Στιγμές ρίγους και συγκίνησης , ανεξίτηλα χαραγμένες στην μνήμη κράτησαν μαζί τους τα παιδιά του Πολιτιστικού συλλόγου Ανωγείων κατά την επιστροφή τους χθες από την καρδιά της Ορθοδοξίας ,το Φανάρι και τη συνάντηση τους με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Το Φανάρι αγκάλιασε τα Ανώγεια, τα οποία με σεβασμό και δέος μετέφεραν για λίγες ώρες τον Πολιτισμό του χωριού μας και της Κρήτης γενικότερα ενώπιον του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου ο οποίος δεν έκρυψε την συγκίνηση του για την παρουσία τους.
Όλα έγιναν την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου το απόγευμα, όπου οι Ανωγειανοί βρέθηκαν εκεί επίσημοι προσκεκλημένοι για τον εσπερινό, την παραμονή της εορτής του Αγίου Ανδρέα.
”Που είναι τα Ανώγεια ; ”ρώτησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης την ώρα που έφτανε στον Ναό για να του απαντήσει ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος :” Εδώ είναι τα Ανώγεια Παναγιότατε” δείχνοντας του τα παιδιά του συλλόγου που ντυμένα με παραδοσιακές φορεσιές, σάρτζες και σαλβάρια στάθηκαν απέναντι ο ένας από τον άλλο, για να περάσει ο ηγέτης της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ο κ. Βαρθολομαίος τέλεσε στη συνέχεια τον εσπερινό με τους Ανωγειανούς σε όλη την διάρκεια να στέκονται όρθιοι στην πλευρά των επισήμων στον Ναό στον οποίο υπήρχε πλήθος κόσμου και θρησκευτικών ηγετών, καρδιναλίων, μητροπολιτών κα.
Όταν ολοκληρώθηκε ο εσπερινός όλοι βγήκαν έξω στο προαύλιο του Ναού όπου ο πρόεδρος του Πολιτιστικού συλλόγου Ανωγείων κ. Νίκος Βρέντζος πλησίασε τον Πατριάρχη και αφού φίλησε το χέρι του αρχικά διάβασε ένα κείμενο με μαντινάδες που έγραψε ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης Ευγένιος και ζήτησε ο ίδιος να το διαβάσουν Ανωγειανοί. Οι μαντινάδες του κ. Ευγένιου είναι οι εξής:
Ανδρέαν τον πρωτόκλητο με ευλάβεια τιμούμε,την Εκκλησία που ίδρυσε να σκέπει του ζητούμε.
Μα και τον Πατριάρχη μας κλεινό Βαρθολομαίο να ευλογεί από ψηλά και να κρατεί ακμαίο.
Άγιε Ανδρέα που ‘φέρες την πίστη μας στην Πόλη, φύλαε τη Μάνα εκκλησιά που αγαπούμε όλοι.
Της Κρήτης μας η Εκκλησιά έχει ένα πρωτείο, δεμένη να είναι πάντοτε με το Πατριαρχείο.
Της Κρήτης μας η Εκκλησιά έχει μεγάλη χάρη,γιατί ενωμένοι άρρηκτα είναι με το Φανάρι.
Πατριαρχείο γαλουχεί όλη την Οικουμένη κι η Κρήτη θυγατέρα του παντοτινά θα μένει.
Στην συνέχεια αφού του πέρασε στους ώμους τον παραδοσιακό επίσημο μαντιλέ του είπε τα παρακάτω λόγια τα οποία συγκίνησαν εμφανώς τον Οικουμενικό Πατριάρχη αλλά και όλους τους παρευρισκόμενους:
«Παναγιώτατε Πάτερ και Δέσποτα,
Με τις ευχές, τις ευλογίες και την προτροπή, του ευγενούς και χαρισματικού Ποιμένα μας, Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγενίου, επισκεπτόμαστε σήμερα τον οίκο του πατρός μας, την κιβωτό του Γένους μας, το πάντοτε φωτεινό Φανάρι, το Φάρο της Ορθοδοξίας, τον ιστορικό Οικουμενικό θρόνο, τη μαρτυρική Μεγάλη Εκκλησία, και στεκόμαστε ενώπιον Σας με άφατη χαρά, με μεγάλη συγκίνηση και με αισθήματα αγάπης, σεβασμού, ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας.
