικά τον τελευταίο χρόνο.
Παρόλα αυτά, η Διεθνής Τράπεζα διακηρύσσει ότι η «ακραία φτώχεια» μειώνεται σταθερά, καθότι τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι το 2013«μόνο» 767 εκατομμύρια άτομα επιβίωναν με εισόδημα μικρότερο των 1,9 δολαρίων την ημέρα, ή 1,220 φορές μικρότερο των αντίστοιχων ημερησίων απολαβών του προέδρου της Τράπεζας.
thepressproject.gr