«Στένεψαν» οι… κόκκινες γραμμές μας: Καταστροφική «δημιουργική ασάφεια» σε θέματα εθνικής κυριαρχίας

Του Δημήτρη Μηλάκα

Σύμφωνα με όσα είπαν ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του στη Βουλή επ’ αφορμή της συζήτησης για την πρόταση μομφής κατά Σταϊκούρα, η κυριαρχία της χώρας επεκτείνεται 6 ναυτικά μίλια από τις ακτές της.

Για τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη η επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια «κρύβει» εθνικισμό, για τον Νίκο Παναγιωτόπουλο οι ένοπλες δυνάμεις είναι διατεταγμένες έτσι ώστε να προστατεύεται η κυριαρχία μέχρι τα 6 μίλια και για τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, αν και η χώρα έχει αναφαίρετο δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια, δεν το κάνει επειδή υπάρχει η τουρκική απειλή πολέμου.

● Έχει ενδιαφέρον το ότι οι κυβερνητικές τοποθετήσεις συμπίπτουν απόλυτα με την κατάσταση έτσι όπως έχει διαμορφωθεί στο πεδίο τους τελευταίους μήνες με τις βόλτες του «Ορούτς Ρέις» και των τουρκικών πολεμικών που το συνοδεύουν.

● Έχει επίσης ενδιαφέρον το ότι και οι πρακτικές που ακολουθούνται στο πεδίο από την ελληνική πλευρά συνάδουν με τα όσα συμφωνηθέντα έχουν γίνει γνωστά από το διπλωματικό παρασκήνιο με τη λειτουργία του μηχανισμού αποσυμπίεσης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Εγκατάλειψη δικαιωμάτων

Έχοντας κατά νου ότι η γερμανική διαμεσολάβηση παραμένει ενεργή και λαμβάνοντας υπόψη όσα (λίγα) έχουν γίνει γνωστά από τις μυστικές συνομιλίες υπό τη γερμανική καθοδήγηση, η κατάσταση στην επίδικη περιοχή εξελίσσεται ομαλά και κατά τα συμφωνηθέντα, τα οποία συνοψίζονται ως εξής:

1. Συνομιλίες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

2. Πολιτικές διαβουλεύσεις με γερμανική διαμεσολάβηση.

3. Προετοιμασία για απευθείας διάλογο.

Πράγματι, πέρα από τον επικοινωνιακό θόρυβο που προκαλούν στο εσωτερικό οι τουρκικές Navtex και οι «σθεναρές αντιδράσεις» της ελληνικής κυβέρνησης, η κατάσταση στο πεδίο είναι ξεκάθαρη:

● Η Ελλάδα εμπράκτως αλλά και με τις τοποθετήσεις του πρωθυπουργού και των υπουργών της κυβέρνησής του έχει εγκαταλείψει απόψεις σύμφωνα με τις οποίες στην ανατολική Μεσόγειο διεκδικεί ΑΟΖ 200 ναυτικά μίλια με βάση την επήρεια του νησιωτικού συμπλέγματος του Καστελλόριζου.

● Έμπρακτη είναι και η εγκατάλειψη του δικαιώματος της επέκτασης των χωρικών υδάτων στην εν λόγω περιοχή καθώς οι τελευταίες βόλτες του «Ορούτς Ρέις» έγιναν και μεταξύ 6 και 12 μιλίων από το Καστελλόριζο χωρίς να προκαλέσουν την παραμικρή αντίδραση των ελληνικών δυνάμεων στο πεδίο.

Αυτή η έμπρακτη απουσία της Ελλάδας από τις εν λόγω περιοχές καλύπτεται από την τουρκική δραστηριότητα, η οποία έχει ήδη δημιουργήσει de facto μια νέα κατάσταση, που μπορεί προς το παρόν να εμφανίζεται ασαφής, αλλά θα ξεκαθαρίσει όταν στο μέλλον θα ωριμάσουν και θα επικυρωθούν συνθήκες και συμφωνηθέντα…

Προβληματική «αποσυμπίεση»

