“Στενάζει” η Κρητική μελισσοκομία λόγω κλιματικής αλλαγής

Με πολύ μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η  ημερίδα του Μελισσοκομικού Συλλόγου Ρεθύμνης «ΜΕΛΙΤΤΕΥΣ» με θέμα «Κλιματική αλλαγή και επιπτώσεις στην Βιολογική Μελισσοκομία» την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2023 από 11.00 έως 17.00 στην  αίθουσα εκδηλώσεων του  ιδρύματος «Θεομήτωρ» – Δεσποτικό  Ρεθύμνης.

Η ημερίδα με μεγάλη συμμετοχή και ιδιαίτερο ενδιαφέρον ανέδειξε τα προβλήματα των μελισσοκόμων από την κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Γενικά συμπεράσματα για την κλιματική αλλαγή

• Στην Κρήτη και όχι μόνο, οι εποχές έχουν εξισωθεί σε δύο κλιματικές εναλλαγές, τις ψυχρές και τις θερμές εποχικές περιόδους. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα (κυρίως οι φωτιές και οι πλημμύρες) αναμένεται να γίνονται ολοένα και πιο έντονα να αυξάνουν την συχνότητα τους, να εμφανίζονται σε νέες περιοχές να παρουσιάζουν άλλο χρόνο εμφάνισης  και να εμφανίζονται σε νέους συνδυασμούς.
• Λόγο της κλιματικής αλλαγής, αλλά και των άλλων παραγόντων όπως η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων, οι εντατικές καλλιέργειες και η αποψίλωση της γης, η ρύπανση του περιβάλλοντος, έχουμε τις επιπτώσεις με:  απώλειά οικοτόπων, έλλειψη τροφής και ενδιαιτημάτων για όλα τα είδη μελισσών, αλλαγές  στην ανάπτυξη των φυτών στο χρόνο άνθησης και στην παραγωγή νέκταρος. Όπως αναφέρθηκε η κλιματική αλλαγή κάνει τα λουλούδια να ανθίζουν μισή ώρα νωρίτερα κάθε χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι τα φυτά ανθίζουν τώρα ένα μήνα νωρίτερα από 45 χρόνια πριν. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τα φυτά που ανθίζουν νωρίτερα δεν επικονιάζονται και οι μέλισσες μένουν χωρίς τροφή.
• Επίσης επισημάνθηκε ότι σημαντική είναι και η ανοχή στην θερμοκρασία. Το σώμα των επικονιαστών έχει κάποια ανοχή στην θερμοκρασία και προσπαθώντας να προσαρμοστούν μετακινούνται σε ψυχρότερες περιοχές ή διαταράσσεται ο βιολογικός τους κύκλος ενώ νέα χωροκατακτικά είδη εισβάλουν στην δική μας περιοχή.
• Οι ανθοφορίες και κατ’ αντιστοιχία οι μελιτοεκκρίσεις έχουν σημαντικά μειωθεί με αποτέλεσμα κατ΄ αντιστοιχία την μειωμένη μελισσοκομική παραγωγή. Παρατηρείται επίσης 60% αύξηση του ιξώδους του νέκταρος και του μελιτώματος με συνέπεια οι μέλισσες να μην μπορούν να το συλλέξουν, ενώ η μείωση του βάρους της γύρης ανά ανθός φτάνει και το 50%.
• Η κλιματική αλλαγή έχει όμως επιπτώσεις,  εκτός από την παραγωγή, και στο ίδιο το ζωικό κεφάλαιο του μελισσοκόμου. Έχουμε επίδραση (θερμοκρασία) στην παραγωγικότητα των βασιλισσών, στη βιωσιμότητα του γόνου, στην δύναμη των αποικιών, στη διαχείμαση, μπορεί να παρατηρηθεί αποδυνάμωση ή αυξημένη απώλεια αποικιών.
• Η ψύξη μιας αποικίας μελισσών, σε περιόδους ασύμβατης εξωτερικής  θερμοκρασίας, κατά 1oC  απαιτεί 1,4 φορές περισσότερη εργασία από  τη θερμανση της αποικίας κατά 1oC.
• Υπάρχει αύξηση διαλειμμάτων γόνου στη μέση της περιόδου, ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών, αυξημένη προσβολή από βαρρόα, κ.α.

Τι μπορεί να κάνει ο μελισσοκόμος για να μειώσει τις απώλειές του.