Ερχόμαστε από τα μαρτυρικά και για τρεις φορές ολοκαυτωθέντα από τους κατακτητές Ανώγεια, που ξέρουν όπως και Εσείς Παναγιώτατε, να παλεύουν, να αγωνίζονται, να υπομένουν, να ελπίζουν και να μη λησμονούν.
Εμείς οι Ανωγειανοί έχουμε ως πίστη, την Ορθοδοξία. Ως κληρονομιά, τους αγώνες και τις θυσίες για τα ιερά και τα όσια του γένους μας. Ως χρέος, τη διατήρηση των ηθών, των εθίμων και των παραδόσεων μας. Και ως σκοπό, να αποδείξουμε ότι είμαστε γνήσιοι απόγονοι, γενναίων προγόνων.
Παναγιώτατε,
Μεταφέρουμε και ενσαρκώνουμε στην σταυρωμένη και διαρκώς αναστημένη Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης, τις προσευχές, την ηθική στήριξη, τη συμπαράσταση, την αφοσίωση και την πίστη, όλων των Ανωγειανών, όπου γης.
Ευλογήσετε Παναγιώτατε τα πιστά και αφοσιωμένα τέκνα Σας από τα Ανώγεια, της αγιοτόκου, ηρωοτόκου και αιματοβαμμένης Κρήτης και δεχθείτε τον ειλικρινή σεβασμό, την ανιδιοτελή αγάπη μας και την παντοτινή αφοσίωσή μας.
Περαίνω την προσλαλιά μου Παναγιώτατε με μια κρητική μαντινάδα για το σεπτό πρόσωπό Σας και Σας παρακαλώ πολύ να τη διαφυλάξετε στη μνήμη Σας:
”Πάντα στη πιο ψηλή κορφή χτυπά η οργή του ανέμου,
γι’ αυτό στον Πατριάρχη μας Δίδε κουράγιο Θεέ μου…”
Αυτά είπε στον λόγο του ο πρόεδρος του Πολιτιστικού συλλόγου με την τελευταία μαντινάδα να είναι γραμμένη για την περίσταση από τον Ανωγειανό πατέρα Νικηφόρο. Στη συνέχεια και λίγο πριν αρχίσει η μουσική και ο χορός του είπαν επίσης τις εξής μαντινάδες:
Από τον Αριστείδη Χαιρέτη (Γιαλάφτη) τις εξής:
”Ει στο Φανάρι ήρθαμε για ένα λόγο μόνο,
Αγάπη να ανταλλάξουμε απ’ του Θεού το Θρόνο..”.
”Δεν είναι λίγο να βρεθούν τα Ανώγεια στο Φανάρι,
για να τιμήσουν ένα λαό που έχουν στραπατσάρει..”
”Μια πέτρα σας εφέραμε που γράφει αγάπης λόγια,
Για να τηνε πατήσετε σαν έρθετε στα Ανώγεια..”.
Ο Νίκος Βρέντζος είπε την εξής :
”Ήλιος λαμπρός στον ουρανό που δύση δεν γνωρίζει,
είναι η μορφή σας και με φως τον κόσμο πλημμυρίζει..”.
Ο Λευτέρης Μπέρκης του ανέφερε δυο μαντινάδες, η πρώτη από τον ίδιο και η δεύτερη από τον πατέρα του Γιώργη Μπέρκη ή Κατσούγκρη :
”Η Κρήτη το Φανάρι μας το κουβαλεί στον ώμο,
σαν τον Χριστό με το Σταυρό στου Γολγοθά το δρόμο..”.
”Φύλακας και πιστός φρουρός Πανάγιε Προστάτη,
Θα ‘ναι τα Ανώγεια πάντοτε για σας και το Φανάρι..”.
Την σκυτάλη πήρε η μουσική με την λύρα του Γιώργη Φασουλά
(Χουμά) και το λαγούτο του Κώστα Καλλέργη (Κουρούπη). Το προαύλιο του Ναού και όλο το Φανάρι πλημμύρισε με την μουσική του τόπου μας και ο Πολιτιστικός σύλλογος έσυρε τον χορό εκεί στο μέρος που η πίστη και η ελπίδα είναι λέξεις που αποκτούν ξεχωριστή σημασία. Χόρεψαν τον αυθεντικό Ανωγειανό πηδηχτό και στην συνέχεια Χανιώτη και Μαλεβιζιώτη και ήταν σαν να σταμάτησε ο Χρόνος για λίγο εκεί στην καρδιά της Χριστιανοσύνης, στην Κωνσταντινούπολη, οπού παρά τις δυσκολίες το Πατριαρχείο στέκει σαν μπεντένι και μεταδίδει σε όλον τον κόσμο το μήνυμα του Χριστιανισμού, της αγάπης, της αλληλεγγύης και της πίστης σε Θεό και άνθρωπο.
