Σερβία: Καταγγελία για χρήση ηχητικού κανονιού στη διαδήλωση – Βίντεο σοκ

Τη δική τους ιστορία συνεχίζουν να γράφουν οι πολίτες της Σερβίας, με εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου να πλημμυρίζουν το Σάββατο (15/3) τους δρόμους του Βελιγραδίου ζητώντας την παραίτηση του Αλεξάντρ Βούτσιτς για την τραγωδία στο Νόβι Σαντ που κόστισε τη ζωή σε 15 ανθρώπους.

Σύμφωνα με την ανεξάρτητη ομάδα δημοσιογράφων και διανοουμένων που ειδικεύονται εδώ και χρόνια στην καταγραφή του μεγέθους των διαδηλώσεων “Arhiv javnih skupova”, διαδήλωσαν από 275.000 έως 325.000 άνθρωποι, χωρίς να αποκλείεται ότι ο αριθμός να ήταν ακόμη μεγαλύτερος. Η εν λόγω πορεία, δε, εκτιμάται ότι ήταν η μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στη χώρα.

Ομάδες διαδηλωτών αψήφησαν τη βροχή και κρατώντας σημαίες, απέκλεισαν το κέντρο της πόλης και άφησαν πολλούς να έχουν κολλήσει εκατοντάδες μέτρα μακριά από τον προγραμματισμένο χώρο της διαμαρτυρίας. Ένας εκκωφαντικός ήχος από σφυρίχτρες, τύμπανα και βουβουζέλες γέμισε τον αέρα πάνω από την πόλη, ενώ διαδηλωτές κρατούσαν πανό που έγραφαν: “Τελείωσε!“.

Όλοι μαζί τραγουδούσαν «Τρόμπα! Τρόμπα!», το σύνθημα του κινήματος που θέλει να δείξει ότι το κίνημα δεν εξασθενεί, αλλά διογκώνεται.

Η στιγμή, ωστόσο, που στιγμάτισε τη μεγαλειώδη ειρηνική διαδήλωση ήταν όταν, κατά τη διάρκεια της 15λεπτης σιγής (σ.σ. όσα και τα θύματα στο Νόβι Σαντ), το πλήθος άρχισε να τρέχει πανικόβλητο προς δυο κατευθύνσεις. Πλάνα από τη συγκέντρωση δείχνουν τον κόσμο να στέκεται όρθιος, ενώ ξαφνικά ακούγεται ένας έντονος ήχος.

Ένας φωτογράφος του Associated Press που βρισκόταν στο σημείο δήλωσε ότι οι άνθρωποι άρχισαν να τρέχουν για να καλυφθούν, αφήνοντας σχεδόν άδειο το κέντρο του δρόμου και πέφτοντας ο ένας πάνω στον άλλο.

Αξιωματούχοι της αντιπολίτευσης και σερβικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι χρησιμοποιήθηκε το ευρέως απαγορευμένο ηχητικό κανόνι που εκπέμπει σε μια στοχευμένη ακτίνα προκειμένου να διαλύσει το πλήθος.

Οι ίδιοι τονίζουν, δε, πως θα καταθέσουν μηνύσεις στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στα εθνικά δικαστήρια εναντίον όσων διέταξαν την επίθεση.

Το Κέντρο Πολιτικής Ασφάλειας του Βελιγραδίου, μια μη κυβερνητική οργάνωση, καταδίκασε «την παράνομη και απάνθρωπη ανάπτυξη απαγορευμένων όπλων, όπως οι ακουστικές συσκευές, εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών».

Σύμφωνα με εμπειρογνώμονες, όσοι εκτίθενται στο εν λόγω όπλο βιώνουν οξύ πόνο στα αυτιά, αποπροσανατολισμό και πανικό. Η παρατεταμένη έκθεση μπορεί να προκαλέσει ρήξη τυμπάνου και μη αναστρέψιμη βλάβη της ακοής.

«Η πράξη αυτή αποτελεί κατάφωρη επίδειξη βίας και προσπάθεια υποκίνησης χάους» ανέφερε η οργάνωση.

Τι απαντούν οι αρχές της Σερβίας

Ο πρόεδρος της Σερβίας κάλεσε αρχικά τις δικαστικές αρχές να απαντήσουν στις καταγγελίες «ότι χρησιμοποιήθηκαν ηχητικά κανόνια κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων».

«Ζητώ… από το υπουργείο Δικαιοσύνης και την εισαγγελία να αντιδράσουν, να ασκήσουν δίωξη σε αυτούς που το χρησιμοποίησαν, αν και ξέρουμε ότι δεν το έκαναν, αλλά ας το ελέγξουμε» ανέφερε ο ίδιος. «Ας γίνει μια έρευνα, αλλά τότε θα πρέπει να ασκήσουν δίωξη και σε εκείνους που δημοσιοποίησαν ένα τόσο ποταπό ψέμα».

Σε νέες δηλώσεις του, το βράδυ της Κυριακής, ο Αλεξάντρ Βούτσιτς απέρριψε κατηγορηματικά τις καταγγελίες. «Είναι ένα ποταπό ψέμα. Είχα την ευκαιρία να δω αυτό το όπλο στο εξωτερικό, και εκπέμπει έναν δυνατό, διαπεραστικό ήχο. Αυτός ο ήχος δεν ακούστηκε στους δρόμους του Βελιγραδίου το βράδυ του Σαββάτου» επέμεινε.