• Καλύτερη μόνωση, μείωση μεταφορών, σωστότερη διαχείριση μελισσών.
• Εναλλακτικά σχέδια και επι πλέον κυψέλες με πληθυσμό, υγιή και δυνατά μελίσσια, μελίσσια που επιζούν με τη λιγότερη φροντίδα, ενδυνάμωση της χλωρίδας, καλύτερα προσαρμοσμένες μέλισσες, ντόπιο γενετικό υλικό, ΒΕΛΤΙΩΣΗ.
• Γρήγορη αντίδραση στις μεταβολές, ικανότητα ευελιξίας στις αποφάσεις, συχνή παρακολούθηση των μελισσιών, λιγότερες επεμβάσεις.
• Συχνός έλεγχος των παθογόνων, όχι προληπτική χρήση χημικών, αποτελεσματική αντιμετώπιση του βαρρόα, σωστές και λίγες επεμβάσεις πριν τον χειμώνα.

Συμπεράσματα σχετικά με την Βιολογική Μελισσοκομία

Εκτός από τις παραπάνω επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ο ίδιος ο κανονισμός εφαρμογής της Βιολογικής μελισσοκομίας απαιτεί ιδιαίτερα αυξημένες διαδικασίες όπως:

• Προδιαγραφές σχετικά με την χωροταξική τοποθέτηση των μελισσών, σε ακτίνα τουλάχιστον 3 χιλιομέτρων από την θέση εγκατάστασης μελισσοκομείου να υπάρχουν εκτάσεις με πηγές νέκταρος και γύρης καθώς και είδη που καλλιεργούνται μόνο βιολογικά η και αυτοφυής βλάστηση
• Κυψέλες αποκλειστικά ξύλινες (μπορεί να έχουν πάτο ή καπάκι πλαστικό)
• Το κερί για τις νέες κηρήθρες πρέπει να προέρχεται από τον ίδιο τον μελισσοκόμο ή  μονάδες βιολογικής παραγωγής
• Τροφοδοσία ( τάισμα) μόνον από το ίδιο το μέλι του μελισσοκόμου
• Χρήση μόνον εγκεκριμένων κτηνιατρικών φαρμακευτικών προϊόντων για την βιολογική μελισσοκομία, κ.α.

Επισημάνθηκε επίσης ότι μεγάλος αριθμός μελισσοκόμων του νησιού εντάχθηκε στην Βιολογική Μελισσοκομία χωρίς να γνωρίζει ή να έχει αξιολογήσει τις δυσκολίες των απαιτήσεων του κανονισμού με αποτέλεσμα να έχουν αρχίσει οι δυσκολίες από τις επιπτώσεις των ελέγχων εφαρμογής του κανονισμού με ότι αυτό συνεπάγεται.

Μετά το τέλος της ημερίδας έγινε η κοπή της πρωτοχρονιάτικής πίτας του Μελισσοκομικού Συλλόγου Ρεθύμνης «ΜΕΛΙΤΤΕΥΣ»  και η αδελφοποίηση του  με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Μελισσοκόμων.

Την ημερίδα τίμησαν με την παρουσία τους, ο ιερομόναχος Θεολόγος ο οποίος μετέφερε τον χαιρετισμό του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Ρεθύμνης καί Αὐλοποτάμου κ.κ. Πρόδρομου, η κ. Λιονή Μαρία, αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης μεταφέροντας τους χαιρετισμούς του περιφερειάρχη κ. Αρναουτάκη και της  κα Χουδετσανάκης Ειρήνη,  θεματική αντιπεριφερειάρχης πρωτογενή τομέα, ο κ. Χνάρης Μανώλης, αντιπεριφερειάρχης, ο Δήμαρχος κ. Μαρινάκης Γιώργης, ο κ. Ζαφείρης Κωνσταντίνου, διοικητής στρατοπέδου Ρεθύμνης, ο κ. Μιχάλης Σαρρής Γ. Γραμματέας ΠΑΣΟΚ, ο κ. Κουλεντάκης Νικολαος, πρόεδρος  του Συλλόγου “Δότες Ζωής”, ο κ. Στέλιος Μανωλίτσης, πρόεδρος Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Ηρακλείου, ο κ. Μιχάλης Τσιγγένης, πρόεδρος ΣΠΕΒ, ο κ. Ηλιας Χαλακατεβάκης μέλος ΔΣ ΣΠΕΒ, ο κ. Μανώλης Μαυροπουλάκης πρώην πρόεδρος Μελισσοκομικού Συλλόγου Λασιθίου και αντιπρόσωπος ΟΜΣΕ και ο κ. Πολύδωρος Κώστα, πρόεδρος Παγκύπριου Συνδέσμου Μελισσοκόμων με το ΔΣ και αρκετά μέλη  του συνδέσμου που επισφράγισαν την αδελφοποίηση των δύο Συλλόγων.

Η ημερίδα συνδιοργανώθηκε με την  Υποστήριξη της Περιφέρεια Κρήτης, υπό την αιγίδα  του Δήμου Ρεθύμνης, της Ιεράς Μητρόπολης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου  και του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης. Η  είσοδος ήταν  ελεύθερη για όλους τους Μελισσοκόμους, αλλά και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο.

"google ad"