Για την εκούσια παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας υπό το κράτος της τουρκικής πολεμικής απειλής και των σφοδρών πιέσεων από εταίρους και συμμάχους, προφανώς απαιτούνται μεθοδεύσεις. Έτσι, παρά την «ενοχλητική» τουρκική παρουσία εκεί ακριβώς όπου βήμα – βήμα καταγράφεται η ελληνική υποχώρηση και απουσία, οι ελληνοτουρκικές διαβουλεύσεις υπό την εποπτεία των αμερικανών κατά κύριο λόγο συνεχίζονται στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Η συμφωνία για την ίδρυση και λειτουργία του μηχανισμού αποσυμπίεσης περιγράφει επακριβώς τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει το χρώμα της κυριαρχίας στον χάρτη της περιοχής. Μέσα απ’ αυτές τις διαδικασίες εξασφαλίζεται ότι η «μετάβαση» σε μια νέα κατάσταση στην περιοχή θα ολοκληρωθεί συντεταγμένα και χωρίς τον κίνδυνο ατυχημάτων που θα θέσουν σε κίνδυνο την εύρυθμη λειτουργία της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.

Με άλλα λόγια, η ελληνική αποτρεπτική δύναμη βρίσκεται στα χέρια του Αμερικανού στρατιωτικού διοικητή, ο οποίος εν τέλει επιτρέπει και απαγορεύει όσο θέλει την αξιοποίησή της. Στην προκειμένη περίπτωση και προς το παρόν, όπως ξεκαθαρίστηκε και στη Βουλή, η Ελλάδα δεν σκοπεύει να προβάλει αντίσταση στην όποια τουρκική δραστηριότητα πέρα από τα 6 μίλια από τις ακτές του Καστελλόριζου.

Μοιραίο χτύπημα

Τίποτα και κανένα επικοινωνιακό τέχνασμα δεν μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα που εμφανίζεται στο πεδίο και είναι ολοφάνερη για όποιον κρατά τα μάτια του ανοιχτά.

Οι «έντονες» ελληνικές αντιδράσεις για τις τουρκικές κινήσεις εξυπηρετούν επικοινωνιακές ανάγκες, δεν μπορούν ωστόσο σε καμία περίπτωση να αναιρέσουν το ότι η σημερινή ελληνική κυβέρνηση κλήθηκε να ολοκληρώσει αυτό για το οποίο «εργάσθηκαν» οι προηγούμενες: την «απόσυρση» της Ελλάδας από την περιοχή και τον οριστικό ενταφιασμό της εθνικής συνέχειας από το Αιγαίο μέχρι την Κύπρο, όπως φιλόδοξα είχε αποτυπωθεί στο πάλαι ποτέ δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδας και Κύπρου.

Οι τουρκικές αμφισβητήσεις στο Αιγαίο παραμένουν σταθερές και αμετακίνητες όπως αποδεικνύει και η έκδοση μιας ακόμη Navtex – που μάλιστα αρχικά ήταν προγραμματισμένη για την 28η Οκτωβρίου – για την πραγματοποίηση ασκήσεων δίπλα από την Εύβοια ακριβώς επάνω στον 25ο μεσημβρινό. Εκεί που «κόβεται» το Αιγαίο ακριβώς στη μέση αφήνοντας όλα τα νησιά που βρίσκονται κοντά στις τουρκικές ακτές στη «δικαιοδοσία» της Άγκυρας.

Επειδή στη γεωπολιτική οι διαδικασίες ωριμάζουν σε χρόνους που υπερβαίνουν κατά πολύ τον βιολογικό κύκλο των ανθρώπων ή τον βίο πολιτικών σχηματισμών, οι συνέπειες των εξελίξεων που έχουν ήδη συντελεστεί στην περιοχή θα αποτυπωθούν, στην περίπτωση που ολοκληρωθούν, με συγκλονιστικό τρόπο, τον οποίο θα βιώσουν οι μελλοντικές γενιές στη χώρα.

Ο ακρωτηριασμός του υπαρξιακού θαλάσσιου χαρακτηριστικού της χώρας θα αποτελέσει χτύπημα μοιραίο για την ύπαρξή της.

Προφανώς όλα αυτά τα «μακροπρόθεσμα» ουδόλως απασχολούν (και) τους σημερινούς διαχειριστές των πολιτικών μας υποθέσεων, οι οποίοι, όπως και οι προκάτοχοί τους, έχουν σπουδαιότερες ενασχολήσεις…