Στη Βουλή η «ανάδειξη αρχαιοτήτων στο γκαράζ σούπερ μάρκετ Lidl στην Κρήτη»

Με ερώτηση της βουλευτίνας του κομματος της Ελληνικής Λύσης κ. Σοφίας Ασημακοπούλου προς την Υπουργό Πολιτισμού έρχεται στη βουλή το θέμα της ανέγερσης σούπερ μάρκετ Lidl στο Ηράκλειο σε σημείο που βρέθηκαν σημαντικότατα αρχαιολογικά ευρήματα.

Στην ερώτηση αναφέρονται τα εξής:

Κυρία Υπουργέ,

Σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα, η εταιρεία «Lidl Hellas» προχώρησε στην ανέγερση νέου καταστήματος στην Κρήτη και συγκεκριμένα, στις Μεσαμπελιές του Ηρακλείου, σε σημείο όπου βρέθηκαν σημαντικότατα αρχαιολογικά ευρήματα. Τα ευρήματα θα «φιλοξενούνται», στο εξής, στον χώρο στάθμευσης του εν λόγω καταστήματος, ενώ η περιοχή στην οποία ανεγέρθηκε το ανωτέρω κατάστημα σούπερ μάρκετ αποτελεί τμήμα του βόρειου νεκροταφείου της Κνωσού για την ανάδειξη του οποίου γίνονται, επί δεκαετίες, αρχαιολογικές εργασίες. Όπως τονίζεται, μάλιστα, με την συνδρομή της Εφορείας Αρχαιοτήτων εφαρμόστηκε η «τεχνική λύση» της «φιλοξενίας» πλήθους αρχαιολογικών ευρημάτων στον χώρο στάθμευσης του ως άνω νέου καταστήματος σούπερ μάρκετ.

Έτσι, σύμφωνα με το σχετικό Δελτίο Τύπου της ανωτέρω αλυσίδας σούπερ μάρκετ, στο γκαράζ του ανωτέρω καταστήματός της, στις Μεσαμπελιές του Ηρακλείου, θα φιλοξενούνται, πλέον: «ένας μυκηναϊκός τάφος με 9 διακοσμημένα αγγεία και χρυσά κοσμήματα, 30 χάλκινα νομίσματα (ρωμαϊκά, βυζαντινά και βενετσιάνικα) και 4 κεραμικοί κλίβανοι», ενώ αναφέρεται, επιπρόσθετα ότι: «Η ιδιαιτερότητα και σημαντικότητα, ωστόσο, του εν λόγω καταστήματος έγκειται στο γεγονός ότι κατά την ανέγερσή του εντοπίστηκαν στο οικόπεδο κινητά αρχαιολογικά ευρήματα». Σημειώνεται κιόλας ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση: «στις υπώρειες του φυσικού πρανούς, αποκαλύφθηκε αρχαίος λιθόστρωτος δρόμος μήκους 27μ. Η χρήση του, σύμφωνα με τη χρονολόγηση της κεραμικής, ξεκινά από τα ύστερα πρωτογεωμετρικά χρόνια (870-790 π.Χ.) μέχρι και τα υστερορωμαϊκά χρόνια (βρέθηκαν νομίσματα με ακριβή χρονολόγηση 117-138 μ.Χ.)».

Παρά το γεγονός ότι, όπως αναφέρει και η ίδια η εταιρεία: «το συγκεκριμένο μνημείο αξιολογείται ως σπάνιο, καθώς, είναι ελάχιστοι οι αρχαίοι δρόμοι τέτοιου τύπου, και σημαντικότατο, διότι φαίνεται ότι αποτελεί την οδική σύνδεση της Κνωσού με αρχαίο λιμένα», το ότι πλέον σημαντικότατα αρχαία ευρήματα κοσμούν, πλέον, έναν χώρο εντός σούπερ μάρκετ, μας προκαλεί αλγεινή εντύπωση και ταυτόχρονα πολλά ερωτηματικά

Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, η αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, Μαρία Μαυράκη-Μπαλάνου, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι: «0/ αρχαιολογικές εργασίες δεν συμβαδίζουν με το πλαίσιο των κατασκευαστικών εργασιών και παρόλο που τα χρονοδιαγράμματα ήταν πολύ ασφυκτικά, η Lidl Hellas αντιλήφθηκε τις ανάγκες των ανασκαφών και των αρχαιοτήτων που βρέθηκαν σε αυτό το οικόπεδο και ανταποκρίθηκε πλήρως σε αυτές». Στην συνέχεια, δε, αναφέρει η ανωτέρω ότι:

«Εκτός από τα ταφικά ευρήματα αυτός ο δρόμος αυτός είναι πάρα πολύ σημαντικός». Περαιτέρω, τόνισε η εκπρόσωπος της Εφορείας Αρχαιοτήτων, μιλώντας για το τμήμα της αρχαίας λιθόστρωτης οδού που αποκαλύφθηκε: «και γι’ αυτό και αποφασίστηκε και η διάσωσή του σε αυτόν τον χώρο λόγω της θέσης του, του μεγέθους της, της σημασίας του, διότι έχει εντοπιστεί και μία επιγραφή της Ρωμαϊκής περιόδου, με την οποία τεκμηριώνεται ότι πρόκειται για μία οδική αρτηρία που συνέδεε την αρχαία Κνωσό με τον αρχαίο λιμένα της πόλης του Ηρακλείου», με τα «Lidl» να υποστηρίζουν ότι: «η συνολική επένδυση για τη διατήρηση και ανάδειξη του αρχαιολογικού ευρήματος ξεπέρασε το μισό εκατ. ευρώ και αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι η Lidl Ελλάς τιμά την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας».

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣΤΕ 4574/2009), αν εκδοθεί οικοδομική Άδεια για την ανοικοδόμηση ακινήτου σε ζώνη προστασίας αρχαιολογικού χώρου, χωρίς να έχει προηγηθεί η κατά νόμο έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού ή κατ’ απόκλιση αυτής, η πολεοδομική Αρχή έχει υποχρέωση να ανακαλέσει την εν λόγω οικοδομική Άδεια, για λόγους δημοσίου συμφέροντος που ανάγονται στην προστασία των αρχαίων μνημείων.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Ερωτάται η κ. Υπουργός:

Βάσει ποιας απόφασής σας και από ποια Υπηρεσία του Υπουργείου σας χορηγήθηκε η ως άνω σχετική Άδεια «φιλοξενίας» στον χώρο στάθμευσης του ανωτέρω καταστήματος σούπερ μάρκετ των σημαντικότατων αρχαιολογικών ευρημάτων που αναφέρονται στην παρούσα;

Παρακαλώ να μου χορηγήσετε αντίγραφο της ως άνω σχετικής απόφασης για το θέμα της παρούσας από την αρμόδια Υπηρεσία που υπάγεται στο Υπουργείο σας ή άλλως, την σχετική με το θέμα της παρούσας απόφαση που εξέδωσε στέλεχος της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου σας ή οποιαδήποτε άλλη έγκριση έχει δοθεί από το Υπουργείο σας και αφορούν στην έκθεση αρχαιοτήτων που θίγει η παρούσα.