Για το ίδιο συμβάν κλήθηκε να τοποθετηθεί στη σερβική τηλεόραση και ο Ταξίαρχος του Σερβικού Στρατού Slavko Rakić, ο οποίος επίσης αντέκρουσε τους ισχυρισμούς διαδηλωτών, οργανώσεων και κομμάτων της αντιπολίτευσης,

Σύμφωνα με τον ίδιο «η αυθόρμητη κίνηση των ανθρώπων προς τα αριστερά και προς τα δεξιά του δρόμου, όπως φαίνεται στα πλάνα που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν είναι χαρακτηριστική των επιπτώσεων ενός ηχητικού κανονιού».

Όπως είπε, το ηχητικό κανόνι χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ για τη διάλυση διαδηλώσεων, καθώς και σε ορισμένες αποστολές διάσωσης, όπως μετά από καταστροφικούς σεισμούς και άλλες φυσικές καταστροφές, όταν πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα. Υποστήριξε, δε, ότι «είναι σχεδόν αδύνατο να μην δεις ένα ηχητικό κανόνι, γιατί πρέπει να βρίσκεται στη γραμμή δράσης».

Αναφερθείς στους ισχυρισμούς ότι εθεάθη ένα ασυνήθιστο όπλο στο προεδρικό κτίριο, το οποίο ορισμένοι πιστεύουν ότι θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιηθεί για αυτόν τον σκοπό, ο Ταξίαρχος του Σερβικού Στρατού αρνήθηκε κατηγορηματικά. «Η συσκευή που εντοπίστηκε στο κτίριο της Προεδρίας είναι ένα τουφέκι anti-drone που διακόπτει τη λειτουργία ενός drone και χρησιμεύει για την απενεργοποίηση ή την κατάρριψη του».

Τι είναι το ηχητικό κανόνι

Το ηχητικό κανόνι (LRAD – Long Range Acoustic Device) είναι ουσιαστικά μια «ακουστική συσκευή μακράς εμβέλειας» η οποία έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί τόσο ως σύστημα ομιλίας αλλά και ως κανονικό όπλο, φτάνοντας έως και τα 160 ντεσιμπέλ (dB).

Για να κατανοήσουμε το νούμερο αυτό, η ένταση του ήχου όταν κάποιος στέκεται ακριβώς πίσω από έναν κινητήρα αεροπλάνου κατά την απογείωση κυμαίνεται μεταξύ 130-140dB, ενώ ένας πυροβολισμός από κοντινή απόσταση φτάνει περίπου τα 150dB. Οτιδήποτε πάνω από 140dB προκαλεί πόνο στους περισσότερους ανθρώπους, ενώ ακόμα και ήχοι άνω των 120dB μπορούν να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στην ακοή.

Η προέλευση του LRAD μπορεί να εντοπιστεί σε ένα γεγονός που συνέβη τον Οκτώβριο του 2000, όταν το USS Cole, ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό κατευθυνόμενων βλημάτων, δέχθηκε βομβιστική επίθεση από μια μικρή βάρκα φορτωμένη με εκρηκτικά σε μια τρομοκρατική επίθεση.

Καθώς η μικρή βάρκα πλησίαζε, το προσωπικό που επέβαινε στο USS Cole δεν κατάφερε να τη σταματήσει επιτυχώς. Μέχρι τη στιγμή που ήταν βέβαιοι ότι τα μηνύματά τους μπορούσαν να ακουστούν, ήταν ήδη πολύ αργά.

Το περιστατικό αυτό οδήγησε σε πολλές αλλαγές στην πολιτική του ναυτικού και επίσης στη δημιουργία του LRAD. Έκτοτε, η τεχνολογία αυτή έχει διαδοθεί ευρέως, με τους δημιουργούς της να καταβάλλουν συντονισμένη προσπάθεια ώστε η συσκευή να καθιερωθεί ως βασικό εργαλείο επικοινωνίας και, ολοένα και περισσότερο, ως μέσο ελέγχου πλήθους σε στρατιωτικά και πολιτικά περιβάλλοντα.

Η σειρήνα του LRAD είναι ένα από τα κύρια αποτρεπτικά του μέσα. Είναι ειδικά σχεδιασμένη ώστε να μεταδίδει ήχο εστιασμένο στη συχνότητα όπου η ανθρώπινη ακοή είναι πιο ευαίσθητη, περίπου μεταξύ 2.000–4.000 Hertz. Αυτός ο σχεδιασμός διασφαλίζει ταυτόχρονα μέγιστη ενόχληση για το άτομο-στόχο και μέγιστη απόδοση της ίδιας της συσκευής.

Τον Σεπτέμβριο του 2009, μια Αμερικανίδα -με το όνομα Karen Piper- υπέστη μόνιμη βλάβη στην ακοή της, όταν εκτέθηκε κατά λάθος για παρατεταμένο χρονικό διάστημα σε ισχυρές εκπομπές ήχου από έναν χειριστή LRAD. Αυτό οδήγησε σε μια αγωγή κατά της Πόλης του Πίτσμπεργκ, η οποία ήταν σημαντική και ιστορική, καθώς αναγνώρισε ότι ο ήχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο και να προκαλέσει μόνιμες σωματικές βλάβες.

Σημειωτέον πως, κατά το παρελθόν, η Ελλάδα είχε δεχτεί έντονη κριτική με βάση δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι χρησιμοποίησε κανόνια ήχου κατά μεταναστών στα σύνορα με την Τουρκία ως αποτρεπτικό μέσο κατά των μεταναστών.