Σαφάρι στον Νότο της Κρήτης – Από τα Αστερούσια Όρη ως τις πανέμορφες παρθένες παραλίες | Φωτός

Δεν είναι εύκολη διαδρομή, θα χρειαστείτε υπομονή και καλή διάθεση για να αντιμετωπίσετε το όχι ιδιαίτερα φιλικό στον χρήστη οδικό δίκτυο, τη ζέστη και τις στροφές. Μόνο έτσι όμως θα γνωρίσετε μια εντελώς διαφορετική Κρήτη, αυτή που κρύβει ο Νότος της, με τους πολύ λιγότερους επισκέπτες, τις μοναδικές παραλίες και τα γυμνά, άγονα τοπία. Το νότιο Κρητικό πέλαγος χωρίζει αυτό το κομμάτι γης από την Αφρική και θα νιώσετε κάπως ότι είστε σε σαφάρι – είτε ανεβαίνοντας στα πετρώδη υψώματα στα Αστερούσια Όρη, είτε περνώντας πάνω από τις βατσινιές και τους θάμνους για να φτάσετε στην παραλία Αγιοφάραγγο, είτε κουτρουβαλώντας τους αμμόλοφους για να βουτήξετε στον Άγιο Παύλο. Το πρόγραμμα ανά ημέρα είναι ενδεικτικό και μπορείτε να το προσαρμόσετε κατά βούληση, να αφιερώσετε περισσότερες ημέρες σε κάποιους από τους ενδιάμεσους σταθμούς του ταξιδιού ή να κάνετε περισσότερα χιλιόμετρα τη μέρα. Το ιδανικό θα ήταν να έχετε τζιπ, γιατί θα συναντήσετε αρκετούς χωματόδρομους. Ωστόσο, ακόμα και ένα σχετικά ψηλό αυτοκίνητο θα σας βγάλει ασπροπρόσωπους, καθώς οι περισσότεροι δρόμοι είναι «πατημένοι», αφού διέρχονται από αυτούς καθημερινά, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, πολλοί επισκέπτες.

Μέρα 1η

ΣΤΑ ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΑ ΟΡΗ 

Άφιξη νωρίς το πρωί στο λιμάνι του Ηρακλείου. Προσπεράστε την πόλη που τώρα ξυπνάει και ακολουθήστε την επαρχιακή οδό προς Μοίρες. Θα διασχίσετε κάθετα όλο τον νομό: πεδιάδες, χωράφια, λόφοι, δεξιά σας ο Ψηλορείτης, αριστερά οι αμπελοπαραγωγικές ζώνες του νομού. Εδώ εκτείνεται ο κάμπος της Μεσσαράς, πλούσιος σε ελαιόδεντρα και άλλες καλλιέργειες, καθώς και σε ιστορία, αφού εντός του κάμπου βρίσκονται οι αρχαιολογικοί χώροι της Φαιστού και της Γόρτυνας. Μετά από περίπου 47 σχετικά εύκολα χιλιόμετρα, χωρίς πολλές στροφές, αλλά σε επαρχιακό δρόμο, θα συναντήσετε το χωριό Άγιοι Δέκα.

Εκεί θα πάρετε τον δρόμο προς Βαγιονά και θα ακολουθήσετε τις πινακίδες προς Λούκια και Καπετανιανά. Από το χωριό Λούκια και μετά, τα τελευταία 8 χλμ. δηλαδή, ο δρόμος είναι δύσκολος, με πολλές στροφές και στενός. Αλλά θα σας αποζημιώνει η θέα καθώς θα σκαρφαλώνετε στα Αστερούσια Όρη. Ο ξενώνας Θαλόρη (Καπετανιανά, τηλ. 28930-41762, www.thalori.com, από 80 ευρώ το δίκλινο) μοιάζει με ολόκληρη συνοικία, που προέκυψε από την αναπαλαίωση δεκατεσσάρων παλιών σπιτιών. Όλα έχουν καθιστικό, τζάκι, μπαλκόνι και θέα στο πέλαγος. Η πέτρα μέσα και έξω είναι από την περιοχή, τα φωτιστικά φτιαγμένα στο χέρι από κορμούς δέντρων, οι κλειδαριές στις πόρτες παλιού τύπου, όπως και οι πόρτες και τα παράθυρα.