Στο τέλος του χορού ο Νίκος Βρέντζος παρέδωσε με σεβασμό και τα υπόλοιπα δώρα που κρατούσαν οι Ανωγειανοί στον Παναγιότατο. Ένα αυθεντικό Κρητικό μαχαίρι με ασημένια θήκη και μια παραδοσιακή βοσκική βέργα (κατσούνα).
”Να το φορέσω και εγώ όπως το φοράτε και εσείς στην Κρήτη;” ήταν τα λόγια του Οικουμενικού Πατριάρχη που χαμογελαστός έκανε μια κίνηση και κόλλησε το μαχαίρι πάνω στο ράσο του στη μέση του! Αφού το περιεργάστηκε για λίγη ώρα εμφανώς συγκινημένος, δακρυσμένος αλλά και ικανοποιημένος από την σεμνή και μεστή παρουσία των Ανωγειανών στο Φανάρι ανέφερε τα εξής:
”Καλωσορίζω στο Φανάρι τα παιδιά του Πολιτιστικού συλλόγου Ανωγείων τα οποία είχα γνωρίσει πριν ένα χρόνο στο Ρέθυμνο. Ο Θεός βοήθησε και βρεθήκαμε ξανά σήμερα. Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος για την παρουσία σας εδώ ,αγαπώ ιδιαίτερα τα Ανώγεια με τους αγώνες και τον μακραίωνο πολιτισμό τους.Ο Θεός να σας έχει όλους καλά…”
Την επομένη στις 30 Νοεμβρίου, ανήμερα της εορτής του Αγίου Ανδρέα οι Ανωγειανοί βρέθηκαν και πάλι στην Εκκλησία στο Φανάρι όπου παρακολούθησαν την Θεία Λειτουργία και στο τέλος αυτής μετάλαβαν όλοι.
Οι Ανωγειανοί ολοκλήρωσαν την παρουσία τους στο Φανάρι,άφησαν εκεί το άρωμα των Ανωγείων, όπως ο Παναγιότατος Οικουμενικός Πατριάρχης άφησε στα Ανώγεια το δικό του μυρωδικό άρωμα της πίστης πριν έντεκα χρόνια, το 2002 στην επίσκεψη του, με το αιώνιο σύμβολο και της ροδιάς που φύτεψε πίσω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και η οποία ανθεί και λουλουδίζει σκορπώντας τις μυρωδιές σε κάθε στενό και σε κάθε σπίτι του χωριού μας.
Η εννεαμελής αποστολή του Πολιτιστικού συλλόγου Ανωγείων απαρτιζόταν από τους εξής:
-Νίκος Βρέντζος
-Γιάννης Δ. Βρέντζος
-Λευτέρης Μπέρκης
-Γιώργος Σαλούστρος
-Ειρήνη Β.Νταγιαντά
-Άννα Μαρία Σταυρακάκη
-Μένιος Κουνάλης
-Γιώργης Φασουλάς
-Κώστας Καλλέργης
Ολοκληρώνοντας αναφέρουμε την ανακοίνωση που εξέδωσε ο σύλλογος θέλοντας να ευχαριστήσει όλους όσοι βοήθησαν για την πραγματοποίηση αυτού του ιερού προσκυνήματος:
”Ο Πολιτιστικός σύλλογος Ανωγείων θέλει μέσα από την καρδιά του να ευχαριστήσει τους κάτωθι για την πολύτιμη βοήθεια και στήριξη που μας παρείχαν για την επίσκεψη μας στο Φανάρι.
-Τον αγαπητό και χαρισματικό Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.Ευγένιο
-Τον π. Ανδρέα Κεφαλογιάννη και τον πατέρα Νικηφόρο για την συμπαράσταση και την πολύτιμη συνεισφορά τους.
-Τον δημοσιογράφο κ. Γιάννη Φασουλά
-Το τουριστικό γραφείο ”Miranda Travel” για την άψογη συνεργασία μας.»
Πηγή anogi.gr