Σκουπίδια δεκαετιών από χώρες όπως η Τουρκία και ο Λίβανος μάζεψε το “Typhoon” στην Κρήτη

Απορρίμματα δεκαετιών ή προερχόμενα από άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, όπως η Τουρκία και ο Λίβανος, ήταν ανάμεσα στους δύο τόνους που συνέλεξε από ακτές της Κρήτης το πλοίο «Typhoon» του Ιδρύματος Αθ. Λασκαρίδη. Ηταν η πρώτη φορά που ένα πλοίο ειδικά εξοπλισμένο για καθαρισμούς απομακρυσμένων παραλιών πραγματοποίησε τον περίπλου του νησιού, καθαρίζοντας μέσα σε δύο μήνες 166 ακτές.

Το «Typhoon» διαθέτει βασικό εξοπλισμό καταπολέμησης πετρελαϊκής ρύπανσης, αλλά και ταχύπλοα που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό δυσπρόσιτων ακτών. Επίσης μεταφέρει κάδους μεγάλης χωρητικότητας, στους οποίους διαχωρίζονται τα απορρίμματα που συλλέγονται. Το πλοίο ξεκίνησε τη δράση του τον Ιούλιο από το Λαύριο και όλο το καλοκαίρι «επιχείρησε» στον Σαρωνικό και στις Κυκλάδες.

Από τις 11 Οκτωβρίου το «Typhoon» ανέλαβε να «σαρώσει» τις ακτές της Κρήτης. «Στόχος μας ήταν να καλυφθεί για πρώτη φορά ολόκληρο το νησί, καθώς και τα νησάκια Χρυσή, Κουφονήσι και Γαύδος και να καθαριστούν όλες οι ακτές που δεν είναι εύκολα προσβάσιμες ή δεν καθαρίζονται από κάποιο ξενοδοχείο ή άλλη επιχείρηση», εξηγεί η Αγγελική Κοσμοπούλου, εκτελεστική διευθύντρια του ιδρύματος. Το ταξίδι ξεκίνησε από τα Χανιά με κατεύθυνση προς τα δυτικά και κάλυψε έως τα μέσα Δεκεμβρίου 1.046 χιλιόμετρα ακτογραμμής.

Συνολικά, το «Typhoon» καθάρισε σε αυτό το δίμηνο 166 παραλίες: 46 στα Χανιά, 29 στο Ρέθυμνο, 34 στο Ηράκλειο και 57 στο Λασίθι, συλλέγοντας 2 εκατ. τόνους απορρίμματα. Οσον αφορά το είδος των απορριμμάτων, το μεγαλύτερο μέρος ήταν διάφορα μικρά κομμάτια πλαστικού, μπουκάλια νερού ή αναψυκτικών, καπάκια, πλαστικές σακούλες και κομμάτια φελιζόλ. Σχεδόν στο σύνολό τους κατέληξαν σε ΧΥΤΑ, καθώς η ανακύκλωσή τους ήταν αδύνατη λόγω της μεγάλης παραμονής τους στη θάλασσα.

Από την επιχείρηση του «Typhoon» προέκυψαν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία. «Κατ’ αρχήν το πρόβλημα δεν εντοπίζεται μόνο σε απομακρυσμένους κολπίσκους. Βρήκαμε πολύ γνωστές παραλίες, όπως λ.χ. είναι τα Φαλάσαρνα και ο Μπάλος στον νομό Χανίων, γεμάτες σκουπίδια», αναφέρει η κ. Κοσμοπούλου. «Επίσης, ένα ενδιαφέρον στοιχείο αφορά στην ηλικία των απορριμμάτων, την οποία προσδιορίζουμε μέσω των bar codes, όπου αυτά είναι ακόμα διακριτά. Βρίσκουμε πολλά σκουπίδια δεκαετιών, για παράδειγμα βρήκαμε κουτί αναψυκτικού αναμνηστικό από το Mundial του 1990. Υπήρχαν παραλίες όπου κάτω από το επιφανειακό στρώμα απορριμμάτων βρήκαμε ένα ολόκληρο υπόστρωμα από σκουπίδια θαμμένα στην άμμο. Αυτή η “αρχαιολογία” των απορριμμάτων μας βοηθά να κατανοήσουμε βαθύτερα το φαινόμενο της ρύπανσης. Εξαιτίας των ρευμάτων, αλλά και των διερχόμενων πλοίων βρίσκουμε και αρκετά σκουπίδια από άλλες χώρες, κυρίως την Τουρκία και τον Λίβανο».

Η υπόθεση της θαλάσσιας ρύπανσης είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα. «Οι καθαρισμοί παραλιών είναι σημαντικοί, αλλά δεν μένουμε εκεί. Συζητούμε με το λιμεναρχείο, τους ψαράδες, τους κατοίκους, προσπαθούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει. Επιπλέον συνεργαζόμαστε με ειδικούς επιστήμονες. Για παράδειγμα, ανατέθηκε στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου η πιλοτική εφαρμογή για τον εντοπισμό περιοχών με αυξημένη ρύπανση μέσω της χρήσης drone. Το πιλοτικό πρόγραμμα κάλυψε τις περιοχές από την παραλία “Στόμιο” στη νοτιοδυτική ακτογραμμή των Χανίων μέχρι την παραλία “Κεδρόδασος” και εν συνεχεία την περιοχή Χώρας Σφακίων (σύνολο 21 χλμ. ακτογραμμής, περισσότερα από 5 τ. χλμ. έκτασης, περισσότερες από 2.000 φωτογραφίες). Η επισκόπηση αυτή αποτέλεσε τη βάση για τον καθαρισμό στην περιοχή. Εκτιμώ ότι ο εντοπισμός, η απομάκρυνση, η ανάλυση και η διαχείριση των απορριμμάτων από τη θάλασσα είναι μια νέα επιστήμη». Έντυπη