Το βράδυ καθίστε στην ταβέρνα του ξενώνα, όπου θα δοκιμάσετε παραδοσιακά κρητικά φαγητά με ντόπια προϊόντα. Τα Καπετανιανά είναι χτισμένα στις νότιες πλαγιές των Αστερουσίων Ορέων, σε υψόμετρο 750 μ., λίγο πιο κάτω από την κορυφή του Κόφινα. Απέραντη θέα στο νότιο Κρητικό πέλαγος, τοπίο Φαρ Ουέστ με ολόγυμνα βράχια και αρπακτικά πουλιά (η περιοχή είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000) και ο αέρας που ακούγεται μονίμως υπόκωφα: το βράδυ απολαύστε απλώς το περιβάλλον και την ατμόσφαιρα.

Ηράκλειο-Καπετανιανά: 65 χλμ., οδήγηση περίπου 1 ώρα και 15 λεπτά.

Μέρα 2η

ΜΕ ΘΕΑ ΤΟ ΝΟΤΙΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΠΕΛΑΓΟΣ 

Μη φύγετε από την περιοχή χωρίς να βουτήξετε στις παρθένες παραλίες της. Αξίζει να διασχίσετε τον σχετικά βατό χωματόδρομο που ξεκινάει από τα Καπετανιανά και καταλήγει στην παραλία της Τρυπητής, περνώντας μέσα από το ομώνυμο φαράγγι. Η μεγάλη παραλία έχει λεπτά βοτσαλάκια, αλμυρίκια και πεντακάθαρα νερά. Σαφώς λιγότερο κόσμο θα συναντήσετε στην παραλία Ελυγιά, δίπλα στον οικισμό Άγιος Ιωάννης, 10 χλμ. νότια των Καπετανιανών. Από τον Άγιο Ιωάννη θα διασχίσετε ένα σύντομο και εύκολο μονοπάτι και θα αντικρίσετε την εντυπωσιακή παραλία με τη χοντρή άμμο. Είκοσι χιλιόμετρα χωματόδρομου απαιτούνται για να φτάσετε στη Μονή Κουδουμά, χτισμένη στα τέλη του 19ου αιώνα. Η μονή αποτέλεσε σημαντικό καταφύγιο κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Δίπλα υπάρχει μια εκπληκτική αμμουδιά με υπέροχα νερά, για να βουτήξετε. Αν δεν θέλετε να ταλαιπωρήσετε το αυτοκίνητό σας, στον ξενώνα Θαλόρη διοργανώνουν, κατόπιν συνεννόησης, διαδρομές με τζιπ προς αξιοθέατα και παραλίες.

Η εντυπωσιακή παραλία στο Αγιοφάραγγο. (Φωτογραφία: © ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Μέρα 3η

ΒΟΥΤΙΕΣ ΣΤΟ ΑΓΙΟΦΑΡΑΓΓΟ 

Πρωινή αναχώρηση από τα Καπετανιανά με πρώτη στάση τον παραθαλάσσιο οικισμό Λέντα. Θα πρέπει να κατεβείτε από τα Αστερούσια, να γυρίσετε πίσω στο χωριό Βαγιονά και από εκεί, περνώντας από τα χωριά Βασιλική και Κρότος, να βγείτε στη θάλασσα, έχοντας διανύσει συνολικά 30 χιλιόμετρα. Ο δρόμος έχει αρκετές στροφές και ανέβα κατέβα θα χρειαστείτε περίπου 1 ώρα. Ο Λέντας είναι αγαπημένος προορισμός των Ηρακλειωτών για Σαββατοκύριακο και η παραλία γεμίζει από κόσμο. Αν θέλετε κάτι πιο ήσυχο, 2 χλμ. μετά τον Λέντα θα βρείτε τη μεγάλη παραλία Δυσκός, με άμμο και πεντακάθαρα νερά που βαθαίνουν απότομα. Δύσκολα, αλλά παραλιακά είναι τα επόμενα 23 χιλιόμετρα από τον Λέντα στο Αγιοφάραγγο. Πριν φύγετε από το χωριό, πάρτε προμήθειες, γιατί στον δρόμο δεν θα βρείτε εύκολα ταβέρνα ή μίνι μάρκετ. Βάλτε καλή μουσική στο αυτοκίνητο και απολαύστε τη διαδρομή μέχρι την παραλία. Για το Αγιοφάραγγο θα παρκάρετε εκεί που σταματάει ο δρόμος και θα περπατήσετε για περίπου 20-30 λεπτά μέσα στο φαράγγι που καταλήγει στη θάλασσα. Κατά μήκος του θα παρατηρήσετε διάφορες σπηλιές στους βράχους: λέγεται ότι εδώ έχουν ασκητέψει περίπου 300 ερημίτες, εξ ου και η ονομασία του φαραγγιού. Δεξιά και αριστερά της παραλίας ορθώνονται πανύψηλα επιβλητικά βράχια, από τα οποία μπορεί να δείτε να κατεβαίνουν κατσικάκια. Άμμος, ψιλό βότσαλο και λίγες ευκαιρίες για σκιά, ανάλογα με τη θέση του ήλιου. Τα 20 τελευταία χιλιόμετρα της μέρας είναι επίσης με στροφές, αλλά προς το τέλος θα ευχαριστηθείτε την ευθεία που οδηγεί μέσα από τα χωριά Λίσταρος, Σίβας και Πιτσίδια στα θρυλικά Μάταλα. Διανυκτερεύστε σε ένα από τα τρία και γευτείτε παραδοσιακή κρητική κουζίνα στην ταβέρνα του Μυλωνά, στο Καμηλάρι (τηλ. 28920-24156).

Καπετανιανά-Λέντας-Αγιοφάραγγο-Μάταλα: 75 χλμ., οδήγηση 3 ώρες

H μεγάλη παραλία του Κομμού, δίπλα στα Μάταλα, ιδανική για παιχνίδια στην άμμο. (Φωτογραφία: © ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Μέρα 4η

ΖΕΝ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ 

Πιείτε τον πρωινό καφέ σας στα Μάταλα, παρατηρώντας τις σπηλιές στα δεξιά: εδώ έμεναν οι χίπηδες που έφταναν κατά δεκάδες τις δεκαετίες του 1960 και του 1970. Θα κάνετε την πρώτη βουτιά της ημέρας στην τεράστια (έχει μήκος σχεδόν 1,5 χλμ.) παραλία του Κομμού, περίπου 4,5 χλμ. δυτικά από τα Μάταλα.

Στις σπηλιές των βράχων στα Μάταλα, όπου ζούσαν οι χίπηδες. (Φωτογραφία: © ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Ξαναβγείτε στα Πιτσίδια και μετά από 2-3 χιλιόμετρα στρίψτε αριστερά προς Καμηλάρι. Θα συνεχίσετε προς Τυμπάκι, Ξηρόκαμπο, Αγία Γαλήνη, με τελικό προορισμό τον Άγιο Παύλο, έχοντας διανύσει συνολικά περίπου 45 χιλιόμετρα. Έχετε μπει πια στον νομό Ρεθύμνου. Ο δρόμος είναι ό,τι πιο εύκολο έχετε συναντήσει μέχρι τώρα, χωρίς πολλές στροφές και δυσκολίες. Λίγο θα σας κουράσει το κομμάτι Αγία Γαλήνη-Άγιος Παύλος. Στις παραλίες του Αγίου Παύλου σάς περιμένουν αμμόλοφοι –στο πίσω μέρος–, λευκή ψιλή άμμος, καταγάλανα νερά. Η πιο εύκολα προσβάσιμη παραλία είναι ακριβώς δίπλα στον οικισμό. Εναλλακτικά, θα κολυμπήσετε στην Τριόπετρα, περίπου 9 χλμ. μετά τον Άγιο Παύλο. Οφείλει την ονομασία της στους τρεις κάθετους βράχους στην αριστερή άκρη της και είναι αρκετά ήσυχη παραλία, λόγος που την προτιμούν πολλοί για γιόγκα. Χοντρή άμμος, βαθιά νερά και τόσο μεγάλο μήκος ώστε, όσο κόσμο και αν έχει, να μη νιώθετε «στριμωγμένοι». Κατά μήκος της παραλίας θα βρείτε κάποια ενοικιαζόμενα δωμάτια και ταβέρνες. Προτείνουμε όμως να πάτε 2-3 χιλιόμετρα πιο μακριά από τη θάλασσα, στις πλαγιές πάνω από την παραλία. Τα δωμάτια και τα διαμερίσματα του Triopetra Notos Hotel (τηλ. 6976-860457, www.notos-apartments.gr) είναι ευρύχωρα, άνετα και με θέα στη θάλασσα.
Μάταλα-Άγιος Παύλος-Τριόπετρα: 53 χλμ., οδήγηση περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά

Μέρα 5η

ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΠΡΕΒΕΛΗ  

Από την Τριόπετρα θα συνεχίσετε δυτικά προς Κεραμές και Πρέβελη. Μετά από 16 δύσκολα χιλιόμετρα και περίπου 45 λεπτά, θα φτάσετε στην ιστορική Μονή. Πρώτα θα συναντήσετε την Κάτω Μονή, η οποία είναι ερειπωμένη. Περίπου 1,5 χλμ. μετά, θα δείτε το εντυπωσιακό Πίσω Μοναστήρι, το οποίο είναι χτισμένο αμφιθεατρικά με θέα το νότιο Κρητικό πέλαγος και λειτουργεί κανονικά. Η Μονή Πρέβελη είναι γνωστή για τη συμμετοχή των μοναχών στους απελευθερωτικούς αγώνες, τόσο κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας όσο και κατά τη γερμανική κατοχή.

Πάρτε τον δρόμο προς τα νότια και εκεί που τελειώνει η διαδρομή θα δείτε ένα μεγάλο πάρκινγκ. Από εκεί ξεκινάει μονοπάτι περίπου 15-20 λεπτών, το οποίο μέσα από εντυπωσιακά τοπία θα σας οδηγήσει στην παραλία Πρέβελη. Τα νερά από 2 φαράγγια –το Κουρταλιώτικο και το Φρατί– καταλήγουν στη λίμνη Πρέβελη και από εκεί εκβάλλουν στη θάλασσα. Το τελευταίο κομμάτι λέγεται και Μεγάλος Ποταμός και γύρω του έχει βλάστηση και φοινικόδασος, το οποίο κάηκε το 2010, αλλά ευτυχώς επανήλθε σε μεγάλο βαθμό. Βουτήξτε στα νερά της παραλίας, τα οποία μπορεί να είναι αρκετά δροσερά λόγω της εκβολής των ποταμών, και δείτε τον μεγάλο περίεργο βράχο μέσα στη θάλασσα, στην αριστερή πλευρά. Η επιστροφή προς το πάρκινγκ απαιτεί ανάβαση 20 λεπτών από το μονοπάτι, όχι ιδιαίτερα δύσκολη, αλλά αρκετά κουραστική. Από το πάρκινγκ μέχρι το χωριό Ροδάκινο θα διανύσετε ακριβώς 27 χλμ. και θα χρειαστείτε περί τα 40 λεπτά. Θα περάσετε από τα χωριά Λευκόγεια και Πλακιάς και θα φτάσετε στο Ροδάκινο, το οποίο χωρίζεται σε Κάτω και Άνω. Δύο χιλιόμετρα μετά τον οικισμό θα βρείτε στη σειρά πέντε παραλίες –Κλήματα, Κόρακας, Πολύριζος, Περιστερές και Αγία Μαρίνα–, με μικρή απόσταση μεταξύ τους, όλες ήσυχες, με ρηχά νερά και άμμο ή ψιλό βότσαλο. Λειτουργούν ενοικιαζόμενα δωμάτια πάνω από τις παραλίες και στους δύο οικισμούς. Μη χάσετε την ευκαιρία να φάτε στην καντίνα του Μανώλη, στην παραλία Περιστερές (τηλ. 6937-554059).

Τριόπετρα-Πρέβελη-Ροδάκινο: 45 χλμ., οδήγηση περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: ©  ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ

Μέρα 6η

ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΧΩΡΑ ΣΦΑΚΙΩΝ 

Λίγες στροφές αρχικά και μια μεγάλη απολαυστική ευθεία προς το τέλος περιλαμβάνουν τα 14 χιλιόμετρα από το Ροδάκινο έως το Φραγκοκάστελλο. Έχετε πλέον περάσει στον νομό Χανίων, τον δυτικότερο νομό της Κρήτης. Και εδώ η νότια πλευρά, με εξαίρεση τα Σφακιά και δυτικότερα την Παλαιόχωρα, είναι άγρια και δυσπρόσιτη και πολλές από τις παραλίες, όπως το Λουτρό και η Αγία Ρουμέλη, είναι προσβάσιμες μόνο με καραβάκι.

Στη Χώρα Σφακίων το σκάφος ή το βαρκάκι είναι το κύριο μέσο μετακίνησης. (Φωτογραφία: © ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Πρώτη στάση στο Φραγκοκάστελλο, το μεσαιωνικό κάστρο που έχτισαν οι Βενετοί τον 14ο αιώνα. Μύθοι και θρύλοι το συνοδεύουν, με πιο γνωστό αυτόν των Δροσουλιτών. Κάθε χρόνο στα τέλη Μαΐου, λίγο πριν από την αυγή, εμφανίζονται κινούμενες σκιές στον κάμπο γύρω από το Φραγκοκάστελλο. Οι ντόπιοι ονόμασαν το φαινόμενο Δροσουλίτες, γιατί οι σκιές εμφανίζονται στην πρωινή δροσιά και κάποιοι συνέδεσαν αυτές τις σκιώδεις φιγούρες με τους νεκρούς Έλληνες πολεμιστές που είχαν οχυρωθεί στο κάστρο και έπεσαν νεκροί σε μάχη με τους Οθωμανούς το 1828. Στην ουσία πρόκειται για ένα είδος οφθαλμαπάτης. Μπροστά ακριβώς από το κάστρο θα δείτε την αμμώδη παραλία με ρηχά νερά, ιδανική για μια βουτιά στα γρήγορα. Από εδώ σας χωρίζουν περίπου 15 χιλιόμετρα από τη Χώρα Σφακίων. Η διαδρομή έχει λίγες στροφές και καταλήγει στο χωριό, στο οποίο θα βρείτε πολλές επιλογές για διαμονή και φαγητό.

Ροδάκινο-Φραγκοκάστελλο-Χώρα Σφακίων: 31 χλμ., οδήγηση περίπου 50 λεπτά

Μέρα 7η

ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΙΑΣ 

Αφήστε το αυτοκίνητο για μία μέρα και εξερευνήστε τις κοντινές παραλίες από θαλάσσης. Από το λιμανάκι της Χώρας Σφακίων αναχωρούν καθημερινά καραβάκια (10.30, 13.00 και 18.30) για την Αγία Ρουμέλη, την απόληξη του φαραγγιού της Σαμαριάς στη θάλασσα. Μπορείτε να περπατήσετε για λίγο ανάποδα το φαράγγι και να φτάσετε μέχρι το παλιό χωριό της Αγίας Ρουμέλης (1,5 χλμ. περίπου, 30 λεπτά περπάτημα). Το φαράγγι της Σαμαριάς, από τα διασημότερα πεζοπορικά φαράγγια της Ευρώπης, αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 και κατακλύζεται καθημερινά από επισκέπτες που έρχονται στην Κρήτη για να το διασχίσουν. Το σημείο εκκίνησης είναι στον Ομαλό, το μήκος του φτάνει περίπου τα 13 χλμ. και η κατάβασή του διαρκεί 5-7 ώρες. Οι παραλίες στην Αγία Ρουμέλη προσφέρονται για δροσερές βουτιές μετά το περπάτημα, όπως και οι ταβέρνες για φαγητό και καφέ.

Μέρα 8η

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΒΟΡΕΙΑ 

Εξαιρετικά φιδωτός είναι ο δρόμος από τη Χώρα Σφακίων προς το λιμάνι των Χανίων, από όπου θα πάρετε το βραδινό καράβι της επιστροφής για Πειραιά. Θα περάσετε όμως από ενδιαφέροντα τοπία και θα διασχίσετε το οροπέδιο Ασκύφου, ενώ αριστερά σας θα ορθώνονται τα Λευκά Όρη. Μετά από 50 χλμ. οδήγησης και 15 χλμ. πριν από το λιμάνι, στη Σούδα, πάρτε μια ανάσα στην αυλή του καφέ-εστιατορίου «Τζίτζικας» (τηλ. 28250-41144) στο χωριό Αρμένοι. Κάτω από θεόρατα πλατάνια και δίπλα σε τρεχούμενα νερά απολαύστε περιποιημένα πιάτα, δροσερές σαλάτες και τοπικά κρασιά. Η Σούδα απέχει 15 χλμ. και θα χρειαστείτε περίπου 20 λεπτά.

Χώρα Σφακίων-Σούδα: 65 χλμ., οδήγηση 1 ώρα και 20 λεπτά

kathimerini